پروفایل استاد - دانشگاه بوعلی سینا همدان
Assistant Professor
Update: 2024-11-21
Baniasadi Mostafa
Faculty of Agriculture / Department of Agricultural Extension and Education
Master Theses
-
تعيين سبد غذايي خانوار در دهك هاي مختلف درآمدي با تأكيد بر محدوديت منابع آبي كشور
الهام باراني بيرانوند 2023امنيت غذايي يكي از معيارها و ابزارهاي توسعه انساني بوده و دستيابي به آن از اهداف اصلي هر كشور است. امنيت غذايي صرفا به معناي خودكفايي يا وجود مواد غذايي به اندازه كافي (دسترسي فيزيكي) نيست، بلكه توان خريد (دسترسي اقتصادي)، شيوۀ مصرف و ثبات نيز از مولفه هاي اصلي آن است. سبك زندگي، الگوي مصرف، درآمد خانوار، قيمت مواد غذايي، دانش تغذيه و ترجيحات و سليقه مصرف كننده از مهمترين عوامل موثر بر سبد مصرفي خانوار هستند. در برخي موارد عليرغم دسترسي فيزيكي و اقتصادي، افراد با سوءتغذيه مواجه هستند. از سوي ديگر بخش ديگري از جامعه دسترسي اقتصادي به مواد مغذي ندارند. همچنين كشور در توليد محصولات كشاورزي با محدوديت منابع پايه نظير منابع آب و محدوديت هاي محيط زيستي مواجه است. لذا تدوين يك سبد مطلوب تغذيه كه از يك طرف به لحاظ اقتصادي كم هزينه و قابل دستيابي باشد و مواد مغذي مورد نياز بدن را تامين كند و از سوي ديگر متناسب با وضعيت منابع آب و محيط زيست كشور باشد، داراي اهميت است. هدف از مطالعه حاضر تدوين الگوي سبد مطلوب غذايي براي خانوار ايراني است، كه از يك سو هزينه كمتري نسبت به سبد مطلوب تدوين شده توسط وزارت بهداشت به خانوار تدوين كند و از سوي ديگر ميزان مصرف آب مجازي و انتشار گاز CO2 را به حداقل برساند. براي دستيابي به هدف مذكور از مدل هاي برنامه ريزي رياضي استفاده شد. داده هاي اين تحقيق از طريق بانك مركزي، مركز آمار ايران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، وزرات جهاد كشاورزي و سازمان بهداشت جهاني بدست آمد. نتايج مطالعه نشان مي دهد سبد غذايي تدوين شده در مطالعه حاضر از نظر ميزان مواد مغذي مورد نياز خانوارها نسبت به سبد تدوين شده توسط وزارت بهداشت داراي شرايط مطلوب تري براي خانوارها مي باشد. همچنين بر اساس نتايج به دست آمده، سبد غذايي مطالعه حاضر، از نظر هزينه دسترسي، محتوي آب مجازي و انتشار گاز CO2 نسبت به سبد تدوين شده توسط وزارت بهداشت وضعيت بهتري دارد. با توجه به نتايج مطالعه پيشنهاد مي شود جهت دسترسي اقتصادي دهك هاي پايين درآمدي به سبد مطلوب تدوين شده، سياست هاي جبراني درآمدي اعمال شود و براي دهك هاي بالاي درآمدي دانش تغذيه و الگوي مصرف صحيح بين خانوارها ترويج يابد.
