Davoud Asgari

چكيده: اين تحقيق به منظور بررسي اثر اسيد هيوميك و بستر كاشت روي رشد و برخي ويژگي هاي فيزيولوژيكي كاهو (lactuca sativa L.) در كشت بدون خاك انجام شد. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي و در سه تكرار روي كاهو رقم فردوس فلات انجام شد. فاكتور اول غلظت اسيد هيوميك در سه سطح صفر، 500 و 1000 ميلي گرم در ليتر و فاكتور دوم نوع بستر كشت در سه سطح پرليت و كوكوپيت، پرليت و پالم پيت ،كوكوپيت و پالم پيت هر يك به نسبت مساوي بود. نتايج حاصل از آزمايش نشان داد كاربرد اسيدهيوميك سبب افزايش وزن تر و خشك برگ و ريشه، طول ريشه، عملكرد بوته، غلظت عناصر فسفر، پتاسيم، نيتروژن و افزايش در ميزان كلروفيل a، b، كل و نرخ فتوسنتز گرديد. نوع بستر كشت نيز بر صفات رويشي، غلظت فسفر، پتاسيم، نيتروژن،كلروفيل، نرخ فتوسنتز معني دار بود. برهمكنش دو تيمار اثر معني داري بر صفات وزن خشك برگ، قطر طوقه، تعداد برگ و كلروفيل b نداشتند. اثر متقابل كود اسيد هيوميك و بستر كشت نشان داد كه بيشترين وزن تر برگ، عملكرد، سطح برگ، وزن تر و خشك ريشه، شاخص كلروفيل در تيمار 1000 ميلي گرم اسيدهيوميك و بستر كوكوپيت + پالم پيت بدست آمد كه با سطح 1000 ميلي گرم در ليتر اسيد هيوميك و بستر كوكوپيت + پرليت تفاوت معني داري نشان نداد. بيشترين غلظت نيتروژن، فسفر، پتاسيم، كلروفيل a، كل در تيمار 1000 ميلي گرم در ليتر اسيد هيوميك و بستر كوكوپيت + پالم پيت حاصل شد. تيمار 1000 ميلي گرم در ليتر اسيد هيوميك در بستر پالم پيت + كوكوپيت سبب افزايش 34 و 61 درصدي فتوسنتز نسبت به سطوح 500 ميلي گرم بر ليتر و عدم كاربرد اسيد هيوميك در اين بستر گرديد. همچنين كاربرد 1000 ميلي گرم بر ليتر اسيد هيوميك در بستر پالم پيت + كوكوپيت سبب افزايش 20 و 50 درصدي نيتروژن نسبت به 500 ميلي گرم بر ليتر اسيد هيوميك و عدم كاربرد اسيد هيوميك گرديد. در بستر كشت پالم پيت + پرليت در اكثر صفات با افزايش اسيد هيوميك تفاوت معني داري با سطح عدم كاربرد اسيد هيوميك نشان نداد. نتايج به دست آمده از اين پژوهش نشان مي دهد كه كاربرد اسيد هيوميك تأثير به سزايي در افزايش عملكرد كاهو داشته و سبب افزايش صفات رويشي و فيزيولوژيكي گرديد. همچنين كاربرد بستر كشت كوكوپيت + پالم پيت نسبت به ساير بسترهاي كاربردي در اين پژوهش، بستر مناسب براي كشت كاهو بوده و از لحاظ اقتصادي مقرون به ص

چكيده: تجمع نيترات در بيشتر سبزي هاي برگي هنگامي اتفاق مي افتد كه ميزان جذب نيترات توسط گياه از ميزان مصرف آن بيشتر باشد. در اين پژوهش اثر افزايش غلظت موليبدن بر ميزان تجمع نيترات در ريحان در سيستم هيدروپونيك در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه بوعلي سينا در سال 1400 بررسي شد. اين پژوهش به صورت يك آزمايش فاكتوريل، داراي دو فاكتور بر پايه طرح كاملاً تصادفي و در سه تكرار انجام گرديد. فاكتور اول افزودن نيترات (از نمك نيترات كلسيم) به محلول استاندارد هوگلند در سه سطح شامل شاهد (صفر)، 10 و 20 درصد (16.5 و 18 ميكرومولار) و فاكتور دوم افزودن غلظت موليبدن (از نمك موليبدات سديم) به محلول استاندارد هوگلند در سه سطح شامل شاهد (صفر)، 5 و 10 ميكرومولار بودند كه درمجموع 9 تيمار اعمال شد. براي هر تكرار چهار بوته در نظر گرفته شد كه درمجموع 108 بوته مورداستفاده و ارزيابي قرار گرفت. بستر كشت شامل كوكوپيت و پرليت با نسبت مساوي بود . نتايج اين تحقيق نشان داد كه تمامي ويژگي هاي مورد بررسي بجز تعداد ميانگره و قطر