پروفایل استاد - دانشگاه بوعلی سینا همدان
Associate Professor
Update: 2024-11-21
Jalal Soltani
Faculty of Agriculture / Department of Plant Protection
P.H.D dissertations
-
مطالعه مراحل تكويني و الگوي بيان ژني در گياه گندم تحت تنش خشكي و اثر تعديل كنندگي باكتري اندوفيت Bacillus subtilis
كلثوم عزيزي 2022تغييرات اقليمي يك موضوع مهم در ميان مشكلات جدي نوظهور است كه در چند دهه اخير توجه جهاني را به خود جلب كرده است. با تغييرات آب و هوايي، توليد محصولات زراعي در سراسر جهان به طور جدي تحت تأثير تنش خشكي قرار گرفته است. در اين راستا، از فناوري هاي مختلفي از جمله اصلاح سنتي و مهندسي ژنتيك براي مقابله با تنش خشكي استفاده مي شود. با اين حال، برهمكنش بين گياهان و باكتري هاي اندوفيت به عنوان عصر جالبي از دانش پديدار شد كه مي توان از آن براي شيوه هاي جديد كشاورزي استفاده كرد. باكتري هاي اندوفيتي كه در بافت هاي گياهي زنده مي مانند، يكي از مناسب ترين فناوري ها براي بهبود رشد و عملكرد گياه در شرايط خشكي هستند. بذرها در پاييز 1397 در گروه زيست شناسي، دانشكده علوم دانشگاه بوعلي سينا، در شرايط گلخانه اي با رطوبت 60 درصد، در دماي 20-25 درجه سانتي گراد و دوره نوري طبيعي كاشته شدند. گلدان ها در قالب طرح بلوك هاي كاملا تصادفي در سه تكرار در هر تيمار و سه بوته در هر گلدان قرار گرفتند. هدف از اين مطالعه بررسي اثر تيمار باكتري باسيلوس سوبتيليس سويه PB726 بر ويژگي هاي آناتوميكي، گامتوژنز و رونوشت گياه گندم (Triticum aestivum L.) رشد يافته در سه سطح تنش آبي (خشكي) 75، 50 و 25 درصد ظرفيت زراعي بود. آبياري نهال گندم با مقدار آب كمتر از ظرفيت كشاورزي، بر مراحل رشد گامتوژنز در گندم تأثير گذاشت و بسته به شدت خشكي و با افزايش آن، شدت ناهنجاري ها افزايش يافت. مثلاً سبب تحليل ديواره بساك و سلول هاي ميكروسپور در مراحل مختلف نموي، كاهش باروري دانه هاي گرده، دانه هاي تتراد و گرده جدا نشده، كه احتمالاً توسط يك ماده پولن كيت مانند به هم چسبيده بودند، شد. پارامترهاي آناتومي كه در ريشه، ساقه و برگ مورد ارزيابي قرار گرفت شامل، ابعاد دستجات آوندي، قطر آوند چوبي، مساحت فلوئم، تخلخل، تعداد لايه و ضخامت بافت اسكلرانشيم و همچنين ضخامت اپيدرم بود. نتايج به دست آمده نشان داد كه تنش آب در سطوح مختلف ظرفيت زراعي سبب كاهش تقريبا تمام مقادير پارامترهاي آناتوميكي مورد بررسي شد. درحالي كه گياهان تيمار شده با باكتري Bacillus subtilis، به طور معني داري مقادير بيشتر صفات آناتوميكي اندازه گيري شده را افزايش داد. نتايج ترنسكريپتوم نشان داد كه، در آناليز غني سازي تعداد 151 مسير هستي شناسي ژني مرتبط با فرايند بيولوژيكي به طور
Thesis summary
-
عنوان: مقايسه برخي از گونه هاي مريم گلي (.Salvia sp) بومي ايران و اندوفيت هاي آنها از نظر توليد تانشينون I و تري ترپن هاي حلقوي
مهدي ثابت جهرمي 2021مريم گلي (Salvia L.) گياهي دارويي از تيره نعناعيان است كه 58 گونه از آن در ايران رشد مي كنند، كه 17 گونه آن بومي ايران است. متابوليت هاي ثانويه دارويي مهم و عمده در گياهان جنس مريم گلي شامل: گروه ترپن ها، دي ترپن ها (تانشينون I و II، كريپتوتانشينون،) و اسيدهاي تري ترپني (اورسوليك اسيد، اولئانوئيك اسيد و بتولينيك اسيد) وگروه اسيدهاي فنولي شامل رزمارينيك اسيد و سالويالونيك اسيد مي باشد. مهمترين خاصيت تانشينون ها و اسيدهاي تري ترپني اثر ضد سرطاني و همچنين خاصيت ضد التهاب، ضد تومور، آنتي اكسيدان و تقويت كننده سيستم ايمني است. بيشترين گزارشاتي كه از فعاليت ضد سرطاني دي ترپن ها وجود دارد مربوط به تانشينون ها است. اخيراً با توجه به اهميت و ارزش دارويي متابوليت هاي ثانوي موجود در مريم گلي، تلاش هاي متعددي جهت يافتن روش هاي جايگزين مناسب صورت گرفته كه از جمله آنها مي توان به كشت بافت و توليد ميكروبي اشاره كرد. يكي از روش ها، يافتن اندوفيت هاي قارچي و باكتريائي است كه بتوانند تركيبات دارويي مشابه در گياه را توليد كنند. اگرچه مطالعاتي براي ارزيابي و مقايسه تنوع فيتوشيميايي تانشينون I و اسيدهاي تري ترپني صورت گرفته و همچنين مقايسه و ارزيابي مقدار اين تركيبات در اندام هاي مختلف گياه در برخي از گونه هاي مريم گلي پژوهش شده، ليكن همه گونه ها را شامل نمي شود. بعلاوه تحقيقي در مورد اندوفيت هاي موجود در گونه هاي مريم گلي بومي ايران و امكان توليد اين تركيبات گياهي توسط اندوفيت هاي همزيست صورت نگرفته است، بهمين دليل پژوهش حاضر برآن بود تا اين موضوعات را مورد كنكاش قرار دهد. همچنين بيان ژنهاي كليدي در بيوسنتز اين تركيبات در گياه و قارچ هاي اندوفيت آن بررسي شد. لذا، نمونه هايي از اندام گل، برگ، ساقه و ريشه 20 گونه مريم گلي بومي ايران از سه منطقه با شرايط آب و هوايي متفاوت بدست آمد و محتوي تانشينون I و تري ترپنوئيدهاي اورسوليك اسيد، اولئانوليك اسيد و بتولينيك اسيد با استفاده از روش HPLC اندازه گيري شد. همچنين اندوفيت هاي قارچي و باكتريايي از گونه هاي گياهي تحت بررسي جدا گرديد كه با استفاده از روش-هاي مورفولوژيكي و ملكولي شناسايي شدند.