Thesis summary
-
ارزشگذاري اقتصادي جهت ايجاد و بهره برداري از خدمات محيط زيستي باغ اجتماعي در زمين هاي رها شده شهري: بررسي ترجيحات جامعه شهري در شهرستان دزفول
محمد عيدي پور 2023باغ هاي اجتماعي، قطعه زميني كه در منطقه شهري توسط گروهي از مردم مورد كشت و شهروندان در آن به باغباني مشغول مي شوند ويكي از انواع باغباني شهري مي باشند كه خدماتي فراتر از تامين غذا ارائه مي كنند. خدماتي مانند تفريح و گردشگري، تنظيم آب و هوا، آموزش كشاورزي، تنوع زيستي، همبستگي و انسجام اجتماعي، كه جنبه اجتماعي آن مي تواند موجب نزديك شدن انسان ها به يكديگر در يك محيط آرام و بي دغدغه باشد، و از نظر اقتصادي، مي تواند ضمن تامين قسمتي از مواد غذايي مصرفي خانوار، درآمد پايداري براي شهرداري ايجاد نمايد. ايجاد، حفظ و توسعه باغ اجتماعي براي دولت هزينه بر بوده و نياز به مشاركت مردم دارد. از طرف ديگر وجود تقاضاي بالقوه و ترجيحات مصرف كننده و تمايل آنها به كشاورزي شهري، احداث باغ هاي اجتماعي را شتاب مي بخشد. در همين راستا سنجش و ارزيابي ميزان مشاركت مردم در تامين هزينه هاي نگهداري و استفاده از خدمات باغ اجتماعي بسيار مهم است. در مطالعه حاضر، ترجيحات شهروندان و تمايل به پرداخت آنها براي ايجاد و بهره برداري از خدمات باغ اجتماعي در محيط هاي رها شده شهري، حومه شهر و تخريب شده در شهرستان دزفول مورد بررسي قرار خواهد گرفت. براي اين منظور از رويكرد ترجيحات بيان شده و روش ارزشگذاري آزمون انتخاب، براي ارزيابي تمايل به پرداخت شهروندان استفاده گرديد. براي استخراج مبالغ پيشنهادي و تعيين حجم نمونه، ابتدا يك پيش آزمون انجام پذيرفت و سپس ضمن تعيين حجم نمونه، پرسشنامه اصلي آزمون انتخاب طراحي گرديد. نتايج مطالعه نشان مي دهد كه مبلغ تمايل به پرداخت براي كاركردهاي اكوسيستمي تفريح و گردشگري، زيبايي و چشم انداز و دسترسي به غذاي سالم و ارگانيك به ترتيب 37/19731، 38/12811 و 12/10905 تومان درماه براي هر خانوار مي باشد كه كل مبلغ تمايل به پرداخت براي همه ويژگي ها و كاركردهاي باغ اجتماعي به ازا هر خانوار در ماه معادل با 87/43447 تومان و ارزش سالانه برآوردي باغ اجتماعي معادل با 70 ميليارد تومان برآورد گرديد. براساس نتايج بدست آمده، بازار بالقوه اي براي ايجاد و بهره برداري از باغ اجتماعي وجود دارد. همچنين عواملي همچون بومي بودن، تحصيلات، آگاهي و آشنايي با موضوع و سطح مخارج خانوار اثر مثبت و معني داري بر احتمال پذيرش مبالغ پيشنهادي داشته اند. با توجه به نتايج اين مطالعه پييشنهاد مي شود دولت در طرح هاي جامع تو
Thesis summary
-
توسعه مدل اقتصادي-هيدرولوژيكي با رهيافت پويايي سيستم: بررسي سياست خريد آب زير زميني توسط دولت در بخش كشاورزي دشت همدان-بهار
مهدي قربانعلي 2023دشت همدان – بهار يكي از قطبهاي مهم كشاورزي و يكي از مراكز اصلي توليد سيب زميني كشور است. اين دشت به دليل برداشت بيش از حد از سفر ههاي آب زيرزميني و منفي شدن بيلان منابع آب زيرزميني به عنوان دشت ممنوعه اعلام گرديده و روند افت سطح آب زيرزميني در اين منطقه در سا لهاي اخير شدت يافته است. هدف اصلي اين تحقيق برر سي تاثير سياست خريد آب كشاورزي در دشت همدان – بهار بر حفظ منابع آب هاي زير ز ميني با استفاده از ره يافت پويايي س يستم مي باشد .