محمد خانجانی

چکیده: اعضای خانواده‌های Rhodacaridae و Laelapidae کنه‌های ادافیک ()ساکن خاک هستند که عمدتاً در چند سانتی‌متر اول سطح خاک و گاهی در نزدیکی ریشه‌های گیاهان میزبان یافت می‌شوند و از لارو حشرات، دم فنری، نماتد و همچنین کنه‌ها تغذیه می‌کنند. این خانواده ها برای استفاده در برنامه های کنترل بیولوژیکی آفت خاکی Rhizoglyphus در نظر گرفته شده اند. بسیاری از مطالعات بررسی اثرات شکارگری فردی را مورد بررسی قرارداده‌اند مثل جدول زندگی و ظرفیت شکارگری که یکی از عوامل مهم در ارزیابی کارایی شکارگرها، میزان تغذیه آن‌ها از طعمه است. بنابراین علاوه بر پارامترهای جدول زندگی باید از ظرفیت شکارگری نیز استفاده کرد.یکی دیگر از فاکتورهای شکارگرمناسب زمان زنده‌مانی بدون غذا است که سبب می‌شود شکارگر مدت زمان بیشتری آماده کنترل آفت گیاهی باشد. اما علاوه بر کارایی فردی نیاز به مطالعه برهمکنشها مختلف شکارگرها که سبب ایجاد اثراتی بر جمعیت طعمه و جمعیت خود شکارگر می‌شود وجود دارد.. برهم کنش‌های متعددی در طبیعت شناخته شده در که این میان به برهم کنش‌های بینابین و ترکیبی نظیر پدیده شکارگری درورن رسته‌ای اشاره نمود. شکارگری درون رسته‌ای در واقع تلفیقی از رقابت و شکارگری است. بنا براین در این پژوهش تصمیم به شناسایی گونه جدید، رفتارشناسی، جدول زندگی، ظرفیت شکارگری، گرسنگی، همخواری و شکارگری درون رسته‌ای دو گونه شکارگر Gaeolaelaps aculeifer Canestrini، 1884 و Protogamasellopsis rhizoglyphusi Amin & Khanjani، 2022، گرفته شد که نتایج زیر حاصل شد: در این بررسی کنه‌های مزرعه گلایول در قالب رژیم تغذیه‌ای گیاهخوار، پوسیده‌خوار و شکارگر در محدوده جغرافیایی شهرستان محلات استان مرکزی، مربوط به زیر راسته Mesostigmata، زیر راسته Prostigmata و کوهورت Astigmata در قالب 9 خانواده، 10 جنس و 14 گونه جمع‌آوری و شناسایی گردید. که از این تعداد یک گونه برای دنیا جدید است. گونه، Protogamasellopsis rhizoglyphusi sp. دهمین گونه از جنس Protogamasellopsis Evans & Purvis، 1987، بر اساس مراحل لارو، پروتونیمف، دئوتونمف و ماده بالغ جمع آوری و توصیف شده است. این گونه از خاک و بستر پیاز گلایول که با Rhizoglyphus echinopus Fumouze & Robin، 1868 و R. robini Claparède، 1869 آلوده شده بود، جمع آوری شد. کلیدی برای گونه های جهان از جنس Protogamasellopsis نیز ارائه شده است. جدول زندگی، رشد و باروری Gaeolaelaps aculeifer Canestrini، 1884 و Protogamasellopsis rhizoglyphusi Amin & Khanjani، 2022، با تغذیه از Rhizoglyphus echinopus (Fumouze & Robin) و Carpoglyphus lactis (L). با ºC 25±1 با رطوبت نسبی 10 ± 60 درصد و در شرایط تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو کنه شکارگر می توانند از دو طعمه شامل R.echinopus به عنوان یک آفت و C. lactis به عنوان غذای جایگزین برای شکارگران تغذیه و رشد ونمو کنند. زمان رشد ونمو مراحل نابالغ 12/12 روز G. aculeifer با تغذیه از R. echinopus، 05/9 P. rhizoglyphusi با تغذیه از R. echinopus،12/11 روز G. aculeifer با تغذیه از C.1actis و 17/9 روز P. rhizoglyphusi با تغذیه از C. lactis بود. طولانی ترین و کوتاه ترین زمان تخمگذاری ثبت شده 77/19روز G. aculeifer با تغذیه از R. echinopus و 67/17 روز P. rhizoglyphusi از C. lactis بود. متوسط طول عمر ماده‌ها 83/39 روز G. aculeifer با تغذیه از C. lactis و 89/35 روز P. rhizoglyphusi باتغذیه از C. lactis بود. میانگین تخمگذاری روزانه به ازای هر ماده از 90/2 G. aculeifer تغذیه شده از R.echinopus. 97/3 G. aculeifer تغذیه شده از C. lactis افزایش یافت. نرخ خالص تولیدمثلی (R0) کنه شکاری 96/18، 29/36، 31/36و 90/29 /G♀/♀ G. aculeiferبا تغذیه از R. echinopus، P. rhizoglyphusi با تغذیه از R. echinopus، G. aculeifer با تغذیه از C.1ctis و P. rhizoglyphusi با تغذیه از C. lactis بود. نرخ ذاتی افزایش (rm) مقادیر از136/0 d-1 (G. aculeifer با تغذیه از R. echinopus) تا 230/0d-1 (P. rhizoglyphusi تغذیه از (C. lactis بود. گرسنگی باعث از بین رفتن لاروها و پوره ها شد اما مقاومت خوبی در برابر گرسنگی نشان دادند. بهترین طعمه برای پرورش انبوه G. aculeifer تغذیه از C. lactis بود. بنابراین C. lactis طعمه جایگزین مناسب برای تخمگذاری و پرورش انبوه کنه شکارگر G. aculeifer و P. rhizoglyphusi بود. اما بهترین رژیم غذایی برای P. rhizoglyphusi تغذیه از کنه های پیازی (R. echinopus) بود. این پژوهش به ارزیابی ظرفیت شکارگری، شکارگری درون رسته‌ای، تحمل گرسنگی و همخواری پرداخته است. تمامی مراحل آزمایش دردمای 1±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 10±60% و در فنجان‌های پلاستیکی با ارتفاع و قطر چهار سانتیمتر که کف آنها با مخلوطی از گچ پاریس و زغال چوب (1:7) به عمق یک و نیم سانتی‌متر پوشیده شده است در تاریکی و با 30 تکرار انجام شد. از تخم و پوره کنه‌های پیاز (Rhizoglyphus echinopus) و کنه میوه خشک (Carpoglyphus lactis) به عنوان طعمه استفاده شد. نتایج نشان داد که در ظرفیت شکارگری بیشترین میزان تغذیه روزانه از تخم مربوط به کنه G. aculeifer با تغذیه از تخم C. lactis است وکمترین میزان تغذیه مربوط به پروتنمف کنه P. rhizoglyphusi با تغذیه از کنه پیاز است. همچنین بیشترین پوره شکار شده در بالغین مربوط به کنه میوه خشک با 24 پوره در روزکه توسط G. aculeifer شکار می‌شود وکمترین تعداد شکار پوره مربوط به P. rhizoglyphusi است که از 10 عددپوره کنه پیاز تغذیه می‌کند. تغذیه از پوره کنه‌های طعمه‌ اختلاف معنی داری با شاهد ندارد و از کیفیت مناسبی جهت بقا وتولید مثل برخوردار است. نتایج همخواری نشان داد که میزان بقا درکوهورت های تخم برای شکارگران در دسته های 20 تخم برای کنه P. rhizoglyphusi میزان 8/19 روز و برای دسته‌جات 30 عددی کنه G. aculeifer 1/24 روز بود. کنه های هم سن هرگز از یکدیگر تغذیه نکردند مگر در از لاشه یا زمان پوست اندازی که تحرک ومقاومت صفر میشود. گرسنگی باعث از بین رفتن پوره ها شد و هیچکدام به مرحله بعد نرفتن اما مقاومت خوبی در برابر گرسنگی نشان دادند.مدت زمان بقایا تحمل گرسنگی در کنه ماده G. aculeifer حداکثر 31 روز و کنه ماده P. rhizoglyphusi حداکثر 26 روز بود و به طور میانگین 16 تا 18 روز بدون غذا زنده ماندند. نتایج حاصل از رقابت درون رسته‌ای نشان داد که تغذیه دو گونه ازیکدیگرانجام‌میگیرد پس شکارگری دورن رسته‌ای متقارن است. تمام پروتمنف و دئوتونمف کنه‌های P. rhizoglyphusi در زمانی که غذا وجود ندارد توسط کنه شکارگر G. aculeifer خورده میشوند و تنها 7/6 درصد از کنه های ماده بالغ P. rhizoglyphusi موفق به شکست ماده های بالغ G. aculeifer شده اند. مهمترین دلیل آن جثه به مراتب کوچکترکنه P. rhizoglyphusiاست. زمانی که هر دوگونه کنه به همراه کنه طعمه وجود دارند بقا وزنده مانی P. rhizoglyphusi به بیش از 60 درصد می‌رسد.در بالغین نیز این میزان به بقای 100% برای هر دوگونه کنه بالغ ماده است. همچنین بیشترین میزان کنه ماده بالغ درتیمارشاهد وجود دارد و پس از آن 6/66 کنه بالغ P. rhizoglyphusi زمانی که مانع وجود دارد و در زمان بدون مانع بیشترین کنه ماده بالغ مربوط به کنه G. aculeifer با 8/31 عدد است. بر طبق نتایج حاصل میتوان بیان کرد که میزان تغذیه کنه G. aculeifer از کنه P. rhizoglyphusi در زمانی که مانع وجود ندارد به مراتب بیشتر است.