-
" تاكسونومي مولكولي برخي از كنه هاي فيتوزئيده (Acari: Phytoseiidae)
استان مركزي و پرورش گونه ي رايج"
اصغر حسيني نيا 2019نه هاي خانواده Phytoseiidae با بيش از 2798 گونه و تقريباً 15درصد از كل گونه هاي راسته (Mesostigmata G. Canestrini, 1891) يكي از شناخته شده ترين خانواده ميان استيگمايان مي باشد. امروزه تعداد زيادي از گونه هاي اين خانواده در كنترل كنه تارتن و حشرات ريز از جمله تخم هاي سفيد بالك وتريپس ها بكارگرفته مي-شوند. برخي از افراد اين خانواده از مهم ترين دشمنان طبيعي بوده كه به صورت تجاري توليد مي شوند. تا سال 2016حدود 85 گونه از اين كنه ها در ايران شناسايي شده بود. در اين مطالعه تاكسونومي مولكولي و پرورش يكي از گونه هاي رايج بررسي شد ابتدا پنج روش استخراجDNA از كنه هاي فيتوزئيده با هم مقايسه و بهترين روش بر پايه CTAB معرفي گرديد. سپس فيلوژني جغرافيايي پنج منطقه از ايران شامل همدان، اراك، محلات، خمين و ساوه و براي پنج جدايه از Typhlodromus bagdasarjani Wainstein &Arutunjan روي سيب بررسي شدند. همچنين دو گونه فيتوزئيده از زنجان و سه گونه از استان مركزي و كنه تارتن دو نقطه اي با ماركر هاي ITS1، 12S و COI ارزيابي شدند. همچنين گونه رايجAmblyseius swirskii (Athias-Henriot) با سه ميزبان كنه تارتن، كنه ميوه خشك و سفيدبالك گلخانه پرورش داده و جدول زندگي و پارامترهاي دموگرافي آنها محاسبه گرديد. نتيجاً آنكه جدايه هاي همدان، اراك و محلات در يك زير گروه و جدايه هاي خمين و ساوه در يك زيرگروه مجزا بوده ولي همه آنها در گونهT. bagdasarjani قرار گرفتند. همچنين كنه A. swirskii براي كنترل تلفيقي كنه ها و آفات ريز در گلخانه هاي ايران پيشنهاد مي شود. ولي گونه ي T. bagdasarjani با بيشترين فعاليت در باغات و فضاي باز براي كنترل تلفيقي كنه هاي تارتن در باغات سيب و فضاي باز معرفي مي گردد.
Thesis summary
Master Theses
-
ارزيابي پيامدهاي پرتوتابي فرابنفش B، نور قرمز و نور آبي روي برخي مواد موثره و ويژگي پاداكسايشي قارچ خوراكي دارويي گانودرما (Ganoderma lucidum)
سميرا ذريه سليمان 2021چكيده: قارچ گانودرما يكي از مهم ترين قارچ هاي خوراكي مي باشد كه در سال هاي اخير به علت ويژگي هاي دارويي و ضد سرطاني مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر براي بررسي تاثير كيفيت نور شامل پرتوتابي فرابنفش B، نورقرمز، نور آبي و تركيب آنها بر عملكرد و ويژگي پاداكسايشي قارچ خوراكي دارويي گانودرما(Ganoderma lucidum)انجام پذيرفته است. براي اين منظور بسترهاي آماده تلقيح شده با اسپاون قارچ گانودرما از شركت توليد قارچ هاي خوراكي- دارويي سارين فام در استان البرز تهيه شد و در شرايط نيمه استريل تحت تيمارهاي نور ي شامل نور هاي سفيد (شاهد)، آبي، نور تركيبي (آبي 50% -قرمز50%)، نور قرمز و نور تركيبي (قرمز 75% - آبي 25%) به مدت 12 ساعت و نور فرابنفش به مدت 10 دقيقه قرار داده شدند. تيمارهاي نوري در مرحله ي ساقه روي قارچ ها به مدت 13 روز به سطح بستر تابيده شد. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه وزن تر و خشك، محتواي آب و درصد ماده خشك قارچ تحت تاثير نوردهي قرار گرفت. نور آبي و قرمز وزن تر و خشك را افزايش داد؛ بيشترين وزن تر در تيمار نور آبي و قرمز به ترتيب 08/18 و 87/15 گرم بر كيلوگرم وزن بستر و كمترين ميزان در تيمار نور فرابنفش (42/8 گرم بر كيلوگرم وزن بستر) مشاهده گرديد. در رابطه با وزن خشك تيمارهاي آبي و قرمز بيشترين ميزان و تيمار نور فرابنفش كمترين ميزان را به خود اختصاص داد. تيمار نور فرابنفش همچنين كمترين درصد ماده خشك (42/25 درصد) و بيشترين درصد محتواي آب (58/74 درصد) را به خود اختصاص داد اما بين ساير تيمارها اختلاف معني داري مشاهده نشد. در رابطه با تركيبات ثانويه ميزان فنل كل تحت تاثير تيمارهاي نوري قرار گرفت و هر دو تيمار نوري تركيبي قرمز و آبي بالاترين ميزان را به خود اختصاص داده و تيمار شاهد كمترين ميزان را نشان داد. ميزان فلاونوئيد كل نيز تحت تاثير تيمارهاي نوري قرار گرفت و دو تيمار نورهاي تركيبي قرمز و آبي بالاترين ميزان و تيمار شاهد كمترين ميزان را به خود اختصاص دادند. ظرفيت آنتي اكسيداني تحت تاثير تيمارهاي نوري قرار گرفته و تيمارهاي نور تركيبي و قرمز بالاترين ميزان و تيمارهاي شاهد و نور فرابنفش كمترين ميزان را به خود اختصاص دادند. پلي ساكاريدها به عنوان يكي از مهمترين تركيبات در قارچ گانودرما شناخته مي شوند. در اين پژوهش وزن خشك پلي ساكاريد خام استخراج شده و محتوي پلي ساك