داده هاي تحقيق شامل داده هاي بخش هيدرولوژيكي، اقتصادي و كشاورزي بوده و بصورت داده هاي ثانويه از طريق سازمانهاي مرتبط از سال هاي 1386 تا 1400 جمع آوري گرديد. در اين مطالعه نمودار حالت جريان تحقيق طراحي و در ادامه مدل رياضي آن ن يز توسعه داده شد. با توجه به هدف هاي پژوهش و به منظور درك بهتر مدل و تحليل و بررسي بهتر آن، مدل ارائه شده در اين پژوهش بصورت دو زير مدل شامل مدل اقتصادي-كشاورزي بهره بردا ري منابع آب زيرزميني و مدل تعادل آب زيرزميني ارائه گرديد. بر اي برر سي اثر متغير س ياست خريد بر ميزان حجم آب زيرزميني و سطح آب زيرز ميني پنج سناري و مختلف شامل سنار يو پايه و 4 سناريو بر اساس سياست ه اي خريد مختلف شامل سنار يوي اول كاهش 5 درصدي سطح زير كشت (500 هكتار)، سنار يوي دوم كاهش 10 درصدي سطح زير كشت (1000 هكتار)، سناري وي سوم كاهش 15 درصدي سطح زير كشت (1500 هكتار)، سناريوي چهارم كاهش 20 درصدي سطح زير كشت (2000 هكتار) محصول پر آب بر و غالب منطقه مورد مطالعه (محصول سيب زميني) و پرداخت هزينه كشاورز توسط دولت طراحي گرديد و سناريوي پايه وضعيت موجود در نظر گرفته شد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه در صورت ادامه شرايط فعلي حاكم بر منطقه مورد مطالعه در انتهاي دوره 20 ساله، حجم آب زي رزميني با كاهش معني داري روبرو خواهند شد. با كاهش 20 درصدي سطح زير كشت (2000 هكتار) محصول پر آب بر و غالب منطقه مورد مطالعه علي رغم افزايش هزينه دولت در بخش كشاورزي حجم آب زيرزميني تعديل يافته بطوريكه حجم آب زيرزميني 298 ميليون متر مكعب در انتهاي دوره ذخيره مي گردد. با توجه به نتايج مطالعه و تاثير سياست خريد آب توسط دولت و عدم كشت محصول پر آب بر در منطقه مورد مطالعه، پيشنهاد مي گردد دولت بمنظور حفظ منابع آب زير زميني اقدام به خريد آب از كشاورزان و عدم كشت محصول در من
Thesis summary
-
بررسي روند مصرف انرژي و انتشار دي اكسيدكربن در سناريوهاي مختلف رشد اقتصادي ايران
رقيه شافعي 2022چكيده:نگراني درمورد افزايش گرمايش جهاني وتغييرات آب وهوايي در سال هاي اخير مسئله اي جدي تر شده است. از آن جاكه رشد انتشاردي اكسيدكربن عمدتا ناشي از رشد فعاليت هاي اقتصادي است، برخي محققان بر اين عقيده اند كه تلاش براي كاهش انتشار دي اكسيدكربن، مخصوصا در كشورهاي درحال توسعه به رشد اقتصادي پايين تر مي انجامد. از آن جا كه بيش تر كشورهاي جهان مخصوصا كشورهاي درحال توسعه، تمركز خود را روي افزايش رشد اقتصادي قرار داده اند وبراي رسيدن به اين رشد اقتصادي به مصرف انرژي بيشتر وابسته اند. بنابراين مطالعه رابطه ي بين مصرف انرژي، رشد اقتصادي وآلودگي هوا، براي رسيدن به رشد اقتصادي پايدار، در اتخاذ سياست هاي اقتصادي مناسب و مفيد است. هدف اصلي اين پژوهش بررسي روند مصرف انرژي، رشد اقتصادي وانتشار گاز دي اكسيدكربن در بخش هاي مختلف اقتصادي ايران است و براي انجام تحقيق از داده ها وآمارهاي سري زماني سال هاي 1396-1388 كشور استفاده گرديد. دراين مطالعه با بهره گيري از رهيافت پويايي سيستم و استفاده از نرم افزار ونسيم مصرف انرژي، رشد اقتصادي و اثر آن بر ميزان انتشار دي اكسيدكربن به تفكيك بخش هاي مختلف اقتصادي مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور ابتدا بر اساس مباني تئوريكي و پيشينه تحقيق مرز سيستم تعيين و متغير هاي تشكيل دهنده مدل تحقيق انتخاب گرديدند. سپس مدل جريان (نرخ – حالت) و مدل رياضي تحقيق كه شامل متغير هاي اصلي، نحوه اثرگذاري و ميزان اثرگذاري متغير ها بر هم در درون مدل مي باشد طراحي