احمد مهرابی

دانشیار

تاریخ به‌روزرسانی: 1403/09/01

احمد مهرابی

علوم پایه / فیزیک

رساله های دکتری

  1. کاربردهای روش های آماری مستقل از مدل در مطالعه داده های کیهان شناسی
    مریم وزیرنیا 1401
  2. تحلیل داده های رصدی در کیهان انرژی تاریک
    زهرا داوری دولت ابادی 1397
    آهنگ انبساط کیهان با زمان تغییر می کند. کیهان ماده غالب ابتدایی با توجه به جاذبه گرانشی متقابل همه مواد در آن، دارای فاز کندشونده بوده است. در زمان اخیر، مشاهداتی همچون ابرنواخترهای نوع ‎ ‎، تابش ریزموج کیهانی، نوسانات آکوستیکی باریون ها و پارامتر هابل تصویر جدیدی از کیهان به ما ارائه می دهد. طبق این مشاهدات کیهان تخت و دارای فاز انبساطیِ تندشونده می باشد‏، در حالی که باتوجه به غالب بودن نیروی جاذبه گرانش در ابعاد بزرگ مقیاس انبساطی کندشونده انتظار می رفت. از اواخر قرن گذشته تا به امروز تلاش های زیادی برای توجیه این فاز انبساط تندشونده حاکم بر کیهان صورت گرفته است. با توجه به معادلات میدان اینشتین که به نوعی دینامیک کیهان را نمایش می دهد، به دو شکل می توان شتاب مثبت را بدست آورد. در حالت نخستین با اصلاح سمت چپ معادله مذکور یا به عبارتی هندسه فضازمان که به مدل های گرانش اصلاح شده معروفند و در حالت دوم با کامل کردن تانسور انرژی- تکانه در سمت راست معادله توسط مولفه ای به نام انرژی تاریک. ما در این رساله با رویکرد دوم یعنی با پذیرفتن وجود انرژی تاریک با پارامتر معادله حالت ‎ به بررسی این انبساط تندشونده پرداخته ایم. یکی از اولین کاندیداهای آن ثابت کیهان شناسی اینشتین ‎ ‎ با ‎ ‎ می باشد که همراه با در نظر گرفتن ماده تاریک سرد منجر به مدل استاندارد ‎ گردید که به خوبی با مشاهدات سازگاری دارد. علی رغم موفقیت های مدل استاندارد در توجیه مشاهدات کیهانی‏، این مدل دارای مشکلات مفهومی مانند تنظیم ظریف و انطباق کیهانی می باشد، از این رو مدل های جایگزین متعددی برای انرژی تاریک معرفی شده است. در این رساله ما قصد داریم مدل های پارامتریک مانند ‎ ‎ و ‎ ‎ که با کمک ابزارهای ریاضی مانند بسط نیوتنی معادله حالت جدیدی برای انرژی تاریک معرفی کرده اند و مدل هایی مانند انرژی تاریک هولوگرافیک و ایج گرافیک که از نظریه فیزیک انرژی های بالا نشات می گیرد و مدل متحدکننده سیال تاریک که مدعی است دو مولفه ی مجهول کیهان یعنی ماده تاریک و انرژی تاریک در واقع شکل های مختلفی از یک سیال تاریک می باشد را مورد مطالعه قرار دهیم. ‏در مدل اخیر برای اولین بار معادله حالت پارامتری برای سیال تاریک معرفی کرده ایم. با استفاده از داده های رصدی شامل ‎‎‏‏، ‎‎‎ ‎‎‏‏، ‎‎‎ ‎‎‎‏‏، ‎‎ و ‎‎‎‎ ‎ قابلیت مدل های مذکور را در مقای
    خلاصه پایان نامه

  3. رشد اختلالات ماده در کیهان انرژی تاریک خوشه ای
    مهدی رضایی 1396
  4. مدل رمبش کروی در تشکیل ساختار های کیهانی
    طیبه نادری مستجیر 1395

پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد

  1. بررسی همگرایی در زنجیره های مارکوف به دست آمده در روش های متروپلیس و هامیلتون با استفاده از داده های کیهان شناسی
    عاطفه علی کرمی 1401
    روش آماری زنجیره ی مارکوف مونت کارلو دارای الگوریتم های متنوعی می باشد و برای تخمین پارامترهای یک مدل می توان از آن استفاده کرد. در این روش ها معمولا چند زنجیره جدا از هم تولید شده و با استفاده از آن ها پارامترها تخمین زده می شوند. در این پژوهش، اثر همگرایی زنجیره های مارکوف را روی پارامترهای یک مدل بررسی کرده ایم. در سال های پیش رو حجم زیادی داده با دقت بالا به دست خواهد آمد که بررسی وابستگی پارامترهای مدل به همبستگی و همگرایی زنجیره های مارکوف اهمیت دارد. از سوی دیگر استفاده از روش های نوین برای به دست آوردن نمونه های آماری و میزان دقت آن حائز اهمت می باشد. علاوه بر این میزان زمان مورد نیاز برای دستیابی به یک یا چند زنجیره ی مستقل اهمیت زیادی در محاسبات مربوط به تخمین پارامترهای مدل خواهند داشت. در این پژوهش با استفاده از داده های اخیر کیهان شناسی مانند داده های هابل و داده های ابرنواختر، پارامتر های مدل لامبدا سی دی ام( یا مدلی دیگر با پارامترهای بیشتر) تخمین زده شده است. مدل لامبدا سی دی ام با پارامتر معادله حالت W=-1 ساده ترین مدل برای توصیف انرژی تاریک است که در آن لامبدا بیانگر ثابت کیهان شناسی و سی دی ام معرف ماده تاریک سرد می باشد. علیرغم وجود مدل های متنوع برای انرژی تاریک، این مدل بیشترین تطابق را با داده های رصدی دارا می باشد. در این پژوهش نتایج همگرایی زنجیره های مارکوف، با استفاده از داده های کیهان شناسی را به دست آورده ایم؛ همچنین زنجیره ها را با دو الگوریتم هامیلتون و متروپلیس ساخته ایم.
    خلاصه پایان نامه

  2. تاثیر تعداد موثر نمونه در زنجیره مارکوف روی تخمین پارامترهای مدل لامبدا سی دی ام
    نگین حاصلی 1401
    در آمار روش های زنجیره ای مارکوف مونت کارلو شامل یک سری الگوریتم برای نمونه برداری از توزیع احتمال است. خاصیت مهم زنجیره ی مارکوف این است که به یک حالت پایا همگرا می شود. الگوریتم های خاصی برای ساخت این زنجیره ها وجود دارد. برای مثال: 1-الگوریتم متروپولیس هستینگ 2-الگوریتم گیبس 3- الگوریتم هامیلتون . این روش ها برای تولید زنجیره هایی از نمونه های تصادفی استفاده می شود و با استفاده از این زنجیره ها می توان پارامترهای یک مدل را تخمین زد. بین روش متروپولیس و هامیلتون تفاوتی وجود دارد و این تفاوت این است که در روش متروپولیس نقاطی که داریم به یکدیگر وابستگی زیادی دارند و این موضوع باعث می شود نمونه ی به دست آمده از نظر آماری برای تخمین پارامترها مناسب نباشد. اما در روش هامیلتون نمونه ها با استفاده از معادلات هامیلتون به دست می آیند و این وابستگی بین نقاط کمتر می شود و باعث می شود نمونه ی بهتری داشته باشیم. با توجه به این که در سال های آینده تعداد زیادی داده مشاهداتی با دقت بالا به دست ما خواهد رسید، بررسی اثر تعداد نمونه ها و تعداد موثر آن ها روی تخمین پارامترها حائز اهمیت می باشد. تخمین پارامترها و خطای پارامترهای یک مدل کیهان شناسی اهمیت بسیار زیادی دارد. از این رو در این پایان نامه قصد داریم، از داده های اخیر هابل و ابرنواخترها استفاده کرده و نحوه تاثیر تعداد موثر نمونه ها را روی تخمین پارامترهای مدل لامبدا سی دی ام بررسی کنیم. از مدل لامبدا سی دی ام اغلب به عنوان مدل استاندارد کیهان شناسی یاد می شود زیرا ساده ترین مدلی است که توضیح مناسبی از ویژگی های کیهان مانند ساختار و وجود تابش زمینه ی کیهانی و توزیع ساختارهای بزرگ مقیاس در کهکشان ها و انبساط پرشتاب کیهان که در کهکشان ها و ابرنواخترهای دور مشاهده شده است را ارائه می کند.
    خلاصه پایان نامه

