Ahmad Mehrabi

Associate Professor

Update: 2024-05-16

Ahmad Mehrabi

Faculty of Basic Sciences / Department of Physics

Ph.D. Dissertations

  1. كاربردهاي روش هاي آماري مستقل از مدل در مطالعه داده هاي كيهان شناسي
    مريم وزيرنيا 2022
  2. تحليل داده هاي رصدي در كيهان انرژي تاريك
    زهرا داوري دولت ابادي 2018
    آهنگ انبساط كيهان با زمان تغيير مي كند. كيهان ماده غالب ابتدايي با توجه به جاذبه گرانشي متقابل همه مواد در آن، داراي فاز كندشونده بوده است. در زمان اخير، مشاهداتي همچون ابرنواخترهاي نوع ‎ ‎، تابش ريزموج كيهاني، نوسانات آكوستيكي باريون ها و پارامتر هابل تصوير جديدي از كيهان به ما ارائه مي دهد. طبق اين مشاهدات كيهان تخت و داراي فاز انبساطيِ تندشونده مي باشد‏، در حالي كه باتوجه به غالب بودن نيروي جاذبه گرانش در ابعاد بزرگ مقياس انبساطي كندشونده انتظار مي رفت. از اواخر قرن گذشته تا به امروز تلاش هاي زيادي براي توجيه اين فاز انبساط تندشونده حاكم بر كيهان صورت گرفته است. با توجه به معادلات ميدان اينشتين كه به نوعي ديناميك كيهان را نمايش مي دهد، به دو شكل مي توان شتاب مثبت را بدست آورد. در حالت نخستين با اصلاح سمت چپ معادله مذكور يا به عبارتي هندسه فضازمان كه به مدل هاي گرانش اصلاح شده معروفند و در حالت دوم با كامل كردن تانسور انرژي- تكانه در سمت راست معادله توسط مؤلفه اي به نام انرژي تاريك. ما در اين رساله با رويكرد دوم يعني با پذيرفتن وجود انرژي تاريك با پارامتر معادله حالت ‎ به بررسي اين انبساط تندشونده پرداخته ايم. يكي از اولين كانديداهاي آن ثابت كيهان شناسي اينشتين ‎ ‎ با ‎ ‎ مي باشد كه همراه با در نظر گرفتن ماده تاريك سرد منجر به مدل استاندارد ‎ گرديد كه به خوبي با مشاهدات سازگاري دارد. علي رغم موفقيت هاي مدل استاندارد در توجيه مشاهدات كيهاني‏، اين مدل داراي مشكلات مفهومي مانند تنظيم ظريف و انطباق كيهاني مي باشد، از اين رو مدل هاي جايگزين متعددي براي انرژي تاريك معرفي شده است. در اين رساله ما قصد داريم مدل هاي پارامتريك مانند ‎ ‎ و ‎ ‎ كه با كمك ابزارهاي رياضي مانند بسط نيوتني معادله حالت جديدي براي انرژي تاريك معرفي كرده اند و مدل هايي مانند انرژي تاريك هولوگرافيك و ايج گرافيك كه از نظريه فيزيك انرژي هاي بالا نشأت مي گيرد و مدل متحدكننده سيال تاريك كه مدعي است دو مؤلفه ي مجهول كيهان يعني ماده تاريك و انرژي تاريك در واقع شكل هاي مختلفي از يك سيال تاريك مي باشد را مورد مطالعه قرار دهيم. ‏در مدل اخير براي اولين بار معادله حالت پارامتري براي سيال تاريك معرفي كرده ايم. با استفاده از داده هاي رصدي شامل ‎‎‏‏، ‎‎‎ ‎‎‏‏، ‎‎‎ ‎‎‎‏‏، ‎‎ و ‎‎‎‎ ‎ قابليت مدل هاي مذكور را در مقاي
    Thesis summary

  3. رشد اختلالات ماده در كيهان انرژي تاريك خوشه اي
    مهدي رضايي 2017
  4. مدل رمبش كروي در تشكيل ساختار هاي كيهاني
    طيبه نادري مستجير 2016

