اکبر عروتی موفق

هدف از انجام این پژوهش بررسی انواع جاهلیت از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه بود. این پژوهش از نظر نوع توصیفی- تحلیل می باشد. و از نظر روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای بود. نتایج این پژوهش نشان داد جاهلیت دارای سطوح مختلف است که شامل «جاهلیت فکری»، « جاهلیت رفتاری فردی»، « جاهلیت رفتاری جمعی»، دوران جاهلیت می باشد که در تمام اعصار و جوامع به ویژه پیش از اسلام و پس از آن در دوران حکومت امام علی (ع) به چشم می خورند هم چنین امام علی (ع) در خطبه های خود در نهج البلاغه انواع جاهلیت را به هشت قسم تقسیم می کند که عبارتند از: 1-کبر و خود پسندی، 2- عصبیت و قبیله گرایی، 3 –جنگ طلبی، 4- فخرفروشی، 5- فرزندکشی، 6- فقر و تنگدستی، 7- فساد و گمراهی، 8- بت پرستی. آنچه که ار سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه حاصل می شود این است که مبارزه با جهالت امری مدام و همیشگی است و نمی توان آنرا محدود به زمان و مکان خاصی دانسته و از آن دست کشید. جهالت می تواند متناسب با شرایط گوناگون رنگ عوض کرده و تقویت و تضعیف گردد ولی هرگز نابود نمی شود.

امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری هر دو پایبند به مبانی اخلاق اسلامی بوده اند و مولفه های اخلاق اسلامی را در بیانات و سیره عملی (حکومت داری) خویش محقق ساخته اند. عملکرد سیاسی این دو بزرگوار در برخورد با دشمنان داخلی و خارجی و حلم و مدارای ایشان و همچنین تاکیدی که هر دو بر عمل به قانون داشته اند از شاخصه های اصلی اخلاق سیاسی ایشان بشمار می رود. اگر استثنائاتی هم در این حوزه دیده می شود برگرفته از اصل قرآنی «اشداء علی الکفار رحماء بینهم» می باشد و اخلاق سیاسی امام خمینی(ره) در دو بازه زمانی قبل و بعد از انقلاب تجلّی یافته است، تقابل و تلاش در راستای لغو کاپیتولاسیون را به عنوان اقدامات قبل انقلاب امام خمینی (ره) می توان نام برد، و بعد از انقلاب ناظر به عملکردهای امام خمینی(ره) در خصوص ساده زیستی،عدالت محوری،ظلم ستیزی نحوه تقابل ایشان با منافقین و مجاهدین خلق و دلایل سیاسی ایشان در پذیرفتن قطعنامه 598، دیگر ویژگی های اخلاقی ایشان به عنوان فضائل اخلاقی نام برد. ومبانی اخلاق سیاسی مقام معظم رهبری که در نحوه اعتقاد به وحدت کشورهای مسلمان، قدر دانی وحمایت از مسئولین؛ دفاع از مظلوم در مقابل ظالم،و اخلاق فردی ایشان تجلّی یافته است. نتیجه اینکه عدول از اصول اخلاق اسلامی در سیره هیچ یک از این دو بزرگوار دیده نمی شودو سیره ایشان در مواجهه با دوست و دشمن کاملاً منطبق با موازین اخلاقی و شرعی بوده است.

