منو
امید بهمنی

دانشیار

تاریخ به‌روزرسانی: 1402/12/24

امید بهمنی

کشاورزی / مهندسی آبیاری

رساله های دکتری

  1. بررسی فرونشست دشت کبودراهنگ در استان همدان بر مبنای تکنیک تداخل سنجی راداری و تغییرات آب های زیرزمینی
    1401
    چکیده: امروزه بحث فرونشست زمین با توجه به گستردگی برداشت بیش از حد از سفره های آب زیرزمینی مورد توجه محققین قرار گرفته است. آبخوان دشت کبودراهنگ در استان همدان (ایران) به دلیل بهره برداری بیش از حد از ابهای زیرزمینی و افت آنها دچار فرونشست گردیده است به طوری که فروچاله های بزرگی در بررسی نقاط آن به چشم میخورد . در این پژوهش فرونشست دشت با استفاده از تکنیک تداخل سنجی راداری و درراستای درنظرگیری نوسانات تراز آب زیرزمینی این دشت مورد مطالعه قرار گرفت. از سویی ارتباط بین فرونشست و تغییرات تراز آب زیرزمینی با استفاده از روابط رگرسیونی در نظر گرفته شد و با استفاده از رگرسیون تاخیری نیز میزان تاخیر مابین بهره برداری از آب زیرزمینی و رخداد فرونشست تعیین گردید.همچنین با استفاده از مدلهای ماشینی جنگل تصادفی (RF) و ماشین های بردار پشتیبان (SVM) و تکنیک GIS در کنار لایه های ارتفاعی، شیب، جهت شیب ، انحنای افقی سطح زمین ، انحنای عمودی سطحی زمین شاخص رطوبت توپوگرافی، شاخص NDVI ، بافت خاک ، کاربری اراضی، فاصله از آبراه ، فاصله از گسل ، زمین شناسی و افت آب زیرزمینی به عنوان ورودی مدلها در نرم افزار R استفاده گردید و نقشه آسیب پذیری دشت نسبت به فرونشست تهیه شد. نتایج حاکی از فرونشست دشت طی سالیان 1393 تا 1398 به میزان 7/124 میلیمتر و نرخ متوسط 13 میلیمتر در هر 6 ماه بود. با توجه به هدایت هیدرولیکی متفاوت آبخوان در کنار ساختار های زمین شناسی متفاوت دشت، بین بهره برداری از آب زیرزمینی و پدیده فرونشست تاخیر وجود داشت که با استفاده از رگرسیون تاخیری، زمان تاخیر در فرونشست به میزان متوسط 5/1 سال تعیین گردید. از سویی تست مدلهای ماشینی با استفاده از 30% داده ها و استفاده از منحنی عملکرد نسبی (ROC) حاکی از دقت نسبتاً بالای هر دو مدل در تهیه نقشه آسیب پذیری بود دقت نتایج تا 89% در مدلSVM و تا 96% در مدل RF بود. بنابراین مدلRF نسبت به مدل SVM کارایی بالاتری را نشان داد. به منظور مشخص سازی تاثیر هریک از پارمترها بر فرونشست محدوده مورد مطالعه از مدل PLS در نرم افزار R استفاده گردید. استفاده از مدل PLS نشان از تاثیر بیشتر ارتفاع سطح زمین و افت سطح آب زیرزمینی در قبال سایر پارمترها بر پدیده فرونشست بود. همچنین نقشه آسیب پذیری رستری به روش Natural break در نرم افزار GIS به لحاظ شدت به 4 کلاس کم ، م
  2. مدیریت استفاده از پساب در گیاه پالایی مواد نفتی با استفاده از مدل PHYTO-DSS
    شیوا متقی 1401
    گیاه پالایی یکی از روش های بیولوژیکی کارآمد وکم هزینه برای پاکسازی آلاینده های نفتی از خاک می باشد. هدف از این پژوهش، بررسی اثر عواملی مانند نوع گیاه، غلظت گازوئیل وکیفیت آب آبیاری بر گیاه پالایی خاک آلوده به گازوئیل با استفاده از گیاه خلر (Lathyrus sativus L.) و گیاه فستوکای بلند (Festuca arundinacea) و ارزیابی کارایی مدل Phyto-DSS در شبیه سازی گیاه پالایی می باشد. در این مطالعه یک آزمایش گلدانی در سالهای 1397 و 1398 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خاک آلوده به گازوئیل در دو سطح 5/1 و 3 درصد و آب آبیاری در دو سطح آب شیرین و پساب (فاضلاب شهری تصفیه شده) بودند. نتایج نشان داد که گیاه فستوکای بلند گازوئیل موجود در خاک را حداکثر 4/62 درصد در تیمار گازوئیل 5/1 درصد-آب شیرین و حداقل 9/47 درصد در تیمار گازوئیل 3 درصد-پساب کاهش داد و کاهش گازوئیل توسط گیاه خلر حداکثر 7/54 در تیمار گازوئیل 5/1 درصد-پساب و حداقل 4/44 درصد در تیمار گازوئیل 3 درصد-پساب به دست آمد. گازوئیل منجر به رشد بهتر تیمار گازوئیل 5/1 درصد-فستوکای بلند-1397 شد اما در سایر تیمارها با افزایش گازوئیل کاهش معناداری در رشد گیاه مشاهده شد. غلظت گازوئیل اثر معناداری بر وزن خشک، ارتفاع، رنگ برگ ها، زمان گلدهی و دانه دهی داشت اما کیفیت آب آبیاری اثر معناداری بر این پارامترها نداشت. از میان مکانیسم های حذف گازوئیل کمترین نقش را استخراج گیاهی و بیشترین نقش را تخریب گیاهی-ریزوسفری داشت و کیفیت آب آبیاری و غلظت گازوئیل در برخی تیمارها اثر معناداری بر نوع مکانیسم حذف گازوئیل داشتند. نتایج نشان داد که فاکتورهایی مانند گونه گیاهی، غلظت گازوئیل و کیفیت آب آبیاری می تواند در حذف گازوئیل اثر معنادار داشته باشد، اما درجه اثرگذاری بسته به میزان گازوئیل، درجه تصفیه آب آبیاری و مقاومت گیاه متفاوت است. در ارزیابی مدل Phyto-DSS، ضریب تبیین در اکثر تیمارها عالی بدست آمد. مدل در شبیه سازی گیاه پالایی گیاه فستوکای بلند در تخمین مقدار زهاب و آلاینده موجود در زهاب در تمامی تیمارها دارای خطای کم برآوردی و در تخمین آلاینده جذب شده توسط گیاه دارای خطای بیش برآوردی بود، ولی در گیاه خلر نتیجه عکس مشاهده شد. بیشترین ضریب کارایی مدل در شبیه سازی آلاینده جذب شده توسط گیاه خلر-1397 تیمار گا
  3. روند حرکت آفت کش دلتامترین در خاک های حاوی مواد آلی با استفاده از مدل LEACHP
    سحر پلنگی 1400
    استفاده از سموم کشاورزی طی چند دهه گذشته منجر به تجمع مواد باقیمانده این سموم در خاک شده که باعث کاهش کیفیت خاک وآلودگی آن می گردد. بیوچار یک ماده غنی از کربن است که با توجه به منافذ ریز و سطح مقطع بالای خود می تواند اثرات زیست محیطی آفت کش ها را از طریق نگهداری و جلوگیری از آبشویی این مواد به اعماق کاهش دهد. این پژوهش به منظور بررسی اثر تیمارهای مختلف بیوچار (صفر، 5/1 و 3 درصد وزنی) بر روند جذب آفت کش دلتامترین در خاک تحت کشت گیاه گندم، در گلخانه تحقیقاتی به مدت دو سال اجرا گردید. تاریخ کشت در سال اول از 29 آذر 1396 تا 20 فروردین 1397 و در سال دوم از 30 آذر 1397 تا 21 فروردین 1398 بوده است. همچنین کارایی مدل LEACHP به عنوان مدل بررسی کننده حرکت آفت کش در خاک، بر روی شبیه سازی غلظت دلتامترین در پروفیل خاک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که دلتامترین در تیمارهای خاک حاوی بیوچار، آبشویی کمتری نسبت به تیمار شاهد (بدون بیوچار) داشته است. میانگین غلظت دلتامترین جذب شده در تیمار شاهد نیز 10 درصد بیشتر از تیمارهای حاوی بیوچار بوده است. همچنین نرخ تخریب دلتامترین در تیمار شاهد، نسبت به تیمارهای 5/1 و 3 درصد بیوچار، سریع تر بوده بطوری که نیمه عمر دلتامترین از 4/36 در تیمار شاهد به 5/38در تیمارهای حاوی بیوچار رسیده است. همچنین بیشترین و کمترین میانگین رطوبت خاک مربوط به تیمار 3 درصد بیوچار و تیمار شاهد بوده است بطوری که افزایش بیش از 200 درصد در نگهداشت رطوبت در تیمار بیوچار 3 درصد نسبت به تیمار شاهد مشاهده شده است. همچنین با اندازه گیری هدایت الکتریکی نمونه ها مشاهده شد که افزودن بیوچار به خاک باعث افزایش هدایت الکتریکی نمونه ها از 12/0 در تیمار شاهد به 1/2 دسی زیمنس بر متر در تیمارهای بیوچار 3 درصد شده است. نتایج شبیه سازی جذب آفت کش دلتامترین در خاک با استفاده از مدل LEACHPنشان داد که مدل براورد قابل قبولی از شبیه سازی غلظت دلتامترین در دوره های 56 و 95 روز بعد از اعمال آفت کش در خاک داشته است. همچنین کمترین مقدار شاخص ویلموت در تیمار بیوچار 3 درصد و بیشترین میزان را در تیمار شاهد به ترتیب با مقادیر 5/0 و 85/0 بوده است. شاخص RMSE نیز کمترین خطا را در برآورد غلظت دلتامترین در تیمار شاهد با مقدار 7/2 و بیشترین خطا را در تیمار بیوچار 3 درصد با مقدار 9/3 داشته است.

پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد

  1. تاثیر روشهای مختلف آبشویی با پساب و استفاده از مواد بهساز بر برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک های شور -سدیمی
    مرتضی لایقی 1401
    اصلاح خاک ها، یکی از روش های توسعه اراضی کشاورزی محسوب می گردد. شور و سدیمی بودن خاک یکی از مشکل های مهم در خاک های مناطق خشک و نیمه خشک است. وجود یون سدیم در کنار شوری، تشکیل خاک شور- سدیمی را داده و موجب بروز مشکلات فراوانی در روند رویشی گیاهان می گردد. از سوی دیگر افزایش جمعیت، محدودیت منابع آب و همچنین حجم عظیم فاضلاب های شهری و لزوم دفع مناسب آن با حداقل آسیب به محیط زیست، استفاده موثر از این پتانسیل را افزایش داده است، در حالی که کمبود آب در حال تبدیل شدن به یک موضوع نگران کننده در جهان است. بنابراین استفاده از پساب تصفیه شده در آبیاری به عنوان یک گزینه ارزشمند محسوب می شود. اهداف این پژوهش بکار گیری روش های مختلف برای بررسی تغییر در کیفیت خاک و یافتن موثرترین روش برای اصلاح خاک های شور می باشد. این تحقیق با بکار گیری آب و پساب تصفیه شده همراه با بهساز های گوگرد (در دو سطح)، گچ (در دو سطح) و اسید سولفریک (در دو سطح) در دو روش آبشویی جریان ثابت و جریان متناوب انجام گردید. نتایج نشان می دهدکه در لایه سطحی خاک پارامتر های اسیدیته خاک، شوری خاک، سدیم خاک، نسبت جذب سدیم و درصد سدیم تبادلی کاهش محسوسی داشته و پارامتر های کسلیم و منیزیم و کربن آلی و هدایت هیدرولیکی به طور میانگین افزایش پیدا کرده اند. نتایج بدست آمده در لایه عمقی علارغم کاهشی بودن روند کلی نسبت به خاک اولیه، اما بر خلاف لایه سطحی بوده است. از جمله مهم ترین عوامل درکاهش شوری در خاک میتوان به هدایت هیدرولیکی و درصد سدیم تبادلی اشاره کرد که به ترتیب، بهترین تیمار از لحاظ کاهش شوری تیمار پساب با بهساز گچ در سطح 2 در روش آبشویی متناوب بوده است. همچنین بهترین تیمار از لحاظ کاهش درصد سدیم تبادلی خاک تیمار پساب با بهساز گچ در سطح 2 با روش آبشویی جریان ثابت بوده است.
    خلاصه پایان نامه