-
اثر پرتوتابي فرابنفش و نور آبي بر عملكرد و ارزش تغذيه اي قارچ خوراكي-دارويي شاه صدف (Pleurotus eryngii)
مهشيد زندي 2021نور، عامل اصلي توسعه اندام بار دهي در پرورش قارچ هاي صدفي مي باشد، اما اثرات آن در قارچ شاه صدف ( Pleurotus eryngii) كمتر درك شده است. پژوهش حاضر براي بررسي تاثير پرتوتابي فرابنفش و نور آبي بر عملكرد و ارزش تغذيه اي قارچ خوراكي-دارويي شاه صدف انجام پذيرفته است. بدين منظور بستر هاي آماده قارچ شاه صدف از شركت توليد قارچ هاي خوراكي- دارويي سارين فام در استان تهران تهيه شدند و در شرايط نيمه استريل تحت 6 تيمار نور ي شامل تاريكي، نور سفيد، نور آبي (8 و 16 ساعت در روز) و پرتو فرابنفش B با دو زمان 5 و10 دقيقه در روز، قرار داده شدند. در اين پژوهش، تيمارهاي نوري از مرحله ي اوليه رشد به سطح بستر قارچ ها تابيده شد ولي پرتو فرابنفش B بعد از رشد قارچ و بعد از پديدار شدن ساقه اعمال شد. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه وزن تر و خشك و درصد ماده خشك قارچ تحت تاثير نوردهي قرار گرفت. نور آبي وزن تر و خشك را افزايش داد؛ بيشترين وزن تر در 16 ساعت اعمال نور آبي مشاهده گرديد و پرتوتابي فرابنفش سبب كاهش 15 درصدي وزن تر قارچ گرديد. بيشترين وزن خشك قارچ در تيمار نور آبي به مدت 16 ساعت با ميانگين 73/17 گرم به دست آمد و كمترين وزن خشك در تاريكي مطلق يافت گرديد كه با پرتوتابي 5 و ده دقيقه فرابنفش B اختلاف معني داري نشان نداد. كمترين درصد وزن خشك نيز در تيمار تاريكي به دست آمد. بيشترين محتواي فنل كل (16/225 ميلي گرم اسيد گاليك بر گرم) در تيمار نور آبي به مدت 8 ساعت و كمترين ميزان فنل (34/30 ميلي گرم اسيد گاليك بر گرم) در تيمار شاهد مشاهده گرديد. نوردهي روي محتواي فلاونوئيد كل قارچ اثر گذاشت؛ تيمار 8 ساعت نور آبي بالاترين ميزان فلاونوئيد كل را با ميانگين 820/16 ميلي گرم كوئرستين بر گرم نشان داد. فعاليت آنتي اكسيداني تيمارهاي مورد بررسي بين 99/43-03/71 درصد متغير بود كه بيشترين ميزان فعاليت آنتي اكسيداني در تيمار 16 ساعت نور آبي و كمترين فعاليت آنتي اكسيداني در تيمار 10 دقيقه نور فرابنفش مشاهده گرديد. بيشترين محتواي ويتامين ث در قارچ هاي مربوط به تيمار 8 ساعت نور آبي مشاهده شد. كم ترين محتواي ويتامين ث در تاريكي يافت شد. با توجه به نتايج اين پژوهش به نظر مي رسد رژيم نوري مانند نور آبي تاثير قابل ملاحظه اي در رشد و فيزيولوژي و همچنين ميزان تركيبات فيتوشيميايي قارچ خوراكي-دارويي شاه صدف دارد. بناب
-
برهمكنش باكتري هاي اندوفيت شورپسند گياهان هالوفيت با گندم زراعي
رخساره سمواتي 2021شوري يكي از مهمترين تنش هاي غير زنده است كه به شدت اثر منفي بر بهره وري محصولات كشاورزي در سراسر جهان دارد. براساس گزارش فائو در سال 2008 بيش از 800 ميليون هكتار از زمين هاي كشاورزي در سراسر جهان با مشكل شوري رو به رو بوده اند. يكي از روش هاي مقابله با تنش شوري در خاك استفاده از ميكروارگانيسم ها بويژه همزيست هاي گياهي مي باشد. حدود يك درصد از گونه هاي گياهي كه هالوفيت (شورپسند) نام دارند قادر به رشد و تكثير در خاك هاي شور هستند. پژوهش حاضر به بررسي اثرات افزايش رشد گياه زراعي گندم (Tritichum aestivum) و افزايش تحمل به تنش شوري ( NaCl) توسط باكتري هاي اندوفيت شورپسند جدا شده از گياهان شورپسند بومي ايران پرداخته است. به اين منظور، ابتدا تست تحمل به شوري بر روي بذر دو رقم گندم ميهن (آبي) و هما (ديم) در غلظت هاي مختلف NaCl انجام شد و سطح تحمل ارقام مذكور 200 ميلي مولار تعيين گشت. هشت جدايه باكتري شورپسند جداشده از گياهان هالوفيت كوير مركزي ايران نيز از آزمايشگاه بيوتكنولوژي دانشگاه بوعلي سينا تهيه شد. سپس اثرات باكتري هاي اندوفيت مذكور بر شاخص هاي جوانه زني دو رقم گندم ميهن (آبي) و هما (ديم) تحت تنش شوري (NaCl در غلظت هاي 0،100،200،300و 400 ميلي مولار) در شرايط آزمايشگاهي، مورد بررسي قرار گرفت. اين آزمايش در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار بررسي شد و آناليز آماري نتايج با استفاده از نرم افزار SAS و مقايسه ميانگين ها با استفاده از آزمون LSD انجام شد.نتايج نشان داد كه از بين هشت جدايه باكتري سه جدايه در برترين گروه هاي آماري قرار گرفتند و بيش ترين تاثير بر رشد و شاخص هاي جوانه زني دو رقم گندم هما و ميهن تحت تنش NaCl را نشان دادند، كه شامل جدايه هاي شورپسندگرم مثبت 76Oceanobacillus sp. ( Bacillaceae، جداسازي شده از ريشه گياهCressa)، 14 Micrococcus luteus (Micrococcaceae، جداشده از گياه Salsola tomentosa ( و 7 Bacillus licheniformis ( Bacillaceae ، جداشده از ريشه گياه Salsola yazdiana) بودند. آزمون هاي كمي و كيفي نشان داد كه هر سه جدايه باكتري هالوفيت مذكور قادر به توليد هورمون گياهي ايندول استيك اسيد (IAA، اكسين) بودند كه مي تواند يكي از علل تاثير آنها بر رشد گياه باشد. در مجموع يافته هاي حاصل از اين پژوهش بيانگر آنند كه باكتري هاي اندوفيت گياهان هالوفيت مي توانند در نتي