در این تحقیق تنوع گونه ای کنه های اریوفید و کنه های شکارگر مرتبط با درختان میوه در همدان مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونه-برداری طی سال های 1397 الی 1399 از نقاط مختلف استان در فصول بهار، تابستان و پائیز انجام گردید.کنه های موجود در نمونه ها به روش های مستقیم یا با استفاده از روش شتشوی اندام های گیاهی جداسازی و در محلول نسبیت شفاف سازی شدند و سپس اسلاید میکروسکوپی تهیه گردید. برای محاسبه تنوع گونه ای از شاخص های بریلوئین، سیمپسون و شانون-وینر و برای تعیین غنای گونه ای از شاخص های مارگالف و منهینک استفاده شد. از تعداد 19541 نمونه ی جمع آوری شده مجموعا 51 گونه متعلق به 23 جنس از خانواده های Eriophyidae، Diptilomiopidae، Stigmaeidae، Phytoseiidae، Tydeidae و Iolinidae شناسایی شدکه از این تعداد 6 جنس و 14 گونه برای فون استان و 9 گونه برای فون دنیا جدید بود. گونه های Acalitus iranicus، Aculus flechtmanni، Aculus nsp.، Diptacus hamedanicus، Eriophyes prunorum، Phyllocoptes hamedi، Quadracus reticulatus، Tetra pruni و Tetra nsp. برای فون دنیا و گونه های Acalitus phloeocoptes، Aceria avenensis، Aceria lobolinguae، Aculus fockuei، Aculus schlechtendali، Aculus latiloba، Anthocoptes stritiatus، Calepitrimerus bailyi ،Diptacus gigantorhynchus، Eriophyes mali، Rhinophytoptus nemalobos، Shevtchenkella juglandis، Neopronematus sepasgosariani، Neopronematus lundqvisti، Pronematus ubiquitus، Tydeus lambi برای فون استان همدان جدید بودند. در بین کنه های اریوفید گالزا گونه های Aceria tristiatus و Acalitus iranicus، به ترتیب با 52/53 و 27/24 درصد؛ از بین کنه های اریوفید سرگردان گونه های Rhinophytoptus nemalobos و Aculus fockeui به ترتیب با 86/13 و 94/11 درصد بیشترین درصد فراوانی را داشته؛ و در بین کنه های شکارگر گونه های Typhlodromus bagdasarjani و Zetzellia mali به ترتیب با 85/24 و 03/13 درصد بیشترین فراوانی نسبی را دارا بودند. در بین مناطق مورد مطالعه، فراوانی نسبی کنه های اریوفیده در شهرستانه، سنگستان، یلفان و حیدره به ترتیب با 29/19، 15/16، 34/12 و 64/11 درصد دارای بیشترین درصد فروانی و گنج نامه، قزلحصار و صالح آباد به ترتیب با 12/0، 54/0 و 73/0 درصد دارای کمترین درصد فراوانی بودند. و

سن گندم یکی از آفات مهم غلات در ایران است همه ساله خسارت قابل توجهی را گندم کاری های کشور وارد می کند این آفت 2 ماه در سال در مزرعه فعال است و 10 ماه را در استراحت تابستانه و زمستانه بسر می برد در دوره خواب تابستانه و زمستانه در زیر بوته های گون و درمنه بسر می برد در زیستگاه زمستانه آن بندپایان مختلفی از آن تغذیه و روی دینامیسم جمعیت آن تاثیر گذاشته و جمعیت یکی از گروه های غالب زیستگاه زمستانه آن، کنه های زیر راستهTrombidiformes است. مطالعه ای که در طول سالهای 1397- 1399 به منظور جمع آوری و شناسایی کنه های راسته Trombidiformes مرتبط با زیستگاه های سن گندم در نهاوند و نورآباد انجام شد. در این مطالعه 18 گونه 10 جنس و 10خانواده از این 7 بالاخانواده شناسایی جمع-آوری و شناسایی گردید. گونه ها متعلق به بالاخانواده های Anystoidae، Erythraeiodea،Raphignathoidea و Bdelloidea بودند آنها دارای رژیم غذایی شکارگری بودند و با تغذیه سن های زمستان گذران جمعیت آن را کاهش می دهند در بین آنها گونه های Raphignathus rakhshandehi Pishehvar & Khanjani, 2021. R seraji.;Caligonella astragalusi Pishehvar & Khanjani, 2020 Pishehvar& Khanjani, 2020 به عنوان گونه-های جدید برای فون دنیا بودند که توصیف، ونامگذاری و معرفی شدند و گونه Cauculus** sp. nov. برای اولین بار از ایران گزارش و توصیف می شود در بین گونه های جمع آوری شده گونه های متعلق به خانواده Raphignatidae با 4 گونه و خانواده های Anystidae بالاترین پراکنش را داشتند. لیست گونه هایی که با علامت ستاره() مشخص شده اند برای فون کنه های دنیا جدید هستند: Anystoidea بالاخانواده Anystidae Oudeman: Anystis Von Heyden: A. baccarum (Linnaeus, 1758); Erythracarus Berlese: E. pyrrholeucus (Hermann, 1804). Cauculidae: Cauculus** sp. nov. Raphignathoidea بالاخانواده Caligonellidae Grandjean: Caligonella Berlese: C. haddadi Bagheri, Maleki & Changizi, 2013, C. astragalusi Pishehvar & Khanjani, 2020. Raphignathidae Kramer: Raphignathus Duges: R. protaspus Khanjani & Ueckermann, 2002, R. rakhshandehi Pishehvar & Khanjani, 2021; R. seraji Pishehvar & Khanjani, 2021; R. gracilis (Rack, 1962). Stigmaeidae Oudemans: Eustigmaeus Berlese: E. segnis Koch, 1836 Bdel