بررسی ویژگی های اخلاق مدیریتی امام خمینی(ره) و امام خامنه ایی(مدظله العالی) و معرفی آن ها به نسل های آینده وظیفه ای خطیر برای فرهیختگان و پژوهشگران کشور است؛ تا این شاخصه ها در حوزه های مدیریت و رهبری گسترش پیدا نماید. به خصوص اگر این شاخصه ها با دیدگاه امیر المومنین در نامه 53 نهج البلاغه که منشور حکومتی و پیمان نامه ای است که بی شک برگی زرین و درخشان در تاریخ فلسفه ها و اندیشه های سیاسی است، تطبیق داده شود. نوشتار حاضر به صورت تطبیقی بوده و در صدد بیان شاخصه های اخلاق مدیریتی امام-خمینی(ره) و امام خامنه ای(مدظله العالی) با توجه به سفارش های امام علی(علیه السلام) به مالک اشتر می باشد که به شیوه ی توصیفی ـ تحلیلی با استناد به منابع مرتبط از جمله صحیفه امام، بیانات رهبری شرح های نامه 53 نهج البلاغه نگاشته شده و نتایج حاصله نشان می دهد: تقوا، قانون مداری امانت داری، ساده زیستی، توجه به محرومین، تواضع و فروتنی و رعایت عدل و انصاف... از اصول رهبری است که امیر مومنان به مالک اشتر سفارش کرده و رهبران خدمتگزار در نظام جمهوری اسلامی امام خمینی(ره) و امام خامنه ای(مدضله العالی) به تبعیت از قرآن و نهج البلاغه نه تنها خود از این اصول پیروی کرده بلکه کار گزاران، زیر دستان و نیز افراد جامعه در بیانات و سخنرانی های خود به آنان توصیه می کردند.

مسئله آزادی در طول تاریخ همواره یکی از دغدغه های بسیار مهم و اساسی بشر در زندگی فردی، اجتماعی و سیاسی بوده است. واژه آزادی در لغت به معنای حریّت و اختیار و همچنین به معنای قدرت عمل و ترک عمل و قدرت انتخاب می باشد.در زبان فارسی، واژه آزادی در مقابل محدودیت، قید و بند، اسارت و مجبور بودن به کاررفته است. همچنین آزادی هم ناظر به آزادی اراده یعنی آزادی تکوینی، هم ناظر به رهایی از اسارت هوای نفس و شهوت یعنی آزادی معنوی و هم ناظر به حق انتخاب و تصمیم گیری در امور مربوط به زندگی و آزادی فردی و اجتماعی استعمال شده است. معنای اصطلاحی واژه آزادی نیز ماخوذ از معنای لغوی آن است ولی به واسطه اختلاف در مبانی و حوزه های گوناگون آزادی، تعاریف متفاوتی از آن ارائه شده است، آزادی از یک نظر به فردی و اجتماعی و سیاسی تقسیم می گردد. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به دلیل خاستگاه الهی و ریشه های عمیق مکتب توحیدی آن، به مسئله آزادی در بخش های گوناگون فردی و اجتماعی و سیاسی توجه و عنایت ویژه ای شده و در اصول فراوانی با صراحت مورد توجه قرارگرفته است. از جمله می توان برای آزادی به مصادیقی از قبیل آزادی عقیده، آزادی اندیشه، آزادی انتخاب، آزادی قلم، آزادی بیان و پس از بیان، آزادی رسانه و مطبوعات و غیره اشاره کرد. اما متاسفانه علیرغم همه این ها به نظر می رسد با توجه به گذشت چهار دهه از برپایی نظام جمهوری اسلامی در ایران موانعی در مسیر تحقق کامل این قبیل آزادی ها در ظرف جامعه وجود دارد. پژوهش حاضر به دنبال این است که با روش توصیفی- تحلیلی با بررسی جایگاه آزادی های یادشده و نشان دادن آسیب های وارده به دلیل محدود کردن آزادی های مشروع و قانونی، افقی روشن از بحث آزادی های فردی و اجتماعی و مباحث پیرامون آن برای پیشرفت و رشد جامعه اسلامی ارائه دهد. پاسخ به این امر نیاز به مداقّه در رفتار دولت ها و مجریان حاکمیت به ویژه بخش های فرهنگی و سیاست گذار و بخش های امنیتی است. به نظر می رسد عدم فهم صحیح از قانون و مبانی شرعی و عقلی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران توسط مجریان یکی از دلایل عدم تحقق آزادی های اجتماعی است. در توضیح این مطلب باید گفت: عدم درک صحیح از شرایط جامعه، عدم وجود مهندسی فرهنگی، عدم وجود طرح و ایده و دستورالعمل و یا راه حل و درمان معضل های اجتماعی مرتبط با آزادی های اجتماعی یکی از علل توص