  2. پایش شاخص های کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از هوش مصنوعی و پهنه بندی آن ها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) در دشت رامهرمز
    پرویز پولادی 1400
    مدیریت بهینه منابع آبی و ارتقاء آنها نیازمند وجود اطلاعات در زمینه موقعیت، مقدار و پراکندگی پارامترهای کیفی اب در منطقه مورد مطالعه می باشد. از این رو شناخت و آگاهی از کیفیت آبهای زیرزمینی و طبقه بندی کردن این آبها بر اساس کمیت عناصر مختلف در آنها ما را در اتخاذ تصمیمات مدیریتی و کاهش آلودگی آبهای زیرزمینی یاری خواهد کرد. دشت رامهرمز به عنوان یکی از دشت های مهم استان خوزستان، از نظر تولید محصولات کشاورزی مطرح است. جهت تعیین کیفیت آب زیرزمینی این دشت برای مصارف کشاورزی، داده های کیفی آب 37 حلقه چاه، ازسال 1386 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفت . با وارد کردن داده ها کیفی آب چاه ها به لایه های مذکور به صورت نقشه های مجزا ترسیم شد. بررسیهای پارامترهای کیفی آب زیرزمینی بر اساس طبقه بندیهای ویلکاکس و ، شولز در محیطGIS نشان داد که افزایش مقادیر هدایت الکتریکی مقدار کل مواد جامد محلول در آب و سختی آب باعث کاهش شدید کیفیت آب زیرزمینی شده است. روش کریجینگ معمولی به عنوان یکی از روشهای درونیابی در زمین آمار مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج اعتبارسنجی تقاطعی نیز حاکی از برتری مدل های نمایی و گوسی برای استفاده در روش کریجینگ معمولی برای ترسیم نقشه های پهنه بندی وبررسی تغییرات مکانی و زمانی دادههای کیفی آب زیرزمینی میباشد همچنین نتایج شبکه عصبی بهینه شده با الگوریتم ژنتیک و شبکه عصبی RBF قابلیت بالایی در تخمین میزان پارامترهای فوق داشت.میزان دقت شبکه عصبی مصنوعی ترکیب شده با الگوریتم ژنتیک برای تخمین TDS ، TH ، ECبه ترتیب (85/0، 95/0 و 91/0) حاصل و برای شبکه عصبی RBF به ترتیب (99/0، 98/ و 99/0)حاصل شد
  3. تاثیر رژیم های مختلف کم آبیاری بر عملکرد و شاخص های تنش آبی و تحمل به خشکی در گندم(Triticum aestivum L.)
    علی غلامی 1399
    به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ های گندم به تنش خشکی و شناسایی ژنوتیپ های متحمل و حساس و برنامه ریزی آبیاری تحقیقی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا انجام شد. در این پژوهش تاثیر 3 سطح خشکی (60،80،100 درصد نیاز آبی) بر 4 ژنوتیپ گندم تجن،مروارید،مهرگان،سیروان) در قالب طرح پایه بلوک کاملا تصادفی در 3 تکرار در سال 98-97 مورد بررسی قرار گرفت.به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ های گندم به تنش خشکی و شناسایی ژنوتیپ های متحمل و حساس و برنامه ریزی آبیاری که در شرایط وجود تنش 4 ژنوتیپ در 3 سطح تنش و بدون تنش در یک آزمایش گلخانه ای در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در قالب طرح پایه بلوک کاملا تصادفی در 3 تکرار در سال 98-97 استفاده شد. فاکتور آزمایش شامل 3 سطح خشکی (60،80،100 درصد نیاز آبی) بود که اثر آن بر 4 ژنوتیپ گندم (تجن،مروارید،مهرگان،سیروان) مورد بررسی قرار گرفت.در این بررسی شاخص میانگین بهره وری(MP)،حساسیت به تنش(SSI)،میانگین هندسی بهره وری(GMP)،شاخص تحمل(TOL)،شاخص تولید در شرایط تنش و غیر تنش (SNPI) بر اساس عملکرد دانه ارقام در شرایط تنش و بدون تنش محاسبه شدند. از مقایسه عملکرد تیمار ها در محیط تنش و بدون تنش ،رقم مروارید کمترین میزان کاهش عملکرد و رقم مهرگان بیشترین میزان کاهش عملکرد را نسبت به تیمار شاهد نشان دادند.براساس نتایج این تحقیق شاخص های MP,GMP,STI به دلیل داشتن بیشترین همبستگی با عملکرد دانه در هر 2 حالت تنش رطوبتی در ارزیابی تحمل به خشکی مناسب ترین شاخص بودند.برای اندازه گیری دمای پوشش سبز به عنوان شاخص برنامه-ریزی آبیاری از دماسنج مادون قرمز و برای محاسبه شاخص تنش آبی گیاه از روش ایدسو استفاده گردید.بر اساس تجزیه و تحلیل آماری داده ها معادله خط مبنای پایین ومعادله خط مبنای بالا برای رقم تجن،مروارید،مهرگان،سیروان (TC-TA)ll=1.2812-0.7644 (VPD) , (TC-TA)ll=3.8812-0.8944 (VPD) , (TC-TA)ll=3.4612-0.7844 (VPD) , (TC-TA)ll=2.2182-0.8063 (VPD) ، معادله خط مبنای بالایی نیز به صورت ul = 6.6 °C(TC-TA)، ul = 8.4 °C (TC-TA) ، ul = 6.7 °C(TC-TA)، ul = 7.8 °C(TC-TA) بدست آمد.براساس نتایج شاخص تنش آبی می توان از تیمار 80 درصد به عنوان مبنای برنامه ریزی آبیاری استفاده کرد.
  4. تاثیر سطوح مختلف شوری و آبشویی بر برخی خصوصیات و فیزیولوژی گیاه گندم (Triticum aestivum L.)
    فرشاد رحمتی 1399
    ارزیابی مقدار آب مورد نیاز برای آبشویی نمک های محلول خاک یکی از اقدامات مهم در برنامه ریزی اصلاح خاک های شور است. عمق آب لازم برای آبشویی به فاکتورهای مختلفی از جمله شوری اولیه، بافت، عمق خاک و روش آبشویی بستگی دارد. بدین ترتیب با تلفیق (روش های) آبشویی و استفاده از آب با سطوح مختلف شوری در کشاورزی و اعمال این دو فاکتور در کنار یکدیگر آزمایشی با توجه به پراکندگی و کاستی های موجود در تحقیقات انجام شده در ایران ، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه دانشگاه بوعلی همدان در زمستان 1397 و بهار 1398 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح شوری ( 0 ، 100 و 200 میلی مولار سدیم کلرید) و سه سطح آبشویی ( آبشویی صفر، آبشویی ثابت، آبشویی متغیر) بود و تاثیر این فاکتورها بر شاخص تنش آبی (CWSI) و خصوصیات خاک و عملکرد گیاه مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS نسخه 1/9 انجام شد. شاخص تنش آبی، سدیم ، هدایت الکتریکی و نسبت جذب سدیم خاک، ارتفاع بوته، سطح ریشه و برگ، ماده خشک ریشه و اندام هوایی، عملکرد دانه و وزن هزار دانه، سدیم و پتاسیم ریشه و اندام هوایی و طول ریشه اندازه گیری شد. حداقل مقدار CWSI در تیمار بدون تنش بدون آبشویی و بیشترین مقدار در تیمار تنش 200 میلی مولار بدون آبشویی اتفاق افتاد مشاهده شد. معادله خط مبنای پایین (Tc - Ta)LL = 2.38-0.0925(VPD) و معادله خط مبنای بالایی به صورت (Tc - Ta)UL = 3.45 °C به دست آمد. نتایج نشان داد که کمترین میزان تاثیر پذیری CWSI نسبت به تنش شوری مربوط به تیمار آبشویی متغیر بود و این حالت به عنوان مبنا در شوری های بالا انتخاب شد. تنش شوری سبب کاهش معنی دار ارتفاع بوته، سطح ریشه و برگ، ماده خشک ریشه و اندام هوایی، عملکرد دانه، وزن هزار دانه، پتاسیم ریشه و اندام هوایی، طول ریشه و افزایش معنی دار سدیم خاک، هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم و سدیم اندام هوایی شد. آبشویی سبب افزایش معنی دار ارتفاع بوته، سطح برگ و نسبت جذب سدیم،و کاهش معنی دار ماده خشک ریشه و اندام هوایی،پتاسیم ریشه، طول و سطح ریشه شد. و اثر متقابل شوری و آبشویی سبب افزایش معنی دار سطح برگ، و کاهش معنی دار ماده خشک ریشه، طول ریشه و پتاسیم ریشه شد.
  5. بررسی تغییرات زمانی و مکانی پارامتر های کیفی آب زیرزمینی در دشت همدان-بهار و ارتباط آن با خشکسالی
    سیدعلی مسیبی جاوید 1398
    خشکسالی مخاطره آمیزترین پدیده طبیعی است. که از مهمترین فاکتورهای موثر بر کیفیت آبهای زیرزمینی می باشد. اگرچه امکان جلوگیری از وقوع آن وجود ندارد. یکی از سیستم هایی که به شدت تحت تاثیر خشکسالی می باشد و کمتر مورد توجه قرار می گیرد آبهای زیرزمینی است. تقاضای آب های زیرزمینی به دلیل محدودیت دسترسی به آب های سطحی و موقعیت خاص دشت همدان-بهار تقاضای آب های زیرزمینی افزایش یافته است. در این پژوهش با استفاده از شاخص های (بارندگی معیار شده) SPI درمقیاس-های مختلف (ماهانه، فصلی، سالانه) در طول دوره آماری 1385-1395 وضعیت خشکسالی و تاثیر آن بر منابع آب های زیرزمینی در 8 چاه عمیق بررسی شد. پس از انجام آزمون من کندال بر روی داده های جمع آوری شده روند تغییر پارامترهای کیفیت آب های زیرزمینی بررسی شده و رابطه بین خشکسالی اقلیمی و کیفیت آب های زیرزمینی با ضریب همبستگی در فصول مختلف به دست آمد. همچنین با استفاده از نرم افزار DIP در مقیاس های زمانی 3، 6، 12، 24 ماه شاخص های خشکسالی محاسبه شد. نتایج نشان می دهد ضریب همبستگی شاخص های خشکسالی وبارش در طول دوره آماری 10 ساله شاخص PNPI بیشترین همبستگی مثبت و در رده های بعدی شاخص هایDI ،SPI،ZSIوCZ1 به ترتیب بالاترین همبستگی معنی دار و مثبتی را با بارش دارند ولی این موضوع در مورد شاخص MCZI صدق نمی کند. همچنین مشخص گردید که بین تغییرات تراز آب زیر زمینی،بارش و شاخص های خشکسالی رایطه معنی دار در سطح 99درصد وجود دارد. ولی میان پارامتر های کیفی آب زیرزمینی این دشت بدون اعمال تاخیر با بارش و شاخص های خشکسالی رابطه معنی داری بدست نیامد.بنابراین علت کاهش کیفیت آب زیر زمینی دشت همدان بر اساس داده های موجود خشکسالی نبوده است.
  6. تاثیر مواد آلی بر حرکت یک بعدی آلاینده در فواصل انتقال کوتاه در ستون های آزمایشگاهی
    مهیار قیطرانی 1398
    چکیده: هدف از تحقیق مورد نظر پیدا کردن روشی برای کاهش و حذف انتقال آفتکش بوسیله ی نفوذ عمقی و رسیدن آنها به سفره های آب زیر زمینی می باشد. در این پژوهش از مواد آلی به عنوان اصلاح کننده استفاده شده است که شامل کاه و کلش گندم و بیوچار گندم می باشد که جز مواد دور ریز و سهل الوصول می باشند. در این پژوهش به منظور تعیین حرکت آفتکش دلتامترین در خاک و همچنین تعیین ضریب انتشار پذیری از ستون های خاک با ارتفاع 15 و 30 سانتی متری و در بازه ی زمانی 112 روزه استفاده گردید. در این پژوهش از 5 تیمار با سطوح مختلف 5/1 و 3 درصد کاه و کلش گندم و بیوچار گندم و تیمار شاهد استفاده شد. برای آنالیز آماری داده های بدست آمده در این پژوهش از طرح بصورت فاکتوریل بر پایه ی کاملا تصادفی استفاده شده است. نتایج بدست آمده از غلظت باقی مانده ی آفت کش خاک نشان داد که غلظت باقی مانده ی آفت کش خاک در عمق 0 تا 15 سانتی متری تیمار های کاه و کلش 5/1 ، 3 درصد وزنی و بیوچار 1.5 ، 3 درصد وزنی به ترتیب : 13 ، 14 ، 26 ، 43 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش یافته و غلظت باقی مانده ی آفت کش خاک در عمق 15 تا 30 سانتی متری تیمار کاه و کلش 5/1 وزنی 2 درصد افزایش و در تیمار های کاه و کلش 3 درصد وزنی و بیوچار 1.5 و 3 درصد وزنی نسبت به شاهد به ترتیب 9 ، 37 ، 17 درصد نسبت کاهش یافته است. نتایج بدست آمده از تحقیقات نشان می دهد که جذب و تثبیت آفت کش در خاک بوسیله ی تیمار بیوچار 3 درصد وزنی بیشتر از سایر تیمار ها بوده و مقدار آفتکش باقی مانده در خاک نسبت به شاهد 43 درصد کاهش یافته است و کمترین مقدار جذب آفتکش در خاک در تیمار کاه و کلش 1.5درصد می باشد که غلظت آفتکش باقی مانده در خاک نسبت به تیمار شاهد حدود 13% کاهش یافته است. نتایج این تحقیق نشان داد که در تیمار شاهد با بافت لوم شنی هر چه عمق نمونه ها بیشتر شود ضریب انتشار پذیری کاهش می یابد ، در تیمار اصلاح شده با بیوچار 1.5 درصد وزنی با افزایش طول نمونه ضریب انتشار پذیری افزایش پیدا کرده و در تیمار بیوچار 3 درصد وزنی با افزایش طول نمونه ها ضریب انتشار پذیری کاهش چشمگیری پیدا کرده است. نتایج حاصل از غلظت باقی مانده ی آفت کش در خاک نشان داد که بیوچار ها در محدود کردن حرکت و تثبیت آفت کش در خاک موفق بوده و با افزایش درصد وزنی آن در خاک می توان جذب آفت کش به سطح ویژه ی بیوچار ها را
  7. روندیابی معکوس در کانالهای خاکی به روش ماسکینگام
    سارا مرادویسی گله داری 1397
    از جمله مسائل عمده که در هیدرولوژی مهندسی ضرورت آن بیش از پیش احساس می شود چگونگی طغیان یا فروکش یا صعود و نزول هیدروگراف رودخانه در نقطه ای مشخص از آن است که این مساله را میتوان با روندیابی سیل تحلیل کرد .درواقع از بالاآمدن حجم زیادی از آب در یک رودخانه یا مسیل سیل جاری می شود که این بالا آمدن حالت نسبی داشته و نسبت به رژیم عادی یا نرمال سنجیده می شود .سیل یک پدیده مخرب است که هر ساله خسارات جانی و مالی فراوانی را ایجاد می کند و برای جلوگیری ازخسارات ناشی از این پدیده باید روش های مناسبی را جهت کنترل آن ارائه داد. روندیابی سیل عبارت است از عملیات محاسباتی که تغییرات مقدار سرعت و شکل موج سیل را به عنوان تابعی از زمان در یک یا چند نقطه در طول آبراهه ها پیش بینی می کند و یکی از مهم ترین مسائل در طرح های مهندسی آب است که در کانال ها و رودخانه ها از اهمیت خاصی برخوردار است و به عنوان یک فرآیند ریاضی برای پیش بینی تغییرات عمق و دبی جریان در طول رودخانه ها و کانال ها به کار برده می شود . روندیابی جریان به دو صورت مستقیم و معکوس انجام می گیرد و مدل ماسکینگام از جمله روش هایی می باشد که کاربرد گسترده ای را در روندیابی مستقیم و معکوس جریان دارد که مهم ترین عامل در دقت این روش ، تخمین بهینه پارامترها می باشد.از جمله کاربردهای مفید روندیابی معکوس آن است که اگر سیل مخربی در منطقه ایجاد شود و ما به اطلاعاتی درباره ویرانی سیل در بالادست نیازمند باشم تا بتوانیم هزینه های نوسازی و مقاوم سازی دربالادست را که متناسب با سیل ورودی است تخمین بزنیم ودر صورتی که ایستگاه آب سنجی در بالادست نباشد یا در اثر سیل وارده تخریب شده باشد از طریق روندیابی معکوس میتوانیم به اطلاعات هیدروگراف سیل ورودی در بالادست دست پیدا کنیم . در پژوهش حاضر روندیابی به روش هیدرولوژیکی صورت گرفته زیرا این روش درروندیابی رودخانه کاربرد دارد و یک روش نسبتا ساده بوده و از دقت قابل قبولی برخوردار می باشد اما نیازمند یک سری داده های هیدروگراف ورودی و خروجی متعدد و هم زمان رخ داده شده دارد .بدین منظور در پژوهش حاضر از داده های جریان ورودی و خروجی سال های 1390-1391-1392-1393-1394 در رودخانه سد شهید کاظمی شهرستان بوکان استفاده گردیدکه در این پژوهش به بررسی ضرائب روش ماسکینگام خطی در روندیابی مستقیم و معکوس جریان در بازه های
  8. ارزیابی معادلات مختلف برآورد تبخیر و تعرق مرجع روزانه با حداقل داده های هواشناسی
    رضا تاری مرادی مطلق 1397
    چکیده: آگاهی از روند تغییرات و پیش بینی شاخص های اقلیمی و عوامل موثر بر آنها جهت برنامه ریزی توسعه و اعمال مدیریت منابع آب امری اجتناب ناپذیر است. این پژوهش در محدوده شهر همدان صورت گرفته و از داده های هواشناسی نظیر حداکثر و حداقل دما، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی با مقیاس روزانه در یک دوره پانزده ساله (1396-1381) در ایستگاه هواشناسی سینوپتیک همدان استفاده شد. از بین روش های ترکیبی از معادله پنمن – مانتیث، بلانی – کریدل و جنسن – هیز به عنوان یک روش استاندارد و همچنین از بین روش های تجربی از معادله های تورک، هارگریوز، FAO24 و FAO56 توسط نرم افزار REF-ET جهت مقایسه تبخیر و تعرق پتانسیل تخمین زده شد و به کمک پارامترهای آماری RMSE، AE، R2 و d با طشتک تبخیر مورد ارزیابی قرار گرفت. با مقایسه روش های (هارگریوز، ASCE، FAO56، FAO24، تورک، جنسن هیز و بلانی کریدل) برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل در دو گیاه یونجه و چمن کمترین میزان مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) با استفاده از روش بلانی - کریدل در گیاه چمن (1.53) و بیشترین میزان آن در گیاه یونجه با روش FAO24 (3.22) برآورد شد که نشانگر عملکرد بهتر مدل در روش بلانی - کریدل بود. بیشترین میزان ضریب تبیین (R2) با روش بلانی – کریدل در هر دو گیاه یونجه و چمن (0.62) که حاکی از دقت بیشتر مدل و کمترین میزان مربوط به روش جنسن - هیز در محاسبه تبخیر و تعرق گیاه چمن (0.52) بود که نشان دهنده دقت کمتر مدل در این روش می باشد. دقت مدل در 3 روش هارگریوز، FAO56، ASCE stPM (یونجه و چمن)، تورک (یونجه) و بلانی - کریدل (چمن) 0.98 می باشد (بیشترین دقت) و در روش FAO24 (یونجه) کمترین میزان بوده است (0.95) که نشان از دقت پایین تر این روش نسبت به سایر روش-ها دارد، و در نهایت میانگین خطا در محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل با استفاده از روش FAO24 (گیاه یونجه) بیشترین مقدار (1.40-) و در روش بلانی - کریدل (گیاه چمن) کمترین مقدار بود (0.03) که نشان از دقت بالای مدل در برآورد تبخیر و تعرق پتانسیل نسبت به طشتک تبخیر بود. بنابراین با توجه به نتایج تحقیق حاضر چنین به دست می آید که در منطقه مورد مطالعه، روش بلانی - کریدل برای برآورد میزان تبخیر و تعرق پتانسیل در اولویت استفاده می باشد و در صورت امکان باید از روش فائو 24 در گیاه یونجه اجتناب نمود.
  9. بررسی روند تغییرات کیفی آب زیرزمینی به روش ناپارامتری اسپیرمن در دشت همدان بهار
    علیرضا جام بزرگ 1397
    افزایش روزافزون جمعیت و بالا رفتن استانداردهای زندگی در بسیاری از کشورها موجب افزایش نیاز به منابع آب باکیفیت مناسب برای مصارف مختلف کشاورزی صنعت و شرب شده است سفره های آب زیرزمینی به عنوان یکی از مهم ترین منابع تامین کننده آب با خطرات متفاوتی مانند افت سطح آب کاهش میزان تغذیه است به نقصان بارندگی و آلاینده های طبیعی و غیرطبیعی روبرو می باشد ازاین رو پایش کیفی منابع آب زیرزمینی اهمیت فوق العاده ای دارد. در این میان استفاده از روش های سنتی برای بررسی وضعیت کیفی سفره های آب زیرزمینی زمان بر و پرهزینه می باشد شناخت تغییرات مکانی برنامه ریزی دقیق و مدیریت آن امری لازم و ضروری است. استفاده از مدل های کامپیوتری آب زیرزمینی در دهه های اخیر به عنوان روشی ارزان و سریع در بررسی چگونگی حرکت، بیلان و مدیریت بهره برداری می باشد که پیشرفت قابل توجهی هم داشته است. برای بررسی وجود روند در این سری ها روش های مختلفی وجود دارد، ولی در مطالعات اغلب از روش های ناپارامتریک استفاده می شود روش ناپارامتری اسپیرمن از مهم ترین روش های ناپارامتریک در ارزیابی وجود روند بین یک سری داده می باشد بدین منظور برای شناسایی و روند تغییرات آب زیرزمینی در دشت همدان بهار اطلاعات مربوط به 15 حلقه چاه در رابطه با پارامترهای مجموع آنیون ها، مجموع کاتیون ها، خاصیت اسیدیته (PH) سختی کل(TH ) هدایت الکتریکی (EC)، سدیم (NA+)، یون سولفات (So4-2)، درصد سدیم (NA)، منیزیم (Mg2+)، مقدار مواد جامد حل شده در آب (TDS)، نسبت جذب سدیم (SAR)، کلسیم (CA2+)، پتاسیم (K+) کلر( -CL)و یون بیکربنات (-HCO3 ) در دوره آماری 1384-1393 با روش های ناپارامتری اسپیرمن و کریجینگ موردبررسی قرار گرفت. به طوری که در اکثر ایستگاه ها شاهد افزایش معنی دار cl و ca بوده ایم ، همین طور این پژوهش نان داد که PH آب منطقه روبه کاهش و اسیدیته شدن است، با مشاهده به تصاویر و نقشه ها می توان این را دریافت که در غرب دشت همدان بهار شرایط مناسب تری را نسبت به شرق و همین طور جنوب دشت نسبت به شمال آن شاهد هستیم. نتایج حاصل از دو روش در اکثر ایستگاه ها و پارامترها تطبیق معنی داری را بر کاهش کیفیت آب زیرزمینی در دشت همدان بهار نشان می داد
  10. ارزیابی روش های درون یابی مکانی جهت تعیین تغییرات ویژگی های کیفی آب به منظور استفاده در سیستم های آبیاری (مطالعه موردی دشت ملایر)
    سمیراالسادات هدایتی 1397
    در این پژوهش با استفاده از داده های آماری پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی در دشت ملایر، پس از انتخاب بهترین پهنه بندی از میان روش های قطعی و زمین آمار، اقدام به تهیه نقشه های پیوسته رستری در پنج سال دوره آماری از سال 1388 تا 1392 و برای دو دسته ماه های خرداد و شهریور در پنج پارامتر منتخب EC، PH، HCO3، CL و SAR شد. پیش از تولید نقشه ها، در هر دسته پارامتری با استفاده از معیارهای خطای متوسط (Mean) و ریشه متوسط مربعات خطا (RMSE) و خطای استاندارد (MS) و ریشه متوسط مربعات خطای استاندارد شده (RMSES) و متوسط خطای استاندارد (ASE) مورد مقایسه واقع شد. در نهایت کمترین عدم قطعیت و کمترین خطای پهنه بندی با معیار نزدیک به صفر واقع شدن تمامی خطاها و نزدیک به یک واقع شدن خطای RMSES و بعلاوه نزدیکی دو مقدار ASE و RMSE انتخاب گردید بدین صورت که روش پهنه بندی مناسب در ماه خرداد برای پارامترهای EC وSAR کریجینگ معمولی, برای پارامترهای HCO3 و PH کریجینگ عام ,برای پارامتر CL روش IDW انتخاب شده است.همچنین در ماه شهریور نیز برای پارامترهای EC و CL روش کریجینگ معمولی, برای پارامتر PH کریجینگ عام, برای پارامترهای SARو HCO3 روش IDW و انتخاب شده است. به منظور شناسایی نقاط آسیب پذیر آبخوان، بر پایه محاسبات مکانی نسبی در سیستم اطلاعات جغرافیایی و شاخص کیفیت آب کشاورزی ویلکاکس، مناطق دشت مورد بررسی واقع شد. نتایج حاکی از آن بود که در رقوم کمی انتخابی تحت عناوین CL، HCO3 و EC در دوره انتهایی نسبت به دوره مشابه اول افت کیفیت با افزایش غلظت وجود داشته است. با این حال در دو پارامتر PH و SAR این مقدار به نسب دوره مشابه اندکی افت را هم نشان می دهد. همچنین هیچ یک از نواحی دشت در کلاس نامناسب شاخص ویلکاکس واقع نشد؛ اما بخش عمده از نواحی مرکزی و جنوب شرقی آبخوان با قرار گیری در کلاس متوسط، مستعد بحرانی شدن می باشد.
  11. بررسی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از مدل های هوشمند (مطالعه موردی: دشت همدان- بهار)
    هما زین العابدینی 1397
    با افزایش جمعیت و رشد اقتصادی جوامع بشری، در بسیاری از مناطق برداشت بی رویه از آب های زیرزمینی سبب افت شدید سطح و کیفیت آب های زیرزمینی شده است به طوری که آمار ارائه شده در منابع جهانی وضع دشوار روند افت سالانه کمیت و کیفیت آب های زیرزمینی را نشان می دهد.در همین راستا در پژوهش حاضر تاثیر بارش و سطح آب زیرزمینی 25 چاه روی کیفیت آب زیرزمینی همان چاه ها به مدت 10 سال در دشت همدان-بهار داقع در استان همدان بررسی شده است. به طور کلی اهداف اساسی پژوهش عبارتند از تعیین دقت مدل های شبکه عصبی موجکی، آریما و نروفازی در برآورد کیفیت آب زیرزمینی و دیگری مقایسه مدل های مذکور در برآورد کیفیت آب زیرزمینی و تعیین مدل مناسب می باشد. پارامترهای کیفی بررسی شده در این پژوهش عبارت است از: EC، TDS، PH، HCO3، Cl، SO4، Na وSAR می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهدکه کلیه روش های شبکه عصبی موجکی، آریما و نروفازی عملکرد مشابهی از خود نشان نداده اند.مدل آریما عملکرد بهتری را در تمامی پارامترهای کیفی نسبت به دیگر مدل ها از خود نشان داده است و مدل نروفازی عملکرد بهتری نسبت به مدل شبکه عصبی موجکی از خود نشان داده است.با بررسی تک تک پارامترهای کیفی توسط این سه مدل نتیجه چنان شد که مدل نروفازی پارامتر SAR و سپس پارامترهای EC و TDS نسبت به پارامترهای دیگر بهتر پیش بینی شده اند و مدل شبکه عصبی موجکی عملکرد نامناسبی را در تمامی پارامترهای کیفی از خود نشان داده است. مدل شبکه عصبی موجکی با وارد نمودن بارش به عنوان ورودی (داده مستقل) و حذف سطح ایستابی، پارامتر کیفی) خروجی) مناسب تری را پیش بینی کرده است.
  12. برآورد هدایت هیدرولیکی غیر اشباع به روش زهکش داخلی در مقایسه با دو روش توابع انتقالی و بعد فراکتالی
    محمدامین قدرتی 1397
    توصیف خصوصیات خاک برای پی بردن به فرآیندهای درونی خاک و نقش آن در آبیاری و زهکشی حائز اهمیت است. هدایت هیدرولیکی خاک از جمله خصوصیات فیزیکی خاک است که اثرپذیری بالایی نسبت به مکان و زمان دارد. از آنجا که اندازه گیری این پارامتر پرهزینه و زمان بر است از روش های غیرمستقیم در تخمین آن استفاده می-شود. توابع انتقالی و شبکه های عصبی مصنوعی (ANN) به عنوان روش های غیرمستقیم در برآورد ویژگی های دیریافت خاک مطرح هستند که خصوصیات زودیافت خاک را به سایر خصوصیات خاک ارتباط می دهند. هدف از این پژوهش برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع توسط زهکش داخلی و شبکه عصبی مصنوعی با استفاده از بعد فراکتالی خاک و پارامترهای زودیافت خاک می باشد. بدین منظور آزمایشات مربوط به محاسبات هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع و هم چنین محاسبه خصوصیات فیزیکی خاک در سه کاربری مرتعی،کشاورزی و باغی انجام شد. از هر کاربری 10 نمونه خاک به صورت کاملاً تصادفی برداشت گردید. بهترین تابع شبکه عصبی مصنوعی برای برآورد هدایت هیدرولیکی در نقاط فشاری 1، 2، 4، 5 بار و نقطه اشباع بر اساس پارامترهای آماری ضریب همبستگی (R2) و میانگین ریشه مربعات خطا (RMSE) انتخاب گردید. پارامترهای چگالی ظاهری، چگالی حقیقی، تخلخل، ماده آلی، درصد شن، درصد رس، درصد سیلت، پتاسیم، سدیم، شوری، pH، بعد فراکتالی و هدایت هیدرولیکی اشباع به عنوان ورودی انتخاب شدند. مقادیر R2 برآورد شده از توابع منتخب شبکه عصبی مصنوعی در نقاط مختلف هدایت هیدرولیکی در دامنه 94/0 تا 99/0 و مقادیر RMSE آن ها در بازه 003/0 تا 15/0 می باشد. نتایج بررسی توابع شبکه عصبی مصنوعی نشان می دهد توابع سیگموئید و تانژانت به عنوان توابع محرک و تابع لونبرگ مارکوات به عنوان تابع آموزش بهترین ساختار شبکه را در برآورد هدایت هیدرولیکی دارند. هم چنین مشخص گردید شبکه عصبی مصنوعی دقت بالایی در برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع و غیراشباع دارد.
    خلاصه پایان نامه