ساقه به طور معني داري تحت تاثير اثرات اصلي كاربرد نيترات كلسيم و موليبدات سديم قرار گرفتند، ولي اثرات متقابل آنها تنها براي تعداد ميانگره، درصد ماده خشك هوايي و ريشه، مقدار كلروفيل a، ميزان عناصر پتاسيم و فسفر ريشه و اندام هوايي، نيترات ريشه، مالون دي آلدئيد، فنل كل و فلاونوئيد كل و خاصيت آنتي اكسيداني معني دار گرديد، به طوري كه كاربرد نيترات كلسيم به ميزان 18 ميلي مولار در محلول غذايي موجب افزايش صفات رشد، رنگدانه كلروفيل و ويتامين ث و نيترات اندام هوايي شد ولي مقدار عناصر پتاسيم و فسفر و نيز نيترات ريشه در اثر كاربرد نيترات كلسيم كاهش يافت. كاربرد موليبدات سديم به ميزان 10 ميكرومولار موجب افزايش صفات رشد نظير عملكرد، ارتفاع بوته، تعداد برگ و ميانگره و درصد ماده خشك هوايي گرديد. نتايج مقايسات ميانگين اثرات اصلي نشان داد كه بيشترين نيترات اندام هوايي با ميانگين 0332/0 ميلي گرم بر گرم وزن تر مربوط به عدم كاربرد نيترات كلسيم بود و كمترين ميزان نيز با ميانگين 0329/0 ميلي گرم بر گرم وزن تر مربوط به تيمار مصرف 18 ميكرومولار نيترات كلسيم بود. نتايج مقايسه ميانگين اثر اصلي كاربرد موليبدات سديم نشان داد كه بيشترين نيترات اندام هوايي با ميانگين 0334/0 ميلي گرم بر گرم وزن تر مربوط به كاربرد 5/0 مي

چكيده: سلنيوم عنصري ريز مغذي با خواص آنتي اكسيداني، ضدسرطاني و ضدميكروبي است كه براي سلامت انسان و حيوانات ضروري مي باشد، در حاليكه براي گياهان عالي ضروري شناخته نشده است. جهت مصرف بهينه ي اين عنصرراستراتژي هاي مكمل مختلفي ، از جمله غني سازي سبزيجات خوراكي رواج پيدا كرده اند.شاهي يا تره تيزك از سبزي هاي بومي و پرمصرف در ايران است كه با وجود سابقه ي كشت و كار طولاني كمتر مورد تحقيق قرار گرفته است. در اين پژوهش تاثير سلنيوم از طريق اضافه كردن به محلول هوگلند به صورت سلنات سديم در غلظت هاي 5/2، 5 و 10 ميكرومولار و سلنيت سديم در غلظت هاي 5، 10 و 20 ميكرومولار بر عملكرد، تجمع نيترات و برخي صفات رشدي و فيتوشيميايي شاهي در شرايط كشت بدون خاك در گلخانه تحقيقاتي و آزمايشگاه گروه باغباني دانشكده كشاورزي دانشگاه بوعلي سينا مورد بررسي قرار گرفت. اين پژوهش به صورت يك طرح كاملا تصادفي در سه تكرار و با هفت تيمار انجام گرفت. نتايج نشان داد سلنيوم باعث بهبود وزن تر و خشك اندام هوايي، تعداد برگ، سطح برگ و بيوماس كل در تيمار 10 ميكرومولار سلنيت سديم و بهبود وزن تر و خشك ريشه در تيمار 5 ميكرومولار سلنات سديم گرديد. مقادير كلروفيل كل، a و b ، در تيمار 10 ميكرومولار سلنيت سديم بالاترين غلظت را نشان دادند. بيشترين مقدار كارتنوئيد مربوط به تيمار 5/2 ميكرومولارسلنات سديم بود.بيشترين مقدار فتوسنتز، هدايت روزنه اي و تعرق در تيمار 10 ميكرومولار سلنيت سديم همراه با سلنات سديم 10 ميكرو مولار و بيش ترين ميزان كارايي مصرف آب در تيمار شاهد به دست آمد. تيمارهاي مختلف سلنيوم باعث افزايش غلظت فنل، فلاونوييد و ظرفيت آنتي اكسيداني نسبت به عدم تيماردهي گرديد كه بالاترين غلظت آن مربوط به تيمار 10 ميكرومولار سلنيت سديم بود. بيش ترين محتواي سلنيوم در برگ شاهي با تيمار 20 ميكرومولار سلنيت سديم و 10 ميكرومولار سلنات سديم به دست آمد كه منجر به افزايش حدود سه برابري محتواي سلنيم نسبت به گياهان شاهد گرديد.به طور كلي غلظت هاي مختلف منابع سلنيوم منجر به كاهش سطح نيترات گرديد.بيشترين ميزان كاهش نيترات به ميزان حدود 57 درصد در تيمار 5 ميكرومولار سلنات سديم ديده شد.

