هدا خیاط

آیا به همان شیوۀ آموزش به بزرگسالان، به کودکان هم زبان آموزش داده می شود؟ اساساً چه تفاوت هایی میان شیوه های آموزش و یادگیری آنان وجود دارد؟ راز موفقیت در آموزش به کودکان چیست؟ به راستی اهمیت یادگیری زبان در جهان امروزی تا چه اندازه است؟ آیا باید در آموزش به کودکان آن ها را هم به گروه های سنی متفاوت تقسیم کرد؟ آیا شیوۀ آموزش به کودک چهار ساله با کودک هفت یا یازده ساله یکسان است؟ چه عواملی یادگیری را به امری مهم بدل ساخته است؟ از چه ابزار و وسایل آموزشی می توان استفاده کرد؟ و چگونه؟ هلن وانتیه، سالیان دراز در مدارس ابتدایی به آموزش کودکان پرداخته است. وی چندین کتاب منبع آموزش زبان را به رشتۀ تحریر درآورده است. میان آثار او، کتاب آموزش زبان خارجی به کودکان به شکلی دیگر خودنمایی می کند. دیگر آثار وی، منابعی برای زبان آموزان به ویژه کودکان هستند، ولی کتاب مذکور، ویژۀ آموزگاران زبان، برای آموزش به کودکان است. در این کتاب، او به مقوله ای مهم و برجسته پرداخته است. مقوله ای که در بسیاری از موارد دست کم گرفته می شود، و برای آن توجه و وقت کافی صرف نمی شود. آموزش به خودی خود مسئلۀ مهمی است، چه رسد به آن که آموزش زبان به کودکان باشد. او نکات بسیار مهم و کاربردی را در آموزش به کودکان گوش زد می کند. هدف وی آن است که متناسب با اهداف آموزشی و ویژگی ها و توانایی های کودک در هر مرحله، مشخص کند چه چیز برای او مناسب یا نامناسب است، و از او چه انتظاری می توان داشت. وانتیه، نخست به سازوکارهای آموزشی و انواع نظام های یادگیری و ویژگی های مخاطب خردسال پرداخته است. سپس، کوشیده است متناسب با ویژگی های کودکان، آموزگار را در آموزش یاری رساند. دراین میان، جنبه ها و زوایای کمتر آشکار آموزش را برجسته و کلیشه های این امر را نقد می کند. هدف او تنها آموزش درست و اصولی زبان نیست؛ در این مسیر، به نوعی آموزش مهارت های زندگی را دنبال می کند. بحث های فراوانی که پیرامون شبیه سازی موقعیت های گوناگون، مراحل رشد روانی و فیزیکی کودکان، نیازها و ویژگی های آنان و... می کند، شاهدی بر این مدعاست. با ترجمۀ این کتاب خواهیم کوشید تا مخاطبان فارسی زبانِ علاقه مند به حوزۀ آموزش به کودکان را با نظریه ها، رویکردها و خصوصاً روش های کاربردیِ موثر در فرآیند یاددهی-یادگیری آشنا کنیم. با توجه به این که متن کتاب آموزش زبان خار

در فرآیند یاددهی-یادگیری زبان، زبان آموزان نه تنها به دانش زبانی و مهارت های دستوری نیاز دارند، باید توانایی استفاده از زبان موردنظر را در موقعیت های اجتماعی و فرهنگیِ خاص نیز داشته باشند. در دنیای امروز که بیش از پیش شاهد رویارویی افراد از فرهنگ های مختلف هستیم، آموزش زبان خارجی مبتنی بر رویکرد بینافرهنگی از اهمیت خاصی برخوردار است. طبق این رویکرد، درهرگروهِ انسانی، فرهنگ هایی وجود دارد که در تعامل هستند. محتوای فرهنگی و بینا فرهنگی با هدف انتقال دانش دربارۀ حقایق جامعه، اطلاعات گردشگری یا مردم شناسی، آداب و رسوم و ذهنیت ها، سعی در به تصویر کشیدن زندگی روزمرۀ افراد دارد. استفاده از رویکرد بینا فرهنگی در فرآیند یاددهی-یادگیری زبان، از یک سو به معلمان کمک می کند تا شناخت عمیق‎ تری از زبان آموزان داشته باشند و در نتیجه بتوانند آن ها را بهتر درک کنند و در نهایت تعامل بهتری با آن ها در کلاس درس برقرار کنند؛ از سوی دیگر، به زبان آموزان در برقراری ارتباطاتِ بهتر و سازنده تر در مدرسه و نیز در جامعه، کمک می کند. زبان آموز با انجام فعالیت های بینافرهنگی و تعامل با دیگران، بیش از پیش به فرهنگ بومی خود نیز علاقه مند شده و می کوشد تا با کشف وجوه مشترک و تفاوت ها، با آگاهی از مولفه های بینافرهنگی، از سوءتفاهم های فرهنگیِ پیش رو جلوگیری کند. همچنین توانمندسازی معلمان و زبان آموزان برای پذیرش ابعاد مختلف بینافرهنگی، روحیۀ همکاری و هماهنگی را در هر کلاس و محیط آموزشی تقویت می کند. نویسندگان کتاب رویکرد بینافرهنگی در کلاس های آموزش زبان، با زبانی ساده، مفاهیم بنیادیِ مربوط به حوزۀ بینافرهنگی را مطرح می کنند، و با درنظرگرفتن رویکرد بینافرهنگی در فرآیند یاددهی-یادگیری زبان، فعالیت های آموزشی و طرح درس هایی کاربردی را به معلمان زبان ارائه می دهند. با ترجمۀ این کتاب خواهیم کوشید تا مخاطبان فارسی زبان علاقه مند به حوزۀ آموزش زبان-فرهنگ خارجی را با نظریه ها و مفاهیم کلیدی مرتبط با حوزۀ بینافرهنگی و همچنین با روش های کاربردی موثر جهت ادغام مفهوم بینافرهنگی در برنامۀ آموزشی، آشنا کنیم. این کتاب به طور ویژه بر اهمیت آگاهی و درک تفاوت های فرهنگی در تدریس تاکید می کند. چالش هایی را که معلمان در جهت بهبود عملکرد و پاسخگویی بهتر به نیازهای دانش آموزان با پیشینه های فرهنگی متنوع با آن مواجه می شو