  13. تاثیر تنش شوری بر برنامه ریزی آبیاری در گیاه گندم
    حسین یادگاری 1396
    چکیده: بخش کشاورزی بیشترین سهم استفاده از منابع آبی کشور را به خود اختصاص داده است و با توجه به محدود بودن این منابع، مدیریت و برنامه ریزی آبیاری در این بخش امری اجتناب ناپذیر می باشد. یکی از راه های مدریت منابع آب برنامه ریزی آبیاری است. زمان پارامتر بسیار مهمی در تعیین برنامه ریزی آبیاری بوده که می تواند راندمان کاربرد آب را به مقدار قابل توجهی افزایش دهد. از دیگر راهکارهای مقابله با بحران آب می توان به استفاده از آب های نامتعارف و شور در کشاورزی اشاره کرد. در این راستا و به منظور بررسی تاثیر متقابل دو عامل تنش شوری و برنامه ریزی آبیاری در گیاه گندم که گیاهی استراتژیک در کشور تلقی می شود، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه دانشگاه پیام نور همدان در پاییز و زمستان 1395 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح شوری ( 0 ، 100 و 200 میلی مولار سدیم کلرید) و دو سطح آبیاری (100 و 120 درصد نیاز آبی گیاه) بود و تاثیر این دو فاکتور بر دو رقم متحمل (ارگ) و حساس به شوری گندم (تجن) مورد بررسی قرار گرفت. برای اندازه گیری دمای پوشش سبز به عنوان شاخص برنامه ریزی آبیاری از دماسنج مادون قرمز و برای محاسبه شاخص تنش آبی گیاه از روش ایدسو استفاده گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS نسخه 4/9 انجام شد. معادله خط مبنای پایینی برای دو رقم ارگ و تجن به ترتیب (Tc-Ta)ll= 2.08-0.53(VPD) و (Tc-Ta)ll= 3.91-0.68(VPD) و معادله خط مبنای بالایی به صورت (Tc-Ta)ul=3.75 °C به دست آمد. نتایج نشان داد که کمترین میزان تاثیرپذیری CWSI نسبت به تنش شوری مربوط به تیمار 120 درصد آبیاری رقم ارگ بود و این حالت به عنوان مبنا در شوری های بالا انتخاب شد. افزایش میزان شوری سبب افزایش معنی دار تجمع سدیم و افزایش هدایت الکتریکی در عصاره اشباع خاک شد. همین عوامل سبب کاهش عملکرد و کارایی مصرف آب در گیاه گردید.
  14. ارزیابیر دقت پیش بینی تبخیروتعرق بااستفاده ازماشین بردارپشتیبان(مطالعه موردی:استان همدان)
    کسری صباحی 1396
    تعیین میزان تبخیروتعرق درفرآیندطراحی سیستم های آبیاری وزهشکی وعملکردسازه های مرتبطباطرح های کشاورزی ازاهمیتفراوانیبرخورداراست.تنوع روش هاومعرفیروش هایجدیدتااندازه-ایکارانتخابروشبهینهبرآوردرادشوارساختهوتعیینمیزاندقتواعتمادبهآنهانیازمندارزیابیومقایسهمنظموعلمیاست. در همین راستا روش های هوشمندی هم چون ماشین بردار پشتیبان در جهت کاهش هزینه های اندازه گیری و افزایش دقت به کار گرفته می شوند.در اینمطالعهمقادیرتبخیروتعرقمرجع بااستفادهازروشپنمن- مانتیث)فائو)بااستفادهازدادههایآبوهواییایستگاهسینوپتیکهمدان،ملایرو نهاوند به-کمکبرنامهنرمافزار Cropwat.8.0 محاسبه شد. سپسمتغیرهایمستقلهواشناسیایستگاه های همدان، نهاوند و ملایر درسناریوهایپنج گانه دسته بندی گردید و با استفاده از ماشین بردار پشتیبانو تحت توابع آموزش لونبرگ مارکوات و مومنتوم و الگوریتمحداقلمربعاتجزئی (PLS)دقتبرآورد پارامتر تبخیر و تعرق مرجع در هر یک از سناریوهایپنج گانه اطلاعاتیموردارزیابیقرارگرفت.یافته های پژوهش نشان داد ماشین بردار پشتیبان تحت تابع آموزش لونبرگ مارکوات دقت بالایی در برآورد تبخیر و تعرق مرجع دارد. هم چنین به استثنای سناریوی 5 ایستگاه همدان کاهش پارامترهای ورودی در تابع لونبرگ مارکوات با افزایش خطا همراه بود.با توجه به آماره های خطاسنجی در تابع آموزش لونبرگ مارکوات سناریوی 1 ایستگاه ملایر به عنوان الگوی بهینه انتخاب گردید (17/0=RMSE). در مطالعه حاضر هم چنین دقت برآورد تبخیر و تعرق مرجع با تابع آموزش مومنتوم نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از دقت بالای تابع مومنتوم در برآورد تبخیر و تعرق مرجع بود. سناریوی 1 ایستگاه ملایر با (47/0=RMSE) کمترین خطا را در بین سه ایستگاه داشت. باتوجهبهآماره-هایخطاسنجیبهتریننتایجماشینبردارپشتیباندرهردوتابعآموزشدرایستگاهملایردرسناریواولاطلاعاتیمشاهدهگردید. نتایج مقایسه مدل هوشمند ماشین بردار پشتیبان (لونبرگ مارکوات و مومنتوم) و الگوریتم حداقل مربعات جزئی نشان داد که مدل هوشمند ماشین بردار پشتیبان (لونبرگ مارکوات) به استثنای سناریوی دوم ملایر و همدان عملکرد بهتری نسبت به سایر مدل ها دارد. هم-چنینباتوجهبهاینکهاندازه گیریپارامترهایهواشناسیهزینه هایزیادیرادربرخواهدگرفتمی-توانبستهبهنظرکارشناسدرهرایستگاهازالگوهاییباکمترینمتغیروبیش ترین دقت بهره برد به طور مثال در هر سه ایستگاه
    خلاصه پایان نامه

