محمدکاظم نظیری

بررسی پیشرفت های حاصل از کشورهای صنعتی نشان می دهد توجه به بخش صادرات و بهبود و توسعه آن یکی از عوامل اصلی تاثیر گذار بر قدرت اقتصادی و سیاسی آنها بوده است. در واقع راه رسیدن به توسعه پایدار عملا اصلاح ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است و نه سیاست های زودگذری که تنها برای مدت زمان کوتاه کشور را از بحران خلاص نماید. در بستر جهانی سازی اقتصاد، فناوری در بهبود و توسعه رقابت پذیری و رشد اقتصادی نقشی کلیدی ایفا می کند. صنعت فناوری بالا با رشد بسیار قدرتمندی که در تجارت بین الملل دارد و همچنین با برخورداری از پویایی بسیار بالا، در بهبود عملکرد بخش های اقتصاد نیز موثر است. در این میان کشورها، سازمان ها و بنگاه ها برای کاهش زیان های ناشی از تحولات جهانی و ادامه بقای خود و دستیابی به توسعه پایدار ناگزیر به پذیرش شرایط جدید و محیط رقابتی با بهره گیری از ابزارها و ساز و کارهای مختلف هستند. بدیهی است کشورها تنها با اتکا به ابزارهای سنتی و بدون بهره گیری از فناوری های جدید و رقابتی نمی توانند در صحنه رقابت توفیق لازم را به دست آورند. از این رو است که امروزه به کارگیری فناوری در تولید کالاها و خدمات به امری اجتناب ناپذیر تبدیل شده است.بهبود فضای کسب و کار و ارتقاء شاخص های آن همچنین از جمله یِ اقدامات ساختاری در کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. در میان سیاست هایی که در قلمرو سیاست های قیمتی قرار می گیرند و قادر به افزایش صادرات در دوره های خاص زمانی هستند تحلیل های مربوط به عوامل غیر قیمتی از جمله بهره وری، رقابت پذیری و از همه مهمتر بهبود فضای کسب و کار در گستره متغیر های غیر قیمتی قرار میگیرند که به مدد آنها تجارت خارجی و صادرات با فناوری بالا عملا در چارچوب اقتصاد توسعه مورد بحث قرار می گیرد. بنابراین، مقاله حاضر درصدد آن است که با استفاده از روش GMM در Panel Data رفتار صادرات با فناوری برتر کشورهای منتخب گروه G77 را در تاثیرپذیری از شاخص فضای کسب و کار طی دوره 2016-2007 بررسی نماید. نتایج نشان می دهد که فضای کسب و کار تاثیر مثبت و معناداری بر صادرات با فناوری برتر دارد.

بیمه عمر از مهمترین انواع رشته های صنعت بیمه و به عنوان یکی از شاخص های اقتصادی جوامع پیشرفته به شمار می رود. با این وجود طی سال های گذشته تقاضای بیمه عمر در سبد مصرفی خانوارهای اکثر کشورهای د رحال توسعه از جمله ایران از جایگاه مطمئن و با ثباتی برخوردار نبوده است. ایران از ضریب نفوذ بسیار پایینی نسبت به دیگر کشورهای جهان برخوردار می باشد، با اینکه بیمه عمر در بسیاری از کشورها از جایگاه مطلوبی برخوردار می باشد. این مطالعه با استفاده از داده های سری زمانی و روش خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی (ARDL) و یک مدل تصحیح خطا (ECM)، با استفاده از نرم افزار Microfit 4.1، به بررسی تاثیر فعالیت بیمه عمر بر رشد اقتصادی در ایران طی سال های 1390-1360 می پردازد. نتایج مطالعه بیانگر این است که بیمه عمر اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی ایران در کوتاه مدت و بلند مدت دارد. همچنین از دیگر نتایج تحقیق حاضر رابطه منفی و معنادار نرخ تورم بر رشد اقتصادی می باشد. متغیر نرخ سرمایه و نرخ بیکاری هم رابطه مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی خواهد گذاشت. همچنین بیمه غیر زندگی هم اثر منفی و غیرمعنادار بر رشد اقتصادی دارد.