عمر گلجاي كوتاه گل هاي شاخه بريده از عوامل محدودكننده در فروش و نگهداري اين گل ها پس از برداشت است. در اين مطالعه تأثير تيمارهاي شيميايي شامل 200 ميلي گرم در ليتر سولفات آلومينيوم، 300 ميلي گرم در ليتر اسيدسيتريك و 50 ميلي گرم در ليتر بنزيل آدنين به تنهايي و در تركيب با يكديگر به همراه نگهداري در دماي پايين به روش انبار مرطوب بر طول عمر و برخي صفات كيفي گل شاخه بريده رز رقم آوالانژ به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار انجام گرفت. تمامي تيمارها حاوي 2 درصد ساكارز بودند. صفت هاي اندازه گيري شده شامل عمر گلجاي، قطر گل، ميزان جذب محلول، وزن تر نسبي، محتواي نسبي آب گلبرگ، نشت الكتروليت غشاء گلبرگ، محتواي كلروفيل برگ، ميزان كربوهيدرات محلول گلبرگ، pH محلول نگه دارنده، جمعيت باكتري محلول و جمعيت باكتري انتهاي ساقه بودند. براي بررسي اثر مدت زمان نگهداري در دماي پايين بر صفات اندازه گيري شده، گل ها پس از اعمال تيمارهاي شيميايي به سردخانه منتقل شده و پس از 8، 12 و 16 روز از سردخانه خارج و براي اندازه گيري صفات به دماي محيط منتقل شدند. نتايج به دست آمده نشان داد كه تيمار سولفات آلومينيوم به همراه ساكارز با طول عمر 777/16 و تيمار اسيدسيتريك به همراه ساكارز با 611/14 روز نسبت به شاهد، عمر گلجاي گل شاخه بريده رز را به ترتيب به ميزان 889/4 و 723/2 روز افزايش دادند. همچنين بيشترين ميزان قطر گل، جذب محلول، وزن تر نسبي، محتواي نسبي آب گلبرگ، محتواي كربوهيدرات محلول گلبرگ و كمترين ميزان باكتري محلول و انتهاي ساقه در تيمار سولفات آلومينيوم به همراه ساكارز مشاهده شد. تيمار بنزيل آدنين بيشترين ميزان رنگيزه هاي فتوسنتزي شامل كلروفيل كل، a و b و همچنين كمترين مقدار نشت الكتروليت را نسبت به تيمار شاهد و بقيه تيمارها به خود اختصاص داد. كمترين ميزان pH محلول نگه دارنده نيز در تيمار سولفات آلومينيوم در تركيب با اسيدسيتريك به دست آمد. افزايش مدت زمان نگهداري در دماي پايين تأثير منفي بر اكثر صفت هاي اندازه گيري شده پس از خروج از سردخانه داشت و باعث كاهش كيفيت و عمر گلجاي گل ها شد. بنابراين با توجه به اثر مثبت تيمار 200 ميلي گرم در ليتر سولفات آلومينيوم به همراه ساكارز بر بيشتر صفت هاي اندازه گيري شده به ويژه صفت عمر گلجاي، اين تيمار به همراه 8 روز نگهداري در دماي پايين جه

گل شاخه بريده سوسن از با ارزش ترين و پرفروش ترين گل هاي بريدني در جهان و ايران است. مشكلات عمده اين گل شاخه بريده ماندگاري كم آن پس از برداشت است. به منظور يافتن يك تركيب مناسب، براي افزايش صفات كيفي و كمي و افزايش عمر پس از برداشت گل شاخه بريده سوسن رقم ناونا گل ها از گلخانه اي واقع در اصفهان بلافاصله به آزمايشگاه علوم باغباني دانشكده كشاورزي دانشگاه بوعلي سينا انتقال داده شدند و آزمايشي بر مبناي طرح كاملاً تصادفي با هفت تيمار و سه تكرار انجام شد. تيمارها شامل آب مقطر (شاهد)، ساكاروز 4 درصد، اسيد ساليسيليك در غلظت هاي 25، 50 و 75 ميكرومولار و اسيد سيتريك در غلظت هاي 