-
اثر باكتري هاي اندوفيت سرو بر تحمل تنش خشكي در گياهان غيرميزبان جو و ماشك در كشت خالص و مخلوط
مهدي غلامحسيني 2021باكتري هاي اندوفيت ميكروارگانيسم هايي هستند كه دربافت هاي گياه سالم بدون ايجاد علامت ونشانه اي از بيماري يافت مي شوند و بعنوان باكتري هاي مفيد شناخته شده وهمگي از نظر زيستي فعالند. متابوليت هاي باكتري هاي اندوفيت باعث افزايش تحمل گياهان به تنش هاي زيستي وغير زيستي مي شوند. پژوهش حاضر به بررسي اثرات دوگونه از باكتري هاي اندوفيت سرو (Bacillus subtilis POE26 و Stenotrophomonas maltophilia POE55) بر تحمل تنش خشكي در گياهان غير ميزبان جو وماشك در كشت خالص ومخلوط آنها پرداخته است.براين مبنا، آزمايشي در زميني به مساحت 3000 متر مربع و در قالب طرح آماري اسپليت فاكتوريل بر پايه بلوكهاي كامل تصادفي با 3 تكرار و 12 تيمار درسال زراعي 99-1398 درشهرستان كميجان استان مركزي انجام شد . بذور جو آبي (Hordeum vulgare) رقم بهمن و ماشك معمولي (Visia sativa) پيش ازكشت، با باكتري هاي اندوفيت POE26 و POE55 با تراكم نوري CFU/mL 8 10×5/3 تلقيح شده و در زمين مورد اشاره، با درنظر گرفتن شاهد، به شيوه خالص و مخلوط كشت شدند. كشت هاي مذكور تحت تيمار سه سطح آبياري 100%، 75% و 50% قرار گرفتند و تاثير هريك از اندوفيت ها در كشت خالص جو و ماشك و كشت مخلوط آنها نسبت به شاهد مورد بررسي قرار گرفت. نتايج آناليز آماري نشان داد كه هر دو گونه باكتري برصفات مورفولوژيك ، اجزاي عملكرد وعملكرد دانه هردو گياه تحت رژيم هاي مختلف آبياري (100% ، 75% و50%) و الگوي كشت خالص و مخلوط آن ها تاثير مثبت داشته وتحمل ميزبان بر تنش خشكي را افزايش داده اند، كه در اين بين باكتري POE26اثر بارزتري داشت. نتايج مرتبط با محصول جو نشان مي دهد كه باكتري هاي POE26 و POE55 صفات درصد جوانه زني بذور را به ترتيب 1/6 و 1/3درصد، رشد طول ريشه چه را به ترتيب 80 و4/71 درصد، رشد طول ساقه چه را به ترتيب 7/85 و70 درصد، وزن تر ريشه چه را به ترتيب 60 و1/57 درصد، وزن خشك ريشه چه را به ترتيب 84/53 و40 درصد، وزن ترساقه چه رابه ترتيب 9/38 و82/29 درصد، وزن خشك ساقه چه را به ترتيب 66/46و27/27 درصد، شاخص سطح برگ را به ترتيب28/32 و6/15 درصد، وزن خشك ريشه درمرحله خميري دانه درشرايط نرمال رطوبتي را به ترتيب 85/44 و5/12 درصد و درشرايط تنش خشكي به ترتيب 67/34 و9 درصد، تعداد پنجه بارور را به ترتيب 91/24 و97/8 درصد، ارتفاع بوته را به ترتيب 12/11 و78/8 درصد، عملكرد ع
-
كنه هاي تارتن ( بالا خانواده Tetranychoidea) مرتبط با گندميان يكساله منطقه همدان
مجيد رخشنده 2020كنه هاي بالا خانواده Tetranychoidea بخش مهمي از كنه هاي خسارتزا محصولات كشاورزي را شامل مي شوند و همه ساله خسارت قابل توجهي به مراتع و محصولات كشاورزي وارد مي سازند. در اين مطالعه اندام هوايي گياهان يكساله به صورت كاملا تصادفي نمونه برداري و به آزمايشگاه منتقل شدند، پس از جداسازي از نمونه ها اسلايد تهيه شد. در اين پژوهش از بالا خانواده Tetranychoidea جمعا 13 گونه متعلق به 9 جنس جمع آوري شد. ليست گونه هاي يافت شده به شرح زير است: Tetranychus Dufour, 1832: Tetranychus urticae Koch, 1836; Eotetranychus Oudemans, 1931: Eotetranychus sp. Khanjani, 2012; Ptrobia Murray, 1877: Ptrobia latens Muller, 1776; Ptrobia hordei Khanjani, Khanjani & Seeman, 2016; Bryobia Koch, 1836: Bryobia praetiosa Koch,1836; Tenuipalpus Donnadieu,1875: Tenuipalpus zahirii Khanjani et al, 2013; Agyptobia Sayed, 1950: Agyptobia bromi Khanjani, 2012; Agyptobia pirii Khanjani, 2012; Pseudoleptus Bruyant, 1911: Pseudoleptus hamedaniensis Khanjani, 2012; Pseudoleptus iraniensis Khanjani, 2012; Phytoptipalpus Tragardh, 1904: Phytoptipalpus salicicola Al-Gboory, 1987; Linotetranus Berlese, 1910: Linotetranus astragalusi Khanjani et al, 2011; Linotetranus iraniensisnKhanjani et al, 2011.
