Mohammad Javad Soleimani Pari

Ph.D. Dissertations

1. شناسايي عوامل شانكر و اندوفيت هاي قارچي درختان سيب و بررسي برهمكنش بيوكنترلي بين آن ها
   سيامك حنيفه 2022
   چكيده بيماري شانكر به زخم هاي موضعي يا ناحيه مرده، اغلب فرو رفته روي سطح ساقه يا تنه گفته مي شود كه در مواقع بروز تنش-هاي محيطي شدت آن افزايش يافته و موجب بروز خسارت در سطح باغات مي شود. در پژوهش حاضر جداسازي و شناسايي قارچ هاي دخيل در بروز بيماري شانكر و همچنين جداسازي و شناسايي اندوفيت هاي قارچي درختان سيب به منظور بررسي امكان كنترل زيستي بيماري شانكر مورد مطالعه و بررسي قرار گرفت. از نمونه هاي داراي علائم شانكر و سرخشكيدگي براساس خصوصيات ريخت شناسي و همچنين توالي يابي چندين ناحيه ژني تعداد 22 جنس و گونه قارچي جداسازي و مورد شناسايي قرار گرفت. مطالعات مولكولي در مورد برخي جدايه ها با استفاده از تكثير ژن هاي ITS، act، rpb2 و tef1-a و در تعدادي ديگر فقط با تكثير ناحيه ITS انجام شد. در اين بررسي غالب گونه هاي قارچي بدست آمده از نمونه هاي داراي علائم شانكر و سرخشكيدگي متعلق به جنس Cytospora و تيره Botryosphaeriaceae بودند. براساس پژوهش حاضر و از نظر تعداد جدايه و پراكنش، جنس Cytospora با 209 جدايه شامل چهار گونه توصيف شده C. chrysosperma، C. parasitica، C. paratranslucens و C. sorbicola، چهار گونه جديد C. avicennae sp. nov.، C. azerbaijanica sp. nov.، C. ershadii sp. nov. و C. iranica sp. nov. و يك آرايه توصيف نشده Cytospora sp. مهم ترين عامل ايجاد كننده بيماري شانكر سيب در ايران مي باشد. تيره Botryosphaeriaceae با تعداد 97 جدايه شامل گونه هاي Diplodia bulgarica، Botryosphaeria dothidea و Neoscytalidium dimidiatum در رديف دوم از نظر اهميت و پراكنش قرار گرفت. جنس ها و گونه هاي Kalmusia variispora، Schizophyllum commune، Granulobasidium vellereum، Tricharina sp.، Coniolariella limonispora، Cryptosphaeria pullmanensis، Diatrype whitmanensis، Xylaria sp.، Biscogniauxia mediterranea و Sordaria fimicola ديگر عوامل قارچي مرتبط با بيماري شانكر درختان سيب به ترتيب فراواني بودند. از تمامي گونه هاي بدست آمده از درختان داراي علائم شانكر و بافت-مردگي بسته به فراواني و پراكنش تعدادي جدايه انتخاب كرده و آزمون بيماري زايي انجام و اصول كخ اثبات گرديد. با توجه به اينكه جدايه هاي جنس Cytospora و Diplodia bulgarica بيشترين فراواني و پراكنش را درميان عوامل ايجاد كننده بيماري شانكر داشتند
   Thesis summary
   