  15. بررسی حرکت و تجمع نمک در محدوده ریشه گیاه گندم تحت تنش شوریو خشکی
    سمیرا افشین نیک 1396
    کمبود آب و کاهش کیفی منابع آب و خاک از عوامل اصلی کاهش تولید در استان همدان محسوب می شوند. تحقیق در زمینه بهینه سازی مصرف آب به منظور استفاده کاراتر از منابع محدود آب جزء چالش های جدی در بخش کشاورزی است. برای تحقق این هدف نیاز است تا واکنش گیاهان نسبت به آب برای حصول بالاترین کارایی مصرف آب مورد ارزیابی قرار گیرند. به همین منظور پژوهش حاضر، ابتدا عملکرد و کارایی مصرف آب گندم را تحت مقادیر مختلف کمّی و کیفی آب در سال زراعی (94-93) مورد ارزیابی قرار داده و سپس به استناد داده های جمع آوری شده و اجرای مدل HYDRUS-1D روند تغییرات شوری با گذشت زمان در خاک مورد بررسی قرار می دهد. این آزمایش با چهار سطح شوری (شاهد (S1)، 50 (S2)، 100 (S3) و 150 (S4) میلی مولار کلرید سدیم) و سه سطح آبیاری (100 (I1)، 85 (I2) و 70(I3) در صد نیاز گیاه) و دو رقم گندم ارگ (V1) و تجن (V2) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد افزایش شوری تا سطح 150 میلی مول بر لیتر تاثیری بر عملکرد دانه رقم ارگ نداشت ولیکن عملکرد دانه رقم تجن حدود 35 درصد کاهش داشت. با کاهش 30 درصد از آب مورد نیاز گیاه، عملکرد دانه رقم ارگ حدود 7 درصد کاهش و عملکرد دانه رقم تجن ، 24 درصد کاهش داشت. کاربرد آب شور موجب افزایش شوری خاک در زمان برداشت گندم شد. نتایج نشان داد که کارایی مصرف آب عملکرد دانه و ماده خشک اندام هوایی رقم ارگ از رقم تجن بالاتر است. به طور کلی با کاهش مقدار آب مصرفی کارایی مصرف آب (WUE) افزایش و با افزایش شوری کاهش داشت. نتایج تحلیل حساسیت مدل نشان داد که مدل نسبت به n بیشتر از دیگر ضرایب حساس است و با تغییر جزئی مقادیر این ضریب تغییرات چشمگیری در خروجی های مدل مشاهده شد. در شبیه سازی غلظت سدیم (Na) مقدار R2بین 77/0 تا 99/0 و مقدار کارایی مدل (EF) بین 33/0- تا 99/0 بدست آمد و در شبیه سازی هدایت الکتریکی (ECe) مقدار R2بین 65/0 تا 99/0 و مقدار کارایی مدل (EF) بین 35/4- تا 96/0 بدست آمد که نشان می دهد نرم افزار HYDRUS-1D از توانایی خوبی برای شبیه سازی و تخمین شوری برخوردار است.
  16. بررسی تاثیر سوپر جاذب کوکوپیت بر مدیریت شوری و عملکرد گیاه گندم
    مهسا اسدبگی 1395
    از آنجایی که بخش کشاورزی عمده ترین مصرف کننده ی منابع محدود آبی کشور است، به کارگیری روش-هایی به منظور افزایش راندمان کاربرد آب در این بخش امری ضروری است. از دیگر راهکارهای مقابله با بحران آب استفاده از آب های نامتعارف و شور در کشاورزی می باشد. یکی از روش های نوین استفاده بهینه از منابع آب و همچنین آب-های نامطلوب و شور مواد سوپرجاذب و همچنین اصلاح کننده های آلی هستند که از جمله این مواد می توان به سوپر جاذب-های طبیعی از جمله کوکوپیت اشاره کرد که بهبود دهنده خواص خاک بوده و به راحتی به طبیعت باز می گردند. به منظور تحقیق نقش سوپر جاذب کوکوپیت بر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک و گیاه و تاثیر آن بر مدیریت تنش شوری، آزمایشی در پاییز و زمستان سال 1394 در گلخانه ای تحقیقاتی واقع در شهر همدان به انجام رسید. جهت انجام این تحقیق از سه سطح اختلاط کوکوپیت ((c1)0، (c2)20 و 40(c3) درصد حجمی) با خاک و همچنین سه سطح شوری( شاهد(s1)، 100(s2) و (s3)200 میلی مولار سدیم کلرید)، استفاده گردید و تاثیر این دو تیمار بر گیاه گندم رقم بهاران به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک-های کامل تصادفی در سه تکرار و با 27 واحد آزمایشی بررسی شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS نسخه(9.1) انجام شد.نتیج این تحقیق نشان دادکه کاربرد کوکوپیت در محیط کشت، تاثیر قابل توجهی بر میزان سدیم و پتاسیم و وزن هزاردانه اندام هوایی گیاه نداشت. کاربرد 40 درصد حجمی کوکوپیت باعث افزایش معنی دار وزن خشک اندام هوایی، وزن دانه و تعداد دانه نسبت به سطوح پایین تر شد. کاربرد کوکوپیت تاثیر معنی داری بر سدیم خاک نداشت اما باعث افزایش معنی دار پتاسیم در سطح 40 درصد نسبت به تیمار شاهد و سطح 20 درصد شد. هچنین افزایش مقدار کوکوپیت میزان هدایت الکتریکی خاک را افزایش داد که در نتیجه جذب نمک و املاح به وسیله این ماده بود.
  17. کاربرد بهینه سازی چند هدفه فرا ابتکاری در مدل سازی آبیاری سطحی
    منصور اکبری 1395
    آبیاری سطحی یکی از قدیمی ترین و در صورت طراحی و اجرای صحیح یکی از کارامد ترین روش های آبیاری است. ضعیف شناخته شدن آبیاری سطحی به دلیل عملکرد نامناسب، نفوذ عمقی و رواناب زیاد و راندمان و یکنواختی کم می باشد. لذا بهینه سازی برای این روش آبیاری امری لازم و ضروری است تا بتوان دیدگاه موجود در عدم کارایی این نوع از آبیاری را تغییر داد. در این تحقیق مدل SIMDEMOO به منظور شبیه سازی و بهینه سازی آبیاری سطحی ارائه گردید. در این مدل برای شبیه سازی هیدرولیک جریان سطحی طراحی یا ارزیابی کرت، نوار یا جویچه، از معادله بیلان حجم و برای بهینه سازی از 5 الگوریتم فراابتکاری چند هدفه استفاده شد. برای برنامه نویسی از تلفیق سبک پیمانه ای و گرافیک محور در نرم افزار برنامه نویسی MATLAB استفاده شد و یک واسط گرافیکی کاربر به منظور کاربر دوست شدن و همچنین عدم نیاز به تسلط به MATLAB برای استفاده کنندگان طراحی گردید تا بتوان در آینده ای نزدیک مدل SIMDEMOO را به عنوان یک بسته نرم افزاری جدید شبیه ساز-بهینه ساز آبیاری سطحی به کشاورزان و محققین معرفی نمود. در بخش بهینه سازی، توابع هدف اول و دوم به ترتیب از کمینه سازی ترکیب 3 و 2 شاخص عملکرد تشکیل شد. متغیرهای تصمیم گیری و پارامترها از بین ورودی های مراحل ارزیابی و طراحی انتخاب شدند. برای اعتبارسنجی طراحی و ارزیابی از 8 سری داده صحرایی و مقایسه با مدل هیدرودینامیک نرم افزار SIRMOD و مقایسه با داده های صحرایی استفاده شد. نتایج حاکی از عملکرد مناسب مدل SIMDEMOO بود. در بهینه سازی طراحی و ارزیابی آبیاری کرتی توابع هدف به سطح بسیار مناسبی رسیدند که نشان می دهد این روش پتانسیل اجرای بالایی دارد. در بهینه سازی طراحی و ارزیابی آبیاری نواری زمان قطع کمتر از زمان پیشروی شد. توابع هدف در طراحی آبیاری جویچه ای به ازای ترکیب های متفاوتی از متغیرهای تصمیم پیش و پس از بهینه سازی بهبود کمی داشتند. سپس اعتبارسنجی بخش بهینه سازی، با مقایسه الگوریتم ها با یکدیگر صورت گرفت. معیارها شامل زمان اجرا، توابع هدف و تعداد نقاط جبهه ی پارتو بود که رتبه الگوریتم ها را مشخص نمود. این رتبه بصورت جداگانه برای هر هشت مزرعه اعمال شد. هر یک از مزارع، الگوریتمی را بعنوان الگوریتم کارامد معرفی نمودند. در طراحی کرت و نوار و همچنین یکی از دو مزرعه ارزیابی نوار و جویچه، الگوریتم SPEAII،
  18. اثر روش های مختلف خاک ورزی بر ویژگی های هیدرولیکی آبیاری سطحی با استفاده از مدل
    غلامعباس قلی زاده خلته 1394
    در میان عوامل موثر در افزایش تولید و بهره وری آب آبیاری، مسئله ی خاک ورزی و روش های مختلف آن نقش مهمی را ایفا می-کند. از طرفی یکی از روش های مهم افزایش راندمان و مدیریت سیستم آبیاری سطحی جویچه ای، نحو ه ی خاک ورزی مزرعه و انتخاب ابعاد سطح مقطع جویچه می باشد که تاثیرات مستقیمی بر ویژگی های هیدرولیکی خاک می گذارد. به همین منظور برای بررسی اثر روش های مختلف خاک ورزی بر ویژگی های هیدرولیکی آبیاری سطحی جویچه ای آزمایشی در شمال استان خوزستان در خاکی با بافت سیلتی رسی لوم و شرایط اقلیمی گرم و نیمه خشک اجرا شد. بدین صورت که با انجام دو شیوه عملیات خاک ورزی چهار تیمار مورد آزمایش شامل: دو تیمار خاک ورزی مرسوم CT1و CT2 (شخم با گاوآهن برگردان دار+ 2دیسک عمود برهم) و دو تیمار کم خاک ورزی MT1 و MT2(اعمال 2 دیسک عمود بر هم) با فواصل پشته های 6/0 و 75/0 متر و طول جویچه ها 50 متر در سه تکرار به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی اعمال شده و خصوصیات هیدرولیکی آبیاری سطحی(ضرایب معادله نفوذ و ضریب زبری، پیشروی و پسروی، حجم آب نفوذیافته و رواناب) اندازه گیری، شبیه سازی (مدل WinSRFR4.3.1) و با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که شیوه خاک ورزی و عرض جویچه باعث تغییر معنی داری در ضرایب k,f0 و n شد. به طوری که با کاهش خاک ورزی و فاصله جویچه ها ضرایب نامبرده به طور محسوسی افزایش یا کاهش یافت. اثرات متقابل خاک ورزی در عرض جویچه بر روی ضرایب(n, f0 , k) در سطح 1% و بر روی پارامتر a درسطح احتمال 5% تاثیر معنیداری داشت. نتایج شبیه سازی نیز نشان داد که مدلWinSRFR توانایی قابل قبولی در شبیه سازی هیدروگراف دبی ورودی - خروجی، پیشروی پسروی و عمق نفوذ آب در طول جویچه را دارد. علی رغم ثابت بودن دبی ورودی در آبیاری دوم همانند آبیاری اول تا زمان قطع جریان، میزان حجم آب نفوذ یافته در طول جویچه و میزان رواناب محاسبه شده توسط مدل به ترتیب کاهش و افزایش داشته است. بیشترین میانگین خطای مدل مربوط به برآورد حجم نفوذ در طول جویچه (6/16 درصد) و برآورد حجم رواناب (7/22درصد) می باشد. کمترین میزان خطا ( (RMSEبین داده های مزرعه و شبیه سازی مدل با 54/0 در روش کم خاک ورزی می باشد. براساس نتایج مدل بیشترین حجم رواناب و نفوذ عمقی به ترتیب در تیمارهای CT1و CT2
    خلاصه پایان نامه