Thesis summary
-
اثرات زيستي اندوفيت هاي گياه به ليمو Lippia citriodora
ميترا لشگري 2019با سلام
-
اثرات زيستي باكتري هاي اندوفيت پونه كوهي
شيدا كاس نژادبرزهنداني 2019اندوفيت ها ميكروارگانيسم هايي مي باشند كه در بافت هاي گياه سالم بدون ايجاد علامت و نشانه اي از بيماري يافت مي شوند. باكتري هاي اندوفيت به عنوان باكتري هاي مفيد شناخته شده و به طور فعال رابطه طولاني مدت با گياه ميزبان دارند و عموماً ويژه اندام خاصي از گياه نيستند و مي توانند از ريشه، ساقه، برگ، غده، بذر، گل و ميوه جدا شوند. اين باكتري هاي مي توانند از طريق توليد عوامل ضد قارچ و ضد باكتري، توليد سيدروفور، رقابت در جذب عناصر غذايي و القاي مقاومت سيستميك در ميزبان، سبب كنترل بيولوژيكي بيمارگر هاي گياهي شوند. هدف از انجام پژوهش حاضر دستيابي به سويه هاي برتر باكتري هاي اندوفيت پونه كوهي (Mentha pulegium) با اثرات ضد قارچي بود. به منظور انجام اين پژوهش، 38 ايزوله باكتري اندوفيت از اندام هاي سالم پونه كوهي در استان همدان جداسازي شدند. نخست، اثرات ضد قارچي آن ها بر روي قارچ هاي پاتوژن گياهي sp. Rhizoctonia، .sp Verticillium وFusarium oxysporum از طريق كشت سه نقطه-اي در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار بررسي شد و آناليز آماري نتايج با استفاده از نرم افزار SAS و مقايسه ميانگين ها با استفاده از آزمون توكي انجام شد. از بين 38 ايزوله باكتريايي جداسازي شده، 11 جدايه در برترين گروه هاي آماري قرار گرفتند و بالاترين اثرات بازدارندگي از رشد قارچ ها را نشان دادند. سپس خواص ضد قارچي مواد فرار 11 ايزوله برتر باكتريايي بر روي قارچ هاي مذكور از طريق كشت متقابل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار بررسي شد. شناسايي ايزوله هاي برتر به روش مولكولي براساس توالي يابي ژن 16S rDNA آن ها را در جنس هاي Brevundimonas، Bacillus، Pseudomonas و Serratia قرار داد. يافته هاي حاصل از اين پژوهش مي تواند در كنترل پاتوژن هاي گياهي و يافتن روش هاي مديريت زيستي در سيستم كشاورزي ارگانيك و پايدار مورد استفاده قرار گيرد.
-
بررسي فلور قارچي شايع محصولاتمهم خشكبار همدان
مرضيه هاديان مهر 2018ندارم
-
ارزيابي پيامدهاي فيتوشيميايي و فيزيولوژيك پرتوتابي فرابنفش بر گياه نعناع فلفلي در حضور و عدم حضور ميكروارگانيسم هاي اندوفيت
مريم نعمتي 2018از مهمترين زمينه هاي تحقيقي در مورد گياهان دارويي، بررسي شرايط مختلف محيطي تأثيرگذار بر ميزان عملكرد كمي و كيفي اين گياهان است. يكي از اهداف كشت گياهان دارويي استفاده از مواد مؤثره موجود در آنها است. تنش هاي محيطي مانند فرابنفش باعث تغيير در مقدار و كيفيت مواد موثره در گياهان و عملكرد اقتصادي گياهان دارويي مي شوند. اندوفيت ها ميكروارگانيسم هاي همزيست با برخي گياهان هستند كه مقاومت گياه در شرايط تنش هاي محيطي را افزايش مي دهند نعناع فلفلي با نام علمي Mentha piperita L. از خانواده Lamiaceae از جمله گياهان دارويي و معطر است كه اسانس آن مصارف دارويي، غذايي، آرايشي و بهداشتي فراواني دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسي اثر تابش پرتو فرابنفش Aو B در حضور و عدم حضور اندوفيت بر برخي از صفات اگرومورفولوژيكي، ميزان كلروفيل ، برخي صفات فيتوشيميايي و ميزان اسيدهاي فنليك (فنيل پروپانوئيد) در گياه دارويي نعناع فلفلي بود. بدين منظور، در شرايط گلخانه اي، آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي انجام گرفت. فاكتور اول در 2 سطح، حضور اندوفيت هاي خود گياه به صورت طبيعي و عدم حضور آنها كه توسط قارچ كش توپاز و آنتي بيوتيك عمومي از بين برده شد و فاكتور دوم پرتوتابي فرابنفش در 9 سطح با لامپ هاي UV-A (365 نانومتر) و UV-B (310 نانومتر) انجام شد. در طول مدت تابش پرتو فرابنفش به گياهان ميزان فنل كل، فلاونوئيد كل، آنتوسيانين كل و فعاليت آنتي اكسيداني نسبت به گياه شاهد افزايش يافت بيشترين ميزان فنل كل (146.33 ميلي گرم در گرم وزن عصاره) ، ميزان فلاونوئيد كل (50.2ميلي گرم در گرم وزن عصاره)و آنتوسيانين كل (79.82 ميلي گرم در گرم وزن عصاره)در تيمار 4 ساعت UV-A و بيشترين فعاليت آنتي اكسيداني (89.92 درصد) در تيمار 4 ساعت UV-A + 10 دقيقه UV-B مشاهده شد. حضور اندوفيت ها بر بيشتر اين صفات فيتوشيميايي تاثيري نداشت اما برهم كنش فرابنفش و اندوفيت بر محتواي فلاونوئيد كل وآنتوسيانين كل معني دار بود به طوري كه حضور اندفيت با اينكه بر توليد فلاونوئيد كل و آنتوسيانين كل تحت تابش فراينفش تاثير افزايشي داشت اما در پرتوتابي UV-A فلاونوئيد كل بيشتر و تحت پرتوتابي UV-B آنتوسيانين كل بيشتري توليد شد.
