امیرسامان خیرخواه قه

مسئله مسیریابی تولید ترکیبی از مسئلۀ تعیین اندازه انباشته و مسئله مسیریابی خودرو است. در این مساله به طور عمومی فرض میشود که یک تصمیم گیرنده به عنوان ریاست واحدهای تولید و توزیع، وجود دارد. در دنیای واقعی، اجزای داخلی این سیستم مانند تولیدکننده و توزیع کننده، میتوانند از قدرت تصمیمگیری و عملکرد مستقل تری برخوردار باشند. این پژوهش به منظور نزدیکتر کردن مساله مسیریابی تولید به مسائل دنیای واقعی، به توسعه مساله مسیریابی تولید در جنبه های عدم قطعیت و حضور چند تصمیم گیرنده می پردازد و تلاش دارد مدلهایی تقریباً واقعی با انعطاف پذیری و قابلیت کاربریِ بیشتر ارائه نماید. این مفروضات باعث افزایش زمینه های تصمیمگیری مدیران و سازگاری با شرایط واقعی زنجیره های تولید و توزیع میشود. بدین منظور دو مساله اصلی در این پژوهش ارائه و توسعه داده میشوند. در مساله اول، مساله مسیریابی تولید با دوسطح تصمیم گیری توزیع کننده و تولیدکننده طراحی شده است که علاوه بر توجه به حضور تصمیم گیرندگان مختلف، مساله مسیریابی تولید از جنبه حفاظت از محیط زیست و امکان برونسپاری نیز توسعه داده میشود. توزیع کننده به عنوان رهبر و تولیدکننده به عنوان پیرو فرض شده است. با توجه به ماهیت دوسطحی و چندهدفه این مساله، رویکرد برنامه ریزی آرمانی فازی دوسطحی به عنوان حل دقیق توسعه داده میشود. تحلیل نتایج عددی این مساله به مقایسه نتایج مساله مسیریابی تولید دوسطحی چندهدفه با مساله مسیریابی تولید چندهدفه با یک تصمیم گیرنده با تحلیل حساسیت بر روی تغییرات جریمه برونسپاری میپردازد. نتایج حاکی از آن است که جوابهای نامغلوب مسئله تک سطحی، پاسخ های پایدار و متعادلی برای مسئله در شرایط رقابتی نیستند و با بررسی شاخصهای معمول برای مسائل چندهدفه برتری شاخص نرخ دستیابی همزمان RAS در ارزیابی نتایج مساله مسیریابی تولید دوسطحی چندهدفه حاصل میشود، این امر موجب روشن شدن ماهیت رفتار مساله دوسطحی میگردد، به طوریکه مساله دوسطحی به دنبال یافتن جوابهای پارتویی متنوع و متمرکز نیست بلکه به دنبال ایجاد تعادلی در میان تصمیم گیرندگان در راستای دستیابی به اهدافشان است. ادامه تحلیل نتایج عددی به بررسی حساسیت توابع هدف در سطوح بالا و پایین در مقایسه با هم و حدود تحمل شان، حساسیت کالای برونسپاری شده و کل کالای نگهدارش شده نسبت به تغییرات جریمه برونسپاری

هدف اصلی این پژوهش طراحی سیستم های تولید سلولی پویا در حالت احتمالی بوده که با حل همزمان دو مساله تشکیل سلول و برنامه ریزی تولید انجام می شود. یک مدل ریاضی غیرخطی مختلط عدد صحیح ارائه شده که در آن ویژگی های مختلفی از قبیل مسیرهای چندگانه تولید، پیکربندی مجدد، ماشین های مشابه، تفکیک حجم تولید، توازن حجم کاری بین سلول ها و بین ماشین های هر سلول، محدودیت تولید هر سلول و جریان مواد بین ماشین ها لحاظ شده است. محدودیت ظرفیت ماشین ها برای اولین بار از دیدگاه تولید متوازن و بر اساس ایستگاه گلوگاه تحلیل شده است. مدل علاوه بر تعداد سلول های مستقل، تعداد انواع ماشین ها و حجم تولید محصولات در هر سلول را ارائه می دهد. هدف مدل کمینه نمودن کل هزینه های جریان مواد داخل هر سلول، ماشین (عملیاتی، بالاسری و راه اندازی)، پیکربندی و تشکیل سلول ها، و هزینه های موجودی (تولید، نگهداری و کمبود) است. ابتدا مدل ارائه شده در حالت قطعی بررسی و جواب حاصل از آن تحلیل شده است. به دلیل پیچیدگی مدل ارائه شده و عدم کارایی روش های بهینه یابی در اینگونه مسائل، دو روش ابتکاری سه مرحله ای (مرحله اول یافتن یک جواب موجه، مرحله دوم یافتن جواب های همسایه، و مرحله سوم بهبود یک جواب موجه) برای حل توسعه یافته و کارایی جواب های حاصل هم به لحاظ زمان و هم کیفیت نشان داده شده است. سپس مدل قطعی ارائه شده در حالت احتمالی (زمان پردازش عملیات، زمان در دسترس، و تقاضا احتمالی با توزیع نرمال فرض شده اند) بررسی شده و روش های ابتکاری پیشنهادی برای مدل احتمالی تطبیق داده شده اند. در فصل مربوط به حالت احتمالی نیز، کارایی روش ها با مقایسه جواب ها در دو حالت بهینه و ابتکاری به اثبات رسیده است.

امروزه پیشرفتهای اخیر تکنولوژیکی، جهانی شدن تجارت، انتقال سریع صنعت به نقاط مختلف دنیا، تغییرات در تمایالت مشتریان سبب شده است که بازارهای تجاری بیش از پیش ضرورت و تاثیر توجه به مسالۀ رقابت را در برنامهریزیهای کالن و استراتژیک خود دریابند. از جمله مهمترین این برنامهریزیها، مسالۀ طراحی شبکۀ زنجیرۀ تامین است که در پی یافتن زیرساختی مناسب برای مجموعۀ تسهیالت زنجیرۀ تامین میباشد و در نظر گرفتن عامل رقابت در این مساله میتواند منجر به اخذ تصمیمات صحیحتر و کارآمدتر در مدیریت زنجیرۀ تامین گردد. همچنین، در طول سالهای اخیر افزایش توجهات به مسائل زیستمحیطی، میزان آالیندگی ناشی از فعالیتهای صنعتی، قانونگذاریهای دولتی، مسئولیتپذیری اجتماعی سبب شده است که هدف از برنامهریزیها صرفاً دستیابی به شاخصهای اقتصادی نباشد و اهداف دیگری نظیر توجه به مالحظات زیستمحیطی و اجتماعی نیز در کنار مطلوبیت اقتصادی در تصمیمگیریها مورد توجه قرار گیرد. در این رساله ابتدا یک مدل ریاضی چندهدفه برای مسالۀ طراحی شبکۀ زنجیرۀ تامین با در نظر گرفتن قیمتگذاری غیر رقابتی ارائه شده است که در راستای مفهوم پایداری، بهینهسازی اهداف اقتصادی، زیستمحیطی و اجتماعی را به صورت همزمان در نظر دارد. سپس به منظور توسعۀ مدل پیشنهادی در حالت رقابتی، رقابت میان زنجیرههای تامین بر روی مسالۀ قیمتگذاری وابسته به سطح تقاضای محصوالت به مدل طراحی شبکه اضافه شده که در آن قیمتهای فروش و خرید به ترتیب در لجستیک مستقیم و معکوس زنجیرههای تامین به عنوان عامل رقابتی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین در این رساله، مدل چندهدفۀ دیگری برای طراحی شبکۀ زنجیرۀ تامینی پایدار در حالت رقابتی ارائه شده که در آن از عوامل زیستمحیطی و اجتماعی وابسته به سطح تامین و تولید زنجیرۀ تامین شامل درجۀ سبز بودن و کیفیت محصوالت تولید شده به عنوان عامل رقابتیِ میان زنجیرههای تامین بهره برده شده است. به منظور حل مدلهای رقابتی ارائه شده در این رساله و با توجه به نوع رقابت میان زنجیرههای تامین ابتدا از رویکرد نظریۀ بازیها و تعادل نش جهت دستیابی به مقادیر تعادلیِ متغیرهای تصمیم رقابتی بهره برده شده است. در ادامه با مشخص شده متغیرهای تصمیم رقابتی، به منظور حل مدلهای چندهدفۀ حاصل از نرمافزارهای تجاری، رویکرد محدودیت اپسیلون و الگوریتمهای فراابتکاری استفا

تحقیق حاضر به مطالعه و بررسی مساله حمله به شبکه مسیریابی کالاهایی می پردازد که به دلیل ارزش کالای توزیعی و یا خسارات و آسیب هایی که توزیع نادرست این کالاها می تواند در پی داشته باشد، مورد تهاجم تصمیم گیرنده دیگری قرار می گیرد. در این دسته از مسایل، که تحت عنوان مسایل حمله به شبکه مسیریابی شناخته می شود، توزیع کننده به عنوان مدافع ناگزیر است تا تاثیر استراتژی های اتخاذشده از سوی مهاجم را در انتخاب مسیرهای مناسب برای تجهیزات نقلیه خود در نظر بگیرد. مسایلی از این دست که ارتباط بین دو تصمیم گیرنده از جنس پیش بینی و پاسخ است، در قالب بازی های استکلبرگ قابل مدلسازی است. کاربردهای گسترده این دسته از مسایل در امور روزمره، اهمیت و ضرورت تحقیق را به روشنی بیان می کند. از جمله این کاربردها می توان به مساله حمله به شبکه توزیع سوخت، حمله به خودروهای حامل محموله های ارزشمند از جمله خودروهای توزیع پول بانک ها، خودروهای حمل زندانیان وخودروهای توزیع تجهیزات نظامی و لوازم اساسی در شرایط جنگی و در حملات تروریستی اشاره کرد. علاوه براین، مساله حمله به حامل های مواد خطرناک که مسیرهای انتخابی خود را از مناطق با ریسک و تراکم جمعیت بالا انتخاب می کنند و هم چنین در مواردی که خودروهای مورد استفاده برای توزیع کالا، خودروهای با سوخت دیزلی و آلوده کننده محیط زیست هستند نیز از جمله موارد کاربرد مساله مورد مطالعه هستند که در این تحقیق به آن ها پرداخته می شود. بسته به نوع مساله مورد مطالعه، مهاجم می تواند با استفاده از استراتژی های سختگیرانه و حملات تخریبی از ادامه مسیر توزیع کننده جلوگیری نماید و یا این که صرفا با استفاده از استراتژی حمله تداخلی با جریمه کردن حامل های خاطی، هزینه عبور از برخی کمان های حیاتی را افزایش داده و از این طریق، توزیع کننده را به سمت انتخاب کمان های مورد نظر خود هدایت می کند. از سوی دیگر به واسطه نوع درک و برداشت دو تصمیم گیرنده از اطلاعات شبکه، مساله می تواند در دو حالت حمله با اطلاعات متقارن و نامتقارن قابل مدلسازی است. در این تحقیق، مساله حمله به شبکه مسیریابی در شرایط حمله تخریبی و تداخلی و هم چنین برای دو حالت حمله با اطلاعات متقارن و نامتقارن مدلسازی می شود و الگوریتم های حل دقیق و فراابتکاری مناسب و کارایی برای مسایل مورد مطالعه پیشنهاد می شود.