محمدسعید ایزدی

استادیار

تاریخ به‌روزرسانی: 1403/10/01

محمدسعید ایزدی

هنر و معماری / مهندسی شهرسازی

رساله های دکتری

  1. تبیین مدل زمینه گرایی خدمات اکوسیستم شهری با تاکید بر شبکه های زیرساخت سبز (موردپژوهی: روددره های شهر همدان)
    1402
    توسعه لجام گسیخته کالبدی- فضایی شهرها فشارهای سنگینی بر اراضی شهری و منابع اطراف آنها وارد کرده و موجب کاهش پوشش گیاهی، کاهش فضاهای باز و مشکلات جدی اجتماعی و زیستمحیطی شده است که از بین رفتن انسجام زیرساختهای سبز را به دنبال داشته است. چنین رخدادی توانسته است سبب تخریب، از دست رفتن پیوستگی، یکپارچگی و تنوع زیستی اکوسیستمهای طبیعی گردد. ضرورت توجه به شبکههای زیرساخت سبز همچون روددرهها درداخل شهرها میتواند موجب پشتیبانی از عملکردها و خدمات اکولوژیکی در شهرها گردد که در برنامهریزی استراتژیک شهرها موثر واقع میگردند، از سویی وجود چنین شبکههای زیرساخت سبز در شهرها خدمات اکوسیستمی بیشماری را ارائه میدهد که بهعنوان رویکردی مهم درجهت حفظ و بهبود رفاه انسانی و افزایش ارزشهای اکولوژیکی شهرها تلقی میشوند و در صورت از دست دادن آنها، قابل جایگزین نخواهند بود. در این راه، تبیین مدل زمینهگرا درخصوص خدمات اکوسیستم شبکههای زیرساخت سبز همچون روددرههای شهری، جهت هدایت برنامهریزی و مدیریت، نحوه حفظ و نگهداری، نحوه مواجهه و... ضروری است. نمونه مورد مطالعه در این رساله روددرههای شهر همدان است. روددرههای شهر همدان روزگاری ریههای شهر بودند و نقش کانالهای تهویه و توان طبیعی شهر همدان را ایفا میکردند؛ اما به دلیل غفلتها و بیاهمیت جلوه دادن چنین عناصر طبیعی ارزشمندی، این روددرهها امروزه مورد تجاوز گستردهای قرار گرفتهاند که از جمله آنها: تبدیل شدن به کانالهای فاضلاب، تجاوز به حریم و عرصه آنها، سرپوشیده شدن حجم فزایندهای از آنها و ...که سبب خدشهدارشدن هویت این عناصر ارزشمند گردیده است. رساله حاضر از نظر هدف کاربردی، راهبردی زمینهگرا، پارادیمی تفسیرگرا و به لحاظ نوع داده کیفی میباشد. از این رو، این رساله با هدف تبیین مدلی زمینهگرا درخصوص خدمات اکوسیستم شهری روددرههای شهر همدان بعنوان یکی از مهمترین شبکههای زیرساخت سبز موجود در شهر تدوین شده است، که میتواند تا حدود زیادی جایگاه و اهمیت این روددرههای شهری را با توجه به ویژگیهای ذاتی خود در خصوص خدمات اکوسیستمی موردارائه آنها نشان دهد. درراستای تحقق به هدف این رساله از روش نظریه زمینهای)گرندد تئوری( بهره گرفته شده است. برای این منظور با استفاده از مصاحبههای عمیق نیمه ساختار یافته از 07 تن از متخصصان،کاربران و بازدیدکنندگان بعنوان حجم نمونه و با روش
  2. واکاوی فرایند مکان سازی مبتنی بر مفهوم خردهفروشی موقت در عرصه عمومی
    1401
    امروزه شاهد گسترش مالها و مگامالها و مراکز خرید بزرگی هستیم که علیرغم هزینههای هنگفتی که ساخت این دست فضاها به شهر تحمیل میکند، در بسیاری موارد به دلیل شرایط اجتماعی، فرهنگی و... عملاً در جذب مخاطب چندان موفق نبوده و از رونق چندانی برخوردار نیست. این در حالی است که بررسی کیفیت محیطی ناشی از وجود خردهفروشی موقت در عرصههای عمومی، پدیدهای است که امروزه از منظر اقتصادی و اجتماعی مورد بحث و بررسی زیادی قرار گرفته است و توجه به جنبههای کیفی مکانی آن کمتر مورد کاوش قرار گرفته است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف، بر مطالعه نقش استقرار خردهفروشیهای موقت از نگاه ذینفعان و ذینفوذان در تغییرات کیفیت محیطی عرصه عمومی به عنوان بستر رویداد آنها، انجام شده و در پی یافتن پاسخ به "انواع خردهفروشی موقت چگونه به تولید مکانهای موفق در عرصه عمومی شهر میانجامد؟" به عنوان پرسش اصلی پژوهش میباشد. این پژوهش با رویکردی کیفی و با بهرهگیری از نظریۀ زمینهای )گراندد تئوری( انجام شده است. بر این اساس، با استفاده از تکنیک مشاهدۀ مستمر و انجام 47 مصاحبۀ عمیق و نیمهساختاریافته با کاربران و رهگذران، کسبۀ دائمی خیابان، شاغلین خردهفروشی موقت، متخصصان و مدیران شهری در یکی از پیادهراه چهارباغ عباسی، در شهر تاریخی اصفهان در ایران، مجموعه مضامین طی فرایند کدگذاری )باز، محوری و گزینشی(، گردآوری شده و با استفاده از نرمافزار Maxquda به منظور طبقهبندی منسجم و تعریف چارچوب سلسلهمراتب بین کدها و مضامین، از بطن آنها مقولاتی استخراج گردید. در نهایت، یافتههای این مطالعه شامل 141 کدباز )که در سطح انتزاعیسازی آن انجام شده است و در سطح سوم به 32 کد تقلیل یافت(، 7 کد محوری و یک مقولۀ هستهای )کد فراگیر( تحت عنوان "تولید و دگردیسی متناوب کیفیت محیطی" دستهبندی شده که در نهایت در قالب مدل زمینهای پژوهش ارائه گردیده است. این مدل زمینهای در واقع فرایند مکانسازی در یک عرصه عمومی را مبتنی بر استقرار خردهفروشیهای موقت در آن، تبیین مینماید. همچنین نتایج به » کنترل هدفمند و جریانساز « و » سنخیت فعالیتی « : پژوهش که در قالب هفت مقولۀ محوری آمده است عبارتند از به عنوان عوامل » ترکیب بصری موزون « و » تناسب زیستمحیطی ،» تعاملات اجتماعی چندجانبه « ، عنوان عوامل علی به عنوان پیامدهای فرایند. همچنین با توجه به مجموع » تحرک اقتصادی خردمقیاس
  3. تبیین ارتباط بین کیفیت های فضای باز عمومی و فعالیت بدنی
    1398