کنه های جنس Dermacentorو )Acari: Ixodidae) Hyalommaناقل اصلی بیماریهای تیلریوز، آناپلاسموز، تب کیو ، تب خونریزی- دهنده کریمـه کنگو، بیماری تب منقوط کوههای راکی و تب راجعه هستند چرا که سلولهای همولنف کنههای دامی برای بقای بیشتر کنه، با طیف وسیعی از باکتریها و ویروسها تکامل همراه پیدا کردهاند. کنههای دامی مخازن و ناقلین زنده برای این دسته از پاتوژنهای مهره داران هستند. کنه های دامی همچنین انگل خارجی پستانداران اهلی، عامل ایجاد کم خونی و تحریک میزبان نیز هستند. حتی اگر کنه هیچگونه عوامل بیماریزایی را نیز انتقال ندهد به سبب خونخواری از دامها، میتواند سبب آزار و اذیت حیوان، کم خونی و کاهش عملکرد اقتصادی آنها شود. به دلیل تعداد نسل زیاد و نتاج فراوان در هر چرخهی تولیدمثلی و فشار تکاملی بالا روی این موجودات، نرخ گونه زایی در این موجودات بالاست. پس رصد دایمی مخزن ژنومی کنههای دامی در کشور، برای اتخاذ راهکارهای کنترلی ضروری به نظر میرسد. مطالعه حاضر به منظور تعیین تنوع مورفولوژیک، شناسایی مولکولی و تعیین روابط تبارشناسی گونه های جنس های Dermacentorو Hyalommaبراساس ژن-های ITS2 ، 16s rRNAو cytbانجام شد. همچنین همولنف این کنه ها از لحاظ حضور یا عدم حضور پاتوژنهای ویروس CCHFو باکتریهای جنس کوکسیلا، آناپلاسما و ریکتزیا نیز مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های کنه از نواحی مختلف ایران بر روی میزبـانهای مختلف جمع آوری شدند. نمونه ها از روی گوسفند، بز، شتر، گاو، لاکپشت، انسان و طبیعت جمعآوری شدند و آلودگی دامها به کنه های هیالوما در 17 استان خراسان، قم ، زنجان، اصفهان، تهران، آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، کرمان، لرستان، البرز، گیلان، مازندران، مرکزی، سمنان،کردستان و چهارمحال و بختیاری تشخیص داده شد. بیشترین میزان هیالوما 58درصد در استان سیستان و بلوچستان و کمترین میزان آن در استان کردستان 7درصد بوده است. آلودگی دامها به کنههای درماسنتور در 6استان کردستان، اردبیل، آذربایجان شرقی، زنجان، خراسان و سمنان تشخیص داده شد. بیشترین میزان درماسنتور 53درصد در استان اردبیل و کمترین میزان آن در استان زنجان 9 درصد بوده است. تعداد 820نمونه کنه Hyalommaنر بالغ و تعداد 750نمونه کنه Dermacentorنربالغ با اسـتفاده از کلیـدهای تشخیص مورفولوژیک در سطح گونه مورد شناسایی قرار گرفتند و ویژ

زنبورعسل، یکی از مهم ترین حشرات گرده افشان در سراسر دنیاست. عوامل بیماری زای متعدد از قبیل انگل های تک یاخته، بندپایان، قارچ ها، باکتری ها و ویروس ها، خسارت های زیادی را به صنعت زنبورداری تحمیل کرده است. یکی از مهم ترین انگل های خارجی زنبورعسل، کنۀ واروآ (Varroa destructor) است که به واسطه ی تغذیه از همولنف مراحل مختلف زندگی زنبورعسل، سبب تضعیف این حشره و کلنی شده و همچنین می تواند عوامل ویروسی متعددی را به میزبان خود انتقال دهد. در سال های اخیر، میزان آلودگی کلنی های زنبورعسل به ویروس های بیماری زا رشد چشمگیری داشته است به گونه ای که این عوامل بیماری زا، از دلایل مهم کاهش جمعیت زنبورعسل محسوب می گردند. در این مطالعه، آلودگی به کنه واروآ و ویروس های رایج بیماری زا در کلنی های زنبور همدان، بررسی شد. در ادامه، تبارشناسی ویروس هایی که بیشترین شیوع را داشتند انجام شد و با دیگر ویروس های گزارش شده از سراسر جهان مقایسه شدند. علاوه بر ویروس، ویژگی های جمعیتی کنه واروآ در سطح مرفولوژی و مولکولی نیز مورد بررسی قرار گرفته و هاپلوتیپ آن تعیین شد. نتایج نشان داد که 80 درصد کلنی های بررسی شده، به کنه واروآ آلوده بودند. بیشترین آلودگی به ویروس LSV با 83٫3 درصد مربوط به زنبورهای بالغ بود. همچنین کنه های واروآ 43٫3 درصد آلودگی به این ویروس نشان دادند. کمترین آلودگی مربوط به لارو زنبور بود که 10 درصد آن ها به ویروس LSV آلوده بودند. همچنین بیشترین آلودگی به ویروس تغییر شکل بال در زنبورهای بالغ به میزان 26٫6 درصد بوده است و آلودگی کنه ها به این ویروس 10 درصد برآورد شد. برخلاف زنبورهای بالغ و کنه ها، این ویروس در هیچ یک از لاروهای موردبررسی مشاهده نگردید. نتایج بررسی آلودگی به ویروس فلجی حاد نشان داد که، زنبورهای بالغ 13٫3 درصد آلودگی به این ویروس داشته اند. همچنین فقط در لاروهای یک زنبورداری (3٫3 درصد) آلودگی مشاهده شد. آلودگی به ویروس فلجی حاد، نسبت به دو ویروس دیگر به میزان کمتری بوده است. برخلاف ویروس تغییر شکل بال و ویروس LSV آلودگی به این ویروس در کنه ها مشاهده نگردید. مطالعات تبارشناسی برای دو ویروس تغییر شکل بال و ویروس LSV انجام شد. همچنین تبارشناسی کنه واروآ نشان داد که هاپلوتیپ جمعیت کنه، از نوع K بوده است.