-
جداسازي و شناسايي قارچ هاي اندوفيت مقاوم به شوري در گياهان هالوفيت خانواده آمارانتاسه
بنيامين جليلي 2017اندوفيت ها ميكروارگانيسم هاي همزيست گياه هستند، كه مي توانند براي گياه مفيد باشند. گياهان هالوفيت گياهان مقاوم به شوري هستند كه در بستري غني از املاح معدني مي توانند چرخه زندگي خود را كامل كنند. محيط سخت وخشن مناطق كويري و شور در جهت انتخاب طبيعي موجودات مقاوم و با ويژگي هاي بارز گام برداشته است. از ويژگي منحصر به فرد اندوفيت ها كمك به ميزبان براي تحمل تنش هاي محيطي و هچنين توليد متابوليت هاي متنوع جهت دفاع در مقابل ساير ميكروارگانيسم ها و استفاده از آنزيم هاي مختلف براي جذب مواد غذايي از محيط است. به كارگيري اين ويژگي ها در صنعت و كشاورزي مي تواند مفيد فايده باشد. هدف از پژوهش انجام شده در گام نخست جداسازي قارچ هاي اندوفيت از گياهان هالوفيت خانواده آمارانتاسه و ارزيابي مقاومت آنها در برابر غلظت هاي بالاي سديم كلرايد است و در گام بعد بررسي ويژگي توليد آنزيم هاي مختلف و همچنين خواص آنتي باكتريال جدايه هاي برتر مي باشد. در مجموع تعداد 40جدايه قارچي از بافت هاي مختلف از 6 نوع گياه هالوفيت جداسازي شد. پس از ارزيابي مقاومت جدايه هاي قارچي در برابر غلظت هاي 1 ،2 ،3 و 4 مولار سديم كلرايد، مقاوم ترين جدايه ها انتخاب شدند و براي بررسي ويژگي توليد آنزيم هاي مختلف مورد ارزيابي قرار گرفتند. تعداد 5 جدايه به عنوان مقاوم ترين جدايه ها انتخاب شدند و براساس توالي ITS و ژن بتاتوبولين و همچنين خصوصيات ريخت شناسي در حد جنس و گونه شناسايي شدند. مقايسه توالي هاي سكوئنس شده در بانك اطلاعات ژني ncbi انجام شد و درخت فيلوژنتيكي توسط نرم افزار مگا رسم گرديد. همرديفي توالي نوكلئوتيدي پنج جدايه قارچي برتر از لحاظ مقاومت به شوري پنج جنس مختلف از رده آسكومايكوتا را نشان داد. برترين جدايه قارچ Aspergillus terreus مي باشد كه از لحاظ آنزيمي و خواص آنتي باكتريال و ضدقارچي نيز نسبت به ساير جدايه ها برتري نسبي را نشان داد. جدايه هاي ديگر شامل Acremonium، paecilomyces، Microascus و Monosorascus هستند. جدايه هايي كه مقاومت به شوري 2 مولار و بالاتر داشتند براي ارزيابي خواص آنتي باكتريال روي پنج نوع باكتري بيماري زاي انساني مورد بررسي قرار گرفتند و در مقايسه با شاهد بعضي از جدايه ها قطر هاله ي بازدارنگي بيشتري توليد كردند. جدايه Aspergillus terreus جدا سازي شده از گياه روناس همچنين خواص ضد قارچي در مقابل
Thesis summary
-
جداسازي باكتري هاي اندوفيت چندين گياه هالوفيت از خانواده آمارانتاسه و بررسي ارتباط آنها با مقاومت به شوري
مهدي جدي زاهد 2017گياهان هالوفيت يك گروه متنوع از گياهان با تحمل به شوري بالا هستند. گياهان هالوفيت اين توانايي را دارند كه چرخه زندگي خود را در يك بستر غني از نمك تكميل كنند كه به طور معمول براي گونه هاي ديگر سمي است و تقريبا 99 درصد از جمعيت آنها را نابود مي كند. اندوفيت ها فوايد بسياري براي گياهان ميزبان ازجمله بهبود رشد آنها از طريق در دسترس قرار دادن مواد غذايي، توليد تنظيم كننده هاي رشد گياهي و حفاظت از آنها در برابر پاتوژن ها دارند. هدف از پژوهش حاضر جداسازي باكتري هاي اندوفيت از گياهان هالوفيت خانواده آمارانتاسه و ارزيابي مقاومت آنها در برابر تنش شوري بود. در مجموع تعداد 82 باكتري اندوفيت از بافت هاي ريشه، ساقه و برگ گياهان هالوفيت جدا شد. 07/74 درصد از كل باكتري ها توانايي رشد در غلظت 1 مولار كلريد سديم و 32/54 درصد از كل باكتري ها توانايي رشد در غلظت 2 مولار كلريد سديم را داشتند. تعداد 8 باكتري كه ازلحاظ مقاومت به تنش شوري از همه باكتري ها برتر بوده و توانايي رشد در غلظت 3 مولار كلريد سديم را داشتند، جهت شناسايي مولكولي انتخاب شدند. براي شناسايي مولكولي باكتري هاي مقاوم به شوري، ژن s r DNA 16 طي واكنش زنجيره اي پلي مراز به طول 1500 جفت باز تكثيرشد ومحصول PCR براي توالي يابي ارسال شد. براي شناسايي باكتري ها با استفاده از پايگاه اينترنتي NCBI ، توالي ها بلاست شده و ميزان شباهت آنها با گونه هاي موجود در پايگاه بررسي شد. نتايج نشان داد، يكي از باكتري هاي شناسايي شده متعلق به گونه Salinicoccus hispanicus مي باشد كه تاكنون به عنوان اندوفيت گزارش نشده است. سه باكتري متعلق به گونه Bacillus licheniformis ، يك باكتري متعلق به جنسBrachybacterium sp ، يك باكتري متعلق به جنس Oceanobacillus sp ، يك باكتري متعلق به جنس Rhodococcus sp و يك باكتري متعلق به گونه Micrococcus luteus بود. 8 باكتري شناسايي شده همگي مقاوم به غلظت 3 مولار كلريد سديم بودندكه تاكنون اين ميزان مقاومت به تنش شوري از اين باكتري ها به عنوان اندوفيت گزارش نشده است. بررسي بر روي 25 باكتري اندوفيت از لحاظ توليد متابوليت نشان داد كه ميزان متابوليت توليد شده توسط باكتري ها بسيار كم بوده و بر روي باكتري هاي زانتوموناس،كلاوي باكتر و رالستونيا سولاناسئاروم هيچ گونه فعاليت ضد باكتريايي نشان نمي دهند.