    فعالیت بدنی ناکافی به عنوان یکی از چهار عامل اصولی مرگ و میر در جهان شوناخته شودهاسوت. در ایران نیز سوبک زندگی بیتحرک و فعالیت بدنی ناکافی از عوامل مهم خطر بیماریهای واگیر اسووت و درصوود ایرانیانی که فعالیت بدنی کافی ندارند با روند رو به ر شد مواجه ا ست . انجام فعالیت بدنی به صورت منظم خطر ابتال به ب س یاری از بیماریهای غیرواگیر و بروز مرگ و میر را کاهش میدهد و منجر به ارتقاء سوالمت جسومانی و روانی میگردد. کاهش فعالیت بدنی غالبا ناشوی از عدم فعالیت در اوقات فراغت، رفتار بیتحرک در خانه و محل کار، و افزایش استفاده از انواع حمل و نقل غ یرفعال میباشد. به نظر میرسد یکی از مهمترین عوامل محیطی موثر بر رفتار فعالیت بدنی، فضوواهای باز عمومی و کیفیت آنها میباشوود. با توجه به اینکه امکان تغییر بس یاری از عوامل محیطی، که تاثیر آنها بر تحرک و سالمت افراد اثبات شده است، وجود ندارد و یا مداخله و تغییر آنها هزینه و دشواریهای فراوان بههمراه دارد، فضاهای باز عمومی، که امکان ایجاد آنها در مکانهایی از شهر که با کمبود فضاهای باز مواجهاند و امکان تغییر و ارتقاء کیفیت فضاها ی باز عمومی موجود با هزینههای بس یار کمتری امکانپذیر میباشد، میتوانند مهمترین عامل محرک تو سعه زندگ ی فعال شهر ی به شمارآ یند. بر این ا ساس پژوهش حا ضر ارتباط ب ین کیفیت ف ضاها ی باز عمومی و میزان فعالیت بدنی شووهروندان را مورد مطالعه قرار دادهاسووت تا با اسووتفاده از تحقیقات و تجارب موفق، کیفیتهای موثر بر فعالیت بدنی را ا ستخراج و بومیی سازی نموده و از طریق برر س ی و سنجش آن ها در نمونههای موردی، به ارائه مدلی برازنده و بومی در خ صوص رابطه بین ف ضای بازعمومی با فعایت بدنی بپردازد.بهمنظور انجام پژوهش در بخش نظری از شیوه مرور نظاممند با ا ستفاده از تکنیک تحلیل محتوا و متا سنتز یافته ها ا ستفاده شده ا ست و همچنین با ا ستفاده از م صاحبه با خبرگان نتایج بهد ست آمده بومی سازی گ شته ا ست. در بخش تج ربی که به منظور آزمون یافتههای حا صل از مطالعات نظری انجام شده، از نقشه، مشاهده و پرسشنامه برای گرداوری داده ها و از آزمونهای آماری توصیفی و آزمون های آماری استنباطی نظیر آزمونهای همبستگی و رگرسیون گام به گام برای تحلیل داده ها استفاده شده و در نهایت با استفاده از مدل هی معادالت ساختاری چگونگی رابطه بین متغیرهای پژوهش تبیین گ شته
  4. مورفولوژی شهری پایدار: تدوین معیارها، الگوها و مدل های فرم شهری در اقلیم نیمه خشک بر اساس دیدگاه کارایی انرژی
    1396
    امروزه با تغییر مشخصات طبیعی شهرها در روند شهرسازی و توسعه شهری، شاهد تغییرات چشمگیر و مشخص اقلیمی و آب و هوایی در مقیاس خرد یا محلی، مقیاس میانی و حتی مقیاس کلان شهری هستیم. فرم شهر و اجزاء و عناصر تشکیل دهنده آن، تاثیر بسزایی بر ویژگی های خرد اقلیم محلی و نیز مصرف انرژی در بخش ساختمان دارد که علی رغم ضرورت و اهمیت موضوعی در شرایط کنونی کشور ما، کمتر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. اغلب پژوهش های انجام شده در خصوص بهینه سازی مصرف انرژی در بخش ساختمان، تنها به مطالعات ساختمان های منفرد و اجزاء و عناصر تشکیل دهنده آن محدود شده و کمتر به تامین کیفیت آسایش حرارتی در فضاهای داخلی و خارجی با توجه به ویژگی های پیکره بندی و چیدمان توده ها و فضاهای شهری پرداخته شده است. لذا پژوهش پیش رو با بررسی پیشینه موضوع در ادبیات جهان و ایران، به دنبال شناسایی معیارهای عام طراحی بافت های شهری انرژی کارا و فضاهای شهری همساز با اقلیم در مقیاس طراحی شهری (قطعات ساختمانی، بلوک های شهری و ساختار فضایی) و ارزیابی فاکتورهای فوق در ارتباط با شرایط اقلیمی نیمه خشک (شهر اصفهان) است. این مطالعات در قالب بررسی گونه شناختی (گونه های غالب بافت مسکونی شهر اصفهان)، ترسیم و شبیه سازی مدلها با استفاده از نرم افزارهای محاسبه مصرف انرژی (دیزاین بیلدر)، ارزیابی آسایش حرارتی (انویمت) و بررسی نحوه پیکره بندی فضایی ( نرم افزار اسپیس سینتکس)، به تحلیل کارایی انرژی در گونههای مختلف فرم ساختمانی، بلوکهای شهری و ساختار فضایی بافت سکونتی می پردازد. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش پیش رو، ویژگیهای ناشی از همسایگیها و همجواریهای قطعات ساختمانی (ویژگی های بلوک های شهری) نسبت به ویژگیهای ساختمانهای منفرد تاثیر بیشتری بر مصرف انرژی و نیز کارآیی انرژی دارد. از دیگر نتایج این پژوهش می توان به این نکته اشاره نمود که؛ کاهش مصرف انرژی جهت سرمایش فضاهای داخلی در فصول گرم سال، بیش از انرژی مصرفی جهت تامین روشنایی و گرمایش در زمینه دستیابی به کارآیی انرژی در بخش ساختمان های مسکونی حوزه مطالعاتی حائز اهمیت است. با تحلیل فاکتورهای فرم شهری پایدار، کارآیی انرژی در این بخش به شدت تحت تاثیر عوامل مورفولوژیکی است که در این میان اتصال و همردیفی توده های ساختمانی و پیروی از الگوی غالب بافت در مقیاس بلوک های شهری (وجود بلوک های شهری همگن)
  5. نقش پیکره بندی فضایی بر امنیت سکونتگاه های غیررسمی، نمونه مطالعه: سکونتگاه های غیررسمی شهر همدان
    1396
    چکیده: سکونتگاه های غیررسمی یکی از اصلی ترین کانون های مساله دار شهری هستند که در حال حاضر سیاست های توانمندسازی و بازآفرینی برای آنها در دستور کار قرار دارد. پژوهش حاضر نیز با تاکید بر دو معضل کلیدی در این گونه محلات یعنی پیکره بندی فضایی نامناسب و امنیت پایین، تلاش نموده است ارتباط میان آنها را مورد بررسی قرار داده تا مناسب ترین شیوه مداخله برای دستیابی همزمان به اهداف بازآفرینی و ارتقاء امنیت آنها به دست آید. از همین رو، پس از تدوین چارچوب پژوهش، مطالعه بر روی پنج سکونتگاه غیررسمی در شهر همدان (به عنوان نمونه های مطالعاتی) صورت پذیرفته است. بر این اساس، از یکسو عوامل اصلی امنیت محیطی در محلات به کمک پرسشنامه و با مدل تحلیل عاملی شناسایی گردیده و از سوی دیگر، پیکره بندی فضایی محلات با مدل چیدمان فضا تحلیل شده اند. در ادامه روابط این دو دسته عوامل بر اساس رگرسیون خطی و نیز منحنی های برآورد مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد سکونتگاه های غیررسمی نه تنها به لحاظ ساختار و بافت درونی بلکه به لحاظ ارتباط با ساختار و استخوانبندی شهر نیز دارای تفاوت ها و محدودیت های متعدد هستند و لذا مداخله و اصلاح در پیکره بندی فضایی گام موثری در بازآفرینی آنها خواهد بود. از سوی دیگر، در بررسی شاخص های مختلف امنیت محیطی در محلات غیررسمی، ویژگی های ساختاری آنها جزو اولویت های اصلی ارتقابخشی بوده اند. بنابراین تغییر در پیکره بندی محلات چه به لحاظ نتایج آن در حوزه بازآفرینی و چه از نظر آثار آن بر امنیت، راهبردی موثر و مثبت خواهد بود. البته نحوه و میزان مداخله برای هر محله متفاوت از سایر محلات است و باید عواملی همچون «نوع جرایم»، «منشا و محل اسکان عاملان جرایم»، «میزان اختلاف پارامترهای پیکره بندی محله با میانگین شهر»، «میزان همگنی بافت کالبدی و اجتماعی محله» و غیره در فرایند ساماندهی پیکره بندی فضایی محلات مورد توجه قرار گیرند.

پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد

  1. بازخوانی برهم کنش محیط طبیعی و مصنوع و ارائه الگوهای طراحی آن: نمونه موردی : شهر قزوین و باغستان های پیرامونی آن
    1400
    بشر امروز در سایه پیشرفت فناوری توانسته است موانع بیشماری را کنار بزند و به حقایق فراوانی دست یابد، اما در این میان، مشکلات و مسائلی پیچیده تر شده است. بسیاری از معضلات که وی با آن ها روبروست در ارتباط با زندگی شهرنشینی او می باشد؛ بطوری که سکونت در شهر علی رغم تمامی مزایای رفاهی که به همراه دارد برای انسان مشکلاتی از جمله اضطراب، نگرانی از آینده و آوارگی را به ارمغان آورده است. مسائل زیست محیطی یکی از مهم ترین مسائلی هست که توسعه شهرنشینی در ایجاد آن نقش موثری داشته است به گونه ای که توسعه بی رویه کالبد شهرها موجب تخریب عناصر طبیعی بسیاری در درون و بیرون شهرها شده است. ساخت شهرها در گذشته با الهام از طبیعت دارای نظامی سازگار و هماهنگ با بستر طبیعی بود به گونه ای که با وجود تمامی محدودیت ها و بحران هایی که در طول زمان با آن ها مواجه بودند با رویکردی سازگار با طبیعت این تهدیدها را به فرصت تبدیل می نمودند. اما شهرهای معاصر غالبا شهرهایی با ساختارهای ناپایدار هستند و علی رغم تجهیز شدن شهرها به توانایی های تکنولوژیکی پیشرفته، جوامع شهری در ایجاد سکونتگاهی پایدار ناتوان مانده اند. یکی از مهمترین علت های این ناپایداری عدم وجود درک صحیحی از چگونگی تعامل شهر با محیط طبیعی که آن را در برگرفته می باشد. شهر قزوین با باغستان های پیرامونی آن یکی از نمونه های متعالی تعامل محیط طبیعی و محیط مصنوع می باشد که در نتیجه برهم کنش پایدار شهر با طبیعت پیرامونی آن ایجاد شده است. هدف های اصلی که در این پژوهش دنبال شده است موارد زیر می باشند: • بررسی چیستی و چگونگی محیط طبیعی و محیط مصنوع • تبیین اصول طراحی موثر بر تعاملات پایدار محیط طبیعی و مصنوع • ارائه راهکارهایی برای افزایش سطح اتصال میان محیط طبیعی و مصنوع در شهر قزوین
  2. ارزیابی مولفه های سازنده سازمان فضایی شهر و تاثیر آن بر کیفیت زندگی شهروندان، مورد پژوهش: محله جوادیه در منطقه 16تهران
    1400
    با رشد شهرنشینی و گسترش یکباره شهرها سازمان فضایی شهرها دچار نارسایی هایی در مقابله با افزایش جمعیت شهرها شدند. سازمان فضایی شهر به مثابه یک ظرف و استفاده کنندگان از آن همانند مظروف، تاثیر بسزایی بر روی یکدیگر دارند. توجه به مولفه های سازنده سازمان فضایی شهر از آن جایی اهمیت مییابد که این ساختار رابطه مستقیمی با کیفیت محیط و بطبع آن کیفیت زندگی شهروندان دارد. مسائل و مشکلات گسترده ای که شهروندان با آن روبرو هستند ضرورت توجه و نیاز به فضاهای عمومی و محیط مسکونی با کیفیت در عرصه محلات شهری بیش از پیش اهمیت مییابد. یکی از مهمترین معیارها و شاخص های ارزیابی سازمان فضایی شهر کیفیت محیط به طور عام و کیفیت زندگی شهروندان به طور خاص می باشد. کیفیت زندگی در فضای شهری که مولفههای مختلف از جمله عرصهی محلات و سکونت، شبکه حمل و نقل، شبکه معابر و فضای عمومی، عرصه های فعالیت و فراغت، زیرساختهای شهری و عرصهی خدمات روبنایی را شامل می شود از مهمترین مسائلی است که نیاز است در طراحی وبرنامهریزی سازمان فضایی شهری مورد توجه قرار گیرد، چرا که ارتقاء کیفیت آن می تواند تاثیرات مثبت روحی روانی در زندگی شهرندان داشته باشد. پژوهش حاضر به لحاظ روش شناسی از نوع تفسیری_تحلیلی است و با توجه به هدف خود که ارزیابی مولفه های سازنده سازمان فضایی شهر و تاثیر آن برکیفیت زندگی شهروندان است در زمره پژوهش های کاربردی قرار می گیرد که تلاش دارد تا به روش اسنادی کتابخانه ای مبانی نظری مرتبط با موضوع و در نهایت مولفه های کیفیت زندگی در فضاهای عمومی را تبیین نماید و پس از انتخاب روش مناسب، وضعیت این شاخص ها را در محله جوادیه منطقه 16تهران به عنوان محله ای واجد شرایط طراحی و ساماندهی مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد. روش تحلیل در این پژوهش آزمون کای اسکوئر می باشد که اطلاعات آن با استفاده از ابزار مصاحبه و مطالعات میدانی از بین 60نفر از ساکنین و متخصصان و مدیران شهری جمع آوری گردیده است. نتایج حاصل از مطالعات میدانی نشانگر برخی مشکلات و برخی مزیت ها در محدوده مورد مطالعه می باشد اما نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات نشان می دهد که وضعیت این محله به لحاظ برخورداری از شاخص های کیفیت زندگی مطلوب نبوده و میزان رضایتمندی از آنها متوسط و تاحدودی کم می باشد
  3. بازخوانی نقش، عملکرد و ماهیت زیرساخت های سبز شهری و کاربست آن در باز زنده سازی مادی های شهر اصفهان
    1399
    رشد روزافزون شهرها و افزایش جمعیت آنها، معضلات مختلفی را برای محیطزیست شهرها به وجود آورده و اهمیت زیرساختهای سبز بهویژه ساختارهای سبز موجود و کهن را نیز افزایش داده است و به همین دلیل امروزه شاهد تلاشهایی در جهت حفاظت و باززندهسازی این زیرساختهای سبز هستیم. متاسفانه نگاه صرف به بعد زیستمحیطی و عدم توجه به سایر ابعاد طراحی یک زیرساخت سبز شهری سبب گشته است که این ساختارها مورد استقبال مردم قرار نگیرند؛ که این امر خود باعث کاهش توجه و عدم رسیدگی به آنها درگذر زمان میشود. مادیهای موجود شهر اصفهان نیز بهمثابه بخشی از زیرساخت سبز شهر بخش جداییناپذیری از پیکر طبیعی شهر، بستر جوی و جویبار زنده و سلامت، دالان هوای پاکیزه و پناهگاه پرندگان و از همه مهمتر بستر پیوند زندگی شهری با طبیعت و هویت شهر و شهروندان به شمار میروند و اصفهان را تبدیل به باغشهری زیبا کردهاند که بر تمامی جنبههای کمی و کیفی زندگی مردم تاثیر گذاشته است و به همین جهت بیتوجهی به آنها موجب محو این ارزشهای محیطی میشود. متاسفانه مادیها در سالهای اخیر خاصیت و کارکرد گذشته خود را ازدستدادهاند و به علت عدم توجه به این زیرساختهای سبز تاریخی ارزشمند، روزبهروز بخشی از هویت و تاریخ اصفهان به دست فراموشی سپرده میشود. رگهایی که شاخصه و متمایزکننده شهر اصفهان از سایر شهرهای ایران است از دایره زندگی شهری جدا افتادهاند و علیرغم پتانسیل بالای آنها، تبدیل به فضاهای دور از هیاهوی شهر شدهاند. تحقیق حاضر باهدف بازخوانی نقش، عملکرد و ماهیت زیرساختهای سبز شهری و کاربست آن در باززندهسازی مادیهای اصفهان به کمک ارائه اصول و پیشنهادهای کاربردی تدوین گردیده است. این تحقیق توسط اهدافی همانند حفظ و ارتقای زیرساختهای سبز در شهرها، تلاش برای بازخوانی نقش، عملکرد و ماهیت زیرساختهای سبز شهری شهر اصفهان، حفظ و ماندگاری مادیها بهعنوان یکی از اصلیترین زیرساختهای سبز شهری اصفهان و ارائه یک چارچوب علمی پیشنهادی جهت باززندهسازی مادیهای اصفهان حمایت میشود و بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، به استخراج شاخصهای تاثیرگذار بر روند باززندهسازی زیرساختهای سبز شهری بپردازد و با تاکید بر چگونگی بازگرداندن کیفیت و نقش ازدسترفته زیرساختهای طبیعی شهر اصفهان به کمک باززندهسازی مادیهای شهر اصفهان میتواند به سوالات اصلی پژوهش (نقش زیرساختهای سبز شهری
