علی گودرزتله جردی

گونه های هموتروپیک مایکوپلاسما پاتوژن‏های منتقله از طریق ناقلین می‏باشند که به سطح گلبول های قرمز پستانداران مختلف می چسبند. گزارش‏های مربوط به عفونت هموپلاسمای سگ در ایران کمیاب می باشد لذا هدف از این مطالعه شناسایی مولکولی گونه‏های هموتروپیک مایکوپلاسما در خون سگ های استان‏های همدان، کرمانشاه و انگل های خارجی آلوده کننده آن ها شامل کک های کتنوسفالیدس کنیس، پولکس ایریتانس و کنه رپیسفالوس سنگوئینئوس بود. بدین منظور DNA استخراج شده از خون 185 قلاده از سگ های استان‏های همدان، کرمانشاه و انگل های خارجی آلوده کننده آن‏ها (n= 12) جهت بررسی حضور گونه های هموتروپیک مایکوپلاسما با روش PCR و با استفاده از پرایمرهای اختصاصی جنس و نیز گونه‏‏های مایکوپلاسما هموکنیس و کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم انجام شد. برخی از محصولات PCR مربوط به خون و انگل خارجی از هر دو شهر بصورت اتفاقی انتخاب و جهت تعیین توالی نوکلئوتیدها مورد خوانش قرار گرفتند. همچنین ارتباط میان آلودگی با هموپلاسما و سایر عوامل مانند منطقه جغرافیایی، وضعیت نگهداری، وضعیت جسمانی، جنس، سن و آلودگی به انگل خارجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع 90 قلاده سگ ( 6/48 درصد) با پرایمر جنس مثبت شدند که مشابهت یابی توالی-های بدست آمده نشان داد 25 قلاده (5/13 درصد) به گونه مایکوپلاسما هموکنیس، 11 قلاده (9/5 درصد) به گونه کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم و 54 قلاده (3/29 درصد) دارای آلودگی همزمان بودند. در انگل های خارجی، آلودگی به هموپلاسما فقط در کک ها شناسایی شد و گونه مایکوپلاسما هموکنیس در کک پولکس ایریتانس، گونه کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم در کک های پولکس ایریتانس و کتنوسفالیدس کنیس و عفونت همزمان با هر دوگونه نیز در کک کتنوسفالیدس کنیس مشاهده شد. نتایج آنالیز آماری مشخص کرد که آلودگی به انگل خارجی، وضعیت نامناسب بدن و سن بالای 3 سال با عفونت هموپلاسما در سگ‏ها دارای ارتباط معنی‏دار آماری می‏باشد. با توجه به شیوع بالای عفونت هموپلاسمای سگ در سراسر کشور و امکان سرایت گونه کاندیداتوس مایکوپلاسما هماتوپارووم به انسان (زئونوز)، راهکارهایی مانند کنترل موثر انگل های خارجی، معاینه منظم سگ ها و آگاهی عمومی توصیه می‏شود.