M.Sc. Theses

  1. بررسي همگرايي در زنجيره هاي ماركوف به دست آمده در روش هاي متروپليس و هاميلتون با استفاده از داده هاي كيهان شناسي
    عاطفه علي كرمي 2022
    روش آماري زنجيره ي ماركوف مونت كارلو داراي الگوريتم هاي متنوعي مي باشد و براي تخمين پارامترهاي يك مدل مي توان از آن استفاده كرد. در اين روش ها معمولا چند زنجيره جدا از هم توليد شده و با استفاده از آن ها پارامترها تخمين زده مي شوند. در اين پژوهش، اثر همگرايي زنجيره هاي ماركوف را روي پارامترهاي يك مدل بررسي كرده ايم. در سال هاي پيش رو حجم زيادي داده با دقت بالا به دست خواهد آمد كه بررسي وابستگي پارامترهاي مدل به همبستگي و همگرايي زنجيره هاي ماركوف اهميت دارد. از سوي ديگر استفاده از روش هاي نوين براي به دست آوردن نمونه هاي آماري و ميزان دقت آن حائز اهمت مي باشد. علاوه بر اين ميزان زمان مورد نياز براي دستيابي به يك يا چند زنجيره ي مستقل اهميت زيادي در محاسبات مربوط به تخمين پارامترهاي مدل خواهند داشت. در اين پژوهش با استفاده از داده هاي اخير كيهان شناسي مانند داده هاي هابل و داده هاي ابرنواختر، پارامتر هاي مدل لامبدا سي دي ام( يا مدلي ديگر با پارامترهاي بيشتر) تخمين زده شده است. مدل لامبدا سي دي ام با پارامتر معادله حالت W=-1 ساده ترين مدل براي توصيف انرژي تاريك است كه در آن لامبدا بيانگر ثابت كيهان شناسي و سي دي ام معرف ماده تاريك سرد مي باشد. عليرغم وجود مدل هاي متنوع براي انرژي تاريك، اين مدل بيشترين تطابق را با داده هاي رصدي دارا مي باشد. در اين پژوهش نتايج همگرايي زنجيره هاي ماركوف، با استفاده از داده هاي كيهان شناسي را به دست آورده ايم؛ همچنين زنجيره ها را با دو الگوريتم هاميلتون و متروپليس ساخته ايم.
    Thesis summary

  2. تأثير تعداد مؤثر نمونه در زنجيره ماركوف روي تخمين پارامترهاي مدل لامبدا سي دي ام
    نگين حاصلي 2022
    در آمار روش هاي زنجيره اي ماركوف مونت كارلو شامل يك سري الگوريتم براي نمونه برداري از توزيع احتمال است. خاصيت مهم زنجيره ي ماركوف اين است كه به يك حالت پايا همگرا مي شود. الگوريتم هاي خاصي براي ساخت اين زنجيره ها وجود دارد. براي مثال: 1-الگوريتم متروپوليس هستينگ 2-الگوريتم گيبس 3- الگوريتم هاميلتون . اين روش ها براي توليد زنجيره هايي از نمونه هاي تصادفي استفاده مي شود و با استفاده از اين زنجيره ها مي توان پارامترهاي يك مدل را تخمين زد. بين روش متروپوليس و هاميلتون تفاوتي وجود دارد و اين تفاوت اين است كه در روش متروپوليس نقاطي كه داريم به يكديگر وابستگي زيادي دارند و اين موضوع باعث مي شود نمونه ي به دست آمده از نظر آماري براي تخمين پارامترها مناسب نباشد. اما در روش هاميلتون نمونه ها با استفاده از معادلات هاميلتون به دست مي آيند و اين وابستگي بين نقاط كمتر مي شود و باعث مي شود نمونه ي بهتري داشته باشيم. با توجه به اين كه در سال هاي آينده تعداد زيادي داده مشاهداتي با دقت بالا به دست ما خواهد رسيد، بررسي اثر تعداد نمونه ها و تعداد مؤثر آن ها روي تخمين پارامترها حائز اهميت مي باشد. تخمين پارامترها و خطاي پارامترهاي يك مدل كيهان شناسي اهميت بسيار زيادي دارد. از اين رو در اين پايان نامه قصد داريم، از داده هاي اخير هابل و ابرنواخترها استفاده كرده و نحوه تأثير تعداد مؤثر نمونه ها را روي تخمين پارامترهاي مدل لامبدا سي دي ام بررسي كنيم. از مدل لامبدا سي دي ام اغلب به عنوان مدل استاندارد كيهان شناسي ياد مي شود زيرا ساده ترين مدلي است كه توضيح مناسبي از ويژگي هاي كيهان مانند ساختار و وجود تابش زمينه ي كيهاني و توزيع ساختارهاي بزرگ مقياس در كهكشان ها و انبساط پرشتاب كيهان كه در كهكشان ها و ابرنواخترهاي دور مشاهده شده است را ارائه مي كند.
    Thesis summary