  4. تدوین اصول هم پیوندی ساختار کهن با سازمان فضایی-اجتماعی معاصر: نمونه موردی باززنده سازی ، استخوان بندی تاریخی شهر ملایر
    1399
    توسعه شهرها به طور مداوم با ظهور پدیده های مختلف همراه می باشد. آثار فضایی-اجتماعی در شهرهای معاصر ناشی از نادیده گرفتن فرآیند انسجام در عناصر شکل شهر و بی توجهی به استخوان بندی بافت تاریخی می باشد: رشد شهرها در مقیاس کلان، احداث بلوک های ناپیوسته، پراکندگی ساختمان های بلندمرتبه در فضاهای وسیع و بدون شکل، فقدان پیوستگی فضایی، گسستگی ارتباط فضایی عناصر مختلف با یکدیگر و با بافت شهری پیرامون آن، تفکیک ساختارها به لحاظ تفکیک عملکرد ها، فقدان سلسله مراتب قلمروهای عمومی، تضاد میان الگوهای مختلف و تمایز آشکار میان نو و کهنه که شهر را همچون پاره های از هم جدا شکل داده است. به همین سبب است که میزان ارتباط ساکنین شهر با شهروندانش رو به افول می نماید. در این میان شهر های گذشته دارای آرایشی بودند که عناصر، آن را با یکدیگر و با کل شهر پیوند می داده است. برخی با بازگشت به گذشته و فارغ از همه ی تحولاتی که در این قرن رخ داده سعی در تکرار و تقلید از شهرهای گذشته داشته اند و برخی با برنامه های نوسازی و طرح های کالبدی به دنبال پاسخی برای مسائل ذکر شده در بالا برمی آیند. حفاظت از بافت تاریخی و از سوی دیگر نوسازی با مداخلات مستقیم دو رویکرد اساسی در مواجهه با بافت تاریخی می باشند. لذا هدف این پژوهش ضمن مرور دیدگاه ها و نظریات و تجارب دنیا پیرامون موضوع، اقتباس اصول و قواعد پیوند دهنده ی شهر و انطباق آنها با حیات دگرگون شده ی شهر معاصر می باشد. در اینجا سوالات زیر مطرح می شود الگوی ساختاری شهرهای قدیمی ما چگونه بوده اند ؟ چرا باید به الگوی ساختاری شهرهای قدیمی توجه بشود؟ چگونه می شود الگوهای ساختاری قدیم را با زندگی معاصر هم پیوندکرد؟ این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی است و از طریق مطالعه اسناد و مشاهدات میدانی ، تحلیل محتوای کیفی و بررسی تجارب به چهارچوب مفهومی ای می رسد . در این راستا بافت تاریخی شهر ملایر به عنوان مورد پژوهی ارائه می گردد. روند رشد و توسعه شهر ملایر همچون بسیاری از شهرهای ایرانی از یک هسته ی اصلی تشکیل شده که در گذر از ادوار تاریخی و رسیدن به نقطه ی کنونی شهر در می یابیم شهر ملایر نیز از گزند ناملایمتی های نسنجیده در امان نبوده و نیازمند بازآفرینی شهری بخصوص در بخش تاریخی شهر و ایجاد هم پیوندی میان ساختار کهن با سازمان فضایی و اجتماعی شهر معاصر می باشد. که از نقطه نظر
  5. تبیین نقش رویداد های اجتماعی در افزایش حضور پذیری مردم در فضاهای عمومی شهری، نمونه موردی: پیاده راه چهارباغ عباسی اصفهان
    1398
    در دهه های گذشته شهر ها به عنوان مکانی جهت جولان وسایل نقلیه بودند، پس از کم رنگ شدن نقش مردم در فضاهای عمومی شهری متخصصین این حوزه به دنبال بازگرداندن مردم به عصر شهر بر آمدند. از جمله اقداماتی که در این راستا انجام گرفت پیاده راه کردن محور های خاص بود. به همین جهت تنها تعریف مسیر محدوده شده به سواره حائز اهمیت نبود بلکه پذیرش فضا و حضور مردم هدف اصلی است. یکی از راهکار های جذب مردم به فضای عمومی شهری برنامه ریزی و بسترسازی جهت برگزاری رویداد های اجتماعی است. چهارباغ اصفهان به عنوان شاه رگ حیاتی شهر بعد ازپیاده راه شدن یک سیر نزولی را پیش گرفته بود، دغدغه پژوهشگر احیاء این شاه رگ به کمک برگزاری رویداد های اجتماعی است. پس از بررسی منابع و مقالات انجام شده در این زمینه، خلاء منابعی که رویدادپذیری را در فضاهای عمومی شهری بالاخص پیاده راه های شهری بررسی کرده اند، احساس می شد. بر این اساس ارائه یک چارچوب قطعی تنها بر اساس مبانی نظری کاری با اعتبار کم محسوب می گردد. در نتیجه تصمیم محقق براین شد که با استفاده از مصاحبه عمیق و بررسی تحلیل آنها به یک چارچوب تحلیلی یا زمینه ای برسد. با توجه به ماهیت تحقیق، با یک پژوهش کیفی سروکار داریم و با استفاده از Granded Theory به تحلیل مصاحبه ها می پردازیم. همچنین اهمیت شناخت کامل محدوده جهت ارائه راهکار های زمینه ای مطرح می گردد.
  6. ارتقا سطح کیفیت زندگی شهروندان در چارچوب سیاست بازآفرینی:تدوین چارچوب برنامه ارتقای کیفیت رودخانه کارون
    1398
    موضوع مورد بررسی تحقیق ما در حوزه رودخانه کارون واقع در شهر اهواز می باشد. در حال حاضر بزرگترین مشکل شهر اهواز نابسامانی رودخانه کارون، آلودگی آب و رودکناره،اخلال در کارکرد رودخانه به عنوان یک فضای عمومی جهت تجمع و رخداد رویداد های جمعی،عدم جذب گردشگر می باشد که این مسئله به خودی خود باعث کاهش کیفیت آب و هوا،مهاجرت ،مشکلات بهداشتی و خشکسالی می شود. لذا در این پژوهش با مطرح کردن سوالات، پیش فرضی تبیین می گردد و در طی مسیر پژوهش تایید و یا رد می شود. پیش فرض اصلی این تحقیق مبتنی بر ارزیابی کیفیت های رودخانه و اثر حیات بخش بازآفرینی آن بر شهر و کیفیت زندگی مردم می باشد. همچنین هدف دیگر این پژوهش که در راستای هداف اصلی می باشد نیز شامل ارتقاء کیفیت های محیطی رودخانه و بازآفرینی آن به جهت افزایش سطح کیفیت زندگی شهروندان و همچنین بازگرداندن جایگاه رود در شهر به جایگاه قدیم خود می باشد. در این پژوهش پدیده بازآفرینی در رودکناره کارون در خلال چهار بعد زیست محیطی، اجتماعی، خدماتی و اقتصادی صورت می پذیرد که در نهایت این پژوهش به ده یافته نهایی به عنوان راهکار های بازآفرینی منجر به افزایش سطح کیفیت زندگی شهروندان دست یافته است که هرک یک از این یافته ها دارای اولویت بندی و وزن هستند که سه مورد از مهم ترین و سنگین ترین آن ها شامل "محدودیت ترافیک و تمرکز بر پیاده مداری"، " ایجاد تمهیدات آسایش اقلیمی" و " تشکیل سمن ها و ایجاد مشارکت میان مردم و دولت" می باشد که این سه مورد نیز طبق نظر متخصصین،مهم ترین عوامل موثر بر کیفیت زندگی شهروندان می باشند. در صورت تداوم شرایط موجود رودکناره کارون روز به روز باعث دفع بیشتر شهروندان و گردشگردان و نارضایتی از محل سکونت خود می شود.
