پروفایل استاد - دانشگاه بوعلی سینا همدان
Professor
Update: 2024-12-21
حميد زارع ابيانه
Faculty of Agriculture / Department of Irrigation Engineering
P.H.D dissertations
-
بهینه سازی تهویه و شبیه سازی تعرق در گلخانه های استان همدان با استفاده از دینامیک سیالات محاسباتی و تراز انرژی
2020بهینه بودن متغیرهای اقلیمی شامل دما، رطوبت نسبی و کمبود فشار بخار و یکنواختی توزیع آنها در تولید محصولات گلخانه ای برای پرهیز از کاهش عملکرد و کیفیت میوه ضروری است. در توسعه گلخانه های استان همدان، استفاده از تهویه طبیعی در تابستان برای خنک سازی به عنوان یک مزیت مطرح شد. هدف از این تحقیق تحلیل شرایط اقلیمی و توزیع مکانی و زمانی دما و رطوبت (کمبود فشار بخار)، گلخانه های استان همدان در تابستان و ارائه راهکار بهبود اقلیم گلخانه در صورت نیاز بود. به این دلیل مطالعه ای در یک گلخانه تجاری با وسعت 4333 مترمربع و 4 اندازه گیری 24 ساعته در فصل های سرد و گرم سال در آن انجام شد. برای داده برداری دما و رطوبت نسبی 21 دیتالاگر در گلخانه نصب شدند. یک ایستگاه هواشناسی با قابلیت اندازه گیری دما، رطوبت نسبی، سرعت و جهت باد، فشار هوا و میزان بارش بر روی سقف گلخانه نصب شد. برای بررسی وضعیت تهویه و اثر آن بر متغیرهای اقلیمی از تمام روش های تحلیل موجود شامل تحلیل داده های خام، استفاده از شاخص درجه بهینگی متغیرهای اقلیمی، روش تراز انرژی و دینامیک سیالات محاسباتی استفاده شد. شاخص بهینگی داده توسط شرکتی تخصصی به دست آمد. از برنامه نویسی ویژوال بیسک در صفحه گسترده اکسل برای تهیه مدل تراز انرژی استفاده شد. برای تهیه مدل دینامیک سیالات محاسباتی از نرم افزار انسیس فلوئنت 16 استفاده شد. برای محاسبه میزان نفوذ و جذب تشعشع توسط پوشش گیاهی، کمبود فشار بخار، دمای برگ و تعرق، با استفاده از تابع تعریف شده توسط کاربر به زبان Cدر نرم افزار مذکور کد نویسی شد. مدل دینامیک سیالات محاسباتی با اندازه-گیری دما و رطوبت نسبی هنگامی که محصول کشت شده گوجه فرنگی در مرحله باردهی بود و تهویه طبیعی انجام می-شد اعتبار سنجی شد. با استفاده از داده های اندازه گیری شده در خردادماه مدل برای بررسی تهویه مکانیکی و استفاده از فن و پد برای بهبود شرایط اقلیمی گلخانه استفاده شد. نتایج نشان داد تهویه طبیعی توان بهبود شرایط اقلیمی داخل گلخانه را ندارد و استفاده از تجهیزات کنترل کننده اقلیمی ضروری است. تهویه مکانیکی نیز سبب یکنواختی و همگنی بیشتر اقلیم گلخانه می شود اما بسته به شرایط اقلیمی پیرامونی گلخانه امکان دارد قادر به بهبود اقلیم گلخانه نباشد. در خرداد و مرداد ماه درجه بهینگی متغیرهای اقلیمی در بیشتر ساعات بین صفر تا حداکثر
-
بهینه سازی تهویه و شبیه سازی تعرق در گلخانه های استان همدان با استفاده از دینامیک سیالات محاسباتی و تراز انرژی
2020بهینه سازی تهویه و شبیه سازی تعرق در گلخانه های استان همدان با استفاده از دینامیک سیالات محاسباتی و تراز انرژی
-
انتقال املاح و کلوئید در خاک های حاوی ماده آلی تحت رژیم های مختلف آبیاری
2019درصد دائمی حرکت مواد مغذی خاک و آلاینده های منابع آب و مطالعه عوامل موثر بر آن جهت حفظ کیفیت منابع آب و خاک و سلامت تولیدات کشاورزی ضروری است. این پژوهش در چهار بخش، به بررسی تغییر ویژگی های خاک متاثر از افزودن ورمی کمپوست، تاثیر ورمی کمپوست، شدت جریان، رطوبت اولیه بر تغییرات pH و آبشویی نیترات، کل املاح محلول، کربن آلی محلول، سدیم و کلوئید، نقش ورمی کمپوست و شدت جریان بر انتقال سدیم و نیترات و ردیابی حرکت کلوئید توام با تغییر هدایت الکتریکی آب پرداخت. بدین منظور، ستون هایی با قطر 95/5 پرشده با 10 سانتی متر خاک طبیعی و خاک دارای ورمی کمپوست تحت جریان های اشباع-غیراشباع در دو شرایط اولیه رطوبتی هواخشک و اشباع آبشویی گردید. آزمایشات انتقال نیترات، سدیم و کلوئید تحت شرایط مذکور در ستون های آبشویی در حالت اشباع انجام گرفت. ورمی کمپوست، کربن و ماده آلی، NO3، Na، EC، TDS، تخلخل، هدایت هیدرولیکی و ضرایب رطوبتی θs، θr، α و n را 4/12، 7/11، 119، 4/80، 4/109، 4/109، 4/1، 9/41، 4/1، 3/12، 8/43 و 7/3 درصد افزایش و چگالی ظاهری و pH را 1/4 و 47/2 درصد کاهش داد. نتایج آبشویی نشان داد خاک دارای ورمی کمپوست در مقابل خاک طبیعی، شرایط اولیه هواخشک در مقابل شرایط اولیه اشباع و کمترین شدت جریان در مقابل دیگر شدت جریان ها، بیشترین غلظت نیترات، کربن آلی محلول، EC و سدیم خروجی را داشت. آبشویی در شرایط اولیه هواخشک به نسبت اشباع موجب افزایش خروج کل نیترات، کربن آلی محلول، کلوئید از دو خاک شد. شدت جریان 5/2 میلی لیتر بر دقیقه در شرایط اولیه اشباع، TDS، NO3، کربن آلی محلول، Na و کلوئید کل بیشتری را آبشویی کرد. طی آزمایش تزریق املاح، افزایش درجه نسبی اشباع و افزودن ورمی کمپوست سبب کاهش زمان رخنه و افزایش شیب منحنی های سدیم و نیترات شد. طی آزمایش تزریق کلوئید به ستون های خاک، غیراشباع شدن جریان و افزایش هدایت الکتریکی محلول سبب کاهش غلظت کلوئید خروجی گردید. ضرایب انتشارپذیری املاح در بازه 11/0-19/0 سانتی متر متغیر بوده و مشابه ضریب توزیع سدیم با افزودن ورمی کمپوست به خاک و کاهش درجه نسبی اشباع خاک افزایش یافت. انتشارپذیری کلوئید در محدوده 16/0-6/2 سانتی متر متغییر بوده به دلایل، تغییر طول و قطر مجاری و محدودیت دفع برخی مجاری، متفاوت از انتشاپذیری نیترات بوده و رابطه مستقیمی با کاهش شدت جریان و
-
ثر تغییر شیوه آبیاری جویچه ای به قطره ای و تغییر روش تربیت بر ویژگی های مورفو-فیزیولوژیکی و عملکرد انگور رقم بیدانه سفید
2019به منظور ارزیابی اثر تغییر شیوه آبیاری از جویچه ای به قطره ای و تغییر روش تربیت تاک های خزنده به داربستی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی انگور رقم بیدانه سفید، پژوهشی در قالب دو طرح آزمایشی 1 و 2 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در چهار تکرار، در سال های زراعی 94-93، 95-94 و 96-95 روی تاک های 14 ساله اجرا شد. تیمارهای آزمایش 1 شامل: آبیاری جویچه ای1 (I1)، قطره ای به همراه جویچه ای (I2)، بابلر (I3)، قطره ای 1 -سه قطره چکان در تاک- (I4)، ترکیبی قطره ای سطحی-زیر سطحی (I5)، قطره ای 2 -پنج قطره چکان در تاک (I6) و قطره ای 3-هشت قطره چکان در تاک- (I7) بودند. میانگین حجم آبیاری سالیانه در تیمارهای قطره ای و تیمار جویچه ای به ترتیب 3954 و 5886 مترمکعب در هکتار بود که نشان دهنده کاهش 33 درصدی حجم آبیاری در تیمارهای قطره ای است. میانگین طول شاخه و سطح برگ برای آبیاری جویچه ای به ترتیب معادل 145 سانتی متر و 6/14 متر مربع در تاک و در تیمارهای قطره ای به ترتیب 125 و 10 بدست آمد. هم چنین بین پارامتر های ذکر شده و حجم آبیاری همبستگی مثبت وجود داشت. نتایج ارزیابی ریشه تاک نشان داد که روش های آبیاری قطره ای باعث تمرکز ریشه در زیر قطره چکان ها و افزایش وزن ریشه در لایه های سطحی خاک گردید. روش های آبیاری قطره ای به ویژه قطره ای 1 باعث افزایش تنظیم کننده های اسمزی برگ از جمله پرولین، گلایسین بتائین و قندهای محلول در سال اول و دوم آزمایش گردید. هم چنین در بین اسمولیت های اندازه گیری شده، پرولین و قندهای محلول به ترتیب کمترین و بیشترین حساسیت به تغییر حجم آبیاری را نشان دادند. از نظر صفات مربوط به عملکرد میوه، تیمار قطره ای 3 با 1/1 گرم وزن حبه بیشتری نسبت به سایر تیمارها داشت. روش های آبیاری قطره ای باعث افزایش درصد قند حبه شدند که در این میان تیمارهای بابلر و قطره ای 1 به ترتیب با 3/24 و 2/24 درصد بیشترین قند حبه را داشتند. وزن حبه در تیمار آبیاری جویچه ای به ترتیب 232 و 07/1 گرم و قند حبه 5/22 درصد بود. میزان عملکرد انگور در تیمارهای جویچه ای، ترکیبی قطره ای-جویچه ای، بابلر، قطره ای 1 و 2 و 3 به ترتیب 18، 8/14، 14، 4/16، 22 و 21 تن در هکتار و کارآیی مصرف آب در تیمارهای مذکور به ترتیب 4/3، 3/3، 2/4، 6/6، 7/6 و 4 کیلوگرم انگور در مترمکعب بدست آمد. با توجه به نتایج ثبت شده، تیمار قطره