   
2. مطالعه تنوع ژنتيكي و بيماريزايي قارچ Mycosphaeraerella graminicola عامل بيماري سپتوريوز گندم در ايران
   محمد دالوند 2018
   به منظور بررسي ساختار و ژنتيك جمعيت قارچ Zymoseptoria tritici عامل بيماري سپتوريوز برگي گندم 75 جدايه اين قارچ كه از هفت استان گندم خيز ايران جمع آوري شده بودند توسط 14 نشانگر مولكولي ISSR و SSR موردمطالعه قرار گرفتند. نتايج اين بررسي نشان داد جمعيت قارچ عامل بيماري از تنوع ژنتيكي نسبتاً بالايي برخوردار است به طوري كه ميانگين تنوع ژنتيكي كل (Ht) در نمونه هاي موردبررسي 33/0 بود و ازنظر ميزان تنوع ژنتيكي داخل و بين جمعيت هاي قارچ مورد آزمايش به ترتيب 69% تنوع در داخل جمعيت ها و 31% تنوع در بين جمعيت ها مشاهده شد. همچنين نتايج اين تحقيق نشان از وقوع جريان ژني قوي در بين استان هاي موردبررسي داشت. در بين استان هاي موردبررسي بيشترين تنوع ژنتيكي در استان هاي اردبيل و خوزستان مشاهده گرديد كه تجزيه خوشه اي نيز نشان داد جمعيت هاي اين دو استان بيشترين شباهت را باهم دارند. براي بررسي واكنش ارقام و لاينهاي گندم نسبت به عامل بيماري سپتوريوز برگي گندم، واكنش ارقام تجاري و لاينهاي گندم نسبت به قارچ Zymoseptoria tritici در دو سال زراعي 93-1392 و 94-1393 بررسي شد. ايجاد بيماري مصنوعي در كرت هاي آزمايشي در مزرعه در هر دو سال به وسيله جدايه IR26 كه قبلاً از منطقه سردشت خوزستان جمع آوري شده بود انجام و ارقام مورد آزمايش مايه زني گرديدند. نتايج بررسي واكنش ارقام تجاري گندم موجود در ايران نشان داد ارقام افق، آذر 2، پيشگام، پيشتاز، گنبد، بهار، داراب 2، بم، نيك نژاد، ميهن، هامون، استار، مهدوي، شيراز، سپاهان، شهريار، سيوند، پارسي، آريا، توس، بهرنگ، كرخه، اكبري، الوند، تجن، اوروم، شيرودي، چمران، مغان، زارع، زرين، سيستان، MV17، افلاك، ارگ و گاسكوژن در هر دو سال موردبررسي داراي واكنش حساسيت بوده و ارقام مرودشت، آرتا، مرواريد، دنا، دريا و سايسون در يك سال از مجموع دو سال موردبررسي واكنش حساسيت داشتند. ارقام سيروان، گاسپارد، ياواروس و شتردندان در هر دو سال مورد آزمايش داراي واكنش مقاومت بودند. ارزيابي مقاومت يا حساسيت لاينهاي گندم در سال زراعي در دو سال نيز نشان داد برخي از لاينهاي گندم مقاوم و نيمه مقاوم بوده كه مي توان از آن ها به عنوان منبع مقاومت نسبت به عامل بيماري ذكرشده استفاده كرد. نتايج واكنش ارقام افتراقي در مزرعه نيز نشان دادند جدايه استفاده شده در اين تحقيق براي ژن هاي Stb2،Stb3، Stb4
   Thesis summary
   
   
3. بررسي برخي مكانيزمهاي مهم بيوشيميائي مقاومت گياه آفتابگردان نسبت به متابوليتهاي تعيين كننده بيماريزائي قارچ Sclerotinia sclerotiorum
   مريم منزه 2017
   چكيده: بيماري اسكلروتينياي طوقه و ريشه يا كپك سفيد، براي بسياري از محصولات مهم از نظر اقتصادي مانند دانه هاي روغني از جمله آفتابگردانHelianthus annus L. مخرب است. عامل اين بيماري قارچ (Lib.) de Bary Sclerotinia sclerotiorum است. خسارت بيماري به صورت پوسيدگي ريشه، طوقه، ساقه، طبق و پژمردگي گياه آفتابگردان است. نقش و حضور اسيد اگزاليك به عنوان مهمترين فاكتور بيماريزائي قارچ S. sclerotiorum، اثبات شده است. اسيد اگزاليك در طيف وسيعي از پروسه ها مانند توليد اسكلروت ها و انسداد آوندي و پژمردگي، نقش دارد. هدف از اين تحقيق بررسي پاسخ هاي مولكولي، فيزيولوژيكي و بيوشيميائي در ساقه دو لاين حساس و نيمه مقاوم آفتابگردان به فاكتورهاي بيماريزائي قارچ اسكلروتينيا و اسيد اگزاليك در زمان هاي 24، 48 و 72 ساعت بعد از مايه زني است. شناسائي سازوكارهاي مولكولي و عوامل بيوشيميائي موثر در اعطاي مقاومت به اين بيماري مي تواند به كنترل موثرتر بيماري كپك سفيد در آفتابگردان و بهبود مقاومت در ارقام و لاين هاي آفتابگردان و ساير محصولاتي كه با قارچ بيماري زاي اسكلروتينيا آلوده مي شوند، كمك نمايد. همچنين يكي ديگر از اهداف اين مطالعه بررسي استفاده از اسيد اگزاليك سننتيك در مرحله گياهچه اي براي گزينش ارقام مقاوم در شرايط آزمايشگاهي بود. مطالعه روي فعاليت آنزيم هاي درگير در سيستم دفاع آنتي اكسيداني و ديگر آنزيم هاي درگير در دفاع مانند بتا 1و4 گلوكاناز و كيتيناز نشان داد كه در لاين نيمه مقاوم تيمار شده با عصاره قارچ فعاليت آنزيم هاي سوپراكسيد ديسموتاز، پراكسيداز، پلي فنل اكسيداز، شيكيميات دهيدروژناز، فنيل آلانين آمونيا لياز و نيز پرولين بيشتر از لاين حساس بوده است. افزايش فعاليت آنزيم هاي دخيل در دفاع آنتي اكسيداني مانند سوپراكسيد ديسموتاز، پراكسيداز، پلي فنل اكسيداز و نيز پرولين در لاين نيمه مقاوم، نشان دهنده كارآمدتر بودن اين سيستم دفاعي در لاين نيمه مقاوم است كه باعث كاهش ROS و انفجار اكسيداتيو در گياه مي شود كه در نهايت به ضرر اين پاتوژن نكروتروف خواهد بود. در لاين نيمه مقاوم تيمار شده با عصاره قارچ در 24 ساعت بعد از مايه زني، عدم تغيير معني دار در فعاليت آنزيم كاتالاز و بيان آسكوربات پراكسيداز (در مطالعات مربوط به شناسائي پروتئين ها) ديده شد، در حالي كه بيان آنزيم آسكوربات پراكسيداز در لاين حساس در
   Thesis summary
   