زنبورعسل، یکی از مهم ترین حشرات گرده افشان در سراسر دنیاست. عوامل بیماری زای متعدد از قبیل انگل های تک یاخته، بندپایان، قارچ ها، باکتری ها و ویروس ها، خسارت های زیادی را به صنعت زنبورداری تحمیل می کنند. یکی از مهم ترین انگل های خارجی زنبورعسل، کنۀ واروآ (Varroa destructor) است که به واسطه ی تغذیه از همولنف مراحل مختلف زندگی زنبورعسل، سبب تضعیف این حشره و کلنی شده و همچنین می تواند عوامل ویروسی متعددی را به میزبان خود انتقال دهد. در سال های اخیر، میزان آلودگی کلنی های زنبورعسل به ویروس های بیماری زا در سراسر جهان رشد چشمگیری داشته است به گونه ای که این عوامل بیماری زا، از دلایل مهم کاهش جمعیت زنبورعسل محسوب می گردند. در این مطالعه، آلودگی به کنه واروآ و ویروس های رایج بیماری زا در کلنی های زنبور همدان، بررسی شد. در ادامه، تبارشناسی ویروس هایی که بیشترین شیوع را داشتند انجام شد و با دیگر ویروس های گزارش شده از سراسر جهان مقایسه شدند. علاوه بر ویروس، ویژگی های جمعیتی کنه واروآ در سطح مرفولوژی و مولکولی نیز مورد بررسی قرار گرفته و هاپلوتیپ آن تعیین شد. نتایج نشان داد که 80 درصد کلنی های بررسی شده، به کنه واروآ آلوده بودند. بیشترین آلودگی به ویروس LSV با 83٫3 درصد مربوط به زنبورهای بالغ بود. همچنین کنه های واروآ 43٫3 درصد آلودگی به این ویروس را نشان دادند. کمترین آلودگی مربوط به لارو زنبور بود که 10 درصد آن ها به ویروس LSV آلوده بودند. همچنین بیشترین آلودگی به ویروس تغییر شکل بال در زنبورهای بالغ به میزان 26٫6 درصد بود و آلودگی کنه ها به این ویروس 10 درصد برآورد شد. برخلاف زنبورهای بالغ و کنه ها، این ویروس در هیچ یک از لاروهای موردبررسی مشاهده نگردید. نتایج بررسی آلودگی به ویروس فلجی حاد نشان داد که، زنبورهای بالغ 13٫3 درصد آلودگی به این ویروس داشته اند. همچنین فقط در لاروهای یک زنبورداری (3٫3 درصد) آلودگی مشاهده شد. آلودگی به ویروس فلجی حاد، نسبت به دو ویروس دیگر به میزان کمتری بود. برخلاف ویروس تغییر شکل بال و ویروس LSV آلودگی به این ویروس در کنه ها مشاهده نگردید. مطالعات تبارشناسی برای دو ویروس تغییر شکل بال و ویروس LSV انجام شد. همچنین تبارشناسی کنه واروآ نشان داد که هاپلوتیپ جمعیت کنه مورد مظالعه، از نوع K می باشد.

کنه دو لکه ای Tetranychus urticae Koch از آفات مهم درختان میوه، گیاهان زراعی و زینتی در سراسر جهان می باشد. پتانسیل بالای تولیدمثل و کوتاهی دوره زندگی همراه با کاربرد مکرر کنه کش ها، به منظور پایین نگه داشتن جمعیت زیر آستانه اقتصادی، توانایی این کنه را در گسترش مقاومت به کنه کش ها تسهیل نموده است. توسعه مقاومت به کنه کش ها در کنه های تارعنکبوتی آن قدر سریع اتفاق می افتد، که مدیریت موثر آن ها در بسیاری از سیستم های کشاورزی دشوار است. لذا به کارگیری سموم جدید به طور متناوب، به منظور جلوگیری از پدیده مقاومت این آفت، امری اجتناب ناپذیر می باشد. کنه کش های به ثبت رسیده در ایران اگرچه از گروه های شیمیائی مختلف هستند، ولی کمتر از 20 درصد کنه کش های اختصاصی تولید شده در جهان را شامل می شوند. این محدودیت در تنوع کنه کش ها، باعث به کارگیری مستمر یک کنه کش در یک فصل زراعی و تشدید بروز مقاومت در جمعیت کنه های خسارت زای محصولات مختلف کشاورزی می شود. مقاومت باعث به وجود آمدن مشکلاتی از قبیل خسارت بیشتر به محصولات کشاورزی، به خطر افتادن سلامتی انسان، کاهش کیفیت محصول، افزایش دفعات سم پاشی و افزایش میزان مصرف آفت کش ها می شود. مقاومت به حشره کش ها در واقع کاهش حساسیت جمعیت آفت به آفت کشی است، که قبلاً در کنترل آفت موثر بوده است. مقاومت در اثر فشار گزینشی روی جمعیت هایی از جانوران که دارای قدرت تکثیر زیاد و تعداد نسل متعدد می باشند، بروز می کند. استفاده مداوم از یک نوع آفت کش باعث فعال شدن آنزیم هایی در بدن شده، که موجب تجزیه آفت کش و بی اثر شدن آن، کاهش تاثیر و یا ممانعت از ورود آن به محل هدف می شود. شاید بیش از 90 درصد موارد مقاومت در حشرات و کنه ها به واسطه کاهش حساسیت محل هدف و یا افزایش سم زدایی آفت کش ایجاد می شود. سه گروه آنزیم مهم درگیر در مقاومت متابولیکی نسبت به حشره کش ها و کنه کش ها شامل استرازها، گلوتاتیون اس-ترانسفرازها و مونواکسیژنازها هستند.