-
پيامدهاي بيولوژيك تلقيح برخي اندوفيتهاي گياه به ليمو بر عملكرد برگ و خواص آنتي اكسيداني آن
فهيمه گلپريان 2015اندوفيت ها ميكروارگانيسم هايي هستند كه در تمام يا بخشي از چرخه زندگي شان داخل بافت هاي سالم گياه ميزبان را كلونيزه مي كنند بدون اينكه باعث علايم آشكاري از بيماري شوند. اندوفيت ها فوايد بسياري براي گياهان ميزبان از جمله بهبود رشد آن ها از طريق در دسترس قرار دادن مواد غذايي، توليد تنظيم كننده هاي رشد گياهي، حفاظت از آن ها در برابر پاتوژن ها دارند. گياهان دارويي كه به عنوان منابع جايگزين جهت مصارف برخي داروهاي شيميايي و مصنوعي مطرح هستند، منابع با ارزشي جهت مطالعه اندوفيت هايشان مي باشند. به ليمو (Lippia citriodora Kunth) از خانواده شاهپسند، درختچه اي بومي آمريكاي جنوبي است. به خاطر بوي شبيه ليمو كه از برگ هايش متصاعد مي شود بسيار مورد توجه است. به-ليمو تاريخچه اي طولاني از مصارف سنتي دارويي دارد. هدف از پژوهش حاضر ارزيابي اثرات اندوفيت هاي جدا شده از به ليمو بر پارامترهاي رشد و خاصيت آنتي اكسيداني عصاره اين گياه بود. در مجموع تعداد 24 قارچ و 24 باكتري اندوفيت از بافت هاي مختلف به ليمو جدا شد. با استفاده از آزمون هاي بررسي خاصيت بيوكنترلي اندوفيت ها روي بيمارگر هاي گياهي، در ميان آن ها جدايه باكتري 10 (B10) و جدايه قارچ 14 (F14) كه به ترتيب به عنوان Sphingomonas paucimobilis و Aspergillus sp. شناسايي شدند براي تلقيح به گياهان انتخاب شدند. نتايج نشان داد، هر دوي آن ها به طور معني داري پارامترهاي رشد گياه نظير ارتفاع گياه، تعداد برگ، وزن تر و خشك شاخه، ريشه و برگ را نسبت به شاهدهاي تلقيح نشده افزايش دادند. دو روش براي تلقيح استفاده شد، اسپري اندام هوايي گياه و خيساندن خاك با سوسپانسيون اندوفيت. به نظر مي رسد قارچ اندوفيت با اسپري اندام هوايي و باكتري اندوفيت با خيساندن خاك نتيجه بهتري در بر داشته اند. علاوه بر اين، اندوفيت هاي بررسي شده در اين پژوهش خاصيت آنتي اكسيداني عصاره برگ را افزايش دادند اما اثر معني داري روي محتواي تركيبات فنلي و فلاونوئيدها نداشتند. نتايج اين پژوهش به وضوح امكان استفاده از اندوفيت هاي قارچي و باكتريايي را در افزايش رشد و خاصيت آنتي اكسيداني درختچه معطر به ليمو نشان مي دهد.
-
بررسي حضور و فعاليت زيستي باكتريهاي درون هيفي قارچ هاي اندوفيت سرو
سميرا پاكوز 2014درختان خانواده سرو ميزبان طيف وسيعي از قارچ هاي اندوفيت داراي فعاليت زيستي مي باشند. اخيرا مشخص شده كه در درون هيف برخي قارچ هاي اندوفيت، باكتري هايي به صورت همزيست داخلي زندگي مي كنند. يافته هاي اخير بيانگر آن هستند كه اين باكتري هاي درون هيفي(اندوهايفال) در ابتدا رابطه انگلي با قارچ ميزبان خود داشته اند اما با گذر زمان و در طي تكامل اين ارتباط، به يك رابطه ي همزيستي تغيير يافته است. اين يافته ها از ديدگاه كشاورزي و پزشكي حائز اهميت فراواني هستند. لذا پژوهش حاضر به جداسازي و شناسايي باكتري هاي اندوهايفال(درون هيفي) قارچ هاي اندوفيت درختان سرو بومي ايران (گونهCupressus sempervirens) و بررسي برهمكنش آنها با ميزبان قارچي و ميكروبيوم اطراف آن ها پرداخته است. به اين منظور، پس از كشت قارچ هاي اندوفيت در محيط مايع, ميسليوم به روش فيزيكي شكسته شد و از مايع رويي در محيط نوترينت آگار كشت داده شد. از بين 16 ايزوله قارچ 5 ايزوله CSE211(Leptoshaeria sp.) ،CSE212 (Leptosphaeria sp.) ،CSE148(Ascorhizoctonia sp.)،CSE195 (Ascorhizoctonia sp.) وCSE134(Pyrenochaeta sp.)داراي باكتري اندوهايفال بودند كه اين پديده به روش ملكولي, رديابي ژنوم باكتري در DNA كل استخراج شده از قارچ, هم تائيد شد. شناسايي باكتريهاي اندوهايفال CSEB211(Bacillus pumilus)،CSEB212(Bacillus subtilis،CSEB148(Bacillus subtilis) ،CSEB195(Sphingomonas paucimobilis) وCSEB134(Bacillus pumilus) به روشهاي ملكولي و فيزيولوژيكي صورت گرفت.سپس, اثرات زيستي باكتري هاي اندوهايفال هم در كشت هاي درون پليت و هم با بررسي اثرات زيستي عصاره هاي خارج سلولي آن ها صورت گرفت. نتايج آزمون هاي نشت در آگار, مواد فرار و اثر عصاره هاي باكتريايي بر قارچ ها و باكتريهاي اندوفيت و بر قارچ هاي بيماريزاي گياهي نشان داد كه باكتري هاي اندوهايفال داراي اثرات ضدميكروبي هستند و اثر ضد باكتريايي آنها بيشتر از اثرات ضدقارچي شان مي باشد. همچنين تاثيرات ضدقارچي آنها بر قارچ ميزبانشان كمتر از قارچ هاي ديگر است كه ميتواند شاهدي بر همزيستي طولاني مدت اين دو موجود باشد.اين يافته ها بيانگر برهمكنش پيچيده ي بين گياه ميزبان-قارچ اندوفيت-باكتري اندوهايفال است و نشان از آن دارد كه سلامت گياه متاثر از اينگونه برهمكنش هاي پيچيده است.