100 و 200 ميلي گرم در ليتر بودند. ويژگي هاي اندازه گيري شده شامل قطر ساقه، طول و قطر غنچه و گل، زمان باز شدن اولين غنچه، زمان پيري، زرد شدن برگ، عمر گلجاي، جمعيت باكتري موجود در انتهاي ساقه و محلول نگهدارنده بودند كه تغييرات وزن تر گل، محتواي نسبي آب گلبرگ و برگ، نشت الكتروليت، ميزان گاز اتيلن، مالون دي آلدهيد، محتواي كلروفيل كل، ميزان كاروتنوئيد، تغييرات اسيديته و هدايت الكتريكي محلول نگهدارنده طي 14 روز مورد سنجش قرار گرفتند. در تمامي صفات مورد بررسيشده تحت تأثير تيمارهاي استفاده شده قرار گرفتند و در مقايسه با تيمار شاهد كميت و كيفيت بهتري داشتند. براساس نتايج تيمارهاي اسيد سيتريك 200 ميلي گرم در ليتر و تيمار اسيد ساليسيليك 75 ميكرو مولار مطلوب ترين اثر را بر صفات ظاهري گل، عمر گلجاي و جمعيت باكتري موجود در انتهاي ساقه و محلول نگهدارنده نشان دادند. تيمارهاي اسيد ساليسيليك 50 و 75ميكرومولار منجر به حفظ بيشتر كلروفيل و كمترين ميزان كاروتنوئيد شدند. بيشترين تغييرات اسيديته و هدايت الكتريكي گلجاي در نمونه هاي داراي ساكاروز 4 درصد و تيمار شاهد ديده شد و كمترين ميزان آنها در تيمار اسيد سيتريك 200 ميلي گرم در ليتر مشاهده گرديد. تيمارهاي مختلف اسيد ساليسيليك و اسيد سيتريك بر كاهش توليد اتيلن، نشت يوني و ميزان مالون دي آلدهيد مؤثر بودند تفاوت معني داري با يكديگر نداشتند. بيشترين محتواي نسبي آب برگ و گلبرگ در نمونه هاي تحت تيمار اسيد ساليسيليك 75 ميكرومولار و تيمار اسيد سيتريك 100 ميلي گرم در ليتر ديده شد. بيشترين وزن تر گل در نمونه هايي كه با اسيد ساليسيليك 75 ميكرومولار و اسيد سيتريك 200 ميلي گرم در ليتر تيما

تجمع نيترات يك مشكل شايع در بيشتر سبزي هاي برگي است و هنگامي اتفاق مي افتد كه ميزان جذب نيترات از ميزان مصرف آن توسط گياه فراتر رود. در اين پژوهش اثر افزايش غلظت موليبدن بر ميزان انباشت نيترات در كاهو (Lactuca sativa L.) رقم "رايدر " در شرايط كشت بدون خاك بررسي شد كه در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه بوعلي سينا در سال 1400 اجرا شد. اين مطالعه به صورت يك آزمايش فاكتوريل، داراي دو فاكتور در قالب طرح كاملاً تصادفي و در سه تكرار انجام گرديد. فاكتور اول افزودن نيترات (از نمك نيترات كلسيم) به محلول استاندارد هوگلند در سه سطح شامل (صفر)، 10 و 20 درصد و فاكتور دوم افزودن غلظت موليبدن (از نمك موليبدات سديم) در سه سطح شامل صفر (شاهد)، 5 و 10 ميكرومولار بودند كه درمجموع 9 تيمار اعمال شد. براي هر تكرار چهار بوته در نظر گرفته شد كه درمجموع 108 بوته مورداستفاده قرار گرفت. بستر كشت شامل كوكوپيت و پرليت با نسبت مساوي بود. ويژگي هاي اندازه گيري شده عبارت از صفات رشد شامل: وزن تر و وزن خشك ريشه، وزن تر و وزن خشك برگ و درصد ماده خشك برگ و صفات بيوشيميايي شامل: ميزان كلروفيل هاي a، b و كل و كاروتنوئيد كل، اندازه گيري ويتامين ث، ظرفيت آنتي اكسيداني برگ، ميزان فنل كل، نيتروژن، پتاسيم، موليبدن و فسفر برگ، ميزان نيترات در ريشه و برگ و فعاليت آنزيم نيترات ردوكتاز در ريشه و برگ بودند كه در پايان رشد اندازه گيري شدند. نتايج نشان داد كه با افزايش ميزان غلظت موليبدن در محلول هوگلند، ميزان موليبدن در برگ نيز افزايش يافت و در مقابل، ميزان نيترات برگ كاهش پيدا كرد، به طوري كه در غلظت 10 ميكرومولار موليبدن، بيشترين ميزان كاهش تجمع نيترات ديده شد. افزودن نيترات بيشتر از ميزان استاندارد باعث افزايش وزن تر و وزن خشك اندام هوايي و وزن تر ريشه گرديد. تجمع موليبدن در ريشه باعث افزايش وزن خشك ريشه نسبت به شاهد شد. استفاده از تيمار نيترات و موليبدن باعث ايجاد تغييرات معني داري در ميزان كلروفيل هاي a، b و كل شد. همچنين با كاربرد تيمار هاي نيترات و موليبدن ميزان ظرفيت آنتي اكسيداني، ميزان فنل كل و ويتامين ث در برگ كاهو افزايش يافت. با توجه به نتايج به دست آمده از اين تحقيق مي توان توصيه كرد كه با اضافه كردن موليبدن به محلول غذايي هوگلند در سيستم هيدروپونيك براي پرورش كاهو، نيترات موجود در برگ هاي اين گياه كاهش مي ي

اسفناج با نام علمي Spinacia oleracae از جمله سبزيجات مغذي بوده كه استفاده جهاني دارد. اين سبزي قابليت بالاي در تجمع نيترات داشته و غلظت بيش از حد زياد نيترات در اين سبزي براي سلامتي انسان ها مضر است. روش هاي متفاوتي به هدف كاهش تجمع نيترات استفاده مي شود؛ از آن جايكه سلنيوم و ملاتونين در كاهش تجمع نيترات موثر اند در اين پژوهش اثر اين دو در كاهش تجمع نيترات در اسفناج مورد بررسي قرار گرفت. اين تحقيق بصورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي شامل، سلنيوم از منبع سلنات سديم (0، 5 و 10 ميكرومولار) و ملاتونين (0، 50 و 100 ميكرومولار) انجام شد. ملاتونين بصورت محلول پاشي برگي در مرحله سه برگي و پس از غروب آفتاب دوبار به فاصله يك هفته انجام شد و سلنيوم از طريق محلول غدايي هوگلند به گياهان داده شد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه، كاربرد سلنوم و ملاتونين سبب افزايش صفات رشدي نظير، بيوماس كل وزن تر، وزن تر اندام هوايي، وزن تر برگ و بيوماس كل وزن خشك نسبت به شاهد شد. كاربرد سلنيوم و ملاتونين سبب افزايش بعضي از صفات بيوشيمياوي مانند، فنل كل و فلاونوئيد، ظرفيت آنتي اكسيداني و سلنيوم برگ شد. تجزيه و تحليل داده ها نشان داد كه سلنيوم و ملاتونين در كاهش تجمع نيترات در برگ و ساقه موثر هستند كه اثر بخشي شان بستگي به غلظت آن ها دارد. بيشترين ميزان نيترات در برگ و ساقه و كمترين ميزان فعاليت آنزيم نيترات ردوكتاز در برگ و ساقه گياهان شاهد وجود داشت. كمترين ميزان نيترات در برگ و ساقه در تركيب تيماري 5 ميكرومولار سلنيوم و 100 ميكرومولار ملاتونين بدست آمد كه ميزان نيترات در برگ به 65 درصد و در ساقه به 52 درصد كاهش و ميزان فعاليت آنزيم نيترات ردوكتاز در برگ 32 درصد و در ساقه 65 درصد افزايش نسبت به شاهد نشان داد. بنابرين تركيب تيماري 5 ميكرومولار سلنيوم و 100 ميكرومولار ملاتونين بهترين اثر در افزايش بيوماس كل (تر و خشك) و كاهش تجمع نيترات در اسفناج داشت.

