Mahmood Esna-Ashari

چکیده: پایه‌های رویشی به دلیل ویژگی‌های مطلوب از نظر باغداری مانند کنترل اندازه درخت، امکان مدیریت مطلوب باغ، مقاومت به بیماری، سازگاری با خاکهای مختلف و همچنین بهبود ویژگی‌های کیفی میوه همواره مورد توجه تولیدکنندگان بوده و انتخاب دقیق پایهها به موفقیت و کارایی باغ‌های تجاری کمک میکند. استفاده از ریز ازدیادی برای تکثیر پایه‌های رویشی درختان میوه، یکی از روش‌های مناسب‌ برای تولید گیاهانی سالم و با ضریب تکثیر بالا است. با توجه به این که واکنش ارقام به شرایط ریز ازدیادی متفاوت است لازم است پروتکل‌های بهینه برای تکثیر هر رقم به صورت مجزا تعیین شود. بدین منظور ریزازدیادی سه‌پایه‌ی پرکاربرد درختان میوه‌ی هسته‌دار شامل GF667، میروبالان 29C و گارنم (GN15) در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی اثر کاربرد ترکیبات نانو در موفقیت ریز ازدیادی از نانو لوله‌های کربنی چند جداره، گرافن اکساید و دی اکسید تیتانیوم در غلظت های 0، 20، 50، 100 و 250 میلی گرم در لیتر استفاده شد و ویژگی های رشدی و فیزیولوژیک ریز نمونه ها در مواجهه با این ترکیبات مورد بررسی قرار گرفت. مناسب ترین تیمار ضد عفونی غوطه‌ور کردن ریز نمونه ها در محلول 5/1 درصد هیپوکلریت سدیم به مدت 15 دقیقه بود و در بین ارقام مورد برسی پایه میروبالان 29C، پاسخ مناسب تری به تیمار های ضدعفونی نشان داد. در مرحله ی استقرار تفاوت معناداری در رشد ارقام مشاهده شد. پر رشدترین رقم، میروبالان 29C و کم رشدترین رقم GF667 بود. مناسبترین محیط کشت جهت استقرار ارقام GF667، میروبالان 29C و گارنم MS، DKW و MS (به ترتیب) بود. در مرحله پرآوری شاخساره در رقم GF667 بیشترین تعداد شاخه، تعداد گره و طول شاخه (75/4 عدد، 20 گره و 12 میلی‌متر) در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر BA به همراه 1/0 میلی‌گرم در لیتر NAA به دست آمد. در پایه گارنم بیشترین تعداد شاخه (با میانگین 7/5) در غلظت 2 میلی‌گرم در لیتر BA همراه با 25/0 میلی‌گرم در لیتر NAA مشاهده شد. بیشترین تعداد گره، طول شاخه و طول میانگره (12 گره، 9 میلی‌متر و 8/7 میلی‌متر) در تیمار ۱ میلی‌گرم در لیتر BA به همراه 25/0 میلی‌گرم در لیتر NAA مشاهده شد. در پایه میروبالان 29C بیشترین تعداد شاخه با میانگین 2/5 شاخه در هر ریزنمونه در تیمار ۱ میلی‌گرم در لیتر BA به همراه 25/0 میلی‌گرم در لیتر NAA مشاهده شد که با تیمار 2 میلی‌گرم در لیتر BA به همراه 1/0 میلی‌گرم NAA یا فاقد NAA اختلاف معنی‌داری نداشت. بیشترین تعداد گره (7/14) در تیمار 1 میلی‌گرم در لیتر BA همراه با 25/0 میلی‌گرم در لیتر NAA مشاهده شد. بالاترین