نه های خانواده Phytoseiidae با بیش از 2798 گونه و تقریباً 15درصد از کل گونه های راسته (Mesostigmata G. Canestrini, 1891) یکی از شناخته شده ترین خانواده میان استیگمایان می باشد. امروزه تعداد زیادی از گونه های این خانواده در کنترل کنه تارتن و حشرات ریز از جمله تخم های سفید بالک وتریپس ها بکارگرفته می-شوند. برخی از افراد این خانواده از مهم ترین دشمنان طبیعی بوده که به صورت تجاری تولید می شوند. تا سال 2016حدود 85 گونه از این کنه ها در ایران شناسایی شده بود. در این مطالعه تاکسونومی مولکولی و پرورش یکی از گونه های رایج بررسی شد ابتدا پنج روش استخراجDNA از کنه های فیتوزئیده با هم مقایسه و بهترین روش بر پایه CTAB معرفی گردید. سپس فیلوژنی جغرافیایی پنج منطقه از ایران شامل همدان، اراک، محلات، خمین و ساوه و برای پنج جدایه از Typhlodromus bagdasarjani Wainstein &Arutunjan روی سیب بررسی شدند. همچنین دو گونه فیتوزئیده از زنجان و سه گونه از استان مرکزی و کنه تارتن دو نقطه ای با مارکر های ITS1، 12S و COI ارزیابی شدند. همچنین گونه رایجAmblyseius swirskii (Athias-Henriot) با سه میزبان کنه تارتن، کنه میوه خشک و سفیدبالک گلخانه پرورش داده و جدول زندگی و پارامترهای دموگرافی آنها محاسبه گردید. نتیجاً آنکه جدایه های همدان، اراک و محلات در یک زیر گروه و جدایه های خمین و ساوه در یک زیرگروه مجزا بوده ولی همه آنها در گونهT. bagdasarjani قرار گرفتند. همچنین کنه A. swirskii برای کنترل تلفیقی کنه ها و آفات ریز در گلخانه های ایران پیشنهاد می شود. ولی گونه ی T. bagdasarjani با بیشترین فعالیت در باغات و فضای باز برای کنترل تلفیقی کنه های تارتن در باغات سیب و فضای باز معرفی می گردد.

در استراتژی تکثیر و ازدیاد دشمنان طبیعی می بایست به یک شیوه مناسب و کاربردی برای تولید عوامل مهارگر زیستی دست یافت. در بین کنه های شکارگر افراد خانواده Phytoseiidae به عنوان شاخص ترین گروه محسوب می گردند. کنه Typhlodromus (Anthoseius) bagdasarjani در ایران به وفور گزارش گردیده است و به عنوان یک گونه بومی محسوب می گردد و پرداختن به جنبه های مختلف زیستی از جمله روش های تولید انبوه این عامل مهارگر زیستی ضروری است. در این مطالعه از رژیم های مختلف غذایی شامل طبیعی (کنه اریوفید گال زگیلی برگ گردو به عنوان یک آفت مهم باغات گردو)، جایگزین طبیعی (انواع دانه گرده گیاهان شامل دانه گرده آفتابگردان، خرما، ذرت، زنبور عسل، کاج، گردو و لویی به عنوان یک رژیم غذایی ارزان قیمت)، کاذب (سیست دکپسوله آرتمیا، کنه کپک تیروفاگوس) و مصنوعی (غذای مایع اوچنگ) در امر پرورش کنه شکارگر استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که بین ویژگی های زیستی کنه شکارگر بسته به نوع رژیم غذایی طبیعی، جایگزین و مصنوعی اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین میانگین طول دوره رشد و نمای پوره سن اول متعلق به دانه گرده کاج 84/ 0 ± 51/4 روز رخ داد درحالیکه کمترین مقادیر به ترتیب در دانه گرده گردو 04/ 0 ± 11/2 مشاهده شد. بیشترین و کمترین مقادیر میانگین طول دوره رشد و نمای پوره سن دوم به ترتیب در دانه گرده لویی و تخم بید آرد 09/ 0 ± 74/3 و 0/ 0 ± 0/2 مشاهده شد. کمترین و بیشترین بارآوری کل درتغذیه از کنه T. putrescentiae (12/ 0 ± 22/0 تخم) و کنه گال زگیلی برگ گردو با میانگین تخم 46/0 ± 04/24 مشاهده شد. در بین رژیم های غذایی مختلف نوع مصنوعی (اوچنگ) بیشترین میزان تلفات در دوران قبل از بلوغ را به خود اختصاص داد. کمترین مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) متعلق به سیست دکپسوله آرتمیا و کنه کپک T. putrescentiae با 047/0±217/0- و 044/0±303/0- (روز1-) و بیشترین مقدار متعلق به کنه اریوفید با میانگین 008/ 0 ±11/0 (روز1-) بود. بیشترین و کمترین میزان نرخ خالص تولید مثلی (R0) به ترتیب در کنه اریوفید گال زگیلی برگ گردو 83/1±45/13 (فرد) و کنه کپک T. putrescentiae 013/0±022/0 (فرد) مشاهده گردید. علاوه بر این در آزمون انتخابی کنه شکارگر بین تخم و پوره های کنه تارتن دولکه ای با توجه به نوع سابقه رژیم غذایی پرورشی بیشترین و کمترین مقدار شاخص منلی SE

کنه گال زگیلی گردو یکی از آفات مهم باغات گردو در غرب ایران است. مقاومت ارقام و ژنوتیپ های تجاری گردو به کنه گال زگیلی برگ به منظور تعیین پتانسیل کاربرد ارقام کقاوم گیاه در برنامه های مدیریت این آفت مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 10 گونه متعلق به 6 جنس و 3 خانواده در استان های همدان و لرستان جمع آوری و شناسایی شد. بعلاوه محتوای بیوشیمیایی ( موم، فنل، فلاونوئید، ژوگلون، پروتئین کل، کربوهیدرات کل، فعالیت آتزیم های پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز...............) ارقام و ژنوتیپ ها ارتباط معکوسی با آلودگی آفات نشان داد.

کنه نمدی برگ مو Colomerus vitis، یکی از مهم ترین آفات تاکستان های مناطق غربی کشور محسوب می شود که گاهی اوقات منجر به خسارت قابل توجهی می گردد. اطلاعات اندکی در ارتباط با حساسیت مو به این آفت در دسترس می باشد و آگاهی در ارتباط با آن می تواند در راستای مدیریت تلفیقی کنه نمدی مفید باشد. هدف از مطالعه کنونی بررسی برهمکنش های فیزیولوژیکی ارقام مو به آلودگی کنه نمدی به منظور مقایسه حساسیت/مقاومت برخی از ارقام بومی به این آفت است. این مطالعه بر روی هیجده رقم بومی و رقم موسکات گردو که از میان ارقام رایج غرب و جنوب کشور انتخاب شدند، انجام گردید. به این منظور گیاهان تحت شرایط گلخانه ای در دمای 8/3±32 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±75 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی درون گلدان های هم اندازه کشت شدند. سه ماه پس از آلودگی، اثر کنه نمدی بر اساس سطح و وزن برگ، تعداد و اندازه نمد و درصد برگ های دارای نمد ارزیابی شد. همچنین تراکم کنه روی برگ های دارای نمد (سه ماه پس از آلودگی) و در درون جوانه ها (در مرحله متورم شدن جوانه-ها) شمارش گردید. بعلاوه با توجه به امکان القای مقاومت گیاهان تحت تاثیر آلودگی کنه نمدی، واکنش گیاهان و تراکم کنه در سال دوم و سوم نیز بر روی ارقامی با آلودگی شدید (سزدنگ، خلیلی، قلاتی، ریش بابا)، متوسط (نیشابوری، گزنه، موسکات) و ارقام با آلودگی کم (بی دانه سفید، اتابکی، کلاداری، صاحبی، شاهانی گرد) مورد بررسی قرار گرفت. در این رابطه، میزان درون زاد هورمون های جاسمونیک اسید (JA)، سالیسیلیک اسید (SA) و ایندول استیک اسید (IAA) در طول سه سال مطالعه در برگ های آلوده رقم سزدنگ ردیابی شد. بعلاوه، اثر پنج تراکم این آفت بر روی پارامتر های رویش ارقام شاهانی گرد، صاحبی، خلیلی سزدنگ و قلات مورد بررسی قرار گرفت. گیاهانی که در آزمون های مقدماتی بشدت (خلیلی، قلاتی، ریش بابا و نیشابوری) و بصورت اندکی (بی دانه سفید، اتابکی، کلاداری و صاحبی) تحت تاثیر کنه نمدی قرار گرفته بودند به طور مصنوعی روی گیاهان جدید همان ارقام آلوده شدند و نمونه های جمع آوری شده 7 روز قبل از آلودگی، 7، 14 و 28 روز پس از آلودگی جهت بررسی ده نشانگر زیستی مرتبط با مکانیسم های دفاعی گیاهان در برابر گیاهخواران استفاده شدند: فعالیت آنزیم ها دفاعی- پراکسیداز (POX)، پلی فنل اکسیداز (PPO)، سوپر اکسید دیسموتا