گرديد. اعتبارسنجي مدل بر اساس آزمون تطابق نتايج با داده هاي تاريخي صورت پذيرفت. هم چنين با استفاده از طراحي سناريوهاي مختلف (سناريوهاي مختلف نرخ رشد اقتصادي ، سناريوهاي مختلف جايگزيني انرژي پاك ) اثر سياست رشد اقتصادي و سياست جايگزيني انرژي پاك به جاي سوخت فسيلي بر ميزان انتشار گاز دي اكسيد كربن مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان داد كه با افزايش نرخ رشد اقتصادي ميزان مصرف انرژي و انتشار گاز دي اكسيد كربن و آلودگي ناشي از آن افزايش مي يابد. در سناريوي دوم با نرخ رشد اقتصادي 3 درصد در بخش هاي مختلف اقتصادي ميزان مصرف انرژي در انتهاي دوره شبيه سازي شده 1894 ميليون بشكه و ميزان انتشار گاز دي اكسيد كربن معادل 865 ميليون تن برآورد گرديد. در سناريوي اول با كاهش نرخ رشد اقتصادي اين ارقام به ترتيب به 1790 م
Thesis summary
-
بررسي اثر حذف يارانه كود شيميايي و ميزان بارندگي برتوليد گندم در ايران
مهتاب حق وردي لو 2022گندم ازجمله محصولات مهم و استراتژيك و همچنين به عنوان محصولي كه بيشترين سطح زير كشت غلات را دارد از اهميت خاصي برخوردار مي باشد. كود شيميايي و ازجمله نهادهايي هستند كه در توليد محصولات كشاورزي نقش مؤثري دارند و اتخاذ سياست هاي يارانه اي مربوط به اين نهاده ها توليدات محصولات مختلف ازجمله گندم را نيز تحت الشعاع قرار مي دهد. از ديدگاه كارشناسان، يارانه هاي پرداختي بابت نهاده هاي شيميايي ، نقش اساسي در تشويق كشاورزان در مصرف بيش ازاندازه آن ها و ايجاد آلودگي-هاي زيست محيطي داشته است و لذا جايگزيني سياست پرداخت يارانه كود شيميايي باسياست هاي حمايتي مناسب ديگر نظير سياست پرداخت مستقيم جهت كاهش آثار جانبي منفي مصرف كودهاي شيميايي ضرورتي انكارناپذير است. در سال هاي اخير دولت بنا بر توصيه بانك جهاني، سياست آزادسازي قيمت نهاده ها و كاهش يارانه هاي توليدي را جهت افزايش بهره وري نهاده هاي كشاورزي در پيش گرفته است. در اين راستا و با عنايت به اين مشكل، در مطالعه حاضر با موضوع بررسي آثار حذف يارانه كود شيميايي و ميزان بارندگي بر توليد گندم در كشور و باهدف تخمين انواع توابع توليد انجام گرديد. آمار و اطلاعات موردنياز در اين پژوهش، به صورت داده هاي پنل 29 استان براي محصول گندم آبي و 23 استان براي محصول گندم ديم در سال زراعي 1394-1379 از سازمان هواشناسي وزارت جهاد كشاورزي و مركز آمار ايران از جمع آوري شده است. با استفاده از روش حداقل مربعات معمولي و نرم افزار Eviews توابع توليد كاب داگلاس، درجه دوم تعميم يافته، ترانسندنتال، خطي و ترانسلوگ تخمين زده شد. با توجه به معيارهاي برتري مدل ترانسندنتال انتخاب گرديد و با استفاده از تابع توليد منتخب،توليد نهايي تابع تقاضاي نهاد و اثر كل آزادسازي قيمت كود بر توليد گندم در كشور و اثر بارندگي بر كاهش توليد گندم (ديم) مورد ارزيابي قرار گرفت . نتايج نشان مي دهد محاسبه توليد نهايي كود ازته گندم آبي و گندم ديم به ترتيب 0000511/0 ،00113/0- است. همچنين ميزان تقاضاي كود ازته در توليد گندم آبي با قيمت دولتي در سال 1393، باقيمت آزاد در سال 1399و مقدار توليد به ترتيب برابراست با 95/200، 769/43 ، 0080/0- مي باشد. بر اساس نتايج، آزادسازي قيمت كود ازته تأثير قابل توجهي در كاهش توليد در هر هكتار گندم آبي ندارد. با توجه به سطح كشت 2 ميليون هكتاري گندم آبي در كشور
Thesis summary
-