  3. بررسي داده هاي ابر نواخترها و محاسبه پارامترهاي مدل با استفاده از كتابخانه استاندارد تنسور فلو(tensorflow )
    اميرحسين لك 2022
    امروزه تحليل داده ها بخش مهمي از تمام علوم، از جمله كيهان شناسي است. با توجه به پيشرفت روز به روز ابزار رصد و همچنين افزايش حجم و پيچيده تر شدن داده هاي مربوط به كيهان شناسي، تلاش براي يافتن رويكردهاي نوين در تحليل اين داده ها ضروري است. اين پژوهش با هدف بررسي يك روش جديد در تحليل داده هاي كيهان شناسي صورت گرفته است. در اين پژوهش از روش كتابخانه ي TensorFlow كه در زبان برنامه نويسي پايتون وجود دارد براي تحليل داده ها استفاده شده است. اين كتابخانه ي قدرتمند، در حال حاضر در مباحث يادگيري عميق و يادگيري ماشين به كار مي رود و قابليت تحليل حجم بالايي از داده ها را دارد. در اين پژوهش، كدنويسي به روش MCMC و در زبان برنامه نويسي پايتون، به كمك اين كتابخانه انجام شده است. هدف از اين پژوهش اين است كه نتايجي كه با به كارگيري كتابخانه تنسورفلو بدست آمده با نتايجي كه از تحليل داده ها با كمك كتابخانه هاي PYMCE و EMCEE، حاصل شده، مقايسه شود. در پايان اين تحقيق، نتايج هر سه رويكرد و همچنين زماني كه در هر روش براي تحليل داده ها صرف شده مقايسه شده است.
    Thesis summary

  4. بررسي داده هاي كيهان شناسي و استنتاج پارامتر هاي مدل با استفاده از بسته نرم افزاري EPIC
    فاطمه مهديان 2021
    با پيشرفت تكنولوژي و به كارگيري تلسكوپ هاي قدرتمند زميني و فضايي، داده هاي زيادي در كيهان شناسي وجود دارد كه احتياج به بررسي و مقايسه با مدل هاي جديد دارند. در همين راستا بسته هاي نرم افزاري متفاوتي عرضه شده اند. در اين پروژه از بسته نرم افزاري EPIC استفاده شده است. EPIC (استنتاج ساده پارامترها در كيهان شناسي) ، پياده سازي از يك كد (زنجيره مونت كارلو) MCMC در پايتون، براي استنتاج پارامترها در مدل هاي كيهان شناسي است. در واقع EPIC يك ماشين حساب كيهان شناسي است كه از مدل ΛCDM استاندارد و مدل هاي ديگر پشتيباني مي كند. EPIC از كتابخانه چند پردازشي پايتون براي سير تكاملي زنجيره هاي موازي در شبيه ساز MCMC استفاده مي كند. همگرايي بين زنجيره هاي مستقل با چند پارامتر آزاد با تست هاي گلمن و روبين انجام شده است. در EPIC نه تنها امكان استفاده از محاسبه كننده كيهانشناسي وجود دارد بلكه اجراي شبيه ساز MCMC با استفاده از يك رابط گرافيكي خوب هم امكان پذير است. اين بسته نرم افزاري كمك مي كند تا علاوه بر محاسبه كميت هاي فيزيكي در كيهان، روش استنتاج پارامترهاي آزاد در يك مدل كيهان شناسي را اجرا كرد و پارامترهاي مدل به همراه خطاي آن ها را به دست آورد.
    Thesis summary

  5. بررسي انفجارهاي گاما و نحوه استفاده از آنها درمحاسبه نمودار هابل
    آسيه خادمي فرد 2021
  6. كوازارها و نقش آنها در مطالعه انبساط تند شونده ي كيهان
    شيما حسيني 2021
  7. بررسي آماري داده هاي ابر نو اختر در روش هاي مستقل از مدل
    نوشينه فلاح ذبيحي 2021
  8. انرژي تاريك نوساني و مقايسه آن با داده هاي رصدي در كيهان شناسي
    زهرا جيحونيان 2019
  9. بررسي توانايي تلسكوپ رصدخانه كاسين براي تصوير برداري از اجرام با درخشندگي سطحي پايين
    مجتبي علي مرادي 2019
  10. تاثير اختلالات ماده تاريك در حضور انرژي تاريك كي اسنس
    ندا كانوري 2018
  11. نحوه تاثير انرژي تاريك ريچي در تحول كيهان شتابدار
    نسرين جمشير 2017
  12. آشكارسازي سديم در جو سيارات فراخورشيدي
    حسين رحمتي 2017
  13. بررسي مدل انرژي تاريك خلا متغير با زمان در كيهان
    مهدي ديني امزاجرد 2017
  14. مطالعه معادله حالت انرژي تاريك و بررسي قيد هاي رصدي
    زيبا رضايي 2016