-
بررسي هتروتاليسم در جدايه هاي ايراني قارچ Aspergillus flavus
مينا عسگري وصال 2014شاخه قارچي Ascomycota شامل تعداد زيادي از گونه هاست كه مرحله جنسي شناخته شده اي ندارند، يكي از اين گونه هاي غير جنسي Aspergillus flavus است كه پاتوژني فرصت طلب محسوب مي شود و علاوه بر گياهان، در انسان و حيوانات نيز بيماري ايجاد مي كند. اين قارچ توليد كننده افلاتوكسين هاي سرطان زا است و از نظر پزشكي و كشاورزي اهميت فراواني دارد. از 250 گونه مورد قبول درجنس آسپرژيلوس اكثريت گونه ها فاقد مرحله جنسي شناخته شده اي هستند، اما بسياري از آنها داراي پتانسيل پنهاني براي توليد مثل جنسي مي باشند. مرحله جنسي اين قارچ هتروتال از تلاقي بين استرين هايي با تيپ آميزشي مخالف به وجود مي آيد كه حامل ژن هاي MAT1-1 و MAT1-2 هستند و به گروه هاي مختلف سازگاري رويشي تعلق دارند. سيستم هاي سازگاري جنسي و سازگاري رويشي تواما نقش مهمي در جريان هاي ژني در جمعيت بر عهده دارند. در پژوهش حاضربه منظور مطالعه هتروتاليسم در جدايه هاي ايراني قارچ A. flavus تعداد 20 جدايه مورد بررسي قرار گرفت. اين جدايه هاپيش تر توسط روش هاي دقيق مولكولي بررسي و شناسايي شده بودند. در ابتدا DNA ي جدايه هاي قارچي استخراج گرديد. تيپ هاي آميزشي از طريق استفاده از آغازگرهاي اختصاصي در واكنش زنجيره اي پليمراز چندگانه تعيين شد. الكتروفورز محصولات واكنش زنجيره اي پليمراز روي ژل آگارز1% تكثير قطعاتي به طول369 جفت باز را درجدايه هاي با تيپ آميزشيMAT1-1 و تكثير قطعاتي به اندازه270 جفت باز را در جدايه هاي با تيپ آميزشيMAT1-2 تاييد نمود. نتايج بررسي نشان داد كه تيپ هاي آميزشي از فراواني مساوي برخوردار هستند و درمجموع از20 جدايه قارچي به دست آمده،10جدايه تيپ آميزشي MAT1-1داشتند و 10 جدايه تيپ آميزشي MAT1-2 . در اين بررسي از روش كشت متقابل براي القاي مرحله جنسي بين جدايه هاي با تيپ آميزشي مخالف استفاده و جدايه ها دو به دو روي محيط كشت هاي ويژه ACM( محيط كامل آسپرژيلوس) وMCA (محيط مخلوط غلات) كشت گرديدند. پس از گذشت6 تا 11 ماه پتري ها بررسي شد. نتايج حاكي از آن بود كه16/33 % تلاقي هاي انجام شده منجربه توليد مثل جنسي گرديد و اندام توليد مثلي قارچ در حد فاصل دو كلني ظاهر شد. آسكوكارپ هاي ناشكوفا به شكل گرد تا بيضوي و به ابعاد (450-1550) × (450-1250) ميكرومتر حاوي آسك هاي چندتايي و آسكوسپورها، درون ماتريكس سودوپارانشيمي استروما توليد شدند
-
بررسي برخي اثرات زيستي باكتري هاي اندوفيت سرو
مهسا ظاهري شجاع 2014امروزه ميكرو ارگانيسم هاي اندوفيت به عنوان منابعي بسيار مهم و قابل اعتماد از مواد فعال زيستي و شيميايي مطرح شده اند كه پتانسيل هاي فراواني براي بهره برداري در عرصه هاي گسترده اي از كشاورزي، صنعت و پزشكي دارند. يكي از مهمترين ويژگيهاي اين موجودات همزيست گياهان, كه عمدتا قارچ و باكتري هستند, حفاظت از گياهان در برابر تنش هاي زيستي و غير زيستي ست. گياهان تيره سرو از گياهان بومي ايران و حاوي متابوليت هاي بسيار مهمي هستند كه داراي ارزش هاي نهفته ي فراوانند. مهم ترين جنس هاي موجود در ايران از اين خانوادهCupressus، Juniperus و Platycladus مي باشند.پژوهش هاي پيشين همزيستي قارچ هاي اندوفيت فعال از نظر زيستي باگياهان سرو ايران را نشان داده است. پژوهش حاضر از ديدگاه هاي بيولوژيك، اكولوژيك و فارماكولوژيك به بررسي اندوفيت هاي باكتريايي اين گياهان و بررسي اثرات زيستي آن ها پرداخته است. به اين منظور، طي سال 1390 نمونه برداري از درختان سالم سرو در استانهاي همدان, مركزي, فارس و گيلان انجام شد و 69 جدايه اندوفيت باكتريايي جداسازي شده از درختان سرو خالص سازي شدند.نخست, اثرات ضدقارچي آنها بر روي قارچ مدلPyricularia oryzae بررسي شد و آناليز آماري نتايج نشان داد كه 11 جدايه اثرات بسيار قويتري نسبت به ديگر جدايه ها از خود نشان ميدهند. سپس,اين 11 جدايه اندوفيت باكتريايي برتر انتخاب شده و اثرات بيوكنترلي آن ها بر روي سه قارچ پاتوژن سرو يعني Diplodia seriata، Spencermartinsia viticola و Phaeobotryon cupressi از طريق كشت متقابل و كشت سه نقطه اي آن ها با اين قارچ ها بررسي شد. همچنين, عصاره-هاي اين 11 جدايه برتر باكتريايي استخراج گرديده و اثر آنها بر روي هر چهار قارچ پاتوژن گياهي مذكور بررسي شد. آناليز آماري داده ها نشان داد كه باكتريهاي اندوفيت جدا شده از گياهان سرو اثرات ضدقارچي قوي بر روي پاتوژن هاي گياهي از خود نشان ميدهند. شناسايي ايزوله هاي برتر به روشهاي فيزيولوژيكي و مولكولي آنها را در جنس هاي Bacillus, Brevundimonas, Microbacterium, Stenotrophomonas قرار داد. در مجموع يافته هاي اين پژوهش بيانگر آنند كه گياهان تيره سرو حاوي باكتريهاي اندوفيتي هستند كه پتانسيل حفاظت از اين گياهان در برابر تنش هاي زيستي, همچون بيماريهاي قارچي, را دارند.
-
اثر همزيستي قارچ ميكوريزا و زمان قطع آبياري بر برخي شاخص هاي آگرومرفولوژيك و عملكرد اسانس گياه دارويي آنيسون در سطوح مختلف كود شيميايي فسفره
ندا رشنائي 2014