در این مطالعه، فون و تنوع گونه ای کنه های astigmata جنگل های استان همدان در چهار منطقه اسدآباد، تویسرکان، نهاوند و همدان در سه نوبت خرداد، مرداد و مهر ماه در سال 1394 مورد بررسی قرار گرفت. در این مورد کنه های بی استیگمای از خاک و بقایای پوسیده گیاهی زیر درختان جنگلی جمع آوری و با استفاده از قیف برلیز استخراج شد. سپس از آنها بطور مستقیم، با استفاده از مخلوط هویر، اسلاید میکروسکوپی دائمی تهیه شد. در این بررسی جمعاً 11 گونه متعلق به 4 جنس از 2 خانواده جمع آوری و شناسایی شد. از بین آنها یک گونه جدید برای فون کنه های بی استیگمای دنیا و یک گونه بعنوان گزارش جدید برای فون کنه های ایران مشخص شد که به ترتیب با یک ستاره و دو ستاره نشان داده شد. لیست اسم علمی گونه ها به تفکیک خانواده و جنس در ذیل ذکر شده است. -- Acaridae Latreille, 1802 + Tyrophagus Oudemans, 1924 - Tyrophagus perniciosus Zakhvatkin, 1941 - Tyrophagus sp. nov.* - Tyrophagus longior Gervais, 1844 - Tyrophagus similis Volgin, 1949 - Tyrophagus vanheurni Oudemans, 1924 - Tyrophagus neiswanderi Johnston & Bruce, 1965 - Tyrophagus putrescentiae (Schrank, 1781) + Rhizoglyphus Claparède, 1869 - Rhizoglyphus robini Claparède, 1869 - Rhizoglyphus echinopus (Fumouze & Robin, 1868) + Cosmoglyphus Oudemans, 1932 - Cosmoglyphus sp. -- Glycyphagidae Berlese, 1897 + Austroglycyphagus Fain & Lowry, 1974 - Austroglycyphagus (Austroglycyphagus) hughesae Fain, 1975** شاخص های مربوط به تنوع گونه ای با استفاده از نرم افزار Ecological methodology 6.0 در هر یک از مناطق نمونه برداری محاسبه گردید و از نرم افزار آماری SPSS 20 برای تجزیه و تحلیل آماری داده های بدست آمده استفاده شد.بر پایه نتایج تجزیه واریانس یکطرفه مشخص شد که منطقه تویسرکان بیشترین تنوع گونه ای را داشت. همچنین این منطقه بیشترین غنای گونه ای را در بین دیگر مناطق به خود اختصاص داد. منطقه نهاوند در رتبه دوم قرار گرفت. منطقه نهاوند در شاخص یکنواختی اسمیت - ویلسون بصورت بینابینی با مناطق تویسرکان همدان اختلاف معنی داری داشت. همچنین در شاخص تشابه گونه ای سورنسن و جاکارد مشخص شد، مناطق تویسرکان و نهاوند بیشتر با هم شباهت داشته و مناطق اسدآباد و همدان با هم تشابه گونه ای بیشتر

قارچ خوراکی به عنوان محصولی مهم در بسیاری از کشورها به صورت تجاری تولید می شود.آفات، بیماری ها و آسیب های محیطی هر ساله سبب وارد آمدن خسارت هنگفتی به این محصول می شوند. تولید قارچ خوراکی تحت تاثیر تعدادی از آفات قرار می گیرد، چرا که شرایط محیطی برای فعالیت آن ها مساعد است و مواد مغذی همیشه در دسترس آن ها قرار دارد. مهم ترین و خطرناک ترین آفات قارچ خوراکی، پشه های خانواده ی Sciaridae هستند. اطلاعات جمع آوری شده از مطالعات حاصل از تله گذاری نشان می دهد که پشه های قارچ در تمام طول سال در کشت قارچ خوراکی وجود دارند. بروز مقاومت نسبت به آفت کش ها، کنترل پشه های قارچ و بیماری ها را تحت تاثیر خود قرار داده است. هدف از این رساله فراهم آوردن اطلاعاتی در مورد کنترل بیولوژیک پشه ی قارچ Lycoriella auripila و تعیین راهکارهای مناسب به منظور کنترل این آفت می باشد. در نخستین گام این مطالعه، جدول زندگی دو جنسی و نرخ شکارگری کنه G. aculeifer در شرایط آزمایشگاهی، در دمای1±23 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره 24 ساعت تاریکی انجام شد. نتایج نشان داد دوره انکوباسیون تخم، لارو، پوره سن یکم، پوره سن دوم، ماده ها و نرهای بالغ، به ترتیب 103/0±76/3 ، 078/0±35/1، 104/0±86/3، 065/0±11/4، 79/2±7/67 و 09/3±3/60 روز است. نرخ خالص افزایش جمعیت (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (R)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) و متوسط مدت زمان یک نسل (T) این شکارگر 136/7±768/54 نتاج، 005/0±124/0 بر روز، 005/0±132/1 بر روز و 551/0±292/32 روز برآورد شد. مراحل لاروی، پوره سن اول ، پوره سن دوم و کنه های بالغ این شکارگر روزانه قادر به تغذیه از 05/0±08/0، 18/0±73/1 و 28/0±16/3 و 1/7±92/75 لارو سن سوم L. auripilaبود. علاوه بر این نرخ خالص شکارگری (C0)، شکارگری کل کوهورت کنه شکارگر G. aculeifer و نرخ شکارگری متناهی (Ω) نیز به ترتیب 61/69، 2993 و 474/0 طعمه بر روز بدست آمد. با توجه به نقش ترجیح غذایی دشمنان طبیعی به عنوان یکی از عوامل موثر در انتخاب مرحله زندگی طعمه برای انتخاب زمان مناسب رهاسازی، ترجیح غذایی و نرخ شکارگری کنه G. aculeifer روی سنین مختلف لاروی این آفت نیز در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. نتایج بدست آمده نشان دادکه مرحله زیستی آفت هدف روی ترجیح غذایی موثر است، به طوری که میزان تغذیه کنه های ماده هفت روزه G.