  7. بازطراحی فضاهای شهری بر مبنای ارتقاء تاب آوری اجتماعی در شهر آق قلا (نمونه موردی فضای شهری محور باهنر، معلم و فضاهای پیرامونی)
    1398
    در چند دهه گذشته شاهد افزایش رخداد بحرانهای شهری هستیم که از جمله دلایل آن تغییر چرخههای محیط زیستی و همچنین وجود چالشهای اجتماعی برشمرده میشود. اثرات این بحرانها در مناطق شهری که آسیبپذیرتر هستند بهطور شاخصتری نمود پیدا کرده است.بیانیه ها (مطالعاتی در بحث های توسعه پایدار/تحقیقات اخیر بر جنبه های تاب آوری تاکید بیشتری دارند. در همین راستا، راهکارهایی در قالب مفاهیم و چارچوب توسعه پایدار به منظور مقابله با این دست از بحرانها در مناطق آسیبپذیر شهری ارائه شد که از میان آنها مقوله تابآوری شهری با توجه به اصول کارکردی جای داده در خود تا حد زیادی بارزتر و برجستهتر شد. از میان ابعاد مقوله تابآوری، بعد تاب آوری اجتماعی با ظرفیتهای اجتماعی محدودههای شهری در ارتباط است. باتوجه به تاریخچه مطالعات انجام شده در این زمینه فقدان مطالعات شامل روابط میان فضاهای شهری و تاب آوری اجتماعی مشهود است لذا در همین راستا، این پژوهش در پی دستیابی به سازوکار چگونگی اثرگذاری فضاهای شهری بر شکلگیری تاب آوری اجتماعی پس از بلایای طبیعی با مورد پژوهی سیل فروردین سال 98در شهر آق قلا میباشد. برای رسیدن به این هدف پس از مرور ادبیات نظری، مدل مفهومی پژوهش شکل گرفت و سپس پرسشنامهاین مطالعه به صورت ساختاریافته و پنج گزینهای تبیین و طراحی شد. تحلیل مدل مفهومی پژوهش با توجه به دادههای استخراج شده از پرسشنامهها با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری انجام پذیرفت. نتایج این تحقیق نشان داده است که بحرانیترین مسیر شکلگیری تاب آوری اجتماعی بر مبنای خوانش ذهنی شهروندان آق قلایی از شامل کالبد، فعالیت، سرمایه اجتماعی و انسجام اجتماعی میباشد
  8. الگوشناسی فضایی-کالبدی بافت محلات سنتی با تاکید بر تاب اوری محیطی( نمونه موردی: محلات سنتی شهر همدان)
    1398
    گسترش لجام گسیخته شهرها طی دهه های اخیر موجب ناکارآمد ساختن بخش های گسترده ای از ساختار و سازمان فضایی شهرها و افت میزان تاب آوری در آنها شده است. سیاست های متعددی در رویارویی با مسئله افت کیفیت محیطی، میزان تاب آوری شهرها و به ویژه در نواحی درونی آنها مطرح و برنامه های گوناگونی در این خصوص به اجرا درآمده اند. این پایان نامه با مروری بر دیدگاه ها و نظریات این رویکرد جدید به معرفی تجارب برتر در این حوزه می پردازد. در تبیین و تشریح ابعاد و ویژگی های تاب آوری محیطی، روش تحلیل نظری، مقایسه تجارب و تفسیر یافته های این دو بخش از یک سو، بررسی میدانی و نرم افزاری به وسیله روش چیدمان فضا(بررسی عوامل اتصال، هم پیوندی، عمق ، بی نظمی و خوانایی) به وسیله نرم افزار دپس مپ برای اندازه گیری میزان تاب آوری کالبدی در سه محله مورد مطالعه و استفاده از نرم افزار اکوتکت برای اندازه گیری میزان تاب آوری زیست محیطی در هر سه محله انجام گردیده است. این پژوهش می کوشد تا با اتکا به دانش اخیر طراحی شهری، رویکرد تاب آوری شهری را در حوزه محیطی آن به عنوان راه حلی جامع و چند جانبه برای مداخله مد نظر قرار داده و تبیین کند. از سوی دیگر این رویکرد، خود مستلزم طی فرآیند جامع، فراگیر و چند بعدی است، برای تحقق موفقیت آمیز آن نیاز به صرف وقت، هزینه و انرژی زیادی است. بدین منظور هدف اصلی رساله حاضر ارائه راهکارها و عواملی است که در تاب آوری محلات سنتی عمل کرده و موجبات بسترسازی، تسهیل و کاهش صرف انرژی در این فرآیند را فراهم آورد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که مقیاس، کارکرد، موقعیت و نوع اقدام می تواند عامل تعیین کننده ای بر میزان کارایی، کارآمدی و تاثیرگذاری در فرآیند تاب آوری محیطی باشد. در مورد نمونه های موردی لازم به ذکر است که بررسی تطبیقی میان آن ها کمک شایانی به نحوه عملکرد تاب آوری محیطی در بافت محلات سنتی می کند. تفاوت های ماهوی موجود در هریک از محلات کبابیان، حاجی و آقاجانی بیگ راهنمای خوبی در جهت اثربخشی هرچه بیشتر تاب آوری محیطی محلات می باشد. بر این اساس وجه غالب هریک از محلات نشان از سمت و سوی اقدامات آتی را روشن می سازد. بنابراین در محلاتی که از الگوی مرکز گرا پیروی می کنند از میزان تاب آوری محیطی بالاتری نسبت به سایر محلات برخودار هستند، بنابراین می توان عنوان کرد محله کبابیان به ه
  9. تدوین چارچوب طراحی زیرساخت سبز به منظور هدایت توسعه شهری؛ نمونه موردی: شهر همدان
    1398
    در حال حاضر که شهرها رو به سوی پراکندگی آورده و در حال توسعه بی رویه به سوی فضاهای باارزش طبیعی هستند، این ارزشمندترین میراث طبیعی را با شرایط ناگواری روبه رو ساخته اند. از این رو معضلات زیست محیطی از مهمترین دغدغه های اخیر در میان متخصصان و حرفه مندان مسائل شهری بوده است. «زیرساختهای سبز شهری»، به عنوان یکی از راه حلهای نوین در حوزه توسعه شهری به منظور تضمین کیفیت محیط زیست شهری، در اندیشه حفظ ارزشمندی های محیط برای آینده گان می باشد. مساله اینجاست که شهرهای کنونی روز به روز در حال گسترش بدون برنامه ریزی، ناسازگار با طبیعت و پراکنده به هر سو میباشد. این امر از طرفی با تکه تکه کردن پهنههای سبز و یا قطع مسیر ارتباطی آنان، میراث طبیعی ارزشمند را به ورطه نابودیکشانده است. همین امر موجب طرح مساله زیرساختهای سبز شهری از طرف گروهی از متخصصان و محققان آمریکایی در دههی 90گردیده است. این گروه راه مناسب برای بهبود اوضاع کنونی شهرها را طراحی و ایجاد زیرساختهای سبز شهری معرفی کردهاند. شبکه زیرساخت سبز شهری با ارائه شبکهای از دالانها و پهنههای مرتبط باهم، مانع از تجزیه لکههای سبز شده و از توسعه شهر به سمت این لکهها جلوگیری میکند. از این رو این زیرساخت با کارکرد زیست محیطی و اجتماعی مناسبی که در شهرها ایجاد میکند؛ میتواند به عنوان یک الگوی مناسب برای هدایت توسعه به خارج از پهنه های سبز و حفظ آنان مورد استفاده قرار گیرد. این پژوهش ماهیتاً کیفی است و برای انجام آن از دو روش و راهبرد پژوهشی استفاده شد. ابتدا در بخش نظری، با توجه به ضرورت تولید دانش در این حوزه برای مخاطب فارسیزبان، با بررسی تعاریف موجود در زمینه زیرساختهای سبز شهری در چارچوب روش «تحلیل محتوا»، مهمترین مفاهیم و مضامین در این نظریه واکاوی و طبقه بندی شده تا معیارهای بومی برای توسعه زیرساختهای سبز شهری تعریف گردد. در این بخش، روش جمع آوری دادهها براساس جستجوی منظم کلمات کلیدی در پایگاه های داده های علمی معتبر خارجی و منابع مکتوب لاتین بود. در بخش دوم پژوهش، با به کارگیری«مدل تجزیه و تحلیل الگوی کامل چشم انداز» با مدل «لکه-دالان-زمینه» ،1سه عنصر اصلی تشکیل منظر با عناوین لکه، دالان و زمینه به منظور تشخیص شبکه زیرساخت سبز مشخص شد. سپس «الگوی اتصالپذیری زیست محیطی» منطقه مورد مطالعه ابتدا با شناخت موانع موجود و تعیین شاخص
  10. طراحی همساز با طبیعت (رویکرد اکولوژیک با محوریت فضاهای عمومی شهرتاریخی صحنه)
    1398
    ارتباط و در هم تنیدگی مباحث مرتبط با ابعاد اجتماعی ،اقتصادی و زیست محیطی، در طراحی عرصه ی عمومی ضرورت استفاده از روش هایی با ماهیت کیفی برای درک مساله وتبیین علمی آنها را می طلبد. در این رساله سعی گردید تا با مراجعه به دو محله پاچمن ومولوی (بافت قدیمی - میانی) ،که در همجواری رودخانه ی شهر صحنه قراردارند، در چارچوب روش گروه بحث ، فهم کاملی از مسائل مرتبط با کیفیت زندگی و محیط طبیعی و فضاهای عمومی حاصل آید وبا دسته بندی واولویت بندی کردن مسائل بیان شده و ارتباط دادن آنها با سایر متغییرهای موثر در این امر، راه حل های پیشنهادی از گروه های هدف منتج گردد. در این راستا توجه به مسائل تک بعدی بودن زیرساختهای شهر مهم تلقی شد و گفت وگو ها در جلسات بیشتر به سمت توجه هم زمان به زیرساخت های سبز و زیرساخت های اجتماعی گردید. در نتیجه در این رساله بیان گردید که برای داشتن فضای عمومی اکولوژیک،باید به باز تعریف زیرساختهای شهری به صورت زیرساختهای چند عملکردی، چند بعدی ودوست دار طبیعت، توجه گردد.