  3. بررسی داده های ابر نواخترها و محاسبه پارامترهای مدل با استفاده از کتابخانه استاندارد تنسور فلو(tensorflow )
    امیرحسین لک 1401
    امروزه تحلیل داده ها بخش مهمی از تمام علوم، از جمله کیهان شناسی است. با توجه به پیشرفت روز به روز ابزار رصد و همچنین افزایش حجم و پیچیده تر شدن داده های مربوط به کیهان شناسی، تلاش برای یافتن رویکردهای نوین در تحلیل این داده ها ضروری است. این پژوهش با هدف بررسی یک روش جدید در تحلیل داده های کیهان شناسی صورت گرفته است. در این پژوهش از روش کتابخانه ی TensorFlow که در زبان برنامه نویسی پایتون وجود دارد برای تحلیل داده ها استفاده شده است. این کتابخانه ی قدرتمند، در حال حاضر در مباحث یادگیری عمیق و یادگیری ماشین به کار می رود و قابلیت تحلیل حجم بالایی از داده ها را دارد. در این پژوهش، کدنویسی به روش MCMC و در زبان برنامه نویسی پایتون، به کمک این کتابخانه انجام شده است. هدف از این پژوهش این است که نتایجی که با به کارگیری کتابخانه تنسورفلو بدست آمده با نتایجی که از تحلیل داده ها با کمک کتابخانه های PYMCE و EMCEE، حاصل شده، مقایسه شود. در پایان این تحقیق، نتایج هر سه رویکرد و همچنین زمانی که در هر روش برای تحلیل داده ها صرف شده مقایسه شده است.
    خلاصه پایان نامه

  4. بررسی داده های کیهان شناسی و استنتاج پارامتر های مدل با استفاده از بسته نرم افزاری EPIC
    فاطمه مهدیان 1400
    با پیشرفت تکنولوژی و به کارگیری تلسکوپ های قدرتمند زمینی و فضایی، داده های زیادی در کیهان شناسی وجود دارد که احتیاج به بررسی و مقایسه با مدل های جدید دارند. در همین راستا بسته های نرم افزاری متفاوتی عرضه شده اند. در این پروژه از بسته نرم افزاری EPIC استفاده شده است. EPIC (استنتاج ساده پارامترها در کیهان شناسی) ، پیاده سازی از یک کد (زنجیره مونت کارلو) MCMC در پایتون، برای استنتاج پارامترها در مدل های کیهان شناسی است. در واقع EPIC یک ماشین حساب کیهان شناسی است که از مدل ΛCDM استاندارد و مدل های دیگر پشتیبانی می کند. EPIC از کتابخانه چند پردازشی پایتون برای سیر تکاملی زنجیره های موازی در شبیه ساز MCMC استفاده می کند. همگرایی بین زنجیره های مستقل با چند پارامتر آزاد با تست های گلمن و روبین انجام شده است. در EPIC نه تنها امکان استفاده از محاسبه کننده کیهانشناسی وجود دارد بلکه اجرای شبیه ساز MCMC با استفاده از یک رابط گرافیکی خوب هم امکان پذیر است. این بسته نرم افزاری کمک می کند تا علاوه بر محاسبه کمیت های فیزیکی در کیهان، روش استنتاج پارامترهای آزاد در یک مدل کیهان شناسی را اجرا کرد و پارامترهای مدل به همراه خطای آن ها را به دست آورد.
    خلاصه پایان نامه

  5. بررسی انفجارهای گاما و نحوه استفاده از آنها درمحاسبه نمودار هابل
    آسیه خادمی فرد 1399
  6. کوازارها و نقش آنها در مطالعه انبساط تند شونده ی کیهان
    شیما حسینی 1399
  7. بررسی آماری داده های ابر نو اختر در روش های مستقل از مدل
    نوشینه فلاح ذبیحی 1399
  8. انرژی تاریک نوسانی و مقایسه آن با داده های رصدی در کیهان شناسی
    زهرا جیحونیان 1397
  9. بررسی توانایی تلسکوپ رصدخانه کاسین برای تصویر برداری از اجرام با درخشندگی سطحی پایین
    مجتبی علی مرادی 1397
  10. تاثیر اختلالات ماده تاریک در حضور انرژی تاریک کی اسنس
    ندا کانوری 1396
  11. نحوه تاثیر انرژی تاریک ریچی در تحول کیهان شتابدار
    نسرین جمشیر 1396
  12. آشکارسازی سدیم در جو سیارات فراخورشیدی
    حسین رحمتی 1396
  13. بررسی مدل انرژی تاریک خلا متغیر با زمان در کیهان
    مهدی دینی امزاجرد 1395
  14. مطالعه معادله حالت انرژی تاریک و بررسی قید های رصدی
    زیبا رضایی 1395