-
ارائه الگوی کشت بهینه متناسب با پارامترهای خاک و اقلیم مبتنی بر مدیریت کیفی منابع آب زیرزمینی
2018محصولات کشاورزی در همه کشورهای دنیا اهمیت دارد. به طور کلی قبل از انقلاب صنعتی، سهم کالاهای کشاورزی در کل کالاهای قابل مبادله بسیار بود، اما با وقوع انقلاب صنعتی و ظهور دستاوردهای آن، نسبت کالاهای صنعتی به محصولات کشاورزی در سطح جهان افزایش یافت. از طرف دیگر در بسیاری از کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه، سهم عمده فعالیت های اقتصادی در بخش کشاورزی متمرکز شده است، بنابراین اقتصاد این کشورها اتکای بسیاری به این بخش دارد. کمبود مواد غذایی و تولیدات کشاورزی از یک طرف و رشد جمعیت از طرف دیگر لزوم توجه به بخش کشاورزی را در کشور شدیداً مورد تأکید قرار می دهد. همه ساله مقادیر بسیار زیادی ارز جهت خرید و واردات محصولات کشاورزی هزینه می گردد، درحالی که امکانات تولید در خود کشور وجود دارد. بر اساس آنالیز انجام شده، مؤثرترین پارامتر در تعیین پتانسیل آلودگی آبخوان دشت همدان- بهار پارامتر عمق سطح ایستابی می باشد و در جایگاه بعدی عامل محیط آبخوان و محیط خاک قرار می گیرند. نقشه های آسیب پذیری آبخوان حاصل از مدل دراستیک و منطق فازی نشان دادند که بیشترین پتانسیل آلودگی آب های زیرزمینی به نیترات مربوط به حاشیه های جنوبی، غربی و شمال شرقی دشت و محدوده های با پتانسیل آلودگی خیلی کم و کم مربوط به مرکز، شمال و شرق دشت بود. بر اساس روش دراستیک قسمت عمده دشت با خطرپذیری کم و خیلی کم تشخیص داده شد ولی در مدل فازی بیشتر قسمت های دشت بدون خطر و ریسک پذیری خیلی کم مشخص شد.
-
توسعه ی شاخص های چندمتغیره ی پایش خشکسالی کشاورزی در استان گلستان
2017خشکسالی کشاورزی در اثر کمبود کوتاه مدت بارش، ناهنجاری های دما و کمبود رطوبت خاک حاصل می شود. در پایش خشکسالی به طور معمول از مقدار بارش یا رطوبت خاک به صورت منفرد استفاده می شد که برای توصیف جامع ویژگی های خشکسالی ممکن است کافی نباشد. پژوهش حاضر ضمن بررسی مجموعه تلاش های انجام یافته برای توسعه ی شاخص های جامع خشکسالی در بخش های مختلف، به ارزیابی برخی از شاخص های موجود و توسعه ی شاخص های چندمتغیره به منظور پایش جامع خشکسالی کشاورزی گندم دیم در سطح استان گلستان می پردازد. بدین منظور از آمار روزانه ی متغیرهای هواشناسی 10 ایستگاه تبخیرسنجی وسینوپتیک و داده های عملکرد محصول گندم در زارعت های دیم و آبی در 8 شهرستان استان گلستان استفاده شده است. ابتدا با انجام آزمون های آماری اولیه روی داده های روزانه همگنی آن ها بر اساس ترکیب آزمون های مختلف بررسی و داده های پرت و خلا های آماری بازسازی شدند. سپس با استفاده از مدل های توازن آب خاک یک و دو لایه در قالب رهیافت های اول و دوم، مقادیر شاخص شاخص مرجع کشاورزی برای خشکسالی (ARID) در مقیاس روزانه برآورد و توابع تولید عملکرد گندم دیم به ازای هر رهیافت مدل سازی و ارزیابی گردیدند. هم چنین بر پایه ی هریک از رهیافت های ذکر شده مقادیر روزانه ی رطوبت خاک و تبخیر و تعرق واقعی نیز برآورد شدند. در ادامه شاخص های متداول پایش خشکسالی نظیر بارش استاندارد شده (SPI)، بارش–تبخیر و تعرق استاندارد شده (SPEI)، شاخص رطوبت خاک (SMI)، شاخص شدت خشکسالی پالمر (PDSI)، شاخص Z و شاخص پالمر استاندارد شده (SPDI) در مقیاس های ماهانه و یا سالانه محاسبه گردیدند. در این رساله شاخص های چندمتغیره مختلفی نظیر شاخص تجمیعی خشکسالی (ADI)، شاخص ترکیبی خشکسالی (CDI)، شاخص اسکالوگرام (SCI) و شاخص توابع مفصل (MCDI) برای پایش خشکسالی کشاورزی در مقیاس های ماهانه و سالانه (دوره ی رشد) برای گندم دیم در استان گلستان توسعه داده شدند. توسعه ی شاخص ADI بر مبنای روش تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) و ترکیب خطی مولفه های حاصل از شاخص های SPI، SPEI، Z، PDSI و SMI در مقیاس ماهانه انجام شده است، شاخص CDI بر پایه ی فواصل شباهت های وزن دار با استفاده از متغیرهای Di (تفاوت بارش و تبخیر و تعرق پتانسیل)، di (تفاوت بارش از بارش مناسب اقلیمی) و شاخص SMI توسعه داده شد. شاخص اسکالوگرام (SCI) بر اسا
Master Theses
-
تاثیر روشهای مختلف آبشویی با پساب و استفاده از مواد بهساز بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک های شور -سدیمی
2022اصلاح خاک ها، یکی از روش های توسعه اراضی کشاورزی محسوب می گردد. شور و سدیمی بودن خاک یکی از مشکل های مهم در خاک های مناطق خشک و نیمه خشک است. وجود یون سدیم در کنار شوری، تشکیل خاک شور- سدیمی را داده و موجب بروز مشکلات فراوانی در روند رویشی گیاهان می گردد. از سوی دیگر افزایش جمعیت، محدودیت منابع آب و همچنین حجم عظیم فاضلاب های شهری و لزوم دفع مناسب آن با حداقل آسیب به محیط زیست، استفاده موثر از این پتانسیل را افزایش داده است، در حالی که کمبود آب در حال تبدیل شدن به یک موضوع نگران کننده در جهان است. بنابراین استفاده از پساب تصفیه شده در آبیاری به عنوان یک گزینه ارزشمند محسوب می شود. اهداف این پژوهش بکار گیری روش های مختلف برای بررسی تغییر در کیفیت خاک و یافتن موثرترین روش برای اصلاح خاک های شور می باشد. این تحقیق با بکار گیری آب و پساب تصفیه شده همراه با بهساز های گوگرد (در دو سطح)، گچ (در دو سطح) و اسید سولفریک (در دو سطح) در دو روش آبشویی جریان ثابت و جریان متناوب انجام گردید. نتایج نشان می دهدکه در لایه سطحی خاک پارامتر های اسیدیته خاک، شوری خاک، سدیم خاک، نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی کاهش محسوسی داشته و پارامتر های کسلیم و منیزیم و کربن آلی و هدایت هیدرولیکی به طور میانگین افزایش پیدا کرده اند. نتایج بدست آمده در لایه عمقی علارغم کاهشی بودن روند کلی نسبت به خاک اولیه، اما بر خلاف لایه سطحی بوده است. از جمله مهم ترین عوامل درکاهش شوری در خاک میتوان به هدایت هیدرولیکی و درصد سدیم تبادلی اشاره کرد که به ترتیب، بهترین تیمار از لحاظ کاهش شوری تیمار پساب با بهساز گچ در سطح 2 در روش آبشویی متناوب بوده است. همچنین بهترین تیمار از لحاظ کاهش درصد سدیم تبادلی خاک تیمار پساب با بهساز گچ در سطح 2 با روش آبشویی جریان ثابت بوده است.