طول شاخه (31/19 میلی‌متر) در تیمارهای فاقد NAA و بیشترین طول میانگره در تیمارهای فاقد BA به میزان 38/2 میلی‌متر اندازه‌گیری شد. بیشترین درصد ریشه‌زایی در پایه میروبالان و گارنم (به میزان 95 و 70 درصد به ترتیب) در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر و در پایه‌ی GF667 بیشترین درصد ریشه‌زایی در غلظت 2 میلی‌گرم در لیتر IBA به مقدار 6/41 درصد مشاهده شد. با توجه به نتایج آزمایش فوق رقم میروبالان 29C به دلیل مقاومت بیشتر به تیمارهای ضد عفونی، گیرایی بالاتر، رشد بیشتر در محیط کشت، ضریب تکثیر بالاتر و پاسخ مناسب تر به تیمار های ریشه زایی به عنوان رقم مناسب جهت بررسی تاثیر ترکیبات نانو برگزیده شد و محیط کشت مناسب آن DKW تشخیص داده شد. رشد و نمو ریز نمونه های میروبالان 29C در مواجهه با ترکیب های مختلف نانو بررسی شد. در این پژوهش تفاوت معنی داری در رشد و نمو غلظتهای مختلف دی اکسید تیتانیوم در مقایسه با تیمار شاهد مشاهده نشد اما نانو لوله های کربنی و گرافن اکساید بر رشد و توسعه ریز نمونه ها اثر معنا دار داشتند. بیشترین رشد در کاربرد گرافن اکساید با غلظت ۱۰۰ میلی گرم در لیتر به دست آمد (وزن تر کل ریزنمونه 62/475 میلی گرم) که در مقایسه با کاربرد نانو لوله های کربن در غلظت 50 میلی گرم در لیتر رشد کمتری (وزن تر کل ریز نمونه 30/1207 میلی گرم) محسوب میشد. همچنین نانو لوله های کربنی بر القای کالوس های جنین زا اثر مناسبی داشتند که این تاثیر در مورد گرافن اکساید مشاهده نشد. با توجه به نتایج بررسی رشد و نمو ریز نمونه‌ها در مواجهه با ترکیبات نانو، تیمار نانو لوله های کربنی در غلظت 50 میلی گرم به دلیل اثرات بسیار بارز بر رشد و نمو ریز نمونه ها به عنوان تیماری برای برسی دقیق‌تر مکانیسم های اثر، جذب و انتقال مورد استفاده قرار گرفت. که مشخص شد در غلظت 50 میلی گرم در لیتر نشت یونی و غلظت مالون دی‌آلدئید در حد متوسطی قرار دارد که امری اجتناب ناپذیر است و به علت تاثیرات فیزیکی نانو لوله ها بر غشاء سلولی است،‌ چرا که این ترکیبات علاوه بر آسیب هایی که میتوانند به ساختار غشا وارد کنند میتوانند به شکل مسیری برای نشت املاح داخل سلول به محیط بین سلولی نقش ایفا کنند. در غلظت های بالا تر نانو لوله هاب کربنی این نشت افزایش می یابد. غلظت کربوهیدرات و پروتئین کل در غلظت 50 میلی گرم در لیتر نانو لوله های کربنی بیشترین میزان بود که این موضوع نشانگر این است که علی‌رقم اثرات نامطلوبی که ترکیبات نانو میتوانند بر سلول داشته باشند اثرات مثبت این ترکیبات میتواند در غلظت هایی بر اثرات منفی پیشی بگیرد و رشد نمو بسیار مطلوبی را در ریز نمونه ها موجب شود.