کنه های تارتن خانواده Tetranychidae با بیش از 1288 گونه، بزرگترین و مهمترین گروه کنه های بالاخانواده Tetranychoidea است که تمام آن ها گیاهخوار بوده و برخی آفات مهم محصولات کشاورزی هستند و همه ساله خسارت قابل توجهی را ایجاد می کنند. با اینکه آنها بخش عمده کنه-های زیان آور محصولات کشاورزی را تشکیل می دهند ولی تاکسونومی آنها در ایران حتی برای گونه های مهم خسارت زا به درستی مطالعه نشده بود. بدین منظور طی سال های 1395-1391، کنه های خانواده تترانیخیده ایران بررسی شد. در این راستا، اندام های هوایی شامل شاخه ها و برگ به صورت تصادفی نمونه برداری و به آزمایشگاه منتقل شد. کنه های روی برگ با قلمو جدا شد. سپس از نمونه ها مستقیما در محیط هویر اسلاید میکروسکوپی تهیه شد.در این مطالعه جمعاً 25 گونه متعلق به 11 جنس جمع آوری و شناسایی شد در بین آن ها کنه Oligonychus punicae اولین بار از روی درخت کنوکارپا از ایران گزارش و 11 گونه جدید برای فون کنه های دنیا شناسایی و توصیف شد که با علامت ستاره() مشخص شده اند. لیست گونه ها در ذیل ذکر شده است. Bryobia Koch, 1836: Bryobia rubrioculus (Scheuten, 1857); Bryobia pratiosa Koch, 1836; Bryobia mirmoayedii Khanjani, Gotoh & Kitashima, 2008; Eotetranychus Oudemans, 1931: Eotetranychus pruni Oudemans, 1931; Eotetranychus astragalusi sp. nov. *; Eotetranychus hamedaniensis sp. nov.*; Eutetranychus Banks, 1917: Eutetranychus orientalis (Klein, 1936); Eurytetranychus Oudemans, 1931: Eurytetranychus aminii Khanjani, Khanjani & Seeman, 2017*; Oligonychus Berlese, 1913: Oligonychus shojaeii Khanjani, Khanjani & Seeman sp. nov.*; Oligonychus hamedaniensis Khanjani, Khanjani & Seeman sp. nov.*; Oligonychus saberfari Khanjani, Khanjani & Seeman sp. nov.*; Oligonychus iranensis Khanjani, Khanjani & Seeman sp. nov.*; Oligonychus punicae (Hirst, 1926); Oligonychus coniferarum (McGregor, 1950); Oligonychus afrasiaticus (McGregor, 1939); Panonychus Yokoyama, 1929: Panonychus citri (McGregor, 1916); Panonychus ulmi (Koch, 1836); Paraplonobia Wainstein, 1960: Paraplonobia (Paraplonobia) flechtmanni Khanjani, Khanjani & Seeman, 2017*; Petrobia Murray, 1877: Petro

چکیده: گیلاس و آلبالو به عنوان درختان میوه مهم اقتصادی محسوب می شوند که در سال های اخیر در منطقه همدان مورد حمله جمعیت بالای کنه قهوه ای Bryobia rubrioculus Scheuten (Acari: Tetranychidae) قرار گرفته اند. تا کنون مقاومت این درختان به کنه قهوه ای در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار نگرفته بود. لذا مقاومت ارقام و ژنوتیپ های رایج گیلاس و آلبالو به کنه قهوه ای به منظور شناسایی کاربرد ارقام مقاوم گیاه در برنامه های مدیریت این آفت مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه، مقاومت 10 رقم گیلاس به نام های زرد-90، حاج یوسفی، سیاه مشهد، لامبرت، 9 KB،10KB، 25 KB، همدان، Sabima، 21 KB و 5 ژنوتیپ بومی آلبالو به نام های 5124 BT، 5148 BT، 5150 BN، 5154 BT، 5187 BO نسبت به این آفت با استفاده از آزمون های آنتی زنوز، آنتی بیوز و آسیب مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمون آنتی زنوز روی جوان ترین برگ هر رقم/ژنوتیپ صورت گرفت. ارزیابی بر حسب تعداد کنه های مستقر شده در واحد سطح برگ، طی 4، 8، 12، 24 و 48 ساعت پس از رهاسازی کنه انجام شد. آزمون آنتی بیوز به روش دیسک برگی انجام و سپس فراسنجه های مربوط به جدول زندگی و دموگرافی کنه در کل 15 رقم و ژنوتیپ گیلاس و آلبالو محاسبه شد. ارزیابی میزان آسیب در شرایط آزمایشگاهی به روش دیسک برگی با رهاسازی تراکم های 5، 10، 20 و 30 کنه ماده انجام شد و به مدت 5 روز ادامه پیدا کرد. تعداد لکه های قهوه ای رنگ روی برگ به عنوان شاخص آسیب-دیدگی نسبت به گیاه کنترل محسوب شد. ارزیابی خسارت سطح برگ توسط نرم افزار Compu Eye, Leaf & Symptom Area نیز انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که اختلاف معنی دار قابل ملاحظه ای میان ارقام و ژنوتیپ ها از نظر ترجیح غذایی نسبت به این آفت وجود داشت، به طوریکه بیشترین و کم ترین میزان ترجیح نسبت به ژنوتیپ های 5150 BN و 5154 BT به ترتیب با 9/3 و 27/1 کنه به ازای برگ دیده شد. علیرغم اینکه تخم های کنه روی ارقام معین گیلاس، شامل حاج یوسفی و سیاه مشهد و ژنوتیپ های آلبالو، شامل 5154 BT و 5187 BO تفریخ شدند اما در مراحل مختلف رشدی به خصوص مرحله لاروی تلفات زیاد شد. تجزیه و تحلیل فراسنجه های جدول زندگی شامل rm، R0، λ، T، GRR و F نشان داد که اختلاف معنی داری میان ارقام و ژنوتیپ های مورد مطالعه وجود دارد (0001/0 P)، به طوری که بیشترین نرخ ذاتی افزایش جم