   
4. شناسايي قارچ هاي شايع اندام هاي هوايي توت فرنگي و ارزيابي مقاومت تعدادي از ژنوتيپ هاي ميزبان نسبت به بيمارگرهاي قارچي
   نجمه ايوبي 2016
   توت فرنگي يكي از ميوه هاي دانه ريز و بومي مناطق معتدله است كه طرفداران زيادي دارد، بهمين جهت روز به روز بر اهميت و سطح زيركشت آن در جهان افزوده مي شود. استان كردستان با توليد سالانه حدود 30 هزار تن محصول توت فرنگي از 2500 هكتار از مزارع،بيش از 50 درصد كل محصول توت فرنگي كشور را توليد و قطب اصلي توليد اين محصول در سطح كشور به شمار مي رود. با توجه به سازگاري و عملكرد بالاي رقم پاروس در شرايط آب و هوايي اين استان و بازار پسندي بالاي آن، سطح زير كشت اين رقم در منطقه افزايش يافته است ولي با توجه به ظهور بيماريهاي مختلف در سالهاي اخير روي اين رقم، خسارت جبران ناپذيري به ميزان توليد اين محصول در منطقه وارد ساخته است. لذا اين پژوهش با دو هدف اصلي، شناسايي قارچهاي شايع بيمارگر اندام هوايي توت فرنگي و معرفي رقمي مقاوم به برخي از بيمارگرهاي شايع تر در منطقه صورت گرفت. بدين منظور در ابتدا، جهت شناسايي بيمارگرهاي قارچي شايع اندام هوايي اين محصول، از مناطق زير كشت آن در استان كردستان شامل شهرهاي سنندج، كامياران و مريوان و مناطق اطراف در فصول بهار، تابستان و پاييز سالهاي 1392 و 1393 بازديد و نمونه برداري به عمل آمد. در مجموع 2075 جدايه قارچي از بافتهاي كشت يافته رشد كردند، كه از اين ميان 545 جدايه خالص سازي و مورد شناسايي قرار گرفت. در جداسازي اوليه قارچهاي مربوط به 19 جنس قارچي شامل جنسهاي Alternaria، Arthrinium، Aspergillus، Botrytis، Cladosporium، Colletotrichum، Cercospora،Curvularia، Diplocarpon،Fusarium ، Mucor، Mycosphaerella، Penicillium، Rhizopus، Phytophthora، Pestalotia، Pilidium، Peyronellaea و Trichodermaاز بافتهاي كشت يافته جداسازي شدند و با توجه به اهميت و فراواني قارچهاي جداسازي شده، قارچهاي مربوط به 10 جنس خالص سازي و به روش مورفولوژيكي و مولكولي شناسايي شدند. از ميان 23 گونه شناسايي شده در اين پژوهش، گونه هاي Alternaria cantlous، Stemphylium herbarum، Cladosporium macrocarpum، Cladosporium limoniforme، Curvularia inaequalis، Curvularia spicifera، Chaetomium jodhpurense، Fusarium equiseti، Didymella glomerata، Neopestalotiopsis mesopotamica ، N. iranensis، Trichoderma guizhouense و T. longibrachiatum براي اولين بار در دنيا از روي توت فرنگي جداسازي شدند. گونه N. ir
   Thesis summary