امروزه مساله رفاه از سویی کارآمدی دولتها را نشان می دهد و از سوی دیگر اگر به سمت تجمل گرایی و رفاه طلبی حرکت کند قطعا زمینه فروپاشی و ایجاد تضاد و تغییر ارزشها در جوامع را فراهم خواهد کرد . به جرات می توان گفت انقلاب اسلامی ایران که در سال 57 با هدف تعالی انسانها و بهره مندی از حاکمیت الله به پیروزی رسید ، در عصر حاضر از سوی اندیشمندان بعنوان روشی جدید برای حکومت شناخته می شود و قطعا نحوه تعامل این گفتمان با مسائل مهمی چون رفاه بسیار حائز اهمیت می باشد . در پژوهش حاضر سعی شده با بهره گیری از اندیشه های دانشمندان و اندیشمندان در خصوص نسبت رفاه و گفتمان انقلاب اسلامی تحلیل و بررسی انجام شود . فرضیه اصلی این پژوهش این است که انقلاب اسلامی خود را موظف به تامین رفاه برای مردم می داند و از طرفی بین گفتمان انقلاب اسلامی و رفاه طلبی تعارض وجود دارد.

چکـیـــده سلف در لغت به معنای «پیشینیان» و در اصطلاح، یعنی جریان هایی که در تمسک به دین اسلام خود را پیرو سلف صالح می-دانند و در اعمال، رفتار و اعتقادات خود مدعی تبعیت از پیامبراسلام(ص) صحابه و تابعین هستند. پیشینه تاریخی این جریان ها به افکاراحمدبن حنبل، ابن تیمیه، محمدبن عبدالوهاب و در یک قرن اخیر به سیدقطب بازمی گردد. جریانات سلفی دارای گروه-های مختلفی هستند: 1ـ سلفی وهابی، پیروان محمد بن عبدالوهاب. اینها مدعی گسترش توحید و مبارزه با بدعت و شرک در میان جوامع اسلامی هستند. این ها با برداشت غلطی که از توحید دارند، اکثر اعمال مسلمان ها مانند: زیارت قبور، توسل، شفاعت، نذر به ارواح اولیاء را مصداق شرک تلقی می کنند. و کسی که این اعمال را انجام بدهد، مشرک و محدور الدم می دانند. 2ـ سلفی دیوبندیه. این گروه، در قرن دوازدهم هجری به دست شماری از علمای حنفی در شبه قاره هند بر مبنای تفکر شاه ولی الله دهلوی در روستای دیوبند بوجود آمدند. دیوبندی ها، از قرن دوازدهم به بعد در برخی مسائل تحت تاثیر افکار ابن تیمیه قرار گرفتند و در نتیجه عزاداری، بنای بر قبور را بدعت و استغاثه و نذر به ارواح اولیاء را شرک قلمداد می کنند و به تکفیر و قتل سایر مسلمانها می پردازند. 3ـ سلفی اخوانی، گسترده ترین تشکیلات سیاسی، مذهبی اهل سنت، که با هدف احیای دوران سلف صالح و ایجاد خلافت اسلامی در سال 1928م توسط حسن البنا در مصر تاسیس شد. 4ـ سلفی جهادی، یعنی جریانی که با تاسی به افکار سید قطب، تنها راه رسیدن به خلافت و بازگشت به دوران خلافت خلفاء راشدین را «جهاد» می دانند. در موضوع «حاکمیت» مهمترین مسئله، موضوع مشروعیت و حقانیت است. بدین معنی که فرد یا گروهی با چه مبنایی حق حکومت، فرمانروایی و صدور دستورات الزام آور دارند؟ و مردم با چه معیاری وظیفه اطاعت و پیروی از این فرامین را دارند؟. سلفی های جهادی، الگوی حکومتی خود را از خلفای راشدین، اموی و عباسی اقتباس نموده و بهترین مدل حکومتی را، نظام خلافت معرفی کرده اند.آنها از یک سو، مشروعیت قدرت خلیفه را از طریق شورا و انتخاب اهل حل و عقد دانسته اند. شورایی که هرگز به عموم مردم تعمیم داده نمی شود و صرفاً از میان مجاهدین همسو، به عنوان شورای فقهی خواهند بود. و از سوی دیگر«قهر و غلبه» را نیز یکی دیگر از راه های مشروعیت نظام خلافت می دانند. نظام خلافتی که از قدرت مط