چکیده: تولید و کیفیت محصولات گلخانه ای را می توان با انتخاب طول موج های مناسب نور به نفع گیاه تغییر داد و این مهم به کمک تکنولوژی مدرن لامپ های ال ای دی امکان پذیر شده است. شرایط نوری بهینه همراه با تغذیه کامل، دمای مناسب و آبیاری مطلوب، فاکتورهای اساسی برای القاء تحمل به تنش ها شناخته شده اند. این پژوهش اثر نور با کیفیت های مختلف را روی برخی ویژگی های انگور یاقوتی در شرایط شوری آب آبیاری در گلخانه موردبررسی قرار داد. مطالعه به صورت یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور بر پایه طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی علوم باغبانی دانشگاه بوعلی سینا طی دو سال متوالی 1399 و 1400 انجام شد. فاکتور اول کیفیت های مختلف نور در 5 سطح شامل قرمز(100 درصد)، آبی(100درصد)، قرمز و آبی با نسبت های 30-70 و50-50 و شاهد( نور طبیعی گلخانه) به صورت نوردهی تکمیلی در پایان روز و فاکتور دوم شوری آب آبیاری در 4 سطح شامل صفر (شاهد)، 25، 50 و 100 میلی مولار کلریدسدیم بودند. براساس نتایج به دست آمده، در شرایط شوری100میلی مولار، ترکیب نورهای قرمز-آبی در حفظ بیشتر طول شاخه اصلی، میانگره ششم، وزن برگ در واحد سطح، تعداد برگ و وزن های تر و خشک برگ و ساقه مؤثرتر بودند. نور آبی(100 درصد) در حفظ بیشتر وزن تر و خشک و حجم ریشه نقش داشت. نور قرمز(100 درصد) و ترکیب قرمز-آبی(30-70) بیشترین تأثیر را در کنترل تعداد برگ های آلوده به سفیدک حقیقی نشان دادند. اثر تمامی کیفیت های استفاده شده در حفظ محتوی نسبی آب برگ در مقایسه با نور طبیعی گلخانه بیشتر و مشابه به یکدیگر بود، اما منجر به کاهش پایداری غشاءسلول شدند. بیشترین میزان مالون دی آلدهید در نهال های تیمارشده با نور آبی(100 درصد) و کمترین آن در ترکیب نورهای قرمز-آبی مشاهده شد. ترکیب نورهای قرمز-آبی منجر به افزایش و حفظ بیشتر میزان کلروفیل های کل، a و b و کاروتنوئید و میزان سدیم و پتاسیم برگ در مقایسه با نورهای تک رنگ شدند، درحالی که نور قرمز(100 درصد) منجر به افزایش پتاسیم و کاهش تجمع سدیم ریشه شدند. ترکیب نور قرمز-آبی(30-70) در کاهش و نورآبی(100 درصد) در افزایش پراکسیدهیدروژن مؤثرتر بودند. ترکیب قرمز-آبی(50-50) به همراه نور آبی(100 درصد) درحفظ آنتوسیانین و افزایش بیشتر آن مؤثر بودند. نور آبی(100درصد) منجر به افزایش فنل کل و فلاونوئید کل در برگ انگور در

بادام یکی از محصولات خشکباری ایران است که از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. خاصیت انباری بسیار بالا، سهولت حمل و نقل و نگهداری، ضایعات کم، قابلیت زیاد صادرات و ظرفیت بالای کشت بادام در کشور سبب شده است که سیاست افزایش سطح زیر کشت این محصول در طول برنامه های توسعه جزء اصلی ترین اهداف زیر بخش باغبانی قرار گیرد، اما زود گلدهی در ژنوتیپ ها و ارقام بومی و تجاری بادام و در نتیجه سرمازدگی و کاهش شدید تولید، از مشکلات عمده تولیدکنندگان این خشکبار در اغلب سال ها است. سرمازدگی دیر رس بهاره خسارت قابل توجهی از نظر اقتصادی به باغداران وارد می کند، زیرا سبب از بین رفتن گل ها، میوه های تازه روئیده و شاخساره ها شده و این خود بر ذخایر غذایی، رشد، تولید مثل، نمو برگ و نهایتا بقای درخت در سالهای بعدی اثرات بسیار منفی دارد. مقاومت به سرما در جوانه های گل بدلیل عوامل متعددی نظیر خصوصیات ساختاری، مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی است. از جمله فاکتورهای مهم که بر حساسیت و یا مقاومت گل ها به سرمازدگی بهاره تاثیر گذار هستند می توان به ژنوتیپ، مرحله نمو، تشکیل یخ، میزان رطوبت و وضعیت تغذیه ای مادگی اشاره کرد. تلاش های قابل ملاحظه ای برای کاهش خسارت سرمازدگی بهاره در بادام صورت گرفته است، لیکن تاکنون توصیه عملی و کاملاً سودمند برای آن وجود ندارد. بنابراین، رسیدن به درک صحیحی از ویژگی ها و مکانیسم های ایجاد مقاومت جهت دستیابی به ارقام مقاوم به سرما با عملکرد بالا و بازارپسندی خوب که از اهداف عمده تولید و به نژادی بادام بشمار می رود، بسیار ضروری می نماید. این پژوهش برآن شد تا با بررسی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی 70 رقم تجاری و ژنوتیپ امیدبخش بادام ایران در رابطه با مقاومت به سرما و غربال گری آن ها، مقاوم-ترین ارقام و ژنوتیپ ها را برای اهداف توسعه باغات و به نژادی این محصول مهم معرفی نماید.