  11. تبیین نقش طراحی شهری در کاهش فقرشهری با مشارکت ساکنین؛ نمونه موردی: برنامه توسعه قلمرو عمومی درمحله "شیخ آباد" شهر قم
    1397
    فقر به عنوان یک پدیده چند بعدی در شهرهای قرن 21 به شکل های مختلف ظهور و بروز پیدا می کند. یکی از این موارد به وجود آمدن سکونتگاه های اولیه و غیررسمی و یا به عبارت صحیح تر و به قول دکتر پیران، محلات هدف بازآفرینی شهری هستند که در سال های اخیر به رسمیت شناخته شده و استراتژی های مختلفی از قبیل اعطای حق مالکیت مسکن (ارائه سند رسمی) و سیاست های متعد ارائه خدمات در طی زمان به کار رفته اند و زیست در این محیط را بهبود بخشیده اند. بهترین رویکرد مواجهه با سکونتگاه های غیررسمی رویکرد مشارکتی است که متاخرترین رویکرد نیز می باشد. ارائه خدمات، هر چند موجب گسترش عدالت در شهر هست اما نتوانسته روابط اجتماعی و اقتصادی پایدار در این محلات را به وجود آورند. راهبردهای مختلفی برای استفاده از مشارکت شهروندان وجود دارد، یکی از بهترین فضاها برای جلب مشارکت مردم و تاثیر آن ها در طراحی قلمروهای عمومی هستند. راهبرد تحقیق در این پژوهش راهبرد کیفی با رویه های : مصاحبه، مشاهده و برداشت است. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که لازمه دگرگونی در این محلات، سیاست پروژه محرک توسعه است. برای داشتن یک طراحی محرک توسعه موفق در یک سکونتگاه غیررسمی دارا بودن دیدگاهی یکپارچه و شبکه گرا لازم است، برای تحقق این مهم لازم بود که نگرش اجتماعی، فرهنگی و مردمی به فضا تبدیل شود و حرکتی پویا ایجاد تا محله را از نو بیافریند. بررسی ها در محله هدف پژوهش (شیخ آباد قم) نشان داد که: شرایط قلمروهای عمومی (خیابان ها، میدان ها، پارک ها و فضاهای سبز) در این محله مناسب نبوده و اهالی مسائل و مشکلات فراوانی را مطرح کردند و تصویر ایده آل برای آن وجود ندارد و یا اگر وجود دارد، در قالب آرزو در ذهنشان نقش بسته است و عزمی از طرف مدیریت شهری برای تحقق این ایده ها وجود ندارد. از مراحل اولیه آغاز طراحی مشارکتی، احساس تعلق به محله را می توان در مشارکت کننده ها و مصاحبه شوندگان مشاهده کرد. در مصاحبه های انجام شده از نظر مصاحبه شوندگان برای بهبود کیفیت قلمروهای عمومی بر روی شاخص ها و عواملی تاکید داشتند که عبارتند از: کالبدی، کاربری و فعالیت، ایمنی و امنیت، اقتصادی- فضایی، ادراکی، اکولوژیکی- آسایش و اجتماعی.
  12. نقش کیفیت محیطی در ارتقاء حضورپذیری و حیات جمعی در پیاده راه های شهری(نمونه موردی: پیاده راه بوعلی همدان)
    1397
    یکی از عوامل مهم برای تعیین کیفیت شهرها، مطلوبیت فضاهای عمومی آن هاست، فضایی برای حضور مردم و بروز رفتارهای جمعی و این فضاها با حضور شهروندان معنا پیدا می کنند. فضاهای عمومی شهر به عنوان تجلی گاه کالبدی شهر مهم ترین عرصه ی برقراری تعاملات اجتماعی و فعالیت های شهروندان محسوب می شود که پاسخگوی نیاز های روانی و اجتماعی انسان ها می باشد. امروزه فضاهای عمومی شهرها به دلایل گوناگون از جمله کاهش ایمنی، کاهش امنیت، نبود فعالیت های جاذب جمعیت، فقدان زیبایی های بصری، عدم پاسخگویی به نیازهای انسان ها به عنوان استفاده کنندگان فضا و... به فضاهایی صرفا جهت عبور و رفع نیاز های ضروری تبدیل شده اند. پیاده راه ها به عنوان یکی از مهم ترین فضاهای عمومی شهر در نظر گرفته می شوند که به دلیل حرکت پیاده و با سرعت پایین و آرامش خاطر به دلیل عدم حضور اتومبیل و افزایش ایمنی، امکان درک محیط و برقراری ارتباط بین انسان و محیط و بین انسان ها را بسیار افزایش می دهند. پیاده راه بوعلی همدان یکی از محورهای مهم این شهر می باشد که به دلیل دسترسی به میدان امام خمینی و میدان آرامگاه بوعلی سینا به عنوان دو میدان بسیار پر تردد شهر و همین طور برخورداری از پتانسیل های تجاری و قرارگیری ساختمان های پزشکان و برخی کاربری های اداری مانند بانک ها حائز اهمیت می باشد. این پژوهش به دنبال بررسی نقش کیفیت های محیطی در ارتقا حضور پذیری در پیاده راه های شهری می باشد که به دنبال یافتن دلایل استقبال مردم از این محور و همین طور یافتن راهکار هایی جهت افزایش حضور پذیری آن است. سوالات پژوهش این است که: کیفیت های محیطی چگونه بر میزان حضور پذیری پیاده راه های شهری تاثیر گذارند؟ میزان اهمیت کیفیت ها به چه شکل است؟ و در صورت تقویت کدام کیفیت ها حضور پذیری پیاده راه ها تقویت می شود؟ برای این منظور با 31 نفر از افراد حاضر در پیاده راه مصاحبه عمیق انجام شد و با استفاده از اصول روش گرندد تئوری گردآوری داده ها تا زمان اشباع نظری ادامه یافته است و شیوه ی تحلیل داده ها به وسیله ی فرآیند کد گذاری شامل کد گذاری باز، کد گذاری محوری، و کد گذاری گزینشی انجام شده است. نتایج پژوهش نشانگر آن است که شرایط علی که شامل کاربری های بلافصل پیاده راه و موقعیت، دسترسی و حمل و نقل از شرایط ضروری حضور پذیری در پیاده راه است، ویژگی های زمینه ای شامل وضعیت آ
  13. تدوین سند راهنمای طراحی برنامه بازآفرینی رودخانه برای طرح های توسعه شهری با رویکرد مکان خلاق(نمونه موردی: رودخانه سیاهرود شهر جویبار)
    1396
    رودخانه ها منابع حیاتی و سازنده برای محیط زیست پیرامون ما هستند. احیاء یک رودخانه می تواند ضمن آگاهی به مردم، ارتباطات زیست محیطی و فیزیکی را ارتقاء بخشد. وجود اسناد راهنمای طراحی در ساختار برنامه ها و منظر شهری، از جهت ارتقاء کیفی محیط و سازگاری با تهدید های زیست محیطی مهم است. هدف از این پژوهش دستیابی به یک سند راهنمای طراحی جهت ارتقاء کیفیت شهری در حاشیه رودخانه است، به گونه ای که طیف وسیع تری از فعالیت های اجتماعی در آن فضا رخ دهدو تعامل سالم میان مردم و رودخانه اتفاق بیفتد. شهر جویبار به علت امکانات عملی موجود در اختیار نگارنده جهت انجام تحقیق انتخاب شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات روش های کیفی و کمی به کار برده می شود. رودخانه سیاهرود در لبه ی جنوب غربی شهر جویبار قرار دارد .عدم لایروبی این رودخانه سبب آبگرفتگی و سیلابی شدن راه ها و زمین های کشاورزی اطراف این رودخانه در مواقع بارانی می شود .عدم وجود روشنایی و عدم طراحی حاشیه رودخانه سبب تبدیل شدن آن به یک مکان غیر قابل دفاع شده، که از امنیت پایینی برخوردار است به طوری که با تاریک شدن هوا این منطقه تبدیل به پاتوقی برای معتادین می شود. روش هایی که برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در این تحقیق مورد استفاده قرار می گیرد شامل تکنیک های نرم افزار Arc Gis برای تحلیل و تولید نقشه ها، یافتن نظرات ساکنین و شناخت نقاط قوت و ضعف سایت از روش مصاحبه و مشاهده میدانی و در نهایت برای جمع بندی از تکنیک SWOT استفاده می شود.
  14. ارائه الگوی خلق فضای شهری در سینما با تاکید بر سینمای ایران و شهر تهران
    1396
    فیلم ها موزاییک هایی از موقعیت های اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی هستند. استفاده از سینما به عنوان ابزاری برای فهم مشکلات بهترین راه برای نگاه به گذشته و اکنون است؛ فیلم ابعاد گوناگون را با عناصر بصری مختلف ثبت می کند که از طریق مطالعه دیگر منابع قابل فهم نیست. عدم توجه کافی به منبع تصویری مهمی چون فیلم به رغم اهمیت سینما در قرن اخیر موجب شده تا مباحث تحلیلی درباره تصویرهای بازنمایی شده از شهر و فضای شهری در سینما به اندازه نیاز مطرح نشوند. توجه به چگونگی رابطه دیالکتیکی شهر و سینما امروزه نیازی ضروری است؛ که هم توسط طراح و هم توسط سینماگران باید مورد توجه قرار گیرد. علی رغم میل روز افزون جهانی به استفاده از تصویر سینمایی شهر برای دستیابی به لایه های اطلاعاتی گوناگون، سینمای ایران هنوز از ارائه تصویری صحیح از شهر و فضاهای شهری بازمانده است و شهر و فضاهای آن در سینمای ایران برای رفتن از یک فضای داخلی به فضای داخلی دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش، هدف "بررسی دلایل عدم موفقیت سینماگران ایرانی در ارائه تصویر فضاهای شهری در سینمای داستانی بعد از انقلاب ایران" است که ابتدا با مطالعه منابع، تماشای فیلم و مصاحبه با افراد صاحب نظر معیارهای خلق فضای شهری در سینما مشخص شد؛ سپس با تماشای فیلم، روش تحلیل محتوا و نیز روش نقشه برداری شهر در فیلم این معیارها مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می دهد که سینماگران ایرانی نه تنها موضع خود نسبت به شهر را در سال های پس از موج نو تغییر ندادند و از شخصیت دادن به فضاهای شهری خودادری کرده اند، بلکه نسبت به بازنمایی تصویری فکرشده و متفاوت از فضای شهری بی توجه بوده اند.