در حقیقت امر به معروف و نهی از منکر دارای مراتبی است که طیفی از تذکر لسانی تا برخورد فیزیکی و مراتب بالاتر را در بر می گیرد. این اصل در واقع شیوه رفتار و سلوک اجتماعی و سیاسی انسان مسلمان را مشخص می سازد و بر نفی بی طرفی او در مناسبات اجتماعی و سیاسی تاکید می ورزد. در قرآن کریم هفت آیه به صورت مستقیم به این فریضه اختصاص یافته است. آیات کریمه 104 و 120 و 216 سوره مبارکه آل عمران، 157 اعراف، 71 توبه، 41 حج، 17 لقمان، آیات هفت گانه ای هستند که دستور به اجرای این فریضه مهم داده اند. در سنت نبوی و ائمه اطهار (ع) و در کتب حدیثی و فقهی نیز روایات پرشماری در این باره وجود دارد. حتی در بین معتزله که بسیاری از پژوهشگران آن را بنیان گذار کلام اسلامی خوانده اند، امر به معروف و نهی از منکر را اصلی کلامی انگاشته و آن را در زمره اصول پنجگانه خود نهاده اند. از آنجا که امر به معروف و نهی از منکر از آموزه هایی است که اصل آن مورد اتفاق نظر کلیه فرق اسلامی ـ به جز برخی کسان ـ بوده و اجرای آن تاثیرات ژرف اجتماعی و سیاسی به جای می گذارد، ضرورت بررسی تطبیقی مراتب آن در میان فرقه-های اصلی اسلامی می تواند ما را نسبت به جایگاه واهمیت این فریضه مهم بیشتر آشنا نموده وشناختی از نقاط و نکات اشتراک و افتراق در ساحت اندیشه علمای فرق اسلامی نسبت به این مساله درعرصه عمل نمایان کرده و پژوهشگر را در فهم دقیق تر آرای آنان یاری دهد. منتهی شدن نهی از منکر به براندازی و تغییر نظام سیاسی، می تواند به عنوان یکی از مراتب نهی ازمنکر مطرح شود. تحقیق پیرامون این موضوع که: می توان با تمسک به این واجب قرآنی، و با استفاده از مراتب بالای نهی ازمنکر، علیه حاکم مستقر اعلام قیام نمود و نظام سیاسی را به چالش کشیده ، حکومت راساقط و ساختارسیاسی موجود را متحول نمود؛ می تواند به شناخت بیشتر ما نسبت به نگاه قرآن به موضوعات سیاسی – اجتماعی بیافزاید. این پژوهش به بررسی نگاه تفسیری عالمان شیعه واهل سنت از رهگذر مطالعه تطبیقی میان برخی از تفاسیر برگزیده فریقین پیرامون آیات مذکور پرداخته وبه دنبال ارائه وجوه تشابه و تمایز میان دیدگاه تفسیری فریقین، درباره موضوع مذکور است. در انتخاب تفاسیر تلاش می شود نوع گرایش و مسلک فکری مفسرین ، مورد توجه قرار گیرد؛ و با توجه به نگاه مفسرین فریقین که نشات گرفته از بنیان های اعتقادی هرکدام از آ