-
اثر محلول پاشی سولفات پتاسیم بر تحمل به خشکی هلو رقم آلبرتا
2022در پژوهش حاضر تأثیر کاربرد محلول پاشی پتاسیم در شرایط تنش خشکی روی برخی ویژگی های کمی و کیفی هلو رقم آلبرتا در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی موردبررسی قرار گرفت. فاکتورهای آزمایشی شامل: 1- آبیاری در سه سطح، تأمین رطوبت خاک 100، 85، 70 درصد آب قابل دسترس خاک و فاکتور دوم: 2- تغذیه برگی سولفات پتاسیم با غلظت های، صفر ، 10 در هزار و 20 در هزار بود. این طرح شامل 9 تیمار و سه تکرار بود و هر واحد آزمایشی شامل 2 درخت هلو بود که درمجموع 54 درخت هلو موردبررسی قرار گرفت. تیمار خشکی از اواخر اردیبهشت ماه آغاز شد و به مدت سه ماه اعمال شد. محلول پاشی تیمارهای مختلف سولفات پتاسیم از اواخر خردادماه شروع شده و بافاصله هرماه یک بار و مجموعاً سه بار محلول پاشی صورت گرفت. کاربرد تنش خشکی و محلول پاشی پتاسیم اثر معنی داری بر ویژگی های کیفی میوه و برخی ویژگی های بیوشیمیایی میوه داشت و 3 باعث افزایش قند و کاهش اسیدیته قابل تیتراسیون در تیمارهای تنش رطوبتی 30 درصد و 15 درصد با کاربرد پتاسیم 1 درصد و 2 درصد بود. محلول پاشی پتاسیم با غلظت 2 درصد و تنش خشکی در سطح 30 درصد باعث افزایش معنی دار شاخص طعم نسبت به شاهد شد. محلول پاشی پتاسیم با غلظت 2 درصد بدون اختلاف معنی داری با پتاسیم با غلظت 1 درصد میزان اسیدیته هلو را کاهش داد همچنین تنش خشکی در دو سطح 15 درصد و 30 درصد باعث کاهش معنی داری اسیدیته هلو نسبت به شرایط عدم تنش شد. هر دو غلظت پتاسیم در تنش خشکی 30 درصد باعث افزایش فنل کل میوه شدند. محلول پاشی پتاسیم با غلظت 2 درصد میزان فلاونوئید میوه را نسبت به شاهد افزایش داد اما محلول پاشی پتاسیم تحت تنش خشکی بر صفاتی نظیر طول، قطر، نسبت طول به قطر، وزن تر میوه، وزن گوشت میوه، ظرفیت آنتی اکسیدانی و سفتی بافت میوه تأثیری نداشت. محلول پاشی پتاسیم در هر دو غلظت تحت خشکی 15 درصد و 30 درصد میزان کربوهیدرات ، کاروتنوئید و پرولین را در برگ نسبت تیمار شاهد افزایش دادند. بیشترین میزان پروتئین های محلول در تنش خشکی 30 درصد و محلول پاشی پتاسیم با غلظت 2 درصد مشاهده شد درمجموع تنش خشکی و پتاسیم تا حدودی میزان پروتئین های محلول در برگ را افزایش داد و توانست با بهبود سیستم آنتی اکسیدانی و افزایش برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی نظیر کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز خسارات وارده به گیاه را کاهش دهد ب
-
مطالعه هیدرولیکی جریان در لوله های زهکشی پلاستیکی موجدار و صاف در سه حالت پوشش مصنوعی، بدون پوشش و پوشش معدنی
2022انتخاب پوشش در زهکشی به منظور حفاظت از لوله در برابر انسداد و گرفتگی حائز اهمیت میباشد. در آزمایش پیش رو از دو پوشش طبیعی و مصنوعی استفاده شد و اثر هر کدام بر جریان زهکشی موردبررسی قرار گرفت. مدت زمان استفاده از پوشش در تعیین کارایی آن تاثیرگذار است و باید با مطالعه بلندمدت موردبررسی قرار گیرد؛ اما در آزمایش پیش رو به دلیل کم بودن زمان مطالعه اثر زمانی موردبررسی قرار نگرفت. در آزمایش پیش رو دو نوع لوله صاف و موجدار با شیب ثابت و طول یکسان در خاک و درون مدل فیزیکی کار گذاشته شدند. برای هر لوله از سه معادله دارسی-ویسباخ، مانینگ و شزی جهت بررسی ضریب زبری و زبری مطلق استفاده شد. عمق آب داخل لوله در دو مقطع از طول لوله (30 سانتیمتری ابتدای لوله و 30 سانتیمتری انتهای لوله) نیز توسط شیلنگهای شفاف پایش و برداشت شد. تأثیر عمق جریان و طول مسیر نیز بر ضرایب زبری موردبررسی قرار گرفت.