تعيين مقدار بهينه اقتصادي مصرف نهاده هاي كود شيميايي وسموم در توليد محصول گندم در دشت كبودرآهنگ
بهمن فغاني 2022چكيده: مطاله حاضر با هدف تعيين مقدار بهينه اقتصادي مصرف كود شيميايي (كود ازته) در منطقه دشت كبودراهنگ، در سال زراعي 1398-99 براي محصول گندم ابي ، با تكميل 157 پرسشنامه از كشاورزان گندمكار اين منطقه به روش نمونه گيري خوشه اي در دو مرحله صورت گرفت. با تخمين تابع توليد درجه دوم تعميم يافته مناسب و با هدف حداكثر كردن سود اقتصادي كشاورز ، سوداورترين ميزان بكارگيري نهاده كود شيميايي محاسبه گرديد. مقدار مصرف بهينه كودشيميايي ازته با دو قيمت دولتي و ازاد بدست امد ، نتايج مطالعه نشان داد كه مقدار بهينه مصرف كود ازته در دو قيمت ازاد و دولتي به ترتيب 121.80 و 125.57 كيلوگرم در هكتار است، اين در حالي است كه در حال حاضر ميانگين مصرفي كود ازته با نرخ دولتي ، 95/100 كيلوگرم در هكتار است. در واقع مصرف فعلي كود ازته در منطقه كمتر از مقدار بهينه اقتصادي است. همچنين مقدار توليد گندم در سه حالت ميانگين مصرف فعلي كود شيميايي (ازته)، بهينه مصرف درحالت قيمت آزاد كودشيميايي و بهينه مصرف با قيمت يارانه اي كودشيميايي به ترتيب 6351.95 ، 6430.64و 6434.04 كيلوگرم در هكتار مي باشد. با توجه به مقدار توليد گندم در سه حالت مصرف فعلي و مصرف بهينه در دو قيمت يارانه اي و آزاد، تفاوت چشمگيري در توليد گندم با يكديگر ندارند. بر همين اساس، با توجه به ملاحظات محيط زيستي، توصيه مي شود، آزادسازي قيمت كود ازته در دستور كار قرار گيرد، يارانه هاي پرداختي بابت كود شيميايي حذف يا كاهش يابد و اين كود به قيمت مناسب و بصورت آزاد دراختيارهمه ي كشاورزان قرار گيرد.
Thesis summary
-
بررسي نقش اعتبارات اعطايي بانك كشاورزي بر رشد ارزش افزوده بخش كشاورزي در استان هاي غرب كشور
جابر درويشي 2021بخش كشاورزي يكي از مهمترين بخش هاي اقتصادي است كه در فرآيند توسعه اقتصادي جايگاه ويژه اي دارد. از طرفي سياست هاي پولي و اعتباري نيز جايگاه ويژه اي در برنامه هاي توسعه دارند به گونه اي كه اعطاي تسهيلات بانكي يكي از عوامل مؤثر و تعيين كننده در رشد و توسعه بخش هاي اقتصادي است. در ايران با توجه به فصلي بودن توليدات، وجود خلأ زماني بين پرداخت ها و دريافت ها كه باعث توان مالي ضعيف اكثر كشاورزان شده و همچنين حضور اندك سرمايه گذاران خصوصي در بخش كشاورزي، همگي موجب شده تأمين مالي عمده در بخش كشاورزي غالباً با اتكا به تسهيلات دريافتي از بانك ها به ويژه از طريق بانك كشاورزي صورت بگيرد. در اين تحقيق اثر اعتبارات اعطائي بانك كشاورزي بر ارزش افزوده بخش كشاورزي استان هاي غرب كشور (همدان،كرمانشاه،كردستان، لرستان وايلام) طي دوره 1380 الي 1398 مورد بررسي قرارگرفته است. با توجه به ايجاد تركيبي از داده هاي مقطعي و سري زماني ونيز همجواري استان ها، از روش اقتصاد سنجي فضايي (Spatial econometrics) جهت بررسي تاثير اعتبارات بانك كشاورزي بر ارزش افزوده كشاورزي و براي بررسي روابط بلندمدت ازالگوي خود رگرسيوني با وقفه هاي توزيعي گسترده پانلي (Panel ARDL) استفاده شد. نتايج حاصل از تحقيق نشان داد كه مقادير اسمي اعتبارات بانك كشاورزي اثر مثبت ومعناداري بر ارزش افزوده بخش كشاورزي داشته و داراي اثرات سرريز فضايي مي باشد. همچنين نتايج برآورد رابطه هم انباشتگي نشان مي دهد كه بين مقادير واقعي ارزش افزوده بخش كشاورزي و اعتبارات اعطايي به بخش، رابطه مثبت و معني دار وجود دارد.