در سال های اخیر، تولید محصولات از طریق کشاورزی ارگانیک و پایدار در بسیاری از کشورها مورد توجه قرار گرفته است که از شرایط مهم دست یابی به آن، محدود نمودن کاربرد کودها و نهاده های شیمیایی در سیستم تولید می باشد. کاربرد زیست محرک ها می تواند به بهبود روش های کنونی کشت کمک کند، زیرا این ترکیبات مضرات استفاده از کودهای شیمیایی را ندارند. عصاره جلبک های دریایی نوعی از این زیست محرک ها بوده و در مطالعات مختلف، اثرات مفید آن ها روی رشد و نمو گیاهان به اثبات رسیده است. "اکتیویو" نوعی عصاره جلبک دریایی به دست آمده از جلبک قهوه ای آسکوفیلوم ندوسوم نسل جدیدی از این ترکیبات می باشد که به دلیل ویژگی های منحصر به فرد، می تواند در پرورش محصولات ارگانیک استفاده شود. هدف از این مطالعه، بررسی امکان کاربرد زیست محرک اکتیویو در کشت دو رقم توت فرنگی در شرایط هیدروپونیک، به منظور کاهش استفاده از مواد شیمیایی در تغذیه این گیاه بود. بوته های دو رقم کاماروزا و سلوا در گلدان های حاوی کوکوپیت و پرلیت (به نسبت مساوی) کشت شده و برنامه تغذیه آن ها با تیمارهای مختلف محلول غذایی هوگلند در دو بخش مجزا انجام گرفت. در بخش اول، اکتیویو به جای شلات آهن در محلول غذایی با پی اچ های مختلف قرار گرفت و در بخش دوم در کنار محلول غذایی رقیق شده به کار رفت. بخش اول به صورت یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور رقم توت فرنگی در 2 سطح و تیمار آهن و اکتیویو در 4 سطح در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. سطوح فاکتور دوم در این آزمایش، محلول استاندارد هوگلند با پی اچ 6 (شاهد)، محلول هوگلند با پی اچ 6 بدون شلات آهن + 25/0 میلی لیتر در لیتر اکتیویو، محلول استاندارد هوگلند با پی اچ 8 (حاوی بی کربنات پتاسیم) و محلول هوگلند با پی اچ معادل 8 (حاوی بی کربنات پتاسیم) بدون شلات آهن + 25/0 میلی لیتر در لیتر اکتیویو بودند. بخش دوم نیز به صورت یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور رقم توت فرنگی در 2 سطح و تیمار محلول هوگلند همراه با اکتیویو در 5 سطح در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. سطوح فاکتور دوم در این آزمایش، محلول استاندارد هوگلند (شاهد)، محلول هوگلند با غلظت 25/0 + 1 میلی لیتر در لیتر اکتیویو، محلول هوگلند با غلظت 25/0 بدون اکتیویو، محلول هوگلند با غلظت 5/0 + 5/0 میلی لیتر در لیتر اکتیویو و محلول هوگلند با غلظت

اثرات تنش خشکی بر پنج پایه ی پیوندشده و غیر پیوندی بادام به صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. پایه های رویشی GF677، گارنم و یک هیبرید بادام هلوی محلی به علاوه پایه-های بذری بادام ( رقم فرانیس) و هلو (ژنوتیپ محلی) در حالت پیوند شده و بدون پیوند تحت تنش خشکی قرار داده شدند. رقم پیوندک فرانیس و تیمارهای تنش شامل نگهداری پتانسیل ماتریکس آب خاک در حد 3/- مگا پاسکال (شاهد)، 9/- مگا پاسکال (تنش متوسط) و 5/1- مگا پاسکال (تنش شدید) بودند. سطح تنش به مدت چهار هفته در گیاهان حفظ شد سپس صفات مورد نظر ثبت گردید. تنش خشکی باعث افزایش نسبت وزن تر و خشک ریشه به ساقه، وزن ویژه برگ، محتوای قندهای محلول، غلظت پرولین آزاد برگ و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شامل سوپراکسید دیسموتاز، پراکسیداز، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، فلورسانس