-
بررسی تاثیر اصلاح کننده های کوکوپیت، بیوچارکوکوپیت و ورمی کمپوست بر انتقال نیترات در خاک
2021افزایش استفاده از کودهای ازته به دلیلی پویایی زیاد نیترات در خاک تهدیدی جدی برای آب های زیرزمینی و در نتیجه سلامت انسان می باشد. انتقال نیترات تحت تاثیرعوامل متعددی از جمله اصلاح کننده ها و موادآلی قرار می گیرد. بنابر این این پژوهش با هدف بررسی تاثیر اصلاح کننده های کوکوپیت، بیوچارکوکوپیت و ورمی کمپوست (هر یک در سه سطح0%، 1% و 2% وزنی) بر انتقال نیترات در خاک لوم شنی و لوم رسی انجام شد. سه مدل بریگهام، فرید-کامبرنوس و CXTFIT برای بررسی میزان انتشارپذیری انتخاب گردید. آزمایش در شرایط آزمایشگاهی و ستون های خاک به ارتفاع 65 سانتی متر و قطر 6 سانتی متر تهیه و به ارتفاع 50 سانتی متر از خاک پر شدند. به این منظور محلول نمک خالص نیترات پتاسیم به عنوان آلاینده با غلظت 150 میلی گرم بر لیتر به ستون های خاک اضافه شد. سپس عمل انتقال نیترات و آبشویی انجام گردید. محلول های خروجی در زمان های مختلف جمع آوری و مقادیر نیترات اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد اصلاح کننده ها در دو خاک لوم شنی و لوم رسی باعث ایجاد تاخیر در زمان رسیدن به غلظت نسبی می شوند. در خاک لوم شنی، ورمی کمپوست یک درصد بیشترین تاخیر و بیوچار دو درصد کمترین تاخیر را در بین اصلاح کننده ها داشتند. همچنین در خاک لوم رسی به ترتیب کوکوپیت دو درصد و بیوچار یک درصد بیشترین و کمترین تاثیر را در زمان رسیدن به غلظت نسبی از خود نشان دادند. با برآورد میزان انتشارپذیری با سه مدل بریگهام، فرید-کامبرنوس و CXTFIT نتایج نشان داد که دو مدل بریگهام و فرید کامبرنوس توانایی کم تری را در برآورد انتشارپذیری در دو خاک لوم شنی و لوم رسی دارند. همچنین مدل CXTFIT توانایی شبیه سازی و برآورد انتشارپذیری در دو خاک لوم رسی و لوم شنی را دارد. با بررسی میزان انتشارپذیری توسط مدل CXTFIT مشاهده گردید اگرچه ورمی کمپوست یک درصد بیشترین تاخیر را در انتقال نیترات داشت اما باعث افزایش انتشارپذیری در خاک گردید. در خاک لوم شنی بیوچار در دو سطح یک و دو درصد باعث کاهش میزان انتشارپذیری و همچنین ورمی کمپوست و کوکوپیت بیشترین انتشار پذیری را در خاک نسبت به شاهد داشتند. در خاک لوم رسی بیوچار باعث کاهش میزان انتشارپذیری نسبت به شاهد، کوکوپیت و ورمی کمپوست به ترتیب بیشترین انتشارپذیری را از خود نشان دادند. همچنین نتایج نشان داد هر اصلاح کننده در خاک با بافت
-
تأثیر بیوچارکودگاوی و بیوچارنیشکر بر عملکرد و کارایی مصرف آب خیار گلخانه ای تحت شرایط تنش آبی
2020خشکسالی و تنش حاصل از آن یکی از مهم ترین و رایج ترین تنش های محیطی است که تولیدات کشاورزی را با محدودیت روبرو می سازد.هدف از این مطالعه بررسی تأثیر تنش رطوبتی و استفاده از بیوچار کود گاوی و بیوچار نیشکر بر عملکرد و کارایی مصرف آب خیار می باشد.این طرح به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کاملا تصادفی در سه سطح رطوبتی (100-75-50 درصد ظرفیت زراعی) وپنج سطح اصلاح کننده (صفر، 5 درصد وزنی بیوچار نیشکر و 5 درصد وزنی بیوچار کود گاوی و 5 درصد وزنی نیشکر خام و5 درصد وزنی کود گاوی)، در سه تکرار، در دو کشت متوالی از فروردین تا خرداد 1398 و از مهر تا اذر 1398 به صورت گلدانی انجام گرفت. نتایج نشان داد میزان آب آبیاری بر روی تمامی صفات مورد مطالعه عملکرد،کارایی مصرف آب،وزن تر و خشک بوته،وزن تر و خشک ریشه،محتوای نسبی آب برگ،سطح برگ،ارتفاع بوته و وزن میوه خیار گل خانه ای معنی دار بود.دراین پژوهش مشخص شد کاربرد سطوح 5 درصد بیوچار کودگاوی سبب کاهش معنی دار مقدار آب مصرفی در ظرفیت زراعی 75درصد و 50 درصد آبیاری به ترتیب در کشت اول 88/44 و 96/53 و در کشت دوم 95/75 و 35/65 در مقایسه با شاهد شده است.هم چنین کاربرد سطوح 5 درصد بیوچار نیشکر سبب کاهش معنی دار میزان مصرف شده آب در کل دوره کشت در ظرفیت زراعی 75 درصد 50 درصد آبیاری به ترتیب در کشت اول 20/38 و3/50 و در کشت دوم 16/50 و 52/95 در مقایسه با شاهد شد. که نتایج نشان می دهد هر چه مدت زمان استقرار بیوچار در خاک بیشتر باشد نتایج بهتری نشان خواهد داد. هم چنین بیش ترین میزان عملکرد در کشت اول و دوم در تیمار آبیاری کامل و کاربرد 5 درصد بیوچار کودگاوی به ترتیب 15/722 و 73/866 تن بر هکتار مشاهده شد. کاربرد بیوچار نیشکر در تیمار آبیاری کامل هم سبب افزایش عملکرد در کشت اول به میزان 69/635 و کشت دوم به میزان 18/722 تن بر هکتار شد. با توجه به افزایش میزان عملکرد خیار در بیوچار کود گاوی بهتر است برای کشت این محصول از بیوچار کودگاوی استفاده شود.در همه تیمارها بی کودگاوی ونیشکر و بیوچار حاصل از آن ها و کاهش آب مصرفی،افزایش معنی داری در کارایی مصرف آب در مقایسه با تیمار شاهد مشاهده شد. در تیمار 75 درصد ظرفیت زراعی و کاربرد 5 درصد بیوچارکودگاوی و نیشکر در کشت اول میزان فسفر36 و 31درصد و در کشت دوم 38و 31 درصد افزایش نسبت به تیمارشاهد نشان داد. بنابراین افز
-
تاثیر سوپرجاذب جاذب و بیوچار روی برخی از خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک
2020خش کشاورزی بزرگ ترین مصرف کننده آب محسوب می شود که توجه جدی به مدیریت بهینه مصرف آب در این بخش از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. پلیمر سوپر جاذب و بیوچار از موادی هستند که می توان از آن ها جهت افزایش ظرفیت نگهداری آب خاک و افزایش بهره وری مصرف آب استفاده کرد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر سطوح مختلف سوپر جاذب آکوازورب و بیوچار پوست گردو بر برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک بود. این آزمایش به صورت دو آزمایش مستقل، در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در دو نوع بافت خاک لوم شنی و لوم رسی اجرا شد. تیمار های مورد بررسی شامل سه سطح سوپر جاذب (0، 5 و 10 گرم بر کیلو گرم خاک) و سه سطح بیوچار (0، 10 و 20 گرم بر کیلو گرم خاک) بود. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی دو نوع بافت خاک طی دو مرحله ی بعد از یکبار آبیاری و بعد از 6 بار آبیاری اندازه گیری شد. نتایج داده های هر مرحله از آبیاری توسط نرم افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج داده های بعد از یکبار آبیاری نشان داد که در خاک لوم شنی، تیمار های 5 و 10 گرم سوپر جاذب بر خصوصیات فیزیکی از جمله چگالی ظاهری در سطح احتمال 1 درصد اثر معنی دار و به ترتیب به مقدار 84/18 و 57/40 درصد و در خاک لوم رسی به میزان 46/28 و 84/32 درصد نسبت به شاهد کم گردید. تیمار های 10 و 20 گرم بیوچار بر هیچ یک از خصوصیات فیزیکی خاک لوم شنی و لوم رسی در مرحله بعد از یکبار آبیاری تاثیر معنی دار نداشتند. به علاوه در خاک لوم شنی، تاثیر تیمار های 5 و 10 گرم سوپر جاذب بر خصوصیات شیمیایی خاک از جمله پتاسیم در مرحله بعد از یکبار آبیاری باعث افزایش معنی دار به ترتیب به میزان 6/286 و 68/726 درصد و در خاک لوم رسی به ترتیب به مقدار 77/130 و 12/219 درصد نسبت به شاهد شد. تاثیر تیمار 10 گرم بیوچار در خاک لوم شنی، باعث کاهش معنی دار سدیم به میزان 07/63 درصد شد، اما در خاک لوم رسی تیمار های آزمایشی 10 و 20 گرم بیوچار، موجب کاهش معنی دار سدیم نسبت به شاهد به ترتیب به مقدار 58/40 و 57/38 درصد شدند. هم-چنین نتایج داده های بعد از 6 بار آبیاری نشان داد که در خاک لوم شنی، تاثیر تیمار های 5 و 10 گرم سوپر جاذب بر خصوصیات فیزیکی از جمله چگالی ظاهری باعث کاهش معنی دار به ترتیب 15/10 و 65/22 درصد و در خاک لوم رسی به میزان 04/18 و 54/22 درصد نسبت به شاهد شد. به علاوه در خاک لوم شنی، تی
-
بررسی تغییرات سیستم های تحت فشار و اثر آنها بر عملکرد محصولات اصلی و بهره وری آب (مطالعه موردی: استان های همدان، فارس و آذربایجان غربی
2020یاز به افزایش بهره وری آب یک نگرانی جهانی است ،که کمیسیون جهانی آب تخمین زده است تقاضای آب برای 30 سال آینده به طرز چشم گیری افزایش می یابد و تقریباً نیمی از جمعیت جهان تا سال 2025 شرایط کم آبی شدید را تجربه می کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تغییرات سیستم های تحت فشار و اثر سیستم های آبیاری بر عملکرد محصولات اصلی و بهره وری آب در استان های همدان، فارس و آذربایجان غربی می باشد؛ بنابراین، این پژوهش در سه بخش اساسی ارزیابی عملکرد محصولات با استفاده از سیستم-های آبیاری تحت فشار، ارزیابی تغییرات سیستم های آبیاری تحت فشار و نیز ارزیابی بهره وری محصولات اصلی کشاورزی اجرا شد. در این خصوص، بازه زمانی مورد ارزیابی در این تحقیق، از سال 1373 تا 1396 انتخاب گردید. در بخش اول ارزیابی تغییرات سیستم های اصلی آبیاری تحت فشار (شامل سیستم های، ویل موو، کلاسیک متحرک، کلاسیک نیمه متحرک، تلفیقی، سنتر، قرقره ای، تیپ، کلاسیک ثابت، قطره ای، گلسار، بابلر، لینیر، انتقالی، میکروجت و کم فشار) مورد بررسی قرار گرفت. همچنین به منظور ارزیابی عملکرد محصولات اصلی کشاورزی در این تحقیق (شامل گروه غلات، گروه حبوبات، گروه محصولات صنعتی، گروه سبزیجات و گروه نباتات علوفه ای) اطلاعاتی همچون سطح زیر کشت، سهم سطح زیر کشت به آبیاری تحت فشار، سهم سطح زیر کشت به کشاورزی دیمی، بیشترین عملکرد محصولات و نیز میزان تولید محصول در طی سال های 1373 الی 1390 موردبررسی قرار گرفت. دربخش سوم به ارزیابی نیاز آبی، عملکرد و نیز بهره وری محصولات اصلی کشاورزی در سه استان همدان، فارس و آذربایجان غربی پرداختیم که نشان دهنده مقدار محصول تولیدشده به ازای مقدار مصرف نهاده آب در این استان ها می باشد. در استان فارس از ابتدای سال 1372 تاپایان سال 1397، مساحت اجراشده سیستم های آبیاری تحت فشار 229843 هکتار می باشد که 73395 هکتار آبیاری کلاسیک ثابت و 138556 هکتار آبیاری قطره ای و تیپ می باشد بیشترین اجرا در استان فارس در سال 1396، 24136 هکتار می باشد و 85441 هکتار از طرح های آبیاری تحت فشار استان فارس با هزینه شخصی اجراشده است.دراستان همدان151893 هکتارطرح آبیاری تحت فشاراجراشده است.که 99984 هکتارطرح آبیاری تحت فشارطرح به صورت وامی ویارانه ای انجام شده است که 50221هکتارآن طرح کلاسیک ثابت و14181 هکتار طرح ویل موو و7398هکتار کلاسیک نیمه متح
-
بررسی تغییرات زمانی و مکانی پارامتر های کیفی آب زیرزمینی در دشت همدان-بهار و ارتباط آن با خشکسالی
2019خشکسالی مخاطره آمیزترین پدیده طبیعی است. که از مهمترین فاکتورهای مؤثر بر کیفیت آبهای زیرزمینی می باشد. اگرچه امکان جلوگیری از وقوع آن وجود ندارد. یکی از سیستم هایی که به شدت تحت تاثیر خشکسالی می باشد و کمتر مورد توجه قرار می گیرد آبهای زیرزمینی است. تقاضای آب های زیرزمینی به دلیل محدودیت دسترسی به آب های سطحی و موقعیت خاص دشت همدان-بهار تقاضای آب های زیرزمینی افزایش یافته است. در این پژوهش با استفاده از شاخص های (بارندگی معیار شده) SPI درمقیاس-های مختلف (ماهانه، فصلی، سالانه) در طول دوره آماری 1385-1395 وضعیت خشکسالی و تاثیر آن بر منابع آب های زیرزمینی در 8 چاه عمیق بررسی شد. پس از انجام آزمون من کندال بر روی داده های جمع آوری شده روند تغییر پارامترهای کیفیت آب های زیرزمینی بررسی شده و رابطه بین خشکسالی اقلیمی و کیفیت آب های زیرزمینی با ضریب همبستگی در فصول مختلف به دست آمد. همچنین با استفاده از نرم افزار DIP در مقیاس های زمانی 3، 6، 12، 24 ماه شاخص های خشکسالی محاسبه شد. نتایج نشان می دهد ضریب همبستگی شاخص های خشکسالی وبارش در طول دوره آماری 10 ساله شاخص PNPI بیشترین همبستگی مثبت و در رده های بعدی شاخص هایDI ،SPI،ZSIوCZ1 به ترتیب بالاترین همبستگی معنی دار و مثبتی را با بارش دارند ولی این موضوع در مورد شاخص MCZI صدق نمی کند. همچنین مشخص گردید که بین تغییرات تراز آب زیر زمینی،بارش و شاخص های خشکسالی رایطه معنی دار در سطح 99درصد وجود دارد. ولی میان پارامتر های کیفی آب زیرزمینی این دشت بدون اعمال تأخیر با بارش و شاخص های خشکسالی رابطه معنی داری بدست نیامد.بنابراین علت کاهش کیفیت آب زیر زمینی دشت همدان بر اساس داده های موجود خشکسالی نبوده است.
-
ارزیابی تغییرات خصوصیات خاک ، بر اثر اجرای سیستم های آبیاری تحت فشار (مطالعه موردی: اراضی و باغات شهرستان ملایر )
2019از بین کل طرحهای آبیاری تحت فشار اجرا شده در اراضی و باغات شهرستان ملایر ،تعداد شانزده طرح به صورت تصادفی انتخاب خواهد شد، سپس از خاک و منبع تامین آب این طرح ها ، نمونه هایی برداشت خواهد شد و در آزمایشگاه پارامترهای مختلف خاک و آب مانند :هدایت الکتریکی ، اسیدیته ،مقدار فسفر ،پتاسیم ، کلر ، کربن آلی و...اندازه گیری خواهد شد وبعد از آن ، می بایست به مقایسه و تجزیه و تحلیل مقادیر اندازه گیری شده فعلی با مقادیر اندازه گیری شده در زمان طراحی طرحها پرداخت.باید بررسی کرد که بعد از گذشت حداقل پنج سال از زمان اجرای آبیاری تحت فشار در اراضی و باغات مذکور چه تغییراتی در خاک آنها صورت پذیرفته است.