Thesis summary
-
بررسي تاثير سياست خريد تضميني بر مصرف كودهاي شيميايي در توليد گندم
روژين مرادپور 2021بخـش كـشاورزي ايران كـه نقـش اصـلي را در تــأمين مـواد غـذايي دارد، همـواره و بـه طـور گـسترده در طـي سـه دهـه اخيـر از سـوي دولـت هـا مـورد حمايـت واقـع شـده اسـت. شكي در اين نيست كه سياست حمايت گرايي در بخش كشاورزي يكي از راهبردهاي بنيادي در اتخاذ سياست توسعه اقتصادي است، اما اين سياست هاي حمايتي در بخش كشاورزي باعث وابستگي اين بخش به مصرف بي رويه نهاده هاي شيميايي شده است و اين مسأله عواقب جبران ناپذيري بر پيكره محيط زيست كشور وارد نموده و در بسياري مواقع زندگي انساني و جانوري را با تهديدهاي بزرگي مواجه كرده است. بنابراين موضوع استفاده بهينه از نهاده هاي شيميايي در بخش كشاورزي كشور به ضرورتي انكارناپذير تبديل گشته و انجام مطالعات علمي در اين زمينه بيش از پيش ضروري به نظر مي آيد. در مطالعه حاضر تاثير سياست خريد تضميني براساس قيمت واقعي و اسمي بر مصرف نهاده هاي شيميايي در سطح زير كشت گندم در بازه زماني 1364 تا 1398 و با استفاده از تابع تخمين ARDL بررسي شده است. داده هاي موردنياز از آمار و اطلاعات بخش كشاورزي وزارت جهاد كشاورزي جمع آوري شد. نتايج پژوهش نشان داد افزايش قيمت تضميني واقعي منجر به افزايش سطح كشت شده است به نوعي كه در پي آن مصرف نهاده هاي شيميايي به طور متوسط در سطح كشت نيز افزايش پيدا كرده است و در بررسي تقاضا نهاده ها در واحد سطح كشت آبي و ديم براساس قيمت واقعي مشخص شد با افزايش قيمت تضميني واقعي، مصرف كود ازته به مقدار 2.3 كيلوگرم در هر هكتار سطح زير كشت آبي افزايش مي يابد اما مصرف كود فسفاته و پتاسه تغيير نمي كند و افزايش قيمت تضميني واقعي در سطح زير كشت ديم نيز سبب مي شود مصرف كود ازته 1.39 كيلوگرم در هكتار و كود فسفاته 0.69 كيلوگرم در هكتار افزايش يابد، اما مصرف كود پتاسه تغيير نمي كند. همچنين نتايج پژوهش نشان داد افزايش قيمت تضميني اسمي در بلندمدت منجر به افزايش سطح كشت و در نتيجه افزايش مصرف نهاده هاي شيميايي گرديده است و در بررسي تقاضا نهاده ها در واحد سطح كشت آبي و ديم براساس قيمت اسمي مشخص شد با افزايش قيمت اسمي، مصرف كود ازته به مقدار 0.013 كيلوگرم در هر هكتار سطح زير كشت آبي افزايش مي يابد اما مصرف كود فسفاته و پتاسه تغيير نداشته است و افزايش قيمت تضميني اسمي در سطح زير كشت ديم نيز سبب مي شود مصرف كود ازته 0.007 كيلوگرم در هكتار و كود فسفاته
Thesis summary
-
ارزيابي شاخص فقر آبي در استان همدان
سحر احمدي 2021آب منبع حياتي از عوامل رشد و توسعه در جوامع بشري است. با نگاهي به تاريخ مشاهده مي شود، در جايي كه آب وجود داشته، زمينه هاي تمدن فراهم شده است. مقايسه ي كشور هاي واقع در منطقه ي معتدله با كشور هاي مستقر در نواحي خشك و نيمه خشك نشان ميدهد كه كمبود آب، به ويژه آب با كيفيت خوب از عوامل مهم بازدارنده ي توسعه كشاورزي، اقتصادي و اجتماعي در اكثر كشور هاي در حال توسعه، به خصوص كشور هاي واقع در كمربند خشك، نيمه خشك و گرم جهان است. با اين هدف، پژوهش پيشرو با استفاده از شاخص فقر آبي به صورت چند بعدي و در قالب 5 مولفه اصلي شامل منابع، دسترسي، ظرفيت، مصرف و محيط زيست به بررسي وضعيت امنيت آب از سال 1387 تا 1397 در استان همدان وشهرستان هاي استان پرداخته است.كه در ابتدا با استفاده از دو روش وزن دهي اعمال وزن يكسان و وزن دهي تحليل سلسله مراتبي پرسشنامه AHP كه توسط 20 نفر از كارشناسان ومتخصصان تكميل گرديد و وزن هر مولفه و زيرمولفه توسط نرم افزار Export choice11 به دست آمد. و در ادامه به محاسبه WPI شاخص فقر آبي هر زيرمولفه و مولفه با استفاده نرم افزار Excel 2016 پرداخته كه نتايج نشان داد به طور كلي استان همدان به مقدار45.83 و 42.79 از نظر شاخص فقرآبي به ترتيب در دو وزن AHP و يكسان وضعيت مناسبي دارند شهرستان همدان داراي امنيت كامل آبي و شهرستان هاي تويسركان و اسدآباد از امنيت بالاي آبي و شهرستان هاي ملاير، كبودرآهنگ و بهار داراي امنيت متوسط و شهرستان هاي نهاوند و فامنين از امنيت ضعيف آبي برخوردارند و شهرستان رزن از نا امني آبي بر خوردار است كه بايد توجه ويژه اي به اين شهرستان شود. و با استفاده از نرم افزار GIS نقشه كمبود آبي هر مولفه شاخص فقرآبي ترسيم گرديد. و با استفاده از ماتريس ضرايب همبستگي به كمك نرم افزار Eviews9 به تحليل همبستگي بين مولفه ها و شاخص فقرآبي پرداخته كه مولفه هاي دسترسي، ظرفيت و استفاده بالاترين همبستگي را با شاخص فقرآبي دارد.و مولفه دسترسي با مولفه ظرفيت نيز بالاترين ضريب همبستگي معني داري را دارد.