  15. بازآفرینی ساختارهای طبیعی در بافت تاریخی شهرهای ایران؛نمونه موردی:رودخانه شهر خرم آباد
    1395
    با بررسی نحوه شکل گیری و تکامل شهر ها و تاثیر انواع عوامل طبیعی و زیست محیطی بر این روند،دخالت عناصر طبیعی را ازجمله مهمترین و موکدترین عوامل در این مهم می توان برشمرد.آب اولین عامل پایبندی بشربه زمین جهت رفع نیازهای ابتدایی و اساسی او می باشد.از این جهت از دیر باز همواره نطفه های اولیه شهرها را رودها تشکیل داده اند.این شریان های حیاتی،چگونگی شکل گیری،قرارگیری ونحوهارتباط فضاهارابا یکدیگر ودرنتیجه،بافت و سیمای شهر رادر اختیاردارند. رودخانه های شهری به عنوان یکی از ارکان اصلی ساختارشهرمی توانند فرصتی برای زیباسازی شهر،رونق گردشگری و اقتصادی باشند. با توجه به این موضوع که احیای رودخانه های شهری مستلزم برنامه ریزی و طراحی صحیح رودخانه می باشد، احیاء و باز آفرینی ساختارهای طبیعی شهری نظیر حواشی رودخانه ها و حریم نهرها در ایجاد محیط زیستی سالم تر تاثیر بسزایی داشته و شرایط را برای فعالیت های تفرجی در این مناطق بهبود می بخشد. متاسفانه در عصرحاضر آن طور که شایسته است به این عامل حیات بخش توجه کافی نمی شود و رودخانه های شهری به دلیل خشک سالی چند دهه اخیروانباشت زباله، حاشیه ای نا زیبا ،آلوده و ناامن را در شهر ها به نمایش می گذارند.بنابراین بسیاری از رودخانه های شهری به مداخلات اساسی نیاز دارند که بتوانند از طریق یک بسته جامع اقدامات بازآفرینی به بهبود کیفیت و شخصیت شهرکمک شایانی کنند. خرم آباد به عنوان مرکز استان لرستان از جمله شهر های تاریخی و زیبای کشور است.رود خانه"خرمرود"که عموم مردم لرستان آن را به گویش خود"گلال" می نامند روزگاری موجب شکل گیری این شهر در میان دره ای شد. "خرمرود"،رودخانه ای با طول 110 کیلومتر که از ارتفاعات شمالی شهر و از دامنه های سفید کوه و کوه کمر سیاه سرچشمه می گیرد و در مرکز استان لرستان جاری می شود؛ این رودخانه شهر خرم آباد را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم کرده است. روزگاری قرار براین بود که این رودخانه "زاینده رود" دوم جهان باشد ولی هنوز هم میزبان مواد زایدی است که در آن ریخته می شود این امر موجب شده که خرمرود از آلوده ترین رودخانه های ایران باشد که نیاز جدی به ساماندهی دارد. بنا براین بازآفرینی این رودخانه که در بافت تاریخی شهر خرم آباد قرار دارد امری ضروری است . در این راستا بررسی ها ،پیشنهادهاو طراحی محدوده مورد نظر باید با دقت وحساسیت بیشتری ب
  16. پیشبرد اهداف بازآفرینی شهری از طریق ارتقای کیفیت فضاهای عمومی (نمونه موردی:محله سیروس در بافت تاریخی شهر تهران)
    1395
    از گذشته های دور محلات مسکونی شهرها، به عنوان سلول های حیات شهری دارای نقش اساسی در زندگی ساکنین آنها بوده اند . با توجه به اینکه در گذشته محلات شهری، مکانی برای گردآمدن افراد با ویژگی های قومی نژادی، مذهبی، اقتصادی و اجتماعی و ... مشترک بوده است، به دنبال تجمع بیشتر افراد با ویژگی های مشترک در یک محدوده، آن بخش از شهر دارای هویت خاص و شناخته شده ای می بود که سبب تمایز آن از دیگر بافتهای اطراف می گردید .همین عامل هویتی در آن محدوده سبب ایجاد فضاهایی با کارکرد و عملکردهای خاص شده که بافت آن را نیز از محدوده های اطراف متمایز می گرداند .وجود یک شیوه زندگی خاص در میان افراد ساکن در یک محله معمولاً منجر به ایجاد اهداف و علایق مشترک در میان ساکنین یک محله می گردید. (هودسنی ، 1384 ، ص 3) در سال های اخیر با افزایش بی رویه و بدون برنامه جمعیت بسیاری از بافت های داخلی شهر به تدریج کارکرد اصلی خود را از دست داده و با کارکرد نامناسب مواجه گشته است و با از بین رفتن شرایط مناسب زندگی به بافت ناکارآمد مبدل گشته اند. در کشورمان، بخش قابل توجهی از بافت قدیمی شهر های کشور که غالبا هسته ی اولیه و اصلی این شهرها را تشکیل می دهند، در روند شتاب آلود شهرنشینی و برنامه های توسعه شهری عصر مدرن گرایی مورد بی توجهی قرار گرفته و به بافت های ناکارآمد شهری تبدیل شده اند؛ به طوری که دچار افت منزلت اجتماعی، نابسامانی کارکردی-فضایی و رکود اقتصادی هستند. حال فضاهای عمومی شهری بویژه در بخش های مسکونی شهر، به عنوان عرصه ای برای تبلور زندگی جمعی نقش چشمگیری در تعیین هویت شهر و آفرینش تعاملات انسانی ،تقویت و تداعی خاطرات و ایجاد تعلق خاطر برای نسل های آینده دارند.ارتقا کیفیت این فضاها انگیزه حضور و برقراری ارتباط با محیط را در ذهن شهروند تقویت کرده و امکان مشارکت فعال او را فراهم می آورد(.(Montgomery,1998,p 98 یکی از نشانه های محله های قدیمی وجود فضای مشترک از قبیل بازارچه، میدان کوچک، مسجد و.. میان ساکنین بوده که در حال حاضر در محله های مدرن این فضاهای عمومی را کمتر مشاهده می کنیم یا با وجود بودن آنها، به دلیل سازماندهی نامناسب و عدم ارتباط مناسب با مخاطبان ناخودآگاه باعث دفع مخاطبین می شوند. امروزه از هم پاشی و کمرنگ شدن محلات باعث کاهش روحیه هم محله ای بودن و کاهش مشارکت شهروندان در توسعه محلات شده ا
  17. نقش طراحی شهری در بازآفرینی محلات سنتی با رویکرد محرک توسعه
    1395
    محلات قدیمی شهرها که دارای بافتی با ارزش و کهن بوده اند، به مثابه قلب تپنده شهرها به حساب می آیند و امروزه کارکرد های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی خود را از دست داده اند. بازآفرینی شهری رویکردی است که درصدد احیا و معاصر سازی این محلات سنتی گام بر می دارد و تلاش تزریق روحی دوباره در این مناطق و فراهم آوردن شرایطی برای حضور و مشارکت همگان در فرآیند آن، از اهداف ارزشمند این رویکرد است. محرک های توسعه بازآفرینی شهری مولدهایی هستند در جهت بازگرداندن رونق و توسعه به مناطق مورد نظر پروژه های بازآفرینی شهری تا چرخه فعالیت زنده و پویا را در این مناطق به راه اندازد. در همین راستا چگونگی تاثیر رویکرد محرک توسعه در فرآیند بازآفرینی شهری در محلات سنتی مساله اساسی این پژوهش است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش کاربردی است که مبتنی بر دو روش تحلیلی- توصیفی و پیمایشی می باشد. در بخش مطالعات اسنادی سعی بر مرور مستندات مهم و برجسته در حیطه ی بازآفرینی شهری و محرک های توسعه بوده است و در روش پیمایشی با توزیع پرسشنامه در راستای اهداف تحقیق، به تحلیل اطلاعات به دست آمده به وسیله نرم افرارSPSS 22 پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند با توجه به اینکه ابعاد محرک توسعه شامل چهار بعد: اجتماعی فرهنگی، اقتصادی، کالبدی فضایی و زیست محیطی می باشد بر این اساس بعد اجتماعی فرهنگی در محله کلپا اولویت بیشتری را به خود اختصاص داده و توجه به مسائل و موضوعات اجتماعی مسئله اصلی رویکرد محرک توسعه در محله کلپا می باشد ضمن آنکه در بعد اجتماعی، تعاملات اجتماعی، مشارکت، اعتماد و امنیت در اولویت توجه قرار گرفت.