اولیه کلروفیل، غلظت اسید ابسیزیک و پتاسیم در برگ شد. همچنین تنش خشکی منجر به کاهش پتانسیل آب برگ، محتوای نسبی آب برگ، رشد شاخه و رشد قطری پایه و پیوندک، وزن تر و خشک اندام ها، سطح برگ محتوای کلروفیل و شاخص Fv/Fm، غلظت آهن کل و ازت برگ گردید. همه پایه های مورد مطالعه پاسخ های مشابهی به تنش خشکی نشان دادند، اما شدت این پاسخ ها در پایه ها متفاوت بود همچنین نتایج نشان داد تاثیر پذیری پایه های پیوندی از تنش خشکی کمتر از پایه های غیر پیوندی است علاوه بر این در پاسخ به تنش خشکی، میزان تغییرات و دامنه نوسان صفات ارزیابی شده در بین پایه های غیر پیوندی در مقایسه با پایه های پیوند شده بسیار بیشتر بود. به طور کلی تاثیر تنش خشکی روی پایه های بادام بذری، GF677 و هیبرید محلی نسبتا مشابه بود و پایه های مذکور به طور معنی داری کمتر از گارنم تحت تاثیر خشکی قرار گرفتند. پایه ی هلوی بذری تحت تنش بیشترین افت در ویژگی های اندازه گیری شده را نشان داد. براساس نتایج فلورسانس کلوفیل به عنوان شاخصی ساده برای ارزیابی میزان تحمل به خشکی پایه های بادام در شرایط تنش شدید خشکی پیشنهاد می شود.

شوری خاک یکی از مهمترین تنش های غیرزیستی و یک مشکل جدی در بخش کشاورزی محسوب می شود که شدیداً قابلیت تولید محصول را از طریق تجمع یون های سمی به ویژه سدیم و کلر و عدم تعادل ماده غذایی متاثر می سازد و به طور پیوسته در مناطق زیادی از دنیا خصوصاً در اراضی خشک و نیمه خشک رو به افزایش است. مرکبات بخشی از محصولات اقتصادی مهم کشور ایران بوده و جزء گیاهان خیلی حساس به شوری دسته بندی می شوند. استفاده از میکروارگانیسم های همزیست نظیر قارچ های میکوریز آربوسکولار برای کاهش اثرات تنش شوری به عنوان روشی مفید پیشنهاد شده است.در این پژوهش تاثیر سه گونه قارچ میکوریز آربوسکولار تحت تنش شوری روی رشد و برخی ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی پایه های بذری نارنج و نارنج سه برگچه ای به صورت دو آزمایش مجزای فاکتوریل هر یک دارای دو فاکتور در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار و در هر تکرار با پنج گیاه مورد مطالعه قرار گرفت. فاکتور اول تلقیح ریشه پایه ها با قارچ همزیست در 5 سطح (بدون تلقیح (شاهد)، گلوموس موسه +گلوموس اینترارادیسس، گلوموس موسه +گلوموس هویی، گلوموس اینترارادیسس+گلوموس هویی، گلوموس موسه +گلوموس اینترارادیسس+گلوموس هویی) و فاکتور دوم تنش شوری در 3 سطح صفر (شاهد)، 35 و 70 میلی مولار کلریدسدیم بود. چهل روز پس از کشت بذور، تلقیح ریشه دانهال ها با گونه های قارچ (100 گرم برای هر نهال) صورت گرفت و به دانهال ها اجازه داده شد تا به مدت 175 روز تحت این شرایط رشد کنند و به دنبال آن، دانهال ها به مدت 45 روز در معرض تنش شوری قرار گرفتند و نهایتاً درصد همزیستی ریشه؛ صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع و قطر ساقه، تعداد و سطح برگ، وزن خشک ساقه و ریشه و وزن خشک کل؛ صفات فیزیولوژیکی شامل محتوای نسبی آب و نشت یونی برگ، تبادلات گازی برگ از قبیل سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق و هدایت روزنه ای؛ صفات بیوشیمیایی شامل غلظت رنگدانه های برگ (کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل)، کربوهیدرات های محلول، پرولین، پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدئید و پروتئین محلول برگ، آنزیم های آنتی اکسیدانی برگ شامل کاتالاز، آسکوربات -پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز؛ عناصر غذایی برگ شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم، سدیم، کلر، کلسیم و منیزیم اندازه گیری شدند. علاوه بر ویژگی های فوق، محتوای اسید آبسزیک برگ و الگوی بیان نسبی ژن SI