-
اثر سطوح تنش آبی بر عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه توت فرنگی گلخانه ای در بسترهای کشت متفاوت، و تعیین ضرایب تبخیر و تعرق
2019یکی از روش های افزایش بهره وری آب، کشت گلخانه ای است. کشت بدون خاک از عوامل مؤثر در افزایش کارایی و بهبود عملکرد در تولید محصولات می باشد. یکی از مهم ترین نیازهای کشت بدون خاک، مدیریت آب مصرفی است. این آزمایش با هدف تعین حجم آب مصرفی، تعین ضرائب تبخیر-تعرق، عملکرد و صفات ظاهری گیاه توت فرنگی (سابرینا) تحت تأثیر سه سطح تنش رطوبتی و چهار نوع بستر در شرایط گلخانه، با استفاده از کشت گلدانی به روش وزنی به مدت 100 روز در همدان به اجرا درآمد . تیمار های آبیاری متشکل از سه سطح تنش رطوبتی تیمار آبیاری کامل (FI) 100 درصد نیاز آبی و 2 سطح کم آبیاری (DI) 80 و 60 درصد نیاز آبی و چهار نوع بستر کشت شامل کوکوپیت و پرلیت با نسبت های حجمی (70% + 30%)، (60% + 40%)، (50% + 50%) و خاک که شامل (خاک زراعی + ماسه + کود دامی پوسیده) به نسبت مساوی بود. برای تعیین حجم آب مصرفی از دستگاه میکرولایسیمتر (وزنی) استفاده شد. به طوری که مقدار آب مصرفی توت فرنگی از تفاضل آب کاربردی و آب زهکش شده از انتهای گلدان محاسبه گردید. پس از جمع آوری مشاهدات، بیشترین میزان تبخیر- تعرق کل گیاه توت فرنگی در بستر کوکوپیت 30% + پرلیت 70% در تیمار آبیاری کامل 18/784 میلی متر و کمترین آن برای بستر خاک در تیمار 60 درصد نیاز آبی32/458 میلی متر مشاهده شد. نتایج تحلیل های آماری حاصل از این پژوهش نشان داد که اعمال تنش رطوبتی، باعث کاهش در شاخص های رشدی گیاه نظیر وزن تر و اندام هوایی، وزن تر و خشک میوه، تعداد و اندازه میوه و بازار پسندی میوه ها می گردد. هم چنین کاهش آب مصرفی بر عملکرد میوه و کارایی مصرف آب معنی دار بود و بیشترین عملکرد میوه و کارایی مصرف آب در تیمار آبیاری کامل و 80 درصد نیاز آبی به دست آمد. که با توجه به معنی دار نبودن عملکرد میوه ها بین این دو تیمار، در شرایط محدودیت منابع آب آبیاری، اعمال حداکثر 80 درصد نیاز آبی گیاه قابل توصیه می باشد. در اثر مقایسه میانگین سطوح مختلف تنش رطوبتی ، بیشترین تغیرات افزایشی در بستر کوکوپیت 50% + پرلیت 50% با تیمار آبیاری کامل در اکثر صفات مورد بررسی گیاه روی عملکرد میوه، وزن تک میوه ، میزان سطح برگ، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه ، هدایت روزنه ای، میزان کلروفیلa ، b و کل، محتوای نسبی آب برگ را نشان داد. اعمال تنش آبی در سطح 60 درصد نیاز آبی نه
-
ارزیابی عملکرد سیستم های آبیاری نوین تحت فشار در روستاهای شهرستان همدان
2019سامانه های آبیاری تحت فشار با توانمندی مناسب در توزیع آب با راندمان بالا یک راه حل مطمئن برای استفاده از منابع آب می باشند. طراحی، اجرا و بهره برداری نادرست از سامانه های آبیاری، بازده آن ها را کاهش می دهد و باعث توزیع غیریکنواخت آب می گردد. از این رو در این مطالعه، به منظور بررسی کارایی و عملکرد سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک و قطره ای، پنج طرح آبیاری بارانی کلاسیک و هفت طرح آبیاری قطره ای در مزارع و باغ های شهرستان همدان مورد ارزیابی فنی قرار گرفت. ابتدا به بررسی خصوصیات آب و خاک مزارع پرداخته شد و سپس شاخص های راندمان پتانسیل کاربرد، راندمان واقعی کاربرد در ربع پایین، ضریب یکنواختی و یکنواختی توزیع در سیستم های بارانی و یکنواختی انتشار، راندمان واقعی و راندمان پتانسیل کاربرد آب در ربع پایین در سیستم های قطره ای تعیین شد. میانگین شاخص های ضریب یکنواختی، یکنواختی توزیع، راندمان واقعی و پتانسیل کاربرد آب در ربع پایین، راندمان ترکیبی، راندمان کاربرد، تلفات پاششی و تلفات نفوذ عمقی برای تمامی طرح های آبیاری بارانی به ترتیب 44/70، 35/57، 69/42، 17/48، 64/67، 72/66، 13/17 و 28/16 درصد محاسبه گردیدند. طراحی نامناسب سامانه ها، استفاده هم زمان از یک آبپاش، ضعف مدیریت بهره برداران و استفاده از لوازم غیراستاندارد از مهم ترین دلایل پایین بودن یکنواختی توزیع آب و راندمان کاربرد آب است. همچنین از جمله مشکلات عمده سیستم های آبیاری قطره ای، گرفتگی خروجی ها می باشد. نتایج حاصل از ارزیابی سیستم های قطره ای نشان داد که این سامانه ها از نظر اجرا و بهره برداری از کیفیت مطلوبی برخوردار نمی-باشند.
-
ارزیابی مدل Aqua Crop تحت مدیریت کم آبیاری ارقام جدید سیب زمینی در منطقه همدان
2018در مناطق خشک و نیمه خشک کمبود آب همواره یکی از محدودیت های اصلی توسعه کشاورزی است.ارتقای کارایی مصرف آب در این مناطق از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. مدل هایی که اثرات مقادیر مختلف آب بر روی عملکرد محصول را به صورت کمی شبیه سازی می کنند ابزاری مفید در مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینه سازی کارایی مصرف آب می باشند . مدل Aqua Crop عملکرد محصول را بر اساس آب قابل استفاده تحت شرایط مختلف از جمله کم آبیاری شبیه سازی می کند. ارزیابی کارایی این مدل در هر منطقه و برای هر محصول ضروری است . مدل Aqua Crop قادر است تا کارایی مصرف آب WUE مبتنی بر تولید بیشتر به ازای هر واحد آّب مصرفی را بهبود بخشیده و تخصیص منابع محدود آب را مدیریت نماید.برای اصلاح الگوی مصرف آب کشاورزی، آگاهی کامل از رابطه بین مصرف آب و عملکرد محصول و اثر آن بر روند رشد ، موازنه آب خاک و بهره وری تعرق به عنوان معرف مصرف مفید گیاه ضروری است . مدل Aqua crop میزان آب خاک را در ناحیه ریشه و جریان های ورودی و خروجی آب را شبیه سازی می کند .این مدل می تواند به عنوان ابزاری برای شناخت گزاره های مختلف مدیریت آبیاری و مصرف مفید آب باشد.هدف اصلی مدل های گیاهی ،تحلیل مطالعه اثر مدیریت سیستم های کشت بر عملکرد محصول است . برای این منظور ، اغلب مدل های گیاهی به شبیه سازی بیلان آب خاک، بیلان نیتروژن گیاه خاک، فنولوژی گیاه، تولید بیوماس، عملکرد محصول، فرسایش خاک و سرنوشت آفت کش ها می پردازند. مدل رشد گیاهی Aqua Crop در حال حاضر از جدیدترین و پرکاربردترین مدل های رشد گیاهی است (خرسند افشین-1393). مدلAqua Crop یکی از مدل های گیاهی است که توسط سازمان خواربار جهانی (فائو) در سال 2009 توسعه یافت(قربانیان کردآبادی 1393). این مدل که نسخه اولیه آن در سال 2007 ایجاد شد برای محدوده وسیعی از محصولات زراعی، روغنی و غده ای قابل استفاده است. یکی از مشخصه های مدل ،شبیه سازی کانوپی به جای شاخص سطح برگ است. کانوپی میزان تعرق را مشخص می کند و تعرق مقدار بیوماس گیاه را تخمین می زند. مدلی قدرتمند و ارزشمند برای بهبود مدیریت آب در مزرعه و محاسبه بهره وری آب می باشد و قادر است تا بیومس و عملکرد را در مرحله برداشت شبیه سازی نماید(قربانیان کردآبادی 1393).اهداف پژوهش:1-ارزیابی عملکرد مدل Aqua Crop در شبیه سازی عملکرد غده وکارایی مصرف آب سیب زمینی در منطق
-
تأثیر رطوبت اولیه خاک بر خصوصیات نفوذ آب به خاک و تولید رواناب سطحی
2018برای انجام این پژوهش شبکه های آبیاری و زهکشی داریون و ویس در استان خوزستان در حوضه های کارون و دز با شبکه منظم و تحویل شده به کشاورز انتخاب شد. سطح هر شبکه 200 هکتار است که پس از تعیین بافت خاک، تعداد بافت خاک های موجود تعیین شده و بر اساس آن آزمایشات برای هر بافت خاک در سه تکرار انجام شد. هر سه تکرار شامل 5 نوبت در زمان های قبل از آبیاری، 2 روز پس از آبیاری، 4 روز پس از آبیاری، 8 روز پس از آبیاری و 15 روز پس از آبیاری است. در این راستا قبل از هر آبیاری از سطح خاک نمونه برداری شده و جهت تعیین رطوبت به آزمایشگاه ارسال خواهد شد. سپس مقایسات آماری نتایج بدست آمده از بافت های مختلف و رطوبت های مختلف از آزمون دانکن در سطح 5 درصد انجام و اختلافات معنی دار در هر قسمت تعیین خواهد شد. از طرفی مدل تغییرات نفوذ بر اساس رطوبت خاک برای هر بافت خاک تعیین و بر اساس آن تقویم آبیاری و فاصله بارندگی با آن تحلیل خواهد شد. ضمن آن که سایر آزمایشات لازم نظیر منحنی رطوبتی خاک، پارامتر های کیفی خاک و برخی محدودیت های محیطی مانند ارتفاع سطح آب زیرزمینی و ارتفاع لایه غیرقابل نفوذ نیز تعیین می گردد.