گل شاخه بريده ژربرا(Gerbera jamesonii) ارزش اقتصادي زيادي در صنعت بين المللي گل هاي شاخه بريده دارد. ژربرا به دليل حساسيت به ميكروارگانيسم هاي درون محلول نگهدارنده كه سبب بسته شدن آوند ها مي شوند، عمر پس از برداشت كمي دارد. براي افزايش عمر گل هاي شاخه بريده و همچنين حفظ كيفت آن ها از تركيبات ميكروب كش متفاوتي استفاده شده اما به علت مضرات مواد شيميايي تلاش شده تا راهكارهاي غير شيميايي جايگزين معرفي شود. هدف از مطالعه حاضر بررسي اثرات غلظت هاي مختلف اسانس اكاليپتوس و اسانس آويشن بركيفيت و ماندگاري گل ژربرا است. آزمايش در قالب كاملا تصادفي با 3 تكرار انجام شد. تيمارهاي مورد استفاده در اين پژوهش شامل: اسانس اكاليپتوس(10 و 20 ميكروليتر)، اسانس آويشن(10 و 20 ميكروليتر) و آب مقطر به عنوان شاهد بود در تمام تيمار ها به جز آب مقطر از ساكارز 1 درصد استفاده شد . طبق نتايج اسانس آويشن و اسانس اكاليپتوس در هر دو غلظت نسبت به شاهد سبب افزايش عمر گلجاي شدندو اكاليپتوس(10 و 20 ميكروليتر) بيشترين عمر گلجاي(13 روز) نسبت به شاهد(7 روز) داشت. همچنين تيمار اكاليپتوس و پس ازآن تيمار آويشن در هر دو غلظت 10 و 20 ميكرو ليتر وزن تر گل و محتواي نسبي آب گلبرگ را نسبت به شاهد افزايش دادند جذب آب نيز توسط تيمار اكاليپتوس افزايش پيدا كرد. در روز هشتم آزمايش تمامي تيمارهاي آويشن و اكاليپتوس در هر دوغلظت 10 و 20 ميكروليتر باعث كاهش نشت يوني و همچنين كاهش معني دار ميزان مالون دي آلدهيد نسبت به تيمار شاهد شدند مطابق نتايج هر دو تيمار سبب كاهش كلني هاي باكتري شدند اما كمترين ميزان كلني باكتري هم در ساقه و هم در آب، مربوط به تيمار اكاليپتوس در دو غلظت 10 و 20 ميكرو ليتر بود. آنتوسيانين و كربوهيدرات نيز توسط تمامي تيمارهاي آويشن و اكاليپتوس دوغلظت 10 و20 ميكروليتر افزايش پيدا كرند. نتايج نشان دهنده اين بود كه غلظت هاي مختلف از تيمارهاي اكاليپتوس و آويشن باكنترل جمعيت باكتري سبب بهبود روابط آبي، جذب كربوهيدرات و در نتيجه افزايش عمر گلجاي گل هاي شاخه بريده ژربرا شدند.