سیلیسیم یکی از عناصر غذایی مفید برای اکثر گیاهان محسوب میشود. مطالعات اخیر نشان دادهاند که سیلیسیم باعث افزایش تولید و کیفیت محصول شده و نقش مهمی در مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی دارد. توتفرنگی منبع خوبی از ترکیبات فعال زیستی است و به لحاظ اقتصادی و تجاری در جهان میوهای مهم و ارزشمند به حساب میآید. با پیشرفت علم و تولید عناصر در مقیاس نانو، کاربرد آنها در صنایع مختلف و از جمله کشاورزی مطرح شده است. لذا هدف از این مطالعه، بررسی اثر میکرو و نانوذرات دیاکسید سیلیسیم در غلظتهای مختلف و با دو روش کاربرد محلولپاشی برگی و محلولدهی ریشهای طی دو مرحله از رشد گیاه توتفرنگی رقم کاماروزا روی برخی از ویژگیهای مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، غلظت و جذب برخی عناصر غذایی و خصوصیات کمی و کیفی میوه بود. این پژوهش به صورت یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و در هر تکرار 4 گیاه در گلخانه و آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا اجرا گردید. بدین منظور ذرات دیاکسید سیلیسیم در دو مقیاس میکرو و نانو در غلظتهای 20، 40، 60 و 80 میلیگرم در لیتر و به دو روش محلولپاشی برگی و محلولدهی ریشهای در دو مرحله مجزا روی گیاهان توتفرنگی مستقر در بستر کشت کوکوپیت و پرلایت (1:1) اعمال شد. مرحله اول در زمان 5-4 برگی و مرحله دوم دو هفته پس از پایان اعمال تیمار مرحله اول بود. هر یک از مراحل اعمال تیمار یک هفته به طول انجامید، بدین صورت که در طی یک هفته سه مرتبه تیمارها با فاصله یک روز در میان به شکل محلولپاشی برگی و یا محلولدهی ریشهای اعمال شدند. دو تیمار شاهد (محلولپاشی برگی آب مقطر و محلولدهی ریشهای فاقد سیلیسیم) نیز برای مقایسه با سایر تیمارها در نظر گرفته شدند. صفات مورفولوژیکی شامل تعداد برگ، سطح برگ، ارتفاع گیاه، طول و قطر دمبرگ، طول ریشه، وزن تر و خشک اندامهای هوایی و ریشه، نسبت وزن برگ به وزن کل اندامهای هوایی گیاه، وزن مخصوص برگ و صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شامل محتوای رطوبت نسبی برگ، کربوهیدرات برگ و میوه، نیترات برگ و میوه، کلروفیلهای a، b و کل و کاروتنوئیدها و فعالیت آنزیمهای کاتالاز و پراکسیداز اندازهگیری شدند. همچنین در پایان دوره رشد غلظت و جذب تعدادی از عناصر غذایی در اندامهای هوایی گیاه و غلظت آن عناصر غذایی در میوه و نیز ویژگیهای کمی و کیفی میوه مورد ارزیاب

با توجه به شرایط خشک و نیمه خشک کشور بهینه سازی در مصرف آب باید مد نظر قرار گیرد. یکی از راه کارهای مطمئن برای کاهش در مصرف منابع آب کشاورزی، استفاده از ارقام گیاهی متحمل به تنش تنش خشکی می باشد. در این پژوهش غربال گری شش رقم انار تجاری ایران در پاسخ به تنش خشکی بر اساس برخی از نشانگرهای مرفولوژیکی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و تغییرات متابولیت های ثانویه برگ بصورت یک آزمایش فاکتوریل با دو فاکتور: 1- رقم انار در 6 سطح (رباب نی ریز، نادری