-
برآورد هدایت هیدرولیکی غیر اشباع به روش زهکش داخلی در مقایسه با دو روش توابع انتقالی و بعد فراکتالی
2018توصیف خصوصیات خاک برای پی بردن به فرآیندهای درونی خاک و نقش آن در آبیاری و زهکشی حائز اهمیت است. هدایت هیدرولیکی خاک از جمله خصوصیات فیزیکی خاک است که اثرپذیری بالایی نسبت به مکان و زمان دارد. از آنجا که اندازه گیری این پارامتر پرهزینه و زمان بر است از روش های غیرمستقیم در تخمین آن استفاده می-شود. توابع انتقالی و شبکه های عصبی مصنوعی (ANN) به عنوان روش های غیرمستقیم در برآورد ویژگی های دیریافت خاک مطرح هستند که خصوصیات زودیافت خاک را به سایر خصوصیات خاک ارتباط می دهند. هدف از این پژوهش برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع توسط زهکش داخلی و شبکه عصبی مصنوعی با استفاده از بعد فراکتالی خاک و پارامترهای زودیافت خاک می باشد. بدین منظور آزمایشات مربوط به محاسبات هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع و هم چنین محاسبه خصوصیات فیزیکی خاک در سه کاربری مرتعی،کشاورزی و باغی انجام شد. از هر کاربری 10 نمونه خاک به صورت کاملاً تصادفی برداشت گردید. بهترین تابع شبکه عصبی مصنوعی برای برآورد هدایت هیدرولیکی در نقاط فشاری 1، 2، 4، 5 بار و نقطه اشباع بر اساس پارامترهای آماری ضریب همبستگی (R2) و میانگین ریشه مربعات خطا (RMSE) انتخاب گردید. پارامترهای چگالی ظاهری، چگالی حقیقی، تخلخل، ماده آلی، درصد شن، درصد رس، درصد سیلت، پتاسیم، سدیم، شوری، pH، بعد فراکتالی و هدایت هیدرولیکی اشباع به عنوان ورودی انتخاب شدند. مقادیر R2 برآورد شده از توابع منتخب شبکه عصبی مصنوعی در نقاط مختلف هدایت هیدرولیکی در دامنه 94/0 تا 99/0 و مقادیر RMSE آن ها در بازه 003/0 تا 15/0 می باشد. نتایج بررسی توابع شبکه عصبی مصنوعی نشان می دهد توابع سیگموئید و تانژانت به عنوان توابع محرک و تابع لونبرگ مارکوات به عنوان تابع آموزش بهترین ساختار شبکه را در برآورد هدایت هیدرولیکی دارند. هم چنین مشخص گردید شبکه عصبی مصنوعی دقت بالایی در برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع دارد.
-
شاخص های ارزیابی عملکرد شبکه آبیاری و زهکشی دشت قزوین
2018از آنجا که عوامل تاثیرگذار برمیزان عملکرد محصولات از جمله طراحی سازه ها، عوامل مدیریتی ، شرایط آب و هوایی و مسائل اقتصادی – اجتماعی بسیار زیاد می باشند ، روش مقایسه عملکرد شبکه های مختلف آبیاری با مشکل مواجه شده است. در حال حاضر تنها شاخص راندمان های آبیاری برای ارزیابی شبکه ها بکار می روند و تاثیر سایر پارامترها به شکل اعداد و ارقام نشان داده نمی شود . در این پژوهش تعدادی شاخص که توسط سازمان بین المللی مدیریت منابع آب ( IWMI ) ارائه شده اند، در دشت قزوین مورد بررسی قرار می گیرد. این شاخص ها نیاز به داده هایی دارند که به طور کلی در دسترس هستند و به راحتی تحلیل می شوند. به طور کلی این شاخص ها نتایج عملکرد حاصل از کشت آبی را به نهاده-های اصلی (آب، خاک و هزینه) مرتبط می سازند. به این ترتیب، مقایسه عملکرد شبکه های آبیاری بین مناطق مختلف یک کشور و حتی در سطح جهانی با سازه های متفاوت، انواع روش های مدیریتی را امکان پذیر می-نمایند. در این راستا، پارامتری با عنوان ارزش استاندارد ناخالص محصول (SGVP) تعریف شده است تا با استفاده از آن بتوان عملکرد سیستم های مختلف را بدون توجه به مکان و نوع گیاه کشت شده مقایسه نمود. در این شاخص میزان تولید نهایی همه محصولات بر اساس یک محصول، معادل گردیده و با سایر نهاده های تولید از جمله آب یا زمین مقایسه می شود تا در نهایت بتوان روند عملکرد بلندمدت شبکه را شناسایی و میزان پیشرفت را اندازه گیری کرد. دشت قزوین از قطب های کشاورزی است که ظرفیت بالایی در تولید برخوردار می باشد. اراضی زراعی 30 هزار کشاورز با مساحت خالص 60 هزار هکتار و مساحت ناخالص 80 هزار هکتار از شبکه آبیاری دشت قزوین مشروب می شود. سازمان جهاد کشاورزی استان برای اراضی شبکه، الگوی کشت صادر نموده است ( حدود 43 هزار هکتار) و کشاورزان موظف به رعایت آن می باشند. اما مساحت زیرکشت در شبکه در نقشه کاربری/پوشش اراضی، حدود 64 هزار هکتار برآورد شده است.
-
برآورد تبخیر و تعرق و ضرایب یک جزئی و دو جزئی گیاه تربچه و تاثیر تنش آبی ورمی کمپوست و سوپر جاذب روی عملکرد مشخصه های ظاهری
2016این آزمایش با هدف تعیین ضرایب یک جزئی و دوجزئی مرحله میانی رشد، عملکرد، و صفات شاهری گیاه تربچه با اعمال سه تیمار رطوبتی خاک در ظرفیت زراعی مزرعه و دو سطح از دو نوع جاذب آب با استفاده از کشت گلدانی جهت برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل به مدت 36 روز در همدان اجرا شد. پس از جمع آوری مشاهدات شریب گیاه ییک چزئی و دو جزئی در تیمار رطوبتی 100 درصد بدست آمد. بیشتری تاثیر متقابل تنش آبی رو وزن تر و خشک و حجم تربچه بدست آمد. و کمترین تاثیر روی برخی صفات ظاهری مانند طول ریشه و تعداد برگ مشاهده شد. نتایج نشان داد افزودن جاذب ها به خاک زمانی عملکرد مناسب خواهد داشت که آّ ب مازاد بر نیاز خاک و گیاه وجود داشته باشد. ضمن آنکه تاثیر گذاری ورمی کمپوست نسبت به هیدروژل به دلیل نقش دو منظوره بهبود وضعیت خاک و جددب آب مازاد بیش از هیدروژل است
-
تبیین فرهنگ مدیریت و حفاظت از منابع آب در قرآن و روایات
2016در طول ادوار گذشته تاریخ، آدمیان آب را به عنوان عنصری تمدن ساز می نگریسته اند، هرکجا آبادانی در پهنه گیتی نمایان شده است، بقای خود را از این گوهر هستی بخش داشته است. در واقع آب، ضامن حیات جوامع انسانی قلمداد می شود، در اسلام نیز، آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است و حفظ و اهمیت این ماده حیاتی در آیات و روایاتی از معصومین مورد تاکید بوده است چنانکه شناخت و بررسی این آیات و روایات کمک شایانی به صیانت و مدیریت منابع آب خواهد کرد. بر همین اساس طرح پیشنهادی این پژوهش بررسی جایگاه آیات و روایات در مدیریت و حفاظت صحیح از منابع آب و همچنین ارائه راهکارهایی برای برون رفت از بحران آب و خشکسالی است. بر اساس مطالعات انجام شده، دین مقدس اسلام با نگرشی عمیق و همه جانبه گوهر آسمانی آب را از ابعاد گوناگون در زندگی بشر مورد تدبر و ارزیابی قرار داده است، همچنین از مهم ترین ارکان مدیریت آب می توان به افزایش سطح آگاهی و مشارکت فعال کاربران در سیاست گذاری های آب، به کارگیری تکنولوژی کارآمد و نوین و کاربرد روش های کاهش دهنده آب اشاره کرد. براساس مطالعات انجام گرفته می توان این گونه نتیجه گرفت که محور تمام فعالیت ها و عملکردها در جهت مدیریت و حفاظت از منابع آب، باورمندی انسان به نقش و جایگاه خلیفه الهی خویش در جهان هستی است چرا که باورمندی به این جایگاه سبب می شود انسان با طبیعت و محیط زیست خود از در سازش وارد شده و تمام همت خویش را در جهت مدیریت و حفاظت از آن معطوف کند.