عمر گلجاي كوتاه گل شاخه بريده نرگس و پژمردگي سريع گلبرگ هاي آن از عوامل محدودكننده در فروش و نگهداري اين گل پس از برداشت مي باشد. در اين مطالعه تاثير دو غلظت عصاره (250 و 350 ميلي ليتر در ليتر) و اسانس (35 و 60 ميلي ليتر در ليتر) رزماري به علاوه تيمار شاهد (آب مقطر و 3 درصد ساكارز) بر طول عمر و برخي صفات كيفي گل شاخه بريده نرگس گونه تازتا به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 3 تكرار انجام گرفت. تمامي تيمارها حاوي 3 درصد ساكارز بودند. صفات اندازه گيري شده شامل طول عمر نهايي گل، درصد پژمردگي گل، نشت الكتروليت غشاء گلبرگ، پراكسيداسيون ليپيدهاي غشاء گلبرگ، محتواي نسبي آب گلبرگ، pH و هدايت الكتريكي (EC) محلول نگهدارنده، وزن تر نسبي، محلول جذب شده نسبي و سرعت طي شدن مراحل مختلف پيري بود. نتايج به دست آمده نشان داد كه اسانس رزماري با غلظت 60 ميلي ليتر در ليتر با طول عمر 33/13 روز نسبت به شاهد با طول عمر 3/10 روز عمر گلجاي گل شاخه بريده نرگس را به ميزان 03/3 روز افزايش داد. همچنين اين تيمار وزن تر نسبي را به ميزان 65/0 گرم، محتواي نسبي آب گلبرگ را به ميزان 66/14 درصد و محلول جذب شده نسبي را به ميزان 88/8 ميلي ليتر در گرم وزن تر نسبت به شاهد افزايش داد. از سوي ديگر اين تيمار درصد پژمردگي گل را به ميزان 15/8 درصد، نشت الكتروليت غشاء گلبرگ را به ميزان 88/15 درصد، پراكسيداسيون ليپيدهاي غشاء گلبرگ را به ميزان 41/0 ميكرو مول مالون دي آلدئيد در گرم وزن تازه گل، هدايت الكتريكي (EC) محلول نگهدارنده را به ميزان 08/0 دسي زيمنس بر متر و pH محلول نگهدارنده را به ميزان 17/1 نسبت به شاهد كاهش داد و از اين طريق سبب افزايش عمر گلجاي گل شاخه بريده نرگس گرديد. اسانس رزماري با غلظت 60 ميلي ليتر در ليتر سرعت طي شدن مراحل مختلف پيري را نيز در گل هاي تيمارشده كاهش داد. همچنين نتايج نشان داد كه عصاره رزماري در غلظت هاي 250 و 350 ميلي ليتر در ليتر بر تمام شاخص هاي اندازه گيري شده تاثير منفي داشتند. بنابراين با توجه به اثر مثبت اسانس رزماري با غلظت 60 ميلي ليتر در ليتر بر تمام شاخص هاي اندازه گيري شده، اين تيمار جهت افزايش عمر گلجاي و بهبود ويژگي هاي كيفي گل شاخه بريده نرگس گونه تازتا توصيه مي گردد.

چكيده: تجمع بيش از حد نيترات يك مشكل شايع در اكثر سبزيجات برگي است و هنگامي اتفاق مي افتد كه ميزان جذب نيترات از ميزان مصرف آن توسط گياه فراتر رود. يكي از عوامل مهم تجمع نيترات در اندام گياهي پرورش آن در سيستم هيدروپونيك مي باشد. در اين پژوهش اثر تغذيه سلنيوم بر ميزان انباشت نيترات در كاهو (Lactuca sativa L.var.crispa) در شرايط هيدروپونيك بررسي شد كه در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه بوعلي سينا در سال 1398 به مرحله اجرا درآمد. اين مطالعه به صورت يك آزمايش فاكتوريل، داراي دو فاكتور در قالب طرح كاملا تصادفي و در سه تكرار انجام گرديد. فاكتور اول سه سطح از غلظت نيترات (نيترات كلسيم) شامل ميزان نيترات موجود در محلول استاندارد هوگلند (شاهد)، نيترات 10 درصد و 20 درصد بيشتر از ميزان موجود در محلول استاندارد هوگلند و فاكتور دوم چهار سطح از غلظت سلنيوم (سلنيت سديم) شامل صفر (شاهد)، 25/0، 50/0 و 75/0 ميكرومولار بودند كه در مجموع 12 تيمار با پي اچ 4/5 و هدايت الكتريكي متفاوت براي هر تيمار نيترات (نيترات استاندارد 9/1 دسي زيمنس بر متر، نيترات 10 درصد اضافي 05/2 دسي زيمنس بر متر و تيمار 20 درصد اضافي 33/2 دسي زيمنس بر متر) اعمال