بادرود، شیشه کپ فردوس، اردستانی مه ولات، ملس یزدی و شیرین شهوار) و 2- تنش خشکی در 3 سطح شامل بدون تنش خشکی (رطوبت 80 درصد ظرفیت زراعی، تیمار شاهد)، تنش خشکی متوسط، (رطوبت 60 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) و تنش خشکی شدید (رطویت 40 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار اجرا گردید. برای اعمال سطوح مختلف تنش، از روش وزنی استفاده گردید. توزین و محاسبه میزان رطوبت مورد نظر در طول مدت تنش روزانه محاسبه شد. نهال های گلدانی یک ساله ریشه دار به مدت شش هفته در معرض تنش خشکی قرار گرفتند و سپس برخی از ویژگی های مرفولوژیکی شامل، قطر و طول ساقه، قطر و طول ریشه، وزن نهال، طول و عرض برگ، سطح و وزن ویژه برگ، وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه، ویژگی های روزنه ای مثل تراکم روزنه، طول و عرض روزنه و تعداد سلول های اپیدرمی، ویژگی های فیزیولوژیکی شامل، محتوی نسبی آب، نشت الکترولیت های برگ و تبادلات گازی برگ از قبیل سرعت فتوسنتز، سرعت تعرق، هدایت روزنه ای، دی اکسیدکربن زیر روزنه، دمای سطح برگ،میزان سبزی برگ، عناصر غذایی برگ مانندآهن، روی مس، منگنز، سدیم، فسفر و پتاسیم، ویژگی های بیوشیمیایی از قبیل کربوهیدرات های برگ، پرولین، غلظت رنگیزه ها برگ شامل کلروفیل a، b و کل و کاروتنوئیدها و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز و تغییرات متابولیت های ثانویه برگ شامل فنل و فلاونوئید کل، الاژیک اسید و ظرفیت آنتی اکسیدانی در شرایط شاهد و تنش اندازه گیری شدند. تمامی ارقام مورد مطالعه تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفتند، اما پاسخ آن ها به تنش متفاوت بود. ارقام مورد مطالعه از نظر اغلب صفات اندازه گیری شده تفاوت معنی داری با یکدیگر داشتند. تنش خشکی باعث افزایش میزان فعالیت آنزیم های آنتی-اکسیدانت کاتالاز و پراکسیداز، نشت الکترولیت های برگ، هدایت روزنه ای، دی اکسیدک

هدف از این پژوهش، بررسی اثرات تیمارهای پس از برداشت آب گرم و برخی ترکیبات شیمیایی شامل متیل جاسمونات، اسید سالیسیلیک، 1-متیل سیکلو پروپن، پوترسین، کلرید کلسیم و دی فنیل آمین در القاء مقاومت به سرمازدگی و اندازه گیری پارامترهای ظاهری و کیفی میوه خرمالو رقم کرج طی نگهداری در انبار سرد بوده است. میوه ها در مرحله بلوغ تجاری برداشت شده و جهت اعما تیمار بلافاصله به آزمایشگاه منقل شدند. تیمار آب گرم بهترین تیمار در این پژوهش معرفی شد. تیمار با دی فنیل آمین طی نگهداری خرمالو در انبار با دمای پایین از توسعه علائم سرمازدگی در میوه جلوگیری کرد. کاربرد برونزاد پوترسین به ویژه با غلظت 5 میلی مولار تا حدودی وانست از خسارت سرمازدگی بکاهد. در این مطالعه برای اولین بار تاثیر اسید سالیسیلیک بر افزایش مقاومت به سرمازدگی انباری مطالعه و گزارش شد. تیمار ترکیبی سالیسیلیک اسید و آب گرم نتوانست به صورت همگرا باعث توسعه عمر انباری خرمالو شود. غلظت های 2% و 4% کلرید کلسیم باعث حفظ سفتی میوه و فعالیت آنزیم کاتالاز و کاهش پراکسیداسیون لیپید و نشت یونی شدند. به طور کلی متیل جاسمونات توانست باعث کاهش خسارت سرمازدگی تحت دمای پایین انبار شود. میزان فعالیت آنزیم های گالاکتوروناز، آ سی سی سنتاز و آ سی سی اکسیداز در میوه های تیمار شده با آب گرم و 1-MCP کاهش یافت که البته آب گرم در این زمینه موفق تر عمل نمود.