-
ارزیابی فنی سیستم های آبیاری تحت فشار اجرا شده در شهرستان سنقر قبل و بعد از آموزش به بهره برداران
2016هدف از این پژوهش، نقش آموزش در چگونگی بهره برداری سیستم های آبیاری تحت فشار شامل آبیاری های موضعی و آبیاری بارانی کلاسیک ثابت اجرا شده در شهرستان سنقر می باشد. برای این منظور 5 سیستم آبیاری بارانی کلاسیک ثابت، 3 سیستم آبیاری میکرو و 8 سیستم آبیاری قطره ای شهر سنقر به طور کاملا تصادفی و از بین سیستم های که حداقل یک فصل زراعی ازبهره برداری آن ها سپری شده بود، انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفت.کلیه سیستم ها قبل از آموزش دارای راندمان کاربرد پایین بودند و یکنواختی توزیع در آنها کمتر ازمقادیر توصیه شد کلر و مریام بود که بعد از آموزش آن-ها نسبت به سیستم های در دست اجرا تغییر یافت. طراحی، اجرا و بهره برداری نا مناسب سیستم های مورد مطالعه مهم ترین دلیل پایین بودن راندمان پتانسیل کاربرد تشخیص داده شد که تا حدودی با بهره برداری مناسب به این مشکلات فائق آمدیم. از نا مناسب بودن فشار می توان به عنوان مهم ترین این عوامل نام برد.
-
بررسی و ارزیابی فنی سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت–آبپاش متحرک اجرا شده در دشت اسدآباد همدان
2016متخصصین علوم آب در جستجوی روش ها و فنونی می باشند. که استفاده موثر و با راندمان بالای آب را برای مصارف مختلف ارائه دهند. هر پروژه می بایست پس از طراحی و اجرا مورد بررسی قرار گرفته و کارایی و عملکرد آن تحت شرایط مزرعه، بررسی گردد. با ارزیابی عملکرد سیستم های آبیاری، بسیاری از نقاط ضعف آن ها نمایان می شود. لذا هدف از این پژوهش، ارزیابی چگونگی طراحی و بهره برداری سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت اجرا شده در دشت اسدآباد در استان همدان می باشد. برای این منظور 10 سیستم آبیاری بارانی کلاسیک ثابت دشت اسدآباد به طور کاملا تصادفی و از بین سیستم هایی که حداقل یک فصل زراعی از بهره برداری آن ها سپری شده بود، انتخاب شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. کلیه سیستم ها دارای راندمان کاربرد پایین بودند و یکنواختی توزیع در آن ها کمتر از مقادیر توصیه شده کلر و مریام می باشد. در 7 سیستم از 10 سیستم مورد ارزیابی آبیاری کامل صورت گرفته و در بقیه مزارع یه علت وقوع پدیده کم آبیاری، راندمان واقعی و راندمان پتانسیل کاربرد برابر بوده است. طراحی و اجرای نامناسب سیستم ها مهم ترین دلیل پایین بودن راندمان پتانسیل کاربرد تشخیص داده شد که از مهم-ترین این عوامل، فشار نامناسب سیستم-ها بود. هم-چنین، استفاده هم زمان از تعداد آبپاش زیاد و استفاده بیش از یک آبپاش بر روی لوله فرعی آبیاری، علت اصلی پایین بودن ضریب یکنواختی و یکنواختی توزیع در این سیستم ها بوده است. به علت پایین بودن یکنواختی توزیع آب، در بعضی از سیستم ها ضمن وجود میزان زیادی نفوذ عمقی، کفایت آبیاری نیز پایین بوده است. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که اگر چه در بسیاری از موارد مشکلات طراحی و اجرایی وجود داشته است اما سهم بزرگی از دلایل پایین بودن عملکرد سیستم های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت دشت اسدآباد، مدیریت و بهره برداری ضعیف از این سیستم ها می باشد.
-
بهینه سازی مصرف انرژی در شبکه های آبیاری دشت مغان براساس تغییر در مبانی طراحی و تعداد موقعیت
2014دشت مغان
-
تعیین ضریب نسبت جذب آب در ریشه و عملکرد گیاه فلفل در شرایط تنش آبی
2014بخش کشاورزی به عنوان مهمترین مصرف کننده باید به ارزش اقتصادی آب بیشتر توجه نماید.
-
بررسی اثر سطوح مختلف سوپرجاذب آکوازوب بر عملکرد فلفل دلمه ای تحت سطوح مختلف آبیاری و کوددهی
2014چکیده: آب عامل عمده در تولید محصولات کشاورزی، تأمین مواد غذایی، اکولوژی و محیط زیست سالم، محسوب می شود. در مناطق خشک و نیمه خشک، آب عامل محدود کننده در بهبود و افزایش تولیدات کشاورزی است. این در حالی است که بروز تغییرات آب و هوایی در کره زمین به علت از بین رفتن پوشش گیاهی باعث گرم شدن هوا شده و کمبود آب، تولیدات کشاورزی را با مشکلات جدی روبرو ساخته است. کشور ایران با متوسط نزولات آسمانی حدود 252 میلی متر در سال در زمره-ی مناطق خشک جهان قرار دارد. اهمیت آب در ساختار گیاهان و حیات بشری از یک سو و کمبود این منبع با ارزش خدادادی از سوی دیگر ما را بر آن می دارد تا به استفاده بهینه از آن بپردازیم. تحقیقات زیادی برروی پلیمرهای سوپرجاذب به عنوان روشی نوین به منظور افزایش کارآیی مصرف آب در تولیدات کشاورزی در حال انجام است. این مواد قابلیت ثابت شده ای در نگه داری آب در خاک، کاهش میزان آبیاری تا 50 درصد، افزایش تأثیر کود، کاهش نیاز به مصرف کود، افزایش بازده و عملکرد محصولات کشاورزی دارند. سوپر جاذب ها موادی بی رنگ و بدون بو هستند که هیچ خاصیت آلآیندگی برای محیط-زیست، گیاه، خاک، آبهای سطحی و زیرزمینی و سلامت انسان ندارند. در این طرح به منظور بررسی قدرت کاربریی سوپرجاذب، اقدام به انجام آزمایش گلخانه ای با کم آبیاری و کم کود دهی بر روی گیاه با ارزش فلفل دلمه نمودیم. فلفل دلمه یک محصول مهم کشاورزی است که نه تنها به خاطر ارزش اقتصادی بلکه به دلیل ارزش غذایی میوه های آن و هم چنین منبع عالی رنگ های طبیعی و ترکیبات آنتی اکسیدانی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. طرح با اهداف بررسی اثر و نقش سوپر-جاذب در میزان آب مصرفی گیاه فلفل دلمه ای و بررسی اثر سطوح مختلف سوپر جاذب آکوازورب بر عملکرد فلفل دلمه ای تحت تیمار های مختلف آبیاری و کوددهی در قالب کامل تصادفی و بصورت فاکتوریل به اجرا درآمد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری(80،60 و 100 درصد نیازآبی) سه سطح سوپرجاذب(صفر، 03/0 و 05/0 درصد وزنی) و دو سطح کود(75 و 100 درصد نیاز کودی) هستند که با سه تکرار بررسی شدند. گلدان ها با ارتفاع 30سانتی متر و قطر دهانه 22 سانتی متر به تعداد 54 عدد تهیه گردید ، به منظور ایجاد زهکشی ته گلدان ها سوارخ شد و به تعداد یک بوته در هر گلدان کشت انجام گرفت . با استفاده از میکرو لایسیمتر نیاز آبی فلفل مشخص شده و پس از استق
-
بهینه سازی مصرف نیتروژن در زراعت سیب زمینی و اثر آن بر کمیت و کیفیت غده و کارایی مصرف آب
2014بهینه سازی مصرف نیتروژن در زراعت سیب زمینی و اثر آن بر کمیت و کیفیت غده و کارایی مصرف آب
-
تخمین منحنی مشخصه رطوبتی خاک از روی منحنی فشردگی محصور با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی
2013 -
تخمین خصوصیات هیدرولیکی با استفاده از پارامترهای مدل های منحنی مقاومت فروروی خاک
2013