شد. براي هر تكرار چهار بوته در نظر گرفته شد كه در مجموع معادل 144 بوته مورد استفاده قرار گرفت. بستر كشت شامل كوكوپيت و پرليت با نسبت مساوي بود. صفت هاي اندازه گيري شده عبارت بودند از صفات مورفولوژيكي شامل: وزن تر و وزن خشك ريشه، وزن تر و وزن خشك اندام هوايي، تعداد برگ، سطح برگ، ارتفاع اندام هوايي، طول ريشه و قطر طوقه و صفات فيزيولوژيكي شامل: ميزان كلروفيل ها و كاروتنوئيد، عصاره گيري از برگ، اندازه گيري آنتوسيانين كل، ميزان ظرفيت آنتي اكسيداني برگ، ميزان فنل، فلاونوئيد كل، نيتروژن، نيترات، سلنيوم و فسفر برگ. نتايج نشان داد كه با افزايش ميزان كاربرد سلنيوم در محلول هوگلند، ميزان سلنيوم در برگ نيز افزايش يافت و در مقابل، ميزان نيترات برگ كاهش پيدا كرد بطوريكه در غلظت سلنيوم 75/0 ميكرومولار، بيشترين ميزان كاهش نيترات ديده شد. افزودن نيترات بيشتر از ميزان استاندارد باعث كاهش وزن تر و وزن خشك اندام هوايي و وزن تر ريشه گرديد. تجمع سلنيوم در ريشه باعث افزايش وزن خشك ريشه نسبت به شاهد شد. استفاده از تيمار نيترات و سلنيوم باعث ايجاد تغيرات معني داري در سطح كلروفيل a، كارت

گل نرگس يكي از مهمترين گياهان زينتي پيازدار در جهان است، كه پس از گل لاله در مقام دوم كشت و كار قرار دارد. تكثير نرگس به روش هاي سنتي كند است و تكثير آن به روش هاي دوفلسي و قاشي با استفاده از تيمارهاي تنظيم كننده هاي رشد گياهي ضريب تكثير بالاتري دارد. اين پژوهش با هدف بررسي ميزان توليد و اندازه سوخك در نرگس دافوديل (Narcissus pseudonarcissus) با استفاده از نانولوله هاي كربني چند ديواره در تركيب با تنظيم كننده هاي رشد گياهي ايندول بوتريك اسيد، بنزيل آدنين، متيل جاسمونات صورت گرفت. اين پژوهش به صورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با دو فاكتور: 1) نوع و غلظت تنظيم كننده هاي رشد در هفت سطح (شامل آب مقطر به عنوان شاهد، ايندول بوتريك اسيد، بنزيل آدنين و متيل جاسمونات در دو غلظت 50 و 100 ميلي گرم در ليتر) و 2) غلظت نانولوله هاي كربني در سه سطح (صفر، 10 و 50 ميلي گرم در ليتر) انجام شد. بدين منظور پيازهاي نرگس در پايان تيرماه 1399 تهيه شدند و با برش عرضي فلس هاي دوقلو تهيه شده و به مدت 30 دقيقه در محلول حاوي تيمارهاي مورد نظر قرار گرفتند. سپس فلس هاي تيمارشده در بستر با نسبت يكساني از كوكوپيت و پرلايت به كيسه هاي پلاستيكي منتقل شدند و در دماي 2± 21 درجه سانتي گراد قرار گرفتند. پس از گذشت پنج ماه از تيمارها، تعداد سوخك هاي توليد شده، قطر سوخك هاي توليد شده، وزن سوخك هاي توليد شده، ضريب تكثير براي فلس هاي سوخك دار، ضريب تكثير براي فلس هاي باقيمانده در هر پلاستيك، تعداد فلس هاي ريشه دار و وزن ريشه هاي توليدشده مورد ارزيابي قرار گرفت. به طور كلي به كارگيري تيمارهاي تركيبي اثر بهتري در صفت هاي اندازه گيري شده داشت و نسبت به تيمارهاي تنظيم كننده هاي رشد و نانو لوله هاي كربني به تنهايي، تاثير بيشتري داشت. با توجه به اهميت ضريب تكثير در نرگس، نتيجه گيري كلي اين است كه استفاده از غلظت هاي پايين ايندول بوتريك اسيد به همراه نانولوله هاي كربني موجب افزايش ضريب تكثير شدند. در رابطه با اندازه و ابعاد سوخك هاي توليد شده، تنظيم كننده هاي رشد از جمله متيل جاسمونات با غلظت 50 ميلي گرم در ليتر و ايندول بوتريك اسيد با غلظت 50 و 100 ميلي گرم در ليتر نيز باعث افزايش وزن سوخك ها شدند. بنزيل آدنين در تمام غلظت هاي به كار رفته، سبب كاهش وزن سوخك ها شد. استفاده از نانولوله هاي كربني