این پژوهش در قالب پنج آزمایش مجزا انجام شد. در آزمایش اول، مقاومت به سرمای 15 رقم انگور (بیدانه سفید، بیدانه قرمز، پرلت، تامسون سیدلس، تبرزه، خلیلی، ریش بابا، روبی، شاهانی، صاحبی، عسگری، فخری، گزنه ای، لعل و یاقوتی) بعد از اعمال تیمارهای سرمایی (محدوده دمایی 4- تا ºC28-) با استفاده از چهار روش (نشت یونی، آزمون تترازولیوم، قهوه ای شدن اکسایشی و سبز شدن جوانه ها پس از انجماد) طی چهار مرحله آبان، دی، اسفند و فروردین ارزیابی و ارتباط بین مقاومت به سرما و غلظت کربوهیدرات و پروتئین های محلول، پرولین، محتوای آب، فنول کل و مالون د ی آلدهید در این ارقام طی این مدت بررسی شد. در آزمایش دوم، تغییرات فصلی در مقادیر LT50، قندهای محلول (ساکاروز، گلوکز، فروکتوز و رافینوز)، نشاسته و اسید ابسیزیک جوانه در سه رقم انگور خلیلی، عسگری و پرلت طی شش مرحله در فصل خواب ارزیابی شد. در سومین آزمایش، اثر کاربرد آخر فصل سه سطح اوره (0، 1 و 2 درصد) و سه سطح سولفات پتاسیم (0، 5/1 و 3 درصد) بر تحمل یخ زدگی، ذخایر کربوهیدراتی و نیتروژنی جوانه های انگور رقم بیدانه سفید طی مرحله شروع سازگاری به سرما، سازگاری کامل و خروج از سازگاری مشخص شد. در چهارمین آزمایش، اثر کاربرد برگی غلظت های مختلف (0، 50، 100 و 200 میکرومولار) اسید ابسیزیک روی تحمل به سرما و برخی صفات فیزیولوژیک انگور رقم بیدانه سفید بررسی شد و در آزمایش پنجم، تغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اُکسیدان (سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز) و تبادلات گازی در پاسخ به کاربرد برگی غلظت های ذکر شده اسید ابسیزیک روی انگور رقم بیدانه سفید تحت تنش سرما مورد ارزیابی قرار گرفت. در آزمایش اول بین مقاومت به سرمای برآورد شده با تمامی روش ها همبستگی بالایی مشاهده شد. بیشترین مقاومت به سرما در مرحله سازگاری کامل به سرما در دی ماه مشاهده شد.در روش نشت یونی مقاومت به سرمای ارقام در دی ماه از 13/19- (رقم یاقوتی) تا ºC82/23- (رقم خلیلی) متفاوت بود. بر اساس مقادیر LT50محاسبه شده با روش نشت یونی و آزمون تترازولیوم ارقام مورد بررسی در آزمایش اول به سه دسته مقاوم به سرما (خلیلی، فخری، شاهانی، تبرزه، بیدانه قرمز، بیدانه سفید و گزنه ای)، نیمه مقاوم (عسگری، صاحبی، ریش بابا، تامسون سیدلس و لعل،) و حساس به سرما (روبی سیدلس، پرلت و یاقوتی) گروه بندی شد

بررسی تاثیر برخی ترکیبات فنل و انزیم های اکسیداتیو در استقرار ریز نمونه های گردوی ایرانی در شرایط درون شیشه ای