سرخرطومی برگ یونجه یکی از آفات کلیدی یونجه در ایران و جهان است که هر ساله خسارت زیادی به ویژه به چین اول وارد می کند. کنترل شیمیایی متداول ترین روش کنترل این آفت محسوب می شود اما با توجه به اثرات منفی این روش روی محیط زیست و موجودات زنده، در کنار استفاده از سموم شیمیایی می توان از سایر روش های مدیریتی نیز در قالب کنترل تلفیقی یا IPM استفاده کرد. استفاده از ارقام یا جمعیت های مقاوم یکی از مطمئن ترین و سودمندترین روش ها است که برای کشاورزان در حکم بیمه ای مطمئن و کم هزینه است. در این مطالعه که در سه پژوهش مزرعه ای، گلخانه ای و مولکولی انجام گرفت، ابتدا مقاومت 76 جمعیت از یونجه های بومی و غیربومی رایج در ایران (غربال شده از ژرم پلاسم 150 جمعیتی) نسبت به سرخرطومی برگ یونجه با بررسی صفاتی نظیر عملکرد تر و خشک علوفه، میزان کلروفیل برگ، درصد ماده خشک، تعداد لارو جلب شده، درصد آسیب، ارتفاع در زمان آسیب و ارتفاع در زمان برداشت در مزرعه مورد ارزیابی قرار گرفت. جمعیت ها از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری از خود به نمایش گذاشتند. چهار عامل عملکرد علوفه، عامل مرتبط با تحمل به سرخرطومی برگ یونجه، عامل درصد ماده خشک و عامل بیوماس گیاه در این مطالعه شناخته شدند. بر اساس تجزیه خوشه ای صفات بررسی شده در مطالعات مزرعه ای به روش وارد (1963)، جمعیت های یونجه در 3 سطح مقاومتی دسته بندی شدند. در این پژوهش بیشترین فاصله ی ژنتیکی میان جمعیت دهنور و بهار همدان بدست آمد که به نظر می رسد با توجه به فاصله ژنتیکی بین آن ها و با انجام تلاقی، هتروزیس بیشتری بدست آید که می توان از آن ها به عنوان مواد اولیه (در صورت عدم وجود ناسازگاری) برای اصلاح ارقام جدید استفاده نمود. تجزیه خوشه ای به طور 100% مورد تایید تابع تشخیص قرار گرفت. رگرسیون گام به گام برای صفت عملکرد علوفه تر به عنوان متغیر تابع، نشان داد که صفات عملکرد علوفه خشک، درصد ماده خشک، ارتفاع بوته در زمان خسارت و تعداد لارو به ترتیب وارد مدل رگرسیونی شده و در مجموع با ضریب تبیین تجمعی53/93 درصد تغییرات صفت عملکرد اقتصادی (عملکرد تر علوفه) را توجیه می نمایند. نتایج تجزیه همبستگی بین صفات مورد مطالعه در جمعیت های یونجه، همبستگی مثبت و معنی دار در سطح احتمال 1% بین صفات تعداد لارو و درصد خسارت (733/0r=) به نمایش گذاشت. بین صفت درصد خسا

چکیده: کنه های بالاخانواده Bdelloidea (معروف به کنه های پوزه دار) در بین کنه های زیر راسته پیش استیگمایان شکارگر و همه جایی محسوب می شوند. در این مطالعه که طی سالهای 1391-1393 انجام گرفت، کنه های مرتبط با خاک گیاهان زراعی، باغی، مرتعی و جنگلی در برخی از مناطق غرب و شمال غرب ایران جمع آوری و مورد شناسایی قرار گرفت. در این بررسی جمعاً 20 گونه از دو خانواده Bdellidae و Cunaxidae متعلق به 13 جنس از 6 زیرخانواده مورد شناسایی قرار گرفت. تمام گونه ها برای دنیای کنه ها جدید هستند. لیست گونه ها در ذیل ذکر شده است. * Bdellidae Dugès, 1834 خانواده Bdellinae Grandjean, 1938 زیرخانواده + Bdella Latreille, 1795 جنس – Bdella sp. (1) – Bdella sp. (2) Odontoscirinae Grandjan, 1938 زیرخانواده + Bdellodes Oudemans, 1937جنس – Bdellodes sp. Cytinae Grandjan, 1938 زیرخانواده + Cyta Von Heyden, 1826جنس – Cyta leliae Eghbalian et al., 2014 – Cyta kurdistanicus Eghbalian et al., 2014 Bdellinae Grandjean, 1938 زیرخانواده + Hexabdella Van der Schyff et al. 2004جنس – Hexabdella sp. + Neomolgus Oudemans, 1937 جنس – Neomolgus sp. Spinibdellinae Grandjan, 1938 زیرخانواده + Spinibdella Thor 1930جنس – Spinibdella sp. * Cunaxidae Thor, 1902 خانواده * Cunaxinae Den Heyer, 1978 زیرخانواده / Armascirini قبیله + Armascirus Den Heyer, 1979جنس – Armascirus sp. + Dactyloscirus Berlese, 1916 جنس – Dactyloscirus sp. Coleoscirinae Den Heyer, 1978زیرخانواده + Coleoscirus Berlese, 1916 جنس – Coleoscirus sp. Cunaxinae Odemans 1902 زیرخانواده // Cunaxini قبیله + Cunaxa جنس – Cunaxa sp. (1) – Cunaxa sp. (2) – Cunaxa sp. (3) Cunaxoidinae Den Heyer, 1978 زیرخانواده // Cunaxoidini Den Heyer, 1978 قبیله + Cunaxoides Baker & Hottmann, 1948 جنس – Cunaxoides sp. (1) – Cunaxoides sp. (2) // Pulaeini قبیله + Pulaeus Den Heyer,1980جنس – Pulaeus sp. (1) – Pulaeus sp. (2) – Pulaeus sp. (3) + Lupaeus Castro & Den Heyer, 2009 جنس – Lupaeus sp.

چکیده مطالعه کنه های بالاخانواده Raphignathoidea در استان آذربایجان غربی طی سالهای 92-1391 انجام شد. در این بررسی جمعاً 23 گونه متعلق به 5 خانواده و 10 جنس مختلف جمع آوری و شناسایی شد. از این بین 2 گونه برای اولین بار برای فون کنه های دنیا جدید بودند که نامگذاری و توصیف گردید. Caligonellidae Grandjean, 1944: Caligonella humilis Koch, 1838; Molothognathus azizi Ueckermann & Khanjani, 2002; Molothrognathus bahariensis Ueckermann & Khanjani, 2002; Molothrognathus mehrnejadi Liang & Zhang, 1997; Neognathus terrestris Summers & Schlinger, 1955; Camerobiidae Southcott 1957: Neophyllobius zolfigolii Khanjani and Asali Fayaz and Nori Ghanbalani, 2010; Cryptognathidae Oudemans, 1902: Favognathus alvandi Khanjani et al., 2013; Favognathus naghii Hassanzadeh et al. 2014; Raphignathidae Kramer, 1877: Raphignathus africanus Meyer & Ueckermann, 1989; Raphignathus gracilis (Rack, 1962); Raphignathus hecmatanaensis Khanjani & Ueckermann, 2002; Raphignathus protaspus Khanjani & Ueckermann, 2003; Raphignathus zhaoi Hu, Jing & Liang, 1995; Stigmaeidae Oudemans, 1931: Eustigmaeus doğani Khanjani, Asali Fayaz, Mirmoayedi & Ghaedi, 2011; Eustigmaeus ioanninensis Kapaxidi & Papadoulis, 1999; Eustimaeus nasrinae Khanjani & Ueckermann, 2002; Eustigmaeus sculptus Doğan, Ayyildiz & Fan, 2003 ; Eustimaeus segnis ( Koch, 1836); Ledermuelleriopsis zahiri Khanjani & Ueckermann, 2002; Stigmaeus boshroyehensis Khanjani et al., 2010; Stigmaeus elongatus Berlese, 1886; Stigmaeus pilatus Kuznetzov, 1978; Storchia elhamae Hassanzadeh et al. 2013