  19. تخمین شست و شوی نیترات از ناحیه ی ریشه نیشکر با استفاده از مدل APSIM-SWIM
    مجتبی پرتووش 1394
    با افزایش جمعیت جهان و نیاز به تامین غذا، افزایش بی رویه کودهای شیمیایی، آلی و آفت کش ها در کشاورزی را شاهد هستیم. این امر مشکلات فراوانی چه از نظر زیست محیطی و چه از نظر سلامتی انسان ها به همراه می آورد. استفاده غیر بهینه از کودهای شیمیایی و آفت کش ها سبب ورود حجم زیادی پساب کشاورزی از طریق رودخانه و زهکش ها و زمینه ساز آلودگی و شور شدن منابع آبی کشور می شود. مقدار بهینه آب و نیتروژن برای مدیریت عملکرد محصول در نواحی خشک و نیمه خشک اهمیت به سزایی دارد، لذا مدل سازی رشد و تخمین عملکرد محصول و نیز آبشویی کودهای شیمیایی با در نظر گرفتن عوامل مختلف راه حل مناسبی است. شبیه ساز APSIM یک چارچوب مدل سازی است که در آن تک تک مدول ها به عنوان اجزای سازنده و کلیدی در سیستم کشاورزی به کار می روند. هدف اولیه برای این طراحی تهیه ابزارهای مناسب و مورد نیاز برای پیش بینی عملکرد با در نظر گرفتن نوع محصول، شرایط آب و هوایی، واریته و فاکتورهای مدیریتی است. داده های مورد نیاز از مرکز تحقیقات نیشکر در واحد امیرکبیر خوزستان تهیه گردیدند. سه تیمار آبی ، تیمار اول آبیاری کامل (I1) و تیمارهای بعدی (I2) و (I3) که به ترتیب 85 و 70درصد تیمار (I1) منظور گردیدند. از لحاظ کود دهی نیز تیمار اول به میزان 150 کیلوگرم در هکتار کود اوره (N1) ،تیمار دوم به میزان 250 کیلوگرم در هکتار (N2) و برای تیمار سوم 350 کیلوگرم در هکتار (N3) تعیین گردید و همراه با آب آبیاری به زمین داده شد. در تحقیق با توجه به اهداف تعیین شده خروجی هایی شامل مراحل فنولوژیک ، ارتفاع ساقه ، شاخص سطح برگ ، عملکرد ساقه ، عملکرد شکر ، نیترات موجود در هر لایه از خاک در مراحل مختلف رشد گیاه توسط مدل APSIM شبیه سازی شد. نتایج به دست آمده بدین شرح است که با افزایش حجم آبیاری، آبشویی نیترات افزایش یافته ، به طور مثال در تیمار I1N3 میزان بیشینه غلظت نیترات شبیه سازی شد. در بررسی تیمارهای آبیاری به طور جداگانه مشاهده شد که با افزایش سطح کود میزان غلظت نیترات در عمق افزایش یافت. با افزایش سطح نیتروژن در کلیه تیمارهای کودی، افزایش در میزان غلظت نیترات شبیه سازی گردید. بیش ترین مقدار نیترات در طول مطالعه در تیمار I3N3 شبیه سازی شد. در آخرین شبیه سازی میزان غلظت نیترات به خصوص در لایه های بالایی کاهش یافت و در شهریورماه میزان نیترات در عمق 30-0 د
    خلاصه پایان نامه