مبانی مشروعیت حکومت یا حق حاکمیت ازجمله مفاهیم کلیدی در مباحث دینی و سیاسی است.این مسئله به مبانی یک نظام سیاسی برمی گردد و این از دیرباز موردتوجه متفکران جهان بوده است. در مبانی مشروعیت حاکمیت دو سئوال اساسی مطرح است، مبنی بر این که اولاً بر اساس چه مبنا و معیاری فرد یا گروهی حق حاکمیت و صدور دستورات الزام آور دارند؟ ثانیا بر اساس چه معیاری مردم موظف به اطاعت از حاکمیت می شوند؟ در اندیشه سیاسی اسلام مشروعیت حاکمیت از جانب خداوند است،زیرا همه جهان ملک خداست و تنها خداست که از حاکمیت مطلق برخوردار می باشد،درنتیجه تنها کسانی حق حاکمیت دارند که از طرف خداوند منصوب شده باشند. همه مسلمین بر این اتفاق نظر دارند که مشروعیت حکومت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم)از جانب خداوند است،اما پس از پیامبر مبانی مشروعیت،نزد شیعه و اهل سنت تغییر یافت،لذا هدف از این پژوهش بررسی تطبیقی مبانی مشروعیت حاکمیت از منظر امامیه،معتزله واشاعره با تکیه بر بیان مشترکات فکری آن ها،به جهت دست یابی به شناخت درست از اندیشه کلامی،سیاسی هر سه مذهب کلامی است.که با تشریح آن،نظریه نظام مند اسلام در خصوص حقیقت مشروعیت یا عدم مشروعیت حکومت ها و زمام داران روشن خواهد شد. پژوهش حاضر مشتمل بر چهارفصل است در فصل اوّل:(طرح پژوهش )،ضمن بیان مسئله،اهمیّت و پیشینه موضوع ،که به روزهای اولیه بعد از رحلت پیامبر رحمت (صلی الله علیه و آله وسلم)برمی گردد،توضیح داده شده و در فصل دوّم: (کلیات،تعاریف،مفاهیم)،در تبیین مبانی مشروعیت و تعاریف مفهوم مشروعیت تحت عناوین: قانونیت،شرعیت،مقبولیت،حقانیت و توجیه عقلانی سلطه بیان شده است. در فصل سوم:(ضرورت و بایستگی های امامت و خلافت)، تبیین شده است. امامت یکی از اصول بنیادین اسلامی است که اصول دیگر در پرتو آن،تفسیر و تبیین می شود،مذاهب اسلامی هر یک به نحوی آن را با عقاید خود پیوند داده اند.اما در شیعه،برجستگی های خاص دارد که این مذهب را به امامیه،مشهور ساخته و مفهوم خلافت مبین اعطاء حق حاکمیت به انبیاء(علیهم السلام) است و در اصطلاح سیاسی مسلمین مقصود جانشینی نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه واله وسلم)است ،در این فصل ضمن بیان تعاریف امامت،جایگاه والای امامت در تفکر اسلامی بیان شده،اکثر مذاهب و متکلمان اسلامی،امامت را واجب می دانند و در نحوه وجوب آن(کلامی،فقهی،عقلی،نقلی) اختلاف نظر دا

هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر آموزش آموزه های قرآن بر کنترل خشم دانش آموزان دوره متوسطه در همدان بود.جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه در شهر همدان بودند که در سال تحصیلی 94- 93 مشغول به تحصیل بودند، برای انجام پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. مراحل نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله ای در این تحقیق : مرحله 1 : از بین دو ناحیه همدان یک ناحیه به صورت تصادفی انتخاب شد. مرحله 2 : از بین مدارس آن ناحیه یک مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شد. مرحله 3 : از بین دانش آموزان آن مدرسه دانش آموزانی که خشم بالاتری داشتند (بالاتر از یک انحراف معیار) انتخاب شدند بدین صورت که پرسشنامه کنترل خشم درآن مدرسه اجرا شد و سپس به طور تصادفی درگروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. و تعداد20 نفر از دانش آموزان دختر و 20 نفر دیگر، از همان دانش آموزان به طور تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل به طور تصادفی قرار گرفتند. نمونه های این پژوهش عبارت بودند از گروه آزمایش متشکل از 20 نفر از دانش آموز دختر دوره متوسطه در دبیرستان نمونه دولتی حجه فروش در شهر همدان که آموزش گروهی آموزه های قرآن برای کنترل خشم را دریافت کردند و گروه کنترل، متشکل از همین تعداد دانش آموز دختر،که این آموزش را دریافت نکردند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه 25 سوالی سنجش میزان کنترل خشم ضیاء الدین رضاخانی بود که در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون بر دو گروه آزمایش و کنترل اجرا گردید. در این پژوهش، پیش بینی شده بود که از تحلیل کوواریانس چند متغیره و یک متغیره استفاده شود امّا به دلیل عدم رعایت مفروضه همگنی شیب های رگرسیون نمی توان از تحلیل کوواریانس جهت بررسی فرضیه های پژوهش استفاده کرد. اما به دلیل برقرار بودن سایر پیش فرض های آمار پارامتریک یعنی: فرض مستقل بودن، نرمال بودن، همگنی واریانس -ها و خطی و فاصله ای بودن جهت بررسی فرضیه های پژوهش از آزمون تحلیل واریانس (تفاضل آنوا) استفاده می- گردد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری حاکی از آن بود که آموزش آموزه های قرآن با شاخص لامبدای ویلکز در سطح( 05/0P <) از لحاظ آماری معنی دار می باشد. بنابراین آموزش آموزه های قرآن بر کنترل خشم در دانش آموزان دختر تاثیر معناداری دارد. و فرضیه اصلی پژوهش مورد تایید واقع شده است. همچنین این آموزش،ک