  18. طراحی عرصه های مشارکت ساکنان مناطق فرودست شهری بر پایه اشتراکات فرهنگی- اجتماعی- اقتصادی(محله عباس آباد ساوه)
    1394
    در سال های اخیر، روند شهرنشینی در جهان رشد چشمگیری داشته است. رشد شهرنشینی در نتیجه عوامل و زمینه های مختلفی شکل گرفته است که برای مثال می توان به کاهش فرصت های اشتغال در مناطق روستایی، سیاست های دولتی که نتیجه ای جز تمرکز گرایی به همراه نداشته است و... اشاره کرد. در نتیجه شکل گیری عوامل رانش در روستاها و جاذب در شهرها، خیل عظیمی از روستاییان به شهرها مهاجرت کرده و در صدد یافتن سرپناه هستند. اما عمدتا در بازار رسمی، زمین و مسکن با قیمت هایی فراتر از توان مهاجران عرضه می گردد و همین امر به بروز مشکل حاشیه نشینی در شهرها می انجامد. چراکه مهاجران و تازه واردین که خود را در مقابل بازار رسمی زمین و تهیه سرپناه ناتوان می یابند، به ناچار به پشت خاکریزهای محدوده قانونی شهر رجوع کرده و سعی در ایجاد سرپناهی متناسب با توان مالی خود دارند. حاشیه نشینی از جمله مشکلات و مسائل بحرانی زمان ماست. کشور ما نیز در چند دهه اخیر با این مساله دست به گریبان بوده که در این میان سهم کلان شهرها و شهرهای صنعتی بسیار قابل توجه بوده است. شهر ساوه نیز به دنبال اتخاد سیاست های دولتی در سال های 1355- 56، چهره یک شهر صنعتی را به خود گرفته است. ایجاد فرصت های شغلی در نتیجه استقرار واحد های صنعتی به عنوان جاذب مهاجرین عمل کرده و حدود 22 منطقه حاشیه نشین را در این شهر ایجاد کرده است. چنان می نماید که شهر در سیطره مناطق حاشیه قرار گرفته است و حاشیه نشینی در صدرمشکلات این شهر می باشد. در دوره های مختلف راهکارهای گوناگونی برای حل معضل حاشیه نشینی توسط دولت ها در دستور کار قرار گرفته است که هریک از آن ها با نقاط ضعف و کاستی هایی همراه بوده است. آنچه که امروز در ادبیات دنیا مورد پذیرش واقع شده است، رویکرد بازآفرینی است. این رویکرد ضمن تعدیل نواقص رویکردهای پیشین، سعی در برخوردی همه جانبه و کل نگر به موضوع دارد. مسائل و مشکلات عدیده ای در بطن حاشیه نشینی وجود دارد که یکی از نارسایی ها و مشکلات، کیفیت پایین فضاهای عمومی- از جمله خیابان به عنوان شاخص ترین فضای عمومی- می باشد. خیابان در این مناطق نقشی به مراتب پررنگ تر از سایر نقاط شهری دارد. چرا که به عنوان فضایی اجتماعی – اقتصادی عمل کرده و برای ساکنان، تنها مامن اجتماعی و زندگی جمعی است. در نتیجه می توان اظهار داشت خیابان عنصری است که از طریق ارتقا کیفیت و ب
  19. بازآفرینی ساختار محالت مسکونی با ارزش اجتماعی از طریق تحلیل ریخت شناسانه طراحی شهری سنتی ایران )نمونه موردی: محله مسکونی زرگنده تهران)
    1394
    اکثر محله های سنتی ایران به رغم تمامی نقاط ضعف و کمبودهای موجود در آن، دارای ارزش های بسیاری چون فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بوده که به شهرها هویت می بخشند. این محله ها بستر ظهور تعامالت اجتماعی در سطوح مختلف بودند. اما امروزه ساختار محله های سنتی دگرگون گردیده و بر اثر این تغییرات، زندگی جمعی و ارزش های اجتماعی رو به افول است. از این رو توجه به این نواحی و چگونگی مداخله و طراحی در آنها بسیار حائز اهمیت می باشد، که به جهت برنامه ریزی برای طراحی محله های سنتی که بر حفظ و تقویت ویژگی های محله های سنتی ایران تاکید دارند، بازآفرینی محله های شهری راه حل مناسبی به نظر می رسد. چرا که این رویکرد تالش می کند با تقویت و بهبود فضای کالبدی محله، تعامالت اجتماعی را افزایش داده و از این مسیر به بهبود حس تعلق به مکان و ارتقاء سرمایه اجتماعی و کالبدی نایل گردد. بر حسب این ضرورت در این پژوهش تالش شده تا با توجه به شناخت اصول و الگوهای طراحی محله های سنتی و طراحی بر اساس این ضوابط که بی شک بر ارزش های اجتماعی مکان نیز تاکید ویژه ای دارد صورت پذیرد. بدین منظور نگارنده در فصل دوم که شامل روشن سازی واژه های کلیدی و کاربرد هر یک، بیان و بررسی مفاهیم اجتماعی در طراحی شهری و بیان تجارب داخلی و خارجی پرداخته و در نهایت به منظور تدوین مدل مفهومی استفاده شده و با توجه به چهارچوب نظری انجام شده شاخص های بازآفرینی استخراج گردیده و متناسب با آن؛ شاخص هایی به منظور سنجش تهیه شده است. بدین منظور از روش تفسیری- تحلیلی جهت تحلیل محتوای کمی و کیفی و بازشناسی محله های تاریخی بکار گرفته شده است. در ادامه با توجه به نتایج بدست آمده در مطالعات نظری از یک سو و شناخت و تحلیل نقاط مثبت و منفی محدوده طرح )محله زرگنده تهران( با استفاده از سوات از سوی دیگر، در گام بعد اهداف کالن، اهداف خرد، راهبردها و سیاست های طراحی به عنوان احکام موثر بر طرح و سازمان فضایی و اصول طراحی محله آمده است. در ادامه، بیانیه چشم انداز تدوین گردید و گزینه های پیشنهادی و طرح گزینه بهینه طراحی با تاکید بر پیوند متقابل میان ارزش های اجتماعی و کالبدی مکان بسط و گسترش یافته است. موضع مورد بررسی محله مسکونی زرگنده تهران است و هدف این رساله بازآفرینی ساختار محالت مسکونی باارزش اجتماعی از طریق تحلیل ریخت شناسانه طراحی شهری سنتی ایران است تا بت
  20. تبیین اصول موثر بر شکل گیری فضاهای عمومی شهری همپیوند در انسجام بخشی به سازمان فضایی شهرها با مطالعه بر دو نمونه موردی در شهر همدان، فضای مفصل حاج محمدباقر و محله کبابیان
    1392
    تبیین اصول موثر بر شکل گیری فضاهای عمومی شهری همپیوند در انسجام بخشی به سازمان فضایی شهرها با مطالعه بر دو نمونه موردی در شهر همدان، فضای مفصل حاج محمدباقر و محله کبابیان
  21. بررسی تاثیر اصول پیشگیری از وقوع جرم از طریق طراحی محیطی بر افزایش کیفیت امنیت در فضاهای بی دفاع شهری: نمونه موردی شهر کرج
    1392
    این پایان نامه به بررسی تاثیر اصول پیشگیری از وقوع جرم از طریق طراحی محیطی (CPTED) بر افزایش کیفیت امنیت در فضاهای بی دفاع شهری با بررسی نمونه موردی شهر کرج می پردازد.
  22. کاربرد فن آوری های نوین نورپردازی در ارتقاء زیرساخت های شهری به منظور کیفیت بخشی به فضاهای عمومی، نمونه موردی میدان امام خمینی (ره) همدان
    1392
    این پایان نامه به بررسی کاربرد فن آوری های نوین نورپردازی در ارتقاء زیرساخت های شهری به منظور کیفیت بخشی به فضاهای عمومی، نمونه موردی میدان امام خمینی (ره) همدان می پردازد.