Thesis summary
-
اثر تكانه هاي درآمد نفتي بر امنيت غذايي در ايران
مريم پاك نهادي 2021مفهوم امنيت غذايي بسيار گسترده مي باشد و به وسيله تعادل دامنه اي از عوامل زيست شناختي، اجتماعي، اقتصادي، فيزيكي و كشاورزي تعيين مي شود. امنيت غذايي مستلزم عرضه ي كافي مواد غذايي در سطح كلان و توزيع عادلانه به منظور دست يابي همه به آن است و مؤلفه هاي مشخص آن عبارتند: از توان مالي، در دسترس بودن و موجود بودن موادغذايي و كيفيت و امنيت موادغذايي و در حقيقت سنگ بناي يك جامعه توسعه يافته و عنصر اصلي سلامت فكري، رواني و جسمي اعضاي آن به شمار مي رود، بدون شك امنيت جوامع تا حدودي وابسته به امنيت غذايي است. هدف اين مطالعه بررسي تأثير تكانه هاي درآمد نفتي بر امنيت غذايي ايران است. وضعيت امنيت غذايي در سطح كشور با شاخص امنيت غذايي جهاني (GFSI) طي دوره (1397-1360) محاسبه شده است. تأثير تكانه هاي درآمد نفتي و ساير عوامل اقتصادي منتخب بر امنيت غذايي در سطح كشوري با بهره گيري از مدل خودرگرسيوني با وقفه توزيعي (ARDL) و الگوي خطاي تصحيح برداري (VECM) در بلندمدت و كوتاه مدت بررسي شد. نتايج محاسبه شاخص امنيت غذايي GFSI براي ايران نشان مي دهد كه اگر چه سطح امنيت غذايي طي دوره 1397- 1360 با نوساناتي همراه بوده، اما در طي زمان روند افزايشي داشته است. همچنين نتايج برآورد نشان مي دهد كهمتغير شوك درآمد نفتي اثر منفي بر شاخص امنيت غذايي كشور دارد، يعني با ايجاد شوك هاي درآمد نفتي، وضعيت امنيت غذايي كشور وخيم تر مي شود. تفكيك شوك ها به مثبت و منفي و بررسي اثرپذيري آن بر شاخص امنيت غذايي نشان داد كه هر دو اين شوك ها اثر منفي بر امنيت غذايي داشتند، و متغير هاي توليد ناخالص داخلي سرانه بدون نفت، سرمايه گذاري در بخش كشاورزي و واردات محصولات كشاورزي اثر مثبت و متغير هاي نرخ تورم، متغير هاي موهومي جنگ تحميلي و تحريم هاي اقتصادي اثر منفي بر سطح امنيت غذايي كشور در بلندمدت دارند. متغير هاي اقتصادي منتخب داراي تأثير معني دار بر امنيت غذايي مي باشند. نتايج مطالعه حاكي از وابستگي اقتصاد كشور به بخش نفت است و به تبع بخش كشاورزي و وضعيت امنيت غذايي در كشور از آن تأثير مي پذيرد. بنابراين پيشنهاد مي شود كهوابستگي اقتصاد ملي را به نفت كاهش داده و اقتصاد كشور را از حالت تك محصولي به سمت اقتصاد چند محصولي سوق داد. جهت بهبود امنيت غذايي بايد ميزان سرمايه گذاري در بخش كشاورزي افزايش يابد كه نتواند اقتصاد كشو
Thesis summary
-
بررسي تراز تجاري آب مجازي بخش كشاورزي استان همدان