  20. تخمین نفوذ و ضرایب نگهداشت آب در خاک با استفاده از برنامه R
    آرزو پاکدامن جو 1394
    بررسی ویژگی های هیدرولیک خاک همچون منحنی مشخصه رطوبتی و حرکت آب به داخل خاک در بررسی-های علوم منابع طبیعی نقش مهمی را ایفا کرده است. به طوریکه به دلیل تغییرات زمانی و مکانی این ویژگی ها، بررسی های اخیر محققین منجر به توسعه روش های غیر مستقیم در برآورد این قبیل خصوصیات خاک گردیده است. در همین راستا با توجه به مشکلات موجود در اندازه گیری مستقیم ویژگی های هیدرولیک، روش معادلات رگرسیونی و مدلسازی غیرخطی در برآورد نفوذ و نگهداشت آب در خاک با استفاده از برنامه R استفاده شده است. با اندازه گیری مشخصات زودیافتی خاک چون بافت خاک، مکش، چگالی ظاهری و میزان نفوذ آب در خاک در زمان معین، سه مدل نفوذ گرین آمپت(19911)، هورتون(1940) و فیلیپ (1956) و هشت مدل نگهداشت آب در خاک شامل سه مدل سه پارامتره کمپل(1974)، تانی(1982) و نمایی(1986) ، دو مدل چهار پارامتره گاردنر(1956)، بروکس وکوری(1964) و سه مدل پنج پارامتره ون-گنوختن(1980)، فردلاندزینگ(1994) و آماتو(2009)که در هفت گروه بافتی خاک مختلف ارائه شده و با یکدیگر مقایسه گردیدند. با محاسبه شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) و خطای استاندارد نسبی (RSE) و راندمان یا کارایی مدل (EF) و شاخص آکائیک (AIC) و ضریب تبیین (R²) کیفیت برازش مدل ها مشخص گردید. یافته های پژوهش نشان می دهند که مدل های نفوذ فیلیپ و گرین آمپت نسبت به مدل هورتون، در هر دو منطقه طارم و ماهنشان نتایج نزدیکتری نسبت به نفوذ مشاهده ای از خود نشان دادند. برنامه R پایه ی ریاضی و آماری دارد در نتیجه هنگام برآورد ضرایب مدل ها، داده های حاصله از مدلی را می تواند خوب برآورد کند که به مفاهیم ریاضی نزدیکتر باشد در نتیجه شاید تفاوت اساسی در نوع عملکرد این سه مدل در پایه ی فیزیکی بودن مدل های گرین آمپت و فیلیپ و پایه ی تجربی مدل هورتون باشد. جداول آماری مربوط به مدل های نگهداشت آب ون گنوختن و فردلاندزینگ و آماتو نیز نشان دهنده ی عملکرد خوب این سه مدل نسبت به سایر مدل ها است. در بررسی های بیشتر در تمام کلاس های بافتی خاک، نتایج نشان داد که مدل های مذکور با چهار یا پنج پارامتر ورودی نسبت به سایر مدل های ارائه شده که سه پارامتره بودند با دقت بالاتری رطوبت موجود در خلل و فرج خاک را پیش بینی می نماید. در نتیجه هر چه تعداد پارامترهای ورودی افزایش یابد درصد خطا کاهش یافته و شکل منحن
    خلاصه پایان نامه

  21. برآورد عملکرد محصول نیشکر تحت رژیم های کم آبیاری با استفاده از مدل AquaCrop
    سحر اقبالیان 1394
    در مناطق خشک و نیمه خشک کمبود آب همواره یکی از محدودیت های اصلی توسعه کشاورزی بوده است و لذا ارتقای کارایی مصرف آب در این مناطق از اهمیت بسزایی برخوردار است. مدل هایی که اثرات مقادیر مختلف آب بر روی عملکرد محصول را به صورت کمی شبیه سازی می کنند، ابزارهایی مفید در مدیریت آب در سطح مزرعه و بهینه سازی کارایی مصرف آب می باشند. مدل AquaCrop که توسط فائو بسط داده شده است، عملکرد محصول را بر اساس آب قابل استفاده، تحت شرایط مختلف از جمله کم آبیاری شبیه سازی می کند. ارزیابی کارایی این مدل در هر منطقه و برای هر محصول ضروری است. از این رو مطالعه کارایی مدل AquaCrop در منطقه خوزستان (کشت و صنعت امیر کبیر) و برای گیاه نیشکر تحت سناریوهای کم آبیاری ارزیابی شد. سناریوها شامل تیمار آبیاری کامل100%،) (I1، 25% مازاد بر آبیاری کامل I2، 85% آبیاری کامل I3 و 70% آبیاری کامل I4 بودند. ارزیابی برای سال های 1387-1381 صورت گرفت. نتایج مدل در شبیه ساز ی عملکرد محصول با NRMSE و RMSE برابر با 89/1 و 7/1 (تن بر هکتار) به دست آمد. تعیین میزان خطای استاندارد حاکی از عدم اختلاف معنای داری اختلاف عملکرد محصول در تیمارهای آب I1، I2 و I3 بود. همچنین مدل جهت شبیه-سازی بهره وری مصرف آب نیز مورد بررسی قرار گرفت و نتایج شاخص های آماری با NRMSE و RMSE به ترتیب برابر با 44/1 و 06/0 (کیلوگرم بر متر مربع) نشان دهنده ی کارایی مطلوب مدل در برآورد بهره وری مصرف آب نیز بود. عدم معنا معنی داری سطوح I1، I2 و I3 در شبیه سازی بهره وری، نیز با آزموئن خطای استاندارد صورت گرفت. با توجه به نتایج حاصل از شبیه سازی عملکرد و بهره-وری می توان گفت تیمار آبیاری 85% به دلیل دارا بودن عملکرد مناسب و عدم اختلاف بی معنی دار با تیمار100% و همچنین به دلیل صرفه جویی در مصرف آب، به عنوان تیمار مناسب جهت آبیاری مزارع نیشکر می تواند پیشنهاد گردد
    خلاصه پایان نامه