پژوهش حاضر با هدف تطبیق مفهوم امنیت ملی در گفتمان های سیاسی پس از دفاع مقدس صورت گرفته است. جهت حصول به هدف، پژوهشگر با بهره گیری از روش پژوهش نقلی تاریخی و با استفاده از اسناد نوشتاری ،کتابخانه ای، نرم افزارهای علمی به پردازش داده ها و گزارها با شیوه توصیفی، تطبیقی پرداخته است. یافته ی پژوهش حاکی از آن است که در بعد امنیت ملی ، هدف تامه گفتمان سازندگی برای رسیدن به توسعه اقتصادی کشور است. تصور گفتمان سازندگی آن است که امنیت ملی صرفا از طریق ایده های ایدئولوژیک و با لبزارهای نظامی تامین نخواهد شد. از این رو مهمترین دغدغه های گفتمان سازندگی برای حصول به امنیت ملی تثبیت ثبات اقتصادی تداوم است. در گفتمان اصلاح طلب رویکرد به امنیت ملی یک رویکرد نرم افزارانه است و علی رغم تاکید بر جنبه های سخت افزاری امنیت محوریترین هدف این گفتمان برای رسیدن به امنیت ملی توسعه سیاسی کشور است . در گفتمان اصولگرا عدالت در صدر قرار دارد و کاملا مشهود است که برای رسیدن امنیت ملی عدالت محور قرار می گیرد. بدین سان برای رسیدن به امنیت ملی در گفتمان سازندگی در بعد اقتصادی و در گفتمان اصلاح طلب در بعد سیاسی و در گفتمان اصولگرا در بعد عدالت برنامه ریزی های راهبردی صورت گرفته است.

تمامی نظام های سیاسی در دنیا در طول تاریخ با چالشهای فراوانی مواجه بوده و برای برون رفت و مواجهه با آن چالشها ار روش ها و شیوه های گوناگونی استفاده نموده اند. مسلما نوع و چگونگی مواجهه با این چالش ها با توجه به اصول و مبانی پإیرفته شده در هر نظام متفاوت می باشد. نظام سیاسی اسلامنیز طبیعتا از زمان شکل گیری آن در دوره حیات نبی مکرم اسلام با چالش های اساسی و جدی مواجه گردید. امام علی (ع) نیز در دوران کوتاه حکومت خویش با چالش های گوناگونی مواجه بود. این چالش ها منجر به شکل گیری سه جریان ناکثین ، قاسطین و مارقین گردید. در این پایان نامه که به روش توصیفی - تحلیلی به به رشته تحریر درآمده ، چگونگی مواجهه با چالش های فراروی نظام سیاسی اسلام با تاکید بر آموزه های نهج البلاغه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. شیوه مواجهه امام علی(ع) با این سه جریان با توجه به تفاوت ماهوی آن ها متفاوت است.

فایل عکس چکیده بارگذاری شده است.