یکی از دلایل بروز بیکاری ،نبود تناسب بین مهارت افراد و نیازهای موجود برای مهارت ئر جامعه است .این عدم تناسب دو نوع عدم تطبیق مهارت در بازار کار پدید .نوع اول بر اساس عدم تطبیق بین عرضه و تقاضا ی مهارت میباشد .بنابر نتایج تحقیق عدم تطبیق نوع اول برای زنان بسیار بالاتر از میزان میزان عدم تطبیق برای مردان در زمان یکسان میباشد.به طور کلی شاخص عدم تطبیق برای زنان حدود سه یا 4 برابر میزان مشابه برای مردان است

بر اساس نظریه سولو در چارچوب نظریات رشد برونزا، درصد بالایی از رشد اقتصادی به متغیر برونزا (پیشرفت فنی) نسبت داده می شود. زیرا طبق نتایج بدست آمده از مدل سولو اگر کشوری تولید سرانه اش 10برابر شده باشد، سرمایه سرانه آن بایستی1000برابر شده باشد اما عملا از نظر علمی این امر غیرمنطقی به نظر می رسید. لذا مدلهای رشد اقتصادی به دنبال بررسی عوامل موثر بر عامل پسماند یا بهره وری کل عوامل تولید می باشند. عامل پسماند همان دانش فنی یا دسترسی به فناوری می باشد. از اینرو براساس مدلهای رشد اقتصادی مهمترین عامل افزایش رشد تولید سرانه همان دستیابی به فناوری است که باعث رشد بلندمدت اقتصادی می شود. مطالعه حاضر برای ارائه نکات سیاستی مناسب برای سیاستگذاران کشورهای مورد مطالعه با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی پانل دیتا، به ارزیابی تاثیر بر شکاف فناوری کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه منتخب در بازه زمانی 2010-2000 می پردازد.

نوسان قیمت مسکن به دلایل مختلفی ایجاد می شود، عواملی که بر قیمت مسکن اثر می گذارند را می توان به دو دسته تقسیم نمود: عوامل بنیادی و عوامل غیربنیادی.یکی از عوامل غیربنیادی موثر بر قیمت مسکن بورس بازی است. در این مطالعه تلاش بر این است که رابطه بورس بازی و قیمت در دوره رونق و رکود بازار مسکن مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور متغیرهای قیمت مسکن، GDP ، نرخ بهره واقعی سپرده های بانکی، ذخیره مسکن، شاخص قیمت سهام و تعداد معاملات مسکن به عنوان شاخص بورس بازی درنظر گرفته شده است. تخمین مدل به کمک الگوی خود توضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) و همچنین جهت بررسی شوک ها و تجزیه واریانس از الگوی خود توضیح برداری (VAR) برای داده های فصلی سال های 86-1370 و با استفاده از نرم افزار, Microfit Eviews انجام شده است. نتایج تخمین قیمت مسکن حاکی از این است که سهم قابل توجهی از نوسانات قیمت مسکن توسط عوامل غیربنیادی قیمت مسکن توضیح داده می شود و متغیرهای سیاست پولی بعد از عوامل غیربنیادی متغیرهای مهم و موثر بر قیمت مسکن بوده اند. اثر نرخ بهره بر قیمت مسکن منفی و در دوره رونق قوی تر از دوره رکود می باشد. شاخص قیمت سهام، هزینه واقعی ساخت مسکن، ذخیره مسکن (موجودی مسکن) اثر مهم و معنی داری بر قیمت مسکن داشته است. همچنین تعداد معاملات مسکن که به عنوان شاخص بورس بازی انتخاب شده اثر مثبت و مهمی بر قیمت مسکن دارد. اثر بورس بازی بر قیمت مسکن در دوره رونق نسبت به کل دوره و دوره رکود بیشتر است. زیرا امکان و زمینه بورس بازی در دوره رونق بیشتر فراهم است. با افزایش بورس بازی در واقع تقاضای کاذب افزایش می یابد که افزایش تکانه ای قیمت مسکن را به دنبال دارد.