  22. اثرات منحنی مشخصه آب خاک بر شبیه سازی انتقال عمودی نیترات در خاک با استفاده از مدل HYDRUS-1D
    حسین جوادی 1393
    با افزایش جمعیت جهان و نیاز به تامین غذا، کشاورزان به استفاده از انواع کودهای شیمیایی، آلی و آفتکش ها روی آورده اند.کاربرد بی رویه این نهاده ها بدون در نظر گرفتن اثرات جانبی آن، مشکلات فراوانی از نظر زیست محیطی و به خطر انداختن سلامتی انسان ها را به همراه می آورد. مقدار بهینه آب و نیتروژن برای مدیریت عملکرد محصول در نواحی خشک و نیمه خشک اهمیت به سزایی دارد، زیرا مصرف آب زیاد، باعث شستشوی نیتروژن به ناحیه زیر ریشه می شود که از لحاظ اقتصادی به کشاورز زیان وارد می گردد. از سوی دیگر آلودگی آب های زیرزمینی به نیترات یک مشکل گسترده برای اقتصاد، اکوسیستم و سلامتی انسان است. به منظور شبیه سازی و ارزیابی اثر فعالیت های کشاورزی بر روی فرایند های گوناگون خاک نظیر آبشویی نیترات، تجمع و جذب آن، چندین مدل عددی مورد استفاده قرار گرفته است. دسته ای از این مدل ها نظیر HYDRUS برای شبیه سازی حرکت آب و انتقال املاح در ناحیه غیراشباع از حل معادله ریچاردز برای حرکت آب و معادله جابجایی- انتشار برای انتقال املاح استفاده می کنند. در این مطالعه برای بررسی آبشویی یون نیترات از سه تیمار آبیاری به صورت آبیاری کامل (I1)، آبیاری 85% (I2) و آبیاری 70% (I3) و سه تیمار کودی 150(N1)، 250 (N2) و 350 (N3) کیلوگرم در هکتار استفاده شده است. با استفاده از برنامه RETC برازش داده های منحنی مشخصه آب از روی داده های مشاهداتی صورت می گیرد که با استفاده از مدل ون گنوختن معلم این برازش انجام می پذیرد. در این برازش ضریب تبیین برابر با 98/0 می باشد که نشان از دقت بالای این مدل در تخمین خصوصیات هیدرولیکی خاک دارد. شبیه سازی ها حاکی از آن است که تغییرات رطوبت خاک شکل ثابتی ندارد و با افزایش عمق افزایش می یابد. با توجه به نتایج شبیه سازی در زمان آبیاری در مواقعی که رطوبت موجود در خاک بالا می باشد سرعت انتقال نیترات نیز بیشتر بوده است. بیشترین مقدار نیترات با توجه به شبیه سازی صورت گرفته در لایه 60-30 در تیرماه و در تیمار I3N3 اتقاق افتاده است. با کاهش 30 درصدی مقدار آبیاری در تیمار N1 میزان نیترات تجمع یافته در عمق 120-90 در شهریورماه 40 درصد افزایش یافته است که بیان گر این مطلب می باشد که با کاهش میزان آبیاری رطوبت موجود در خاک کم شده و در پی آن نیز آبشویی نیترات کاهش پیدا کرده است. نتایج آنالیز حساسیت حاکی از آن بو
  23. بررسی شاخص تنش آبی گیاه جهت برنامه ریزی آبیاری گیاه چغندرقند
    رضوان خسروی 1393
    تنش آبی یکی از مهم ترین پارامترهای محدود کننده تولید عملکرد می باشد و به همین دلیل مدیریت و برنامه ریزی آبیاری امری اجتناب ناپذیر می باشد. در روش های معمولی مقدار آب موجود در خاک به عنوان معیار سنجش وضعیت آب در اندام های گیاهی مورد استفاده قرار می گیرد و پارامترهای جوی و نوع گیاه در نظر گرفته نمی شود. به همین منظور جهت استفاده از کلیه ی پارامتر های موثر بر تبخیر و تعرق و جذب گیاه، استفاده از دمای پوشش سبز به عنوان شاخص برنامه ریزی آبیاری انتخاب شده است. جهت اندازه گیری دمای پوشش سبز از دماسنج مادون قرمز لیزری تستو مدل 831 و برای محاسبه شاخص تنش آبی گیاه از روش ایدسو استفاده گردید. در روش ایدسو دو حد مبنای بالایی وپایینی به منظور ایجاد تنش صد در صد و تنش صفر درصد وجود دارد. مقدار عددی CWSI بین 1-0 است که صفر مبین عدم تنش و 1 حداکثر تنش را به گیاه نشان می دهد. این تحقیق بر روی گیاه چغندرقند رقم 004 اتجام شد. طرح آزمایشی در قالب بلوک کاملا تصادفی به صورت 4 تیمار در 3 تکرار در مزرعه آزمایشی در شهرستان بروجرد انجام گردید. تیمارهای آبیاری به صورت تیمار آبیاری کامل و تیمارهای 115، 85 و 70 درصد نیاز آبی بودند و دور آبیاری 7 روزه در نظر گرفته شد. همچنین به منظور بررسی حداکثر تنش وارد شده به گیاه تیماری به شکل صفر درصد آبیاری در نظر گفته شد. معادله خط مبنای پایینی به صورت (Tc-Ta)ll=1.679-0.071(VPD) و معادله خط مبنای بالایی به صورت Tc-Ta)ul=5.43 °C) محاسبه شدند. براساس تحلیل های آماری تیمار 85 درصد به عنوان مبنای برنامه ریزی آبیاری در نظر گرفته شد. برنامه ریزی آبیاری با روش CWSI به این صورت است که اگر تیمار 85% به عنوان معیار برنامه ریزی آبیاری در نظر گرفته شود، زمانی که CWSI اندازه گیری از مزرعه کم تر از 31/0 محاسبه شده در نتایج باشد یعنی زمان آبیاری فرا نرسیده و زمانی که CWSI اندازه گیری شده در مزرعه بیشتر از 31/0 باشد یعنی از زمان آبیاری گذشته است. عملکرد محصول در تیمار 85% از لحاظ وزن و قند تفاوت معنی داری با تیمار آبیاری کامل نداشت.
  24. تاثیرنوع خاک و میزان تراکم آن بر خصوصیات هیدرولیکی و نگهداشت آب در خاک
    منصوره بایرام 1393
    تراکم در اثر فشار وارده به خاک رخ می دهد که با کاهش فضای منافذ آن همراه است و خاک هایی که محتوای قابل توجهی رس و یا نسبت مساوی از تمام ذرات دارند به راحتی متراکم می شوند. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر نوع خاک و تراکم آن بر روی خصوصیات هیدرولیکی و نگه داشت آب در خاک و هم چنین انتخاب مناسب ترین مدل از بین مدل های چهارگانه منحنی مشخصه رطوبتی خاک، در قالب طرح آزمایشی فاکتوریل بر پایه بلوک کاملا تصادفی صورت گرفته است. در این تحقیق سه نوع خاک رسی، لوم رسی، لوم شنی تحت سه نوع تراکم اصلاح شده، استاندارد و کاهشی قرار گرفتند که این تراکم ها در سه شرایط رطوبتی 2 درصد رطوبت کم تر از رطوبت بهینه(خشک)، رطوبت بهینه و 2 درصد رطوبت بیش تر از رطوبت بهینه(مرطوب) صورت گرفتند و نمونه دست نخورده هم به عنوان شاهد در نظر گرفته شد . منحنی مشخصه رطوبتی توسط دستگاه صفحات فشاری به دست آمد و مدل های چهارگانه بر داده های تجربی برازش داده شدند؛ مدل Retc به دلیل دقت بالا برای برازش مدل های بروکس و کوری(1964) و ون گنوختن (1980) استفاده گردید و برای برازش مدل های فردلاند و زینگ چهار پارامتره و پنج پارامتره(1994) از روش solver در excellاستفاده گردید. هدایت هیدرولیکی اشباع نیز توسط روش های بار افتان و ثابت اندازه گیری گردید و پیش بینی هدایت هیدرولیکی اشباع توسط نرم افزار Rosseta صورت گرفت. تجزیه و تحلیل نتایج آزمایشگاهی توسط نرم افزار sas انجام شد و نتایج نشان داد که در تمامی پتانسیل ها تاثیر نوع خاک بر نگه داشت آب در خاک در سطح 0.01 معنی دار شد که نشان دهنده-ی تاثیر نوع خاک و افزایش رس و پلاستیسته بر میزان نگه داشت می باشد. هم چنین نتایج نشان داد رطوبت خاک در حین عمل تراکم و نوع تراکم بیش ترین تاثیر را بر روی نگه داشت آب در خاک دارد به طوری که اگر رطوبت خاک در حین تراکم بیش از رطوبت بهینه باشد و تراکم اصلاح شده که دارای بالاترین اثر تراکمی می باشد، روی خاک اعمال گردد؛ بیش ترین اثر گذاری را بر روی منحنی مشخصه رطوبتی و نگه داشت آب در خاک دارد. همه ی مدل ها تناسب رضایت بخشی در مقایسه با داده های تجربی ارائه کردند به طوری کهR2 بین 0.8 تا 1 و RMSE بین0.00217 تا 0.0508 حاصل شد؛ در خاک رسی و لوم شنی، مدل فردلاند و زینگ 5 پارامتره و در خاک لوم رسی، مدل فردلاند و زینگ 4 پارامتره بهترین برازش را با داده های ت
  25. مدیریت پیشبینی جهت افزایش بهره وری در شبکه آبیاری و زهکشی امیر کبیر با استفاده از مدل OPDM
    سحر پلنگی 1393
    نیاز فزاینده به تولید محصولات کشاورزی با توجه به نرخ رو به رشد جمعیت و نیز کاهش منابع آبی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک از جمله ایران، باعث شده است تا کیفیت منابع آبی پایدار نبوده و سیر نزولی داشته باشد. لذا با توجه به مصرف بالای آب در بخش کشاورزی و برای جلوگیری از تشدید بحران آب، اتخاذ راهکارهای مدیریتی برای افزایش بهره وری مصرف آب و رسیدن به ثبات در عملکرد محصول را اجتناب ناپذیر کرده است. از جمله این راهکارها تکنیک های کم آبیاری و نیز استفاده از آب های شور است. مطالعات مزرعی و صحرایی به منظور بررسی مدیریت آبیاری و شوری و تاثیر آن بر عملکرد محصول بسیار سودمند هستند اما محدودیت های قابل توجهی دارند از جمله اینکه نتایج حاصل از این مطالعات به شرایط فیزیکی و مدیریتی که بررسی در آن انجام می شود محدود می گردد. در این راستا، استفاده از مدل های شبیه سازی، محدودیت های موجود در مطالعات صحرایی را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش می دهد و این ابزارها توانایی تحلیل و بررسی سناریوهای مختلف و انتخاب مدیریت مناسب آب به خصوص در شرایط کمبود منابع آب را دارند. مدل OPDM برای شبیه سازی الگوی توزیع و مصرف آب و بررسی عملکرد محصول تحت سناریو های مختلف از جمله شوری و تنش آبی در شبکه های آبیاری و زهکشی ارائه شده است. اصول عملکرد مدلOPDM ایجاد ارتباط بین داده های مربوط به مشخصات شبکه ی آبیاری و زهکشی ، ویژگی های مرتبط با گیاهان الگوی زراعی ، شرایط خاک و ویژگی های آب آبیاری می باشد.
  26. تعیین روشی مناسب به منظور تخمین ضرایب توابع انتقالی و ارزیابی عملکرد آنها جهت برآورد منحنی نگهداشت رطوبتی در خاک با مدل SWRC
    بهرام رمضانی 1392
  27. اثر کاشت گیاه ذرت در خاک های با بافت گوناگون بر کاهش آلودگی پساب صنعتی دارای کادمیم
    فرزانه قائمی زاده 1392