ليلا مظفري 2020كميابي آب براي توليدات كشاورزي، كه رابطه مستقيمي با امنيت غذايي دارد، به مسئله هاي جهاني تبديل شده است. به همين دليل ضرورت استفاده پايدار آب در دراز مدت نيازمند راهكارهاي موثر مي باشد. در اين ميان مفهومي كه اخيراً بسياري از برنامه ريزان و كارشناسان مربوطه در جهت مديريت پايدار منابع آب بر آن تاكيد دارند بحث آب مجازي و به دنبال آن موضوع تجارت آب در شكل مجازي آن مي باشد. پژوهش حاضر با استفاده از رهيافت پايه به تعيين ميزان آب مجازي مصرفي و ترازتجاري وشاخصهاي مرتبط با آن براي محصولات بخش كشاورزي استان همدان در سال 1397 پرداخته است. اين مطالعه با هدف بررسي تراز تجاري آب مجازي بخش كشاورزي در دو زيربخش زراعت و باغباني انجام پذيرفت. نرم افزارهاي مورد استفاده در اين مطالعه عبارتند از نت وات و اكسل بوده است. نتايج حاصل از اين مطالعه حاكي از آن است بيش ترين ميزان آب مجازي در بخش توليدات زراعي مربوط به محصول حبوبات(عدس) به ميزان 23852/57 وكم ترين به محصول ذرت علوفه اي به ميزان 861/78 مترمكعب در هكتار و و در گروه محصولات باغي پسته با 144754.57 و شفتالو، 6629/75 به ترتيب بيش ترين و كم ترين ميزان آب مجازي را به خود اختصاص مي دهند. نتايج نشان داد كه صادرات محصولات مورد مطالعه، حجمي معادل51 ميليون مترمكعب صادرات آب مجازي را در پي داشته است از لحاظ ميزان واردات و صادرات آب مجازي در بخش محصولات زراعي، بيش ترين حجم واردات مجازي از طريق گندم آبي وكم ترين حجم واردات از طريق عدس مي باشد. بر همين اساس بيش ترين حجم صادرات آب مجازي محصولات زراعي مربوط به سيب زميني و كمترين مربوط به محصول خيار بوده است. در بخش توليدات باغي بيش ترين حجم صادرات آب از طريق انگور صادرات بوده است. و كمترين مقدار صادرات آب از طريق صادرات گلابي بوده است.
Thesis summary
-
ارزش گذاري كالاها وخدمات مرتع ريگ اسحاق آباد شهرستان سيرجان
2019مراتع يكي از منابع مهم اقتصادي براي بسياري از كشورهاي در حال توسعه مي باشند كه با توليد كالاها و خدمات به توسعه مناطق و جوامع كمك مي كنند. نبود بازاري سازمان يافته براي تعيين ارزش خدمات توليد شده اين اكوسيستم ها و در نتيجه رايگان پنداشتن آن ها، منجر به از دست رفتن بخش عظيمي از اين منافع شده است. در همين راستا پژوهش حاضر به منظور دستيابي به ارزش اقتصادي كاركرد علوفه توليدي، تنظيم گاز (ترسيب كربن، توليد اكسيژن)، خاك زايي، دفع مواد زائد و ارزش حفاظتي مرتع ريگ اسحاق آباد سيرجان انجام يافته است. ارزش گذاري علوفه بعد از برآورد توليد علوفه، به روش قيمت بازاري، برآورد تنظيم گاز، خاك زايي و دفع مواد زائد به روش هزينه جايگزيني و ارزش حفاظتي به روش ارزش گذاري مشروط صورت گرفت. مرتع مورد بررسي بر اساس پوشش گياهي به پنج تيپ گياهي تقسيم گرديد. ارزش سالانه بهره وري علوفه، تنظيم گاز، خاك زايي، دفع مواد زائد و حفاظتي به ترتيب معادل 69/619، 30/2668، 37/632، 28/638 و 74/84615 ميليون ريال تخمين زده شد كه نشان مي دهد ارزش حفاظتي بيشترين سهم را در كاركردهاي مرتع برخوردار است. بر اساس محاسبات انجام شده، ميزان تمايل به پرداخت ماهانه هر خانوار براي حفاظت از مرتع 15/8573 هزار ريال تعيين گرديد. نتايج حاصله از ارزش گذاري مرتع با مساحت 12879 هكتار به ترتيب نشان دهنده ارزش خدمات بازاري و غير بازاري مرتع برابر با 69/619 و 70/88554 ميليون ريال مي باشد.