محمدسعید ایزدی

فعالیت بدنی ناکافی به عنوان یکی از چهار عامل اصولی مرگ و میر در جهان شوناخته شودهاسوت. در ایران نیز سوبک زندگی بیتحرک و فعالیت بدنی ناکافی از عوامل مهم خطر بیماریهای واگیر اسووت و درصوود ایرانیانی که فعالیت بدنی کافی ندارند با روند رو به ر شد مواجه ا ست . انجام فعالیت بدنی به صورت منظم خطر ابتال به ب س یاری از بیماریهای غیرواگیر و بروز مرگ و میر را کاهش میدهد و منجر به ارتقاء سوالمت جسومانی و روانی میگردد. کاهش فعالیت بدنی غالبا ناشوی از عدم فعالیت در اوقات فراغت، رفتار بیتحرک در خانه و محل کار، و افزایش استفاده از انواع حمل و نقل غ یرفعال میباشد. به نظر میرسد یکی از مهمترین عوامل محیطی موثر بر رفتار فعالیت بدنی، فضوواهای باز عمومی و کیفیت آنها میباشوود. با توجه به اینکه امکان تغییر بس یاری از عوامل محیطی، که تاثیر آنها بر تحرک و سالمت افراد اثبات شده است، وجود ندارد و یا مداخله و تغییر آنها هزینه و دشواریهای فراوان بههمراه دارد، فضاهای باز عمومی، که امکان ایجاد آنها در مکانهایی از شهر که با کمبود فضاهای باز مواجهاند و امکان تغییر و ارتقاء کیفیت فضاها ی باز عمومی موجود با هزینههای بس یار کمتری امکانپذیر میباشد، میتوانند مهمترین عامل محرک تو سعه زندگ ی فعال شهر ی به شمارآ یند. بر این ا ساس پژوهش حا ضر ارتباط ب ین کیفیت ف ضاها ی باز عمومی و میزان فعالیت بدنی شووهروندان را مورد مطالعه قرار دادهاسووت تا با اسووتفاده از تحقیقات و تجارب موفق، کیفیتهای موثر بر فعالیت بدنی را ا ستخراج و بومیی سازی نموده و از طریق برر س ی و سنجش آن ها در نمونههای موردی، به ارائه مدلی برازنده و بومی در خ صوص رابطه بین ف ضای بازعمومی با فعایت بدنی بپردازد.بهمنظور انجام پژوهش در بخش نظری از شیوه مرور نظاممند با ا ستفاده از تکنیک تحلیل محتوا و متا سنتز یافته ها ا ستفاده شده ا ست و همچنین با ا ستفاده از م صاحبه با خبرگان نتایج بهد ست آمده بومی سازی گ شته ا ست. در بخش تج ربی که به منظور آزمون یافتههای حا صل از مطالعات نظری انجام شده، از نقشه، مشاهده و پرسشنامه برای گرداوری داده ها و از آزمونهای آماری توصیفی و آزمون های آماری استنباطی نظیر آزمونهای همبستگی و رگرسیون گام به گام برای تحلیل داده ها استفاده شده و در نهایت با استفاده از مدل هی معادالت ساختاری چگونگی رابطه بین متغیرهای پژوهش تبیین گ شته

امروزه با تغییر مشخصات طبیعی شهرها در روند شهرسازی و توسعه شهری، شاهد تغییرات چشمگیر و مشخص اقلیمی و آب و هوایی در مقیاس خرد یا محلی، مقیاس میانی و حتی مقیاس کلان شهری هستیم. فرم شهر و اجزاء و عناصر تشکیل دهنده آن، تاثیر بسزایی بر ویژگی های خرد اقلیم محلی و نیز مصرف انرژی در بخش ساختمان دارد که علی رغم ضرورت و اهمیت موضوعی در شرایط کنونی کشور ما، کمتر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. اغلب پژوهش های انجام شده در خصوص بهینه سازی مصرف انرژی در بخش ساختمان، تنها به مطالعات ساختمان های منفرد و اجزاء و عناصر تشکیل دهنده آن محدود شده و کمتر به تامین کیفیت آسایش حرارتی در فضاهای داخلی و خارجی با توجه به ویژگی های پیکره بندی و چیدمان توده ها و فضاهای شهری پرداخته شده است. لذا پژوهش پیش رو با بررسی پیشینه موضوع در ادبیات جهان و ایران، به دنبال شناسایی معیارهای عام طراحی بافت های شهری انرژی کارا و فضاهای شهری همساز با اقلیم در مقیاس طراحی شهری (قطعات ساختمانی، بلوک های شهری و ساختار فضایی) و ارزیابی فاکتورهای فوق در ارتباط با شرایط اقلیمی نیمه خشک (شهر اصفهان) است. این مطالعات در قالب بررسی گونه شناختی (گونه های غالب بافت مسکونی شهر اصفهان)، ترسیم و شبیه سازی مدلها با استفاده از نرم افزارهای محاسبه مصرف انرژی (دیزاین بیلدر)، ارزیابی آسایش حرارتی (انویمت) و بررسی نحوه پیکره بندی فضایی ( نرم افزار اسپیس سینتکس)، به تحلیل کارایی انرژی در گونههای مختلف فرم ساختمانی، بلوکهای شهری و ساختار فضایی بافت سکونتی می پردازد. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش پیش رو، ویژگیهای ناشی از همسایگیها و همجواریهای قطعات ساختمانی (ویژگی های بلوک های شهری) نسبت به ویژگیهای ساختمانهای منفرد تاثیر بیشتری بر مصرف انرژی و نیز کارآیی انرژی دارد. از دیگر نتایج این پژوهش می توان به این نکته اشاره نمود که؛ کاهش مصرف انرژی جهت سرمایش فضاهای داخلی در فصول گرم سال، بیش از انرژی مصرفی جهت تامین روشنایی و گرمایش در زمینه دستیابی به کارآیی انرژی در بخش ساختمان های مسکونی حوزه مطالعاتی حائز اهمیت است. با تحلیل فاکتورهای فرم شهری پایدار، کارآیی انرژی در این بخش به شدت تحت تاثیر عوامل مورفولوژیکی است که در این میان اتصال و همردیفی توده های ساختمانی و پیروی از الگوی غالب بافت در مقیاس بلوک های